جارالله زمخشری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خنثی‌سازی ویرایش 25666015 توسط Mostafahoseini80 (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹)
خط ۱۳: خط ۱۳:
| آثار = [[تفسیر کشاف]]
| آثار = [[تفسیر کشاف]]
}}
}}
'''محمود بن عمر زمخشری خوارزمی''' با کنیهٔ [[ابوالقاسم]]، لقب‌گرفته و شهرت‌یافته به '''جارالله زَمَخشَری''' (۲۷ رجب [[۴۶۷ (قمری)|۴۶۷ق]] - [[۹ ذی‌الحجه]] [[۵۳۸ (قمری)|۵۳۸ق]]) [[مفسر]] و [[زبان‌شناس]] برجسته، [[ادیب]] و خطیب [[خوارزم|فرارودی]] [[مردم ایران|ایرانی]] بود که بر علوم گوناگون روزگار دانا بود و مؤلفی پُراثر شمرده می‌شود.<ref>Jane Dammen MacAuliffe, ''Quranic Christians: An Analysis of Classical and Modern Exegesis'',Cambridge University Press, 1991, pg 51</ref><ref>By Norman. Calder, Andrew Rippin, ''Classical Islam: A Sourcebook of Religious Literature'', Routledge, 2003, pg 119</ref><ref name="iranicaonline.org">[http://www.iranicaonline.org/articles/chorasmia-iii Encyclopædia Iranica, "The Chorasmian Language", D.N.Mackenzie]</ref><ref>"Zamakhshari" in Encyclopedia of Islam, by C.H.M. Versteegh, Brill 2007. Excerpt: "one of the outstanding scholars of later medieval Islamic times who made important contributions..despite his own Iranian descent, a strong proponent of the Arab cause vis-à-vis the [[ایران‌دوست|Persophilia]] partisans of Shabiyya."</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی = بعلبکی | نام = منیر | پیوند نویسنده = منیر بعلبکی| مقاله = الزمخشری | دانشنامه = [[معجم الأعلام المورد|فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد]] | نشانی = http://waqfeya.com/books/19/17/0017.rar | تاریخ = [[۱۹۹۲ (میلادی)|۱۹۹۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]]| مکان = [[بیروت]] | زبان = [[عربی]] | شابک = 9953901163 | صفحه = 222}}</ref>
'''محمود بن عمر زمخشری خوارزمی''' با کنیهٔ [[ابوالقاسم]]، لقب‌گرفته و شهرت‌یافته به '''جارالله زَمَخشَری''' (۲۷ رجب [[۴۶۷ (قمری)|۴۶۷ق]] - [[۹ ذی‌الحجه]] [[۵۳۸ (قمری)|۵۳۸ق]]) [[مفسر]] و [[زبان‌شناس]] برجسته، [[ادیب]] و خطیب [[خوارزم|فرارودی]] [[مردم ایران|ایرانی]] بود که بر علوم گوناگون روزگار دانا بود و مؤلفی پُراثر شمرده می‌شود.<ref>Jane Dammen MacAuliffe, ''Quranic Christians: An Analysis of Classical and Modern Exegesis'',Cambridge University Press, 1991, pg 51</ref><ref>By Norman. Calder, Andrew Rippin, ''Classical Islam: A Sourcebook of Religious Literature'', Routledge, 2003, pg 119</ref><ref name="iranicaonline.org">[http://www.iranicaonline.org/articles/chorasmia-iii Encyclopædia Iranica, "The Chorasmian Language", D.N.Mackenzie]</ref><ref>"Zamakhshari" in Encyclopedia of Islam, by C.H.M. Versteegh, Brill 2007. Excerpt: "one of the outstanding scholars of later medieval Islamic times who made important contributions..despite his own Iranian descent, a strong proponent of the Arab cause vis-à-vis the [[ایران‌دوست|Persophilia]] partisans of Shabiyya."</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی = بعلبکی | نام = منیر | پیوند نویسنده = منیر بعلبکی| مقاله = الزمخشری | دانشنامه = [[معجم الأعلام المورد|فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد]] | پیوند مقاله = http://waqfeya.com/books/19/17/0017.rar | تاریخ = [[۱۹۹۲ (میلادی)|۱۹۹۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]]| مکان = [[بیروت]] | زبان = [[عربی]] | شابک = 9953901163 | صفحه = 222}}</ref>


زمخشری برای علم‌آموزی بسیار سفر می‌کرد و در سفرش به بخارا، از مرکبش برافتاد و پایش شکست، مجبور شد آن را قطع کند و پایی چوبین جایگزینش کند. در پیرسالی از راه بغداد به حج رفت. در بغداد با [[ابن شجری]] مصاحبت داشت؛ حال آنکه شهرتش فراگیر شده بود. در مکه مدتی ساکن شد و از این به جارالله لقب گرفت و این لقب برای او اسمی عَلَم شد. درگذشت زمخشری در روز عرفهٔ سال [[۵۳۸ (قمری)|۵۳۸ق]] / [[۱۲ ژوئن]] [[۱۱۴۴ (میلادی)|۱۱۴۴م]] در گرگانج بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=[[معجم الأدباء]] |نام خانوادگی=حموی|نام=یاقوت|ناشر= دارالغرب الإسلامی|سال=[[۱۹۹۳ (میلادی)|۱۹۹۳]]|شابک=|جلد=19|مکان=[[بیروت]]|پیوند نویسنده=یاقوت حموی|صفحات=126}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ابن خلّکان | نام =احمد | پیوند نویسنده =ابن خلکان | عنوان =[[وفیات الاعیان|وفیات الأعیان]] | جلد = ۲ | سال = [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]] | ناشر =دار صادر |مکان = [[بیروت]] | صفحه =509}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=http://www.almeshkat.net/book/733|عنوان=شذرات الذهب|نام خانوادگی=حنبلی|نام=ابن عماد|ناشر=دار ابن کثیر|سال=[[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]]|شابک=|جلد=4|مکان=[[دمشق]]|صفحه=118}}</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی =زرکلی | نام =خیرالدین | پیوند نویسنده = خیرالدین زرکلی | دانشنامه = [[الأعلام]] | جلد=8| سال =[[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]] | مکان = [[بیروت]]| شابک = | صفحه =55| زبان = عربی}}</ref>{{سخ}}
زمخشری برای علم‌آموزی بسیار سفر می‌کرد و در سفرش به بخارا، از مرکبش برافتاد و پایش شکست، مجبور شد آن را قطع کند و پایی چوبین جایگزینش کند. در پیرسالی از راه بغداد به حج رفت. در بغداد با [[ابن شجری]] مصاحبت داشت؛ حال آنکه شهرتش فراگیر شده بود. در مکه مدتی ساکن شد و از این به جارالله لقب گرفت و این لقب برای او اسمی عَلَم شد. درگذشت زمخشری در روز عرفهٔ سال [[۵۳۸ (قمری)|۵۳۸ق]] / [[۱۲ ژوئن]] [[۱۱۴۴ (میلادی)|۱۱۴۴م]] در گرگانج بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=[[معجم الأدباء]] |نام خانوادگی=حموی|نام=یاقوت|ناشر= دارالغرب الإسلامی|سال=[[۱۹۹۳ (میلادی)|۱۹۹۳]]|شابک=|جلد=19|مکان=[[بیروت]]|پیوند نویسنده=یاقوت حموی|صفحات=126}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ابن خلّکان | نام =احمد | پیوند نویسنده =ابن خلکان | عنوان =[[وفیات الاعیان|وفیات الأعیان]] | جلد = ۲ | سال = [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]] | ناشر =دار صادر |مکان = [[بیروت]] | صفحه =509}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=http://www.almeshkat.net/book/733|عنوان=شذرات الذهب|نام خانوادگی=حنبلی|نام=ابن عماد|ناشر=دار ابن کثیر|سال=[[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]]|شابک=|جلد=4|مکان=[[دمشق]]|صفحه=118}}</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی =زرکلی | نام =خیرالدین | پیوند نویسنده = خیرالدین زرکلی | دانشنامه = [[الأعلام]] | جلد=8| سال =[[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]] | مکان = [[بیروت]]| شابک = | صفحه =55| زبان = عربی}}</ref>{{سخ}}

نسخهٔ ‏۱۵ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۴۴

جارالله زمخشری
محمود بن عمر خوارزمی
زادهٔ۱۷ مارس ۱۰۷۵م/ ۲۷ رجب ۴۶۷ق
زمخشر، خوارزم
درگذشت۱۲ ژوئن ۱۱۴۴م/ ۹ ذی‌الحجه ۵۳۸ق
گرگانج
محل زندگیخوارزم
پیشهمفسر، زبان‌شناس و ادیب، شاعر
آثارتفسیر کشاف

محمود بن عمر زمخشری خوارزمی با کنیهٔ ابوالقاسم، لقب‌گرفته و شهرت‌یافته به جارالله زَمَخشَری (۲۷ رجب ۴۶۷ق - ۹ ذی‌الحجه ۵۳۸ق) مفسر و زبان‌شناس برجسته، ادیب و خطیب فرارودی ایرانی بود که بر علوم گوناگون روزگار دانا بود و مؤلفی پُراثر شمرده می‌شود.[۱][۲][۳][۴][۵]

زمخشری برای علم‌آموزی بسیار سفر می‌کرد و در سفرش به بخارا، از مرکبش برافتاد و پایش شکست، مجبور شد آن را قطع کند و پایی چوبین جایگزینش کند. در پیرسالی از راه بغداد به حج رفت. در بغداد با ابن شجری مصاحبت داشت؛ حال آنکه شهرتش فراگیر شده بود. در مکه مدتی ساکن شد و از این به جارالله لقب گرفت و این لقب برای او اسمی عَلَم شد. درگذشت زمخشری در روز عرفهٔ سال ۵۳۸ق / ۱۲ ژوئن ۱۱۴۴م در گرگانج بوده‌است.[۶][۷][۸][۹]
او پیرو جنبش سیاسی-اجتماعی معتزله بود. محمود زمخشری در روزگار سلطان ابوالفتح ملکشاه سلجوقی که پشتیبان دانشوران بود زندگی می‌کرد. زمخشری در سال ۴۶۷ هجری قمری در منطقهٔ زمخشر خوارزم (امروزه از توابع استان داش‌حوض ترکمنستان) به دنیا آمد.[۱۰]

آثار

  • اساس البلاغه
  • اطواق الذهب (گردن‌بندهای زرین) در اخلاقیات
  • المفرد والمرکب فی العربیه
  • المفرد والمولف فی النحو
  • المفصل فی النحو
  • امکنه و الجبال و المیاه در جغرافیا
  • انموذج فی النحو
  • تفسیر کشاف (الکشّاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل) - ترجمهٔ فارسی: تفسیر کشاف (در چهار جلد)، ترجمهٔ مسعود انصاری، انتشارات ققنوس، تهران، ۱۳۸۹.
  • دیوان التمثیل
  • دیوان الشعر
  • رؤس المسایل فی الفقه
  • سواتر الامثال
  • شافعی العی من کلام الشافعی
  • شرح ابیات کتاب سیبویه
  • شقایق النعمان فی حقایق النعمان
  • صمیم العربیه
  • ضالته الناشد فی علم الفرایض
  • قسطاس فی العروض
  • کتاب المنهاج فی الاصول
  • متشابه اسامی الروات
  • محاجات بمسایل النحوی
  • مستقصی فی امثال العرب
  • مقدمه الادب (این کتاب برای تعلیم زبان عربی به مردم مسلمان غیر عرب (ترک و فارس) نوشته شده و به سلطان آتسیز خوارزمشاه تقدیم گردیده است )[۱۱]
  • نصایح الصغار (پندهایی به کودکان)
  • نصایح الکبار.[۱۰]

منابع

  1. ↑ Jane Dammen MacAuliffe, Quranic Christians: An Analysis of Classical and Modern Exegesis,Cambridge University Press, 1991, pg 51
  2. ↑ By Norman. Calder, Andrew Rippin, Classical Islam: A Sourcebook of Religious Literature, Routledge, 2003, pg 119
  3. ↑ Encyclopædia Iranica, "The Chorasmian Language", D.N.Mackenzie
  4. ↑ "Zamakhshari" in Encyclopedia of Islam, by C.H.M. Versteegh, Brill 2007. Excerpt: "one of the outstanding scholars of later medieval Islamic times who made important contributions..despite his own Iranian descent, a strong proponent of the Arab cause vis-à-vis the Persophilia partisans of Shabiyya."
  5. ↑ بعلبکی، منیر (۱۹۹۲). «الزمخشری». فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد (به عربی). بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۲۲۲. شابک ۹۹۵۳۹۰۱۱۶۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  6. ↑ حموی، یاقوت (۱۹۹۳). معجم الأدباء. ج. ۱۹. بیروت: دارالغرب الإسلامی. صص. ۱۲۶. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  7. ↑ ابن خلّکان، احمد (۱۹۷۲). وفیات الأعیان. ج. ۲. بیروت: دار صادر. ص. ۵۰۹. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  8. ↑ حنبلی، ابن عماد (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ج. ۴. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۱۱۸. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  9. ↑ زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ج. ۸. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۵۵. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ظهیر، محمدنادر، حیات علمی پژوهشی و اجتماعی محمود زمخشری، در وب‌گاه خاوران، بازدید: مه ۲۰۰۹.
  11. ↑ هیئت، جواد، سیری در تاریخ زبان و لهجه‌های ترکی
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جارالله_زمخشری&oldid=26109980»