صفحهٔ اصلی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مقالهٔ برگزیده
آیا می‌دانستید که …؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا
درون‌مایه
از میان خبرها
یادبودها
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز
شاهزاده فوزیه در اواخر سال ۱۳۱۷ در کاخ عابدین قاهره با محمدرضا پهلوی، ولیعهد وقت ایران ازدواج کرد. او شش سال بعد، از کسی که حالا شاه ایران شده بود، جدا شد و سه سال پس از آن به صورت رسمی از شاه طلاق گرفت.
محمدرضاشاه و شاه‌دخت فوزیه، فرزندی به نام شاه‌دُخت شهناز داشتند.
عکاس: سیسیل بیتون
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر
مقالهٔ برگزیده اولیس شعری بی‌قافیه از آلفرد تنیسون (۱۸۰۹–۱۸۹۲)، ملک‌الشعرای بریتانیا در دوره ویکتوریا، است. راوی شعر اولیسِ افسانه‌ای (یا اودیسئوس به یونانی) است که از سفرهای پرماجرا و درازش (چنان که در ادیسهٔ هومر شرحش رفته) به قلمروی خود، یعنی جزیرهٔ ایتاکا، بازآمده‌است؛ و علی‌رغم برگشت به آغوش همسر و پسرش (پنلوپه و تِلِماخوس)، از بی‌قراری و ناخشنودی گله می‌کند و باز عطش سیاحت دارد. اولیس مشتمل بر هفتاد خط شعر بی‌قافیه در قالبِ تک‌گویی نمایشی است، در وزنِ پنج‌وتدی یامبیک. تنیسون این شعر را در سال ۱۸۳۳ در پی درگذشت دوست نزدیکش آرتور هنری هالم نوشت و در سال ۱۸۴۲ در جلد دوّم کتاب اشعارش چاپ کرد. مخاطره‌های اولیس نخستین بار در ایلیاد و ادیسهٔ هومر (حدود سده‌های هفتم و هشتم پیش از میلاد) روایت شد و از آن پس سخنورانِ اروپایی فراوانی شخصیت اولیس را در آثار خود بازنمودند. اولیس در شعر تنیسون بیش از همه یادآورِ شخصیت اولیسه در کمدی الهی دانته است. در بازخوانی دانته، اولیسه به کیفر «ابداع مکارانهٔ آن اسب دروازه‌گشا» و «جستن دانش ورای مرزهای فهم آدمیزاده» میان «مشاوران مزوّر» در دوزخ عذاب می‌بیند. در طول سالیان، غالب خوانندگانِ شعرْ اولیس را راسخ و قهرمان‌وار دانسته‌اند و او را برای عزمش «پی کوشیدن، پی جوییدن، پی یافتن، و دمی سر نسپردن» ستوده‌اند. هم اظهارات تنیسون پیرامون این شعر و هم وقایع زندگانیش بر این تفسیر از اولیس صحه می‌گذارد. بااین‌حال شارحان متأخر تفسیرهای دیگری از اولیس ارائه می‌کنند که بر آیرونی احتمالی در شعر تأکید دارد، مثلاً اینکه اولیس خودخواهانه می‌خواهد خانواده و سرزمینش را ترک گوید یا اینکه تداعی‌گر شخصیت‌های خدشه‌دار در ادبیات پیشین است.
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … آدری مانسون نخستین هنرپیشه‌ٔ زن آمریکایی است که به صورت کاملاً برهنه در فیلم ظاهر شد؟(در تصویر)
- … مایکل کلارک دانکن تا پیش از ورود به سینما و دنیای بازیگری، محافظ شخصی هنرپیشه‌های مشهوری همچون جیمی فاکس و ویل اسمیت بود؟
- … گران‌ترین خودرو دنیا فراری ۲۵۰ جی‌تی‌او است که در حراجی خصوصی سال ۲۰۱۸ میلادی با رقم ۷۰ میلیون دلار به فروش رسید؟
- …دهلیز واخان در زمان بازی بزرگ به‌عنوان یک منطقهٔ حائل میان دو امپراتوری روسیه و راج بریتانیا ایجاد شد تا دو امپراتوری متخاصم با یکدیگر هم‌مرز نباشند؟
- … در سال ۱۹۹۵ یک همه‌پرسی نافرجام برای جدایی استان کبک از کشور کانادا انجام شد و نزدیک به ۴۹٫۴۲٪ شرکت‌کنندگان رای به جدایی دادند؟
- … نوشتن ۲٫۳ میلیارد جفت نوکلئوتیدی که ژنوم انسان را تشکیل می‌دهند مستلزم داشتن یک کتاب پانصدهزار صفحه‌ای است؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۲ تیر ۱۳۹۹ خورشیدی) ۷۳۵٬۱۸۷ نوشتار دارد.
درون‌مایه علوم پایه
علوم کاربردی
علوم انسانی و فلسفه
فرهنگ و هنر
از میان خبرها 
- در پی انفجار در خیابان شریعتی تهران در یک مرکز درمانی ۱۹ زن و ۴ مرد کشته شدند.
- در حمله مسلحانه به بازار بورس کراچی، پاکستان ۸ نفر کشته و ۷ نفر زخمی شدند.
- چین با دور زدن شورای قانونگذاری هنگ کنگ لایحه جنجال‌برانگیز قانون امنیت ملی هنگ کنگ را در تالار بزرگ خلق (در تصویر) به تصویب رساند.
- لازاروس چاکورا در تجدید انتخابات مالاوی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.
- در انتخابات پارلمانی صربستان ائتلافی از احزاب راست به رهبری الکساندر ووچیچ ، رئیس جمهور صربستان، و حزب وی به پیروزی رسید.
یادبودها امروز: پنجشنبه، ۲ ژوئیه ۲۰۲۰ میلادی برابر ۱۲ تیر ۱۳۹۹ هجری خورشیدی و ۱۰ ذی‌القعده ۱۴۴۱ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۳۰۳ - میرزاده عشقی شاعر و روزنامه‌نگار آزادی‌خواه به قتل رسید.
- ۱۳۶۷ - سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران توسط ناوگان آمریکایی در خلیج فارس
- ۱۹۳۷ - سال‌روز تصویب «فرمان نابودی عناصر ضد شوروی» در هیئت سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی که به دادگاه‌ها و تصفیه‌ها در درون جامعه، حکومت، ارتش و سایر نهادهای اتحاد جماهیر شوروی که از سال ۱۹۳۴ آغاز شده بود، اوجی بی‌سابقه بخشید.
- ۱۸۸۱ - جیمز آبرام گارفیلد رئیس‌جمهوری وقت آمریکا ترور شد.
- زادروزها
- ۱۷۱۴ - زادروز کریستف ویلیبالد گلوک آهنگساز آلمانی
- ۱۸۶۲ - زادروز ویلیام هنری براگ فیزیک‌دان و شیمی‌دان بریتانیایی، برندهٔ جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۱۵ به همراه پسرش ویلیام لارنس براگ
- ۱۸۷۷ - زادروز هرمان هسه ادیب، نویسنده و نقاش آلمانی-سویسی و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۶
- ۱۹۲۳ - زادروز ویسواوا شیمبورسکا شاعر، مقاله‌نویس، مترجم لهستانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۹۶
- ۱۹۲۵ - زادروز پاتریس لومومبا سیاستمدار و اولین نخست‌وزیر کشور جمهوری دموکراتیک کنگو (زئیر)
- ۱۹۸۶ - زادروز لیندزی لوهان بازیگر، مانکن و خواننده پاپ آمریکایی
- درگذشت‌ها
- ۱۳۴۹ - درگذشت عبدالحسین امینی از مراجع بنام شیعه و نویسندۀ کتاب دائرةالمعارف الغدیر
- ۱۵۶۶ - درگذشت نوسترآداموس ستاره‌خوان-طالع‌بین و پزشک فرانسوی
- ۱۷۷۸ - درگذشت ژان-ژاک روسو فیلسوف عصر روشنگری اروپا
- ۱۹۳۷ - درگذشت آملیا ارهارت خلبان پیشگام آمریکایی
- ۱۹۴۰ - درگذشت کیخسرو شاهرخ (تصویر)، بنیانگذار آرامگاه فردوسی و کتابخانه مجلس شورای ملی و مدیر عامل شرکت سهامی تلفن
- ۱۹۶۱ - درگذشت ارنست همینگوی داستان‌نویس بلندآوازهٔ آمریکایی بر اثر خودکشی
- ۱۹۷۷ - درگذشت ولادیمیر ناباکوف نویسنده روسی، خالق لولیتا
- ۱۹۹۷ - درگذشت جیمز استوارت بازیگر آمریکایی
- ۲۰۱۳ - درگذشت داگلاس انگلبارت مخترع آمریکایی موشواره، از پیشگامان علوم رایانه و اینترنت
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز 
شاهزاده فوزیه در اواخر سال ۱۳۱۷ در کاخ عابدین قاهره با محمدرضا پهلوی، ولیعهد وقت ایران ازدواج کرد. او شش سال بعد، از کسی که حالا شاه ایران شده بود، جدا شد و سه سال پس از آن به صورت رسمی از شاه طلاق گرفت.
محمدرضاشاه و شاه‌دخت فوزیه، فرزندی به نام شاه‌دُخت شهناز داشتند.
عکاس: سیسیل بیتون
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۷۳۵٬۱۸۷ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- مصرى (عربی مصری)
- català (کاتالان)
- српски / srpski (صربی)
- norsk (نروژی)
- Bahasa Indonesia (اندونزیایی)
- 한국어 (کره‌ای)
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
- suomi (فنلاندی)
- magyar (مجاری)
- čeština (چکی)
- srpskohrvatski (صربی‌کرواتی)
- română (رومانیایی)
- Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
- euskara (باسکی)
- Türkçe (ترکی استانبولی)
- Bahasa Melayu (مالایی)
- Esperanto (اسپرانتو)
- нохчийн (چچنی)
- հայերեն (ارمنی)
- עברית (عبری)
- български (بلغاری)
- dansk (دانمارکی)
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- تۆرکجه (ترکی آذربایجانی)
- slovenčina (اسلواکی)
- қазақша (قزاقی)
- hrvatski (کروات)
- eesti (استونیایی)
- lietuvių (لیتوانیایی)
- беларуская (بلاروسی)
- Ελληνικά (یونانی)
- slovenščina (اسلوونیایی)
- Simple English (انگلیسی ساده)
- galego (گالیسیایی)
- azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
- اردو (اردو)
- norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
- हिन्दी (هندی)
- ไทย (تایلندی)
- ქართული (گرجی)
- oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
- Latina (لاتین)
- Cymraeg (ولزی)
- தமிழ் (تامیلی)
- Volapük (ولاپوک)
- татарча/tatarça (تاتاری)
- asturianu (آستوری)
- македонски (مقدونی)
- latviešu (لتونیایی)
- тоҷикӣ (تاجیکی)