صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۸۴۸٬۳۵۱ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

احمد اقتداری (۳ خرداد ۱۳۰۴ – ۲۷ فروردین ۱۳۹۸) که با نام احمدخان اقتداری نیز شناخته می‌شود، ایران‌شناس، پژوهشگر خلیج فارس و جغرافیای تاریخی و فرهنگی مناطق جنوبی ایران و استاد دانشگاه ایرانی بود. او از خاندان خوانین گراش در دوران قاجار بود و منصب‌هایی چون ریاست ادارهٔ فرهنگ لارستان و شهرداری لار را در جوانی بر عهده داشت. همچنین سابقهٔ نامزدی برای نمایندگی مجلس شورای ملی از حوزهٔ لارستان، تدریس در دانشگاه تهران و ریاست دفتر مطالعات خلیج فارس در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از دیگر سِمَت‌هایی است که در زندگینامهٔ اقتداری به چشم می‌خورد. عمدهٔ شهرت اقتداری به علت پژوهش در حوزهٔ خلیج فارس است و به همین علت به «پدر مطالعات خلیج فارس» مشهور است. او سواحل خلیج فارس و دریای عمان را برای فعالیت‌های تحقیقاتی‌اش با پای پیاده طی کرده بود. او به علت پژوهش‌ها و مطالعاتش در زمینهٔ ایران‌شناسی، موفق به دریافت مدرک دکترای افتخاری تاریخ از دانشگاه تهران شده‌است. اقتداری ده‌ها کتاب و صدها مقاله نگارش و منتشر کرده‌است. کتاب خلیج فارس از دیرباز تا کنون به قلم اقتداری، جایزهٔ ویژهٔ یونسکو در ایران را به خود اختصاص داده و کتاب تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آن‌ها با ایران نیز مورد تقدیر قرار گرفته‌است. کتابخانهٔ اقتداری با نام «کتابخانهٔ خلیج فارس» به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اهدا شده‌است. احمد اقتداری در فروردین ۱۳۹۸ و در سن ۹۳ سالگی دچار شکستگی استخوان لگن شد و بر اثر عوارض ناشی از آن، در تهران درگذشت.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… جزیره مارها به دلیل فراوانی انواع مارهای زهرآگین از جمله افعی سرنیزه‌ای زرین و افعی گودال به طور کلی خالی از سکنه است و قابل بازدید برای عموم نیست؟ (در تصویر)
… غار بلور نایکا حاوی بلورهایی به طول ۱۰۹ متر است؟
… هرون اسکندرانی مخترع نخستین دستگاه فروش خودکار است؟
… کشف بقایای به جا مانده بر روی سفال‌های منطقه گودین‌تپه و تپه حاجی فیروز اثبات نموده که از ۳۱۰۰ تا ۲۹۰۰ پیش از میلاد آبجو و شراب در این مناطق فرآوری می‌گردیده است؟
… قرارداد آمین که با وساطت لوئی نهم - پادشاه وقت فرانسه - میان هنری سوم و سیمون دو مونتفورد، رهبر بارون‌های شورشی منعقد شد در نهایت منجر به دومین نبرد بارون‌ها گردید؟
… کتاب ناطور دشت با وجود آنکه از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۸۲ جزو آثار ممنوعه یا به شدت سانسور شده بود اما توانست تبدیل به دومین اثر تدریس‌شده در مدارس ایالات متحده گردد؟
… پنلوپه به دلیل تلاش‌هایش برای به تعویق‌انداختن ازدواج مجدد، به عنوان نمادی از وفاداری زناشویی شناخته می‌شود؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۶ آذر ۱۴۰۰ خورشیدی) ۸۴۸٬۳۵۱ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

دنیاگیری کروناویروس

نمایی از آتشفشان در حال فوران سمرو در سال ۱۹۸۵

در فوران آتش فشان سمرو (در تصویر) در جاوه اندونزی دست کم ۱۴ تن کشته و ۱۰۲ نفر مجروح شده اند.
در پی یک سال اعتراض کشاورزان هندی، قوانین کشاورزی هند مصوب سال ۲۰۲۰ لغو شد.
خیامارا کاسترو به عنوان نخستین رئیس جمهور زن، به ریاست جمهوری هندوراس انتخاب شد.
ماگدالنا اندرسون که یک هفته قبل کمتر از یک روز پس از انتصاب به نخست وزیری سوئد استعفا داده بود، مجددا با رأی پارلمان نخست وزیر شد.
باربادوس به جمهوری تبدیل شد و ساندرا میسن به عنوان اولین رئیس‌جمهور، جایگزین ملکه الیزابت دوم گردید.

یادبودها

امروز: سه‌شنبه، ۷ دسامبر ۲۰۲۱ میلادی برابر ۱۶ آذر ۱۴۰۰ هجری خورشیدی و ۲ جمادی‌الاول ۱۴۴۳ هجری قمری (UTC)

در ایران: روز دانشجو

رویدادها

۱۳۳۲ - چند ماه پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سه دانشجوی ایرانی (دو هوادار حزب توده و یک هوادار جبهه ملی) در اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون ریاست جمهوری وقت آمریکا و همچنین ازسرگیری روابط ایران و بریتانیا، به ضرب گلوله نیروهای امنیتی در دانشگاه تهران کشته شدند، این روز (۱۶ آذر) به روز دانشجو معروف شد.
۱۸۱۵ - میشل نی سرباز و ژنرال فرانسوی و فرمانده نظامی در جنگ‌های انقلاب فرانسه و جنگ‌های ناپلئونی پس از آنکه تلاش کرد شورشی علیه نیروهای ضد فرانسوی به راه اندازد، اعدام شد.
۱۹۴۱ - ارتش ژاپن به پایگاه دریایی پرل هاربر ایالات متحده آمریکا، به طور ناگهانی حمله کرد و بدین‌سان آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شد.
۱۹۸۸ - زمین‌لرزه‌ای به مقیاس ۶٫۹ ریشتر در شمال ارمنستان شوروی، موجب کشته‌شدن حدود ۲۵٬۰۰۰ تن شد.

زادروزها

۱۵۹۸ - زادروز جیان لورنزو برنینی هنرمند ایتالیایی
۱۸۲۳ - زادروز لئوپولد کرونکر ریاضیدان آلمانی
۱۹۲۸ - زادروز نوآم چامسکی زبان‌شناس، فیلسوف و نظریه‌پرداز آمریکایی، پدر زبان‌شناسی مدرن
۱۹۴۹ - زادروز تام ویتس خواننده، آهنگساز و هنرپیشهٔ آمریکایی
۱۹۵۶ - زادروز لری برد بسکتبالیست تیم بوستون سلتیکس
۱۹۸۰ - زادروز جان تری بازیکن فوتبال اهل انگلستان
۱۹۸۷ - زادروز کارا کانینگهام خواننده و مدل ترنس

درگذشت‌ها

۱۳۷۲ - درگذشت جواد معروفی آهنگساز و پیانیست برجستهٔ ایرانی
۱۳۸۴ - درگذشت منوچهر نوذری دوبلور، بازیگر، کارگردان و مجری اهل ایران
۹۸۳ - درگذشت اتوی دوم سومین پادشاه از دودمان اتنی و پسر اتوی بزرگ
۱۸۱۷ - درگذشت ویلیام بلای دریاسالاربریتانیایی
۱۹۰۶ - درگذشت الی دوکامن (در تصویر) فعال صلح، برندهٔ جایزه صلح نوبل سال ۱۹۰۲ به‌همراه چارلز آلبرت گوبات
۱۹۹۰ - درگذشت رینالدو آرناس نمایشنامه‌نویس، نویسنده و شاعر کوبایی
۱۹۹۳ - درگذشت ولفگانگ پل، فیزیکدان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۸۹ به همراه هانس جرج دهملت و نورمن فاستر رمزی

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای دسامبر – یادبودهای بیشتر…