ابومنصور جوالیقی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ابومنصور جَوالیقی
موهوب بن احمد
زادهٔ۱۰۷۴م/ ذی‌الحجه ۴۶۶ق
بغداد
درگذشت۱۷ ژوئیه ۱۱۴۴م/ ۱۵ محرم ۵۳۹ق
بغداد
محل زندگیعراق
پیشهزبان‌شناس، محدث، فقیه، ادیب

ابومنصور موهوب بن احمد جَوالیقی (۱۰۷۴ - ۱۱۴۴م) زبان‌شناس، محدث، فقیه و ادیب عراقی بود.[۱][۲][۳][۴] [۵]

واژهٔ جوالیقی، منسوب به جَوالیق، جمعِ جُوالِق، است. به گفتهٔ خود او، جُوالق (و جُوال) مُعرَّب گُواله (کیسه بزرگ) است. گویا یکی از نیاکان وی، جوال‌دوز یا جوال‌فروش بوده‌است. در عربی، غالباً صفت نسبی با واژه مفرد ساخته می‌شود؛ ازاین‌رو، ساخته شدن صفت نسبی با جوالیق، که جمع است، نادر است. در این باره مناظره‌ای نیز میان جوالیقی و هروی نحوی (متوفی ۵۳۶) در بغداد درگرفت.

وی در ۱۵ محرّم ۵۳۹ سال ۵۲۹ یا ۵۴۰ در بغداد درگذشت. برخی سال ولادت او «۴۶۵» را، به اشتباه، سال درگذشت وی دانسته‌اند. او در باب حرب بغداد، کنار قبر پدرش، دفن شده‌است.[۶]

منابع[ویرایش]

  1. حموی، یاقوت (۱۹۹۳). معجم الأدباء. ج. ۱۹. بیروت: دارالغرب الإسلامی. صص. ۲۰۵–۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  2. ابن خلّکان، احمد (۱۹۷۲). وفیات الأعیان. ج. ۳. بیروت: دار صادر. ص. ۳۵-۳۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  3. حنبلی، ابن عماد (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ج. ۴. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۱۲۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۹ اكتبر ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |access-date=،|سال= را بررسی کنید (کمک)
  4. زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ج. ۸. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۲۹۲. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  5. فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). ج. ۳. بیروت: دارالعلم للملایین. صص. ۲۸۱. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  6. قربانی‌زرّین، باقر. «ابومنصور جوالیقی». دانشنامه جهان اسلام. ج. ۱. ص. ۵۱۴۴.