صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۵۶٬۶۷۷ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

ملک جلال‌الدوله کیومرث یا گیومرث یکم سی و ششمین فرمانروای دودمان پادوسپانیان بود که میان سال‌های ۸۰۸ تا ۸۵۷ هجری بر رستمدار حکومت داشت. ملک کیومرث عامل گسترش مذهب شیعه امامیه در رستمدار شد و بناهای مذهبی و کتیبه‌های زیادی احداث کرد. او قلمرو پادوسپانیان را، به خصوص در جنوب البرز، گسترش داد و روابط پر فراز و نشیبی با تیموریان، مرعشیان و کیاییان داشت. پس از درگذشت تیمور گورکانی، اوضاع قلمرو تیموریان به هم ریخت و ملک کیومرث با استفاده از فرصت خودش را با لباس مبدل قلندرها به طبرستان رساند. او به شکل یک گدا وارد قلعه نور شد و توانست با کمک اهالی قلعه، قدرت پیشین خود را بازیابد. زمانی که ملک کیومرث در سال ۸۰۷ هجری به قلعهٔ نور بازگشت، فرمانروای پادوسپانیان (ملک طوس) به تازگی درگذشته بود و کیومرث توانست در مدت کوتاهی سراسر رستمدار را تحت کنترل خود درآورد. کیومرث پس از به قدرت رسیدن شیعه امامیه را مذهب رسمی پادوسپانیان نمود. ملک کیومرث به خصوص در سال‌های پایانی حکومت به آبادی سرزمینش پرداخت. از این دوره زمانی بناها و کتیبه‌های بسیاری به جای مانده‌است و توجه کیومرث به گسترش مذهب تشیع امامی قابل مشاهده است. ملک کیومرث در ۸۵۷ هجری، پس از حدود پنجاه سال حکومت، درگذشت و او را در جوار امامزاده طاهر مطهر در کجور دفن کردند. پسران کیومرث بر سر جانشینی او به نزاع برخاستند و قلمرو پیشین او به دو ناحیه تجزیه شد. در پایان درگیری میان شاهزادگان پادوسپانی، ملک کاووس و اخلافش در نور و ملک اسکندر و پسرانش در کجور مستقر شدند و این شیوهٔ تقسیم تا زمان برافتادن پادوسپانیان ادامه داشت.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… کریستیانو رونالدو با دریافت سالانه دویست میلیون یورو از النصر عربستان، در حال حاضر گران‌ترین بازیکن فوتبال تاریخ است؟ (در تصویر)
… پدربزرگ پراید، خودرو فورد فستیوا است که در آمریکا تولید می‌شد؟
… آزمایش‌ها نشان داده‌است که مصرف استامینوفن ممکن است باعث بی‌تفاوتی و بی‌احساسی شود؟
… حلقه ماهی‌گیر پاپ بندیکت شانزدهم، بر خلاف سنت این حلقه، بعد از درگذشت او شکسته نشد؟
… آسوشیتد پرس از جنایت خیابان گاندی باعنوان «یک داستان رومئو و ژولیتی با پایان استیون کینگی» یاد کرده‌است؟
… عبدالمجید شرع‌پسند به خاطر نطقِ سه دقیقه‌ای‌اش در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، بازداشت شد و بیش از چهل روز تحت بازجویی قرار گرفت؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۹ فروردین ۱۴۰۲ خورشیدی) ۹۵۶٬۶۷۷ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

ولادیمیر پوتین

زلزله بدخشان در افغانستان، پاکستان، هند، تاجیکستان خساراتی به بار آورد و در مجموع ۲۱ کشته و ۳۸۳ مجروح بر جای نهاد.
دیوان کیفری بین‌المللی حکم بازداشت رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین (در تصویر) و ماریا لووا-بلوا، مقام روسی را به دلیل ربودن کودکان از اوکراین صادر کرد.
در جوایز اسکار، همه‌چیز همه‌جا به یکباره برنده هفت جایزه، از جمله بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن برای میشل یئو شد.
ایران و عربستان سعودی پس از هفت سال جهت برقراری مجدد روابط توافق کردند.
ورشکستگی بانکی مارس ۲۰۲۳ که با ورشکستگی بانک سیلیکون ولی و سیگنچر بنک همراه بود، دومین ورشکستگی بزرگ بانکی در تاریخ ایالات متحده آمریکا است.

یادبودها

امروز: چهارشنبه، ۲۹ مارس ۲۰۲۳ میلادی برابر ۹ فروردین ۱۴۰۲ هجری خورشیدی و ۶ رمضان ۱۴۴۴ هجری قمری (UTC)

رویدادها

۱۸۷۱ (میلادی) - تالار سلطنتی آلبرت در آلبرتوپولیس رسماً توسط ملکه ویکتوریای بریتانیا گشایش یافت.
۱۹۷۴ (میلادی) - فضاپیمای بی‌سرنشین ناسا، مارینر ۱۰ به نزدیکی سیاره تیر (عطارد) فرستاده شد.

زادروزها

۱۷۹۰ - زادروز جان تایلر دهمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
۱۸۹۹ - زادروز لاورنتی بریا سیاستمدار و صاحب مقامات بلندپایه امنیتی و نظامی در اتحاد جماهیر شوروی
۱۹۲۹ - زادروز لنارت مری سیاست‌مدار، نویسنده، مترجم و دومین رئیس‌جمهور کشور استونی
۱۹۴۳ - زادروز جان میجر نخست‌وزیر بریتانیا، رهبر حزب محافظه‌کار از ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۷ وزیر امور خارجه، وزیر خزانه‌داری بریتانیا در کابینه مارگارت تاچر و نماینده پارلمان از ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰
۱۹۴۳ - زادروز ونگلیس (در تصویر) آهنگساز و نوازندهٔ سبک الکترونیک، امبینت، نیو اِیج، پراگرسیو، جَز و پاپ راک
۱۹۶۸ - زادروز لوسی لاولس بازیگر نیوزیلندی

درگذشت‌ها

۱۷۷۲ - درگذشت امانوئل سویدن برگ عالم و عارف سوئدی
۱۸۴۸ - درگذشت جان جیکب استر نخستین میلیونر تاریخ ایالات متحده آمریکا
۱۸۹۱ - درگذشت ژرژ سورا نقاش فرانسوی، بنیان‌گذار نودریافتگری
۱۹۱۲ - درگذشت رابرت فالکون اسکات فرماندهٔ دو هیئت در سفر اکتشافی به قطب جنوب
۱۹۸۲ - درگذشت کارل ارف آهنگساز آلمانی، خالق کارمینا بورانا، مبتکر شیوه خاصی برای آموزش موسیقی به کودکان
۲۰۰۳ - درگذشت تاداو هورای بازیکن فوتبال، عضو تیم ملی فوتبال ژاپن

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای مارس – یادبودهای بیشتر…