صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۸۲۱٬۸۶۴ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

نقش رستم مجموعه‌ای باستانی در زنگی‌آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمان‌هایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌است و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده‌است زیرا آرامگاه چهار تن از شاهنشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌برجستهٔ ویران شده‌ای از دوران ایلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته‌است. قدیمی‌ترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دورهٔ ایلام است که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را به تصویر کشیده بود ولی بعدها در دورهٔ ساسانی، بهرام دوم بخش‌هایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید. کعبه زرتشت بنای سنگی و بُرج مانند موجود در این محوطه است که به احتمال زیاد در دورهٔ هخامنشی ساخته شده بود و کاربرد آن تاکنون مشخص نشده‌است؛ بر سه گوشهٔ این بنا دو کتیبه از شاپور اول و کرتیر نوشته شده‌است که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند. چهار آرامگاه دخمه‌ای در سینهٔ کوه رحمت کنده شده‌اند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم هستند که همهٔ آن‌ها از ویژگی‌های یکسانی برخوردارند. از میان پادشاهان ساسانی اردشیر بابکان نخستین کسی است که در این محوطه، سنگ نگاره‌ای تراشید. وی در حال دریافت حلقه قدرت از دست اهورامزد به نقش کشیده شده‌است. اینکه اردشیر و پسرش شاپور یکم نقش‌برجسته‌هایی را در کنار نقش برجسته‌های همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهبردی فرهنگی و سیاسی در پیروی از گذشته داشته‌است.

ادامه … مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… یکی از روش‌های درمان مبتلایان به عنکبوت‌هراسی در روان‌پزشکی، درمان از طریق مواجهه با تصویر مجازی عنکبوتیان است؟(در تصویر)
… جگوار، شکارچی رأس هرم غذایی است و حداقل از ۸۷ گونه مختلف تغذیه می‌نماید؟
… سپتیمیوس سوروس به افتخار پیروزی‌هایش برابر شاهنشاهی اشکانی طاق سپتیمیوس سوروس را بنا کرد؟
… پیشنهاد حق رأی زنان که اسدالله یمین اسفندیاری در زمان اصلاح لایحه قانون انتخابات مجلس شورای ملی در سال ۱۳۲۸ مطرح کرد به دلیل اعتراض شدید نمایندگان ناکام ماند؟
… بوسه تاریخی و مشهور عکس روز پیروزی در میدان تایمز به دلیل آنکه چهرهٔ هیچ‌کدام از سوژه‌ها در آن قابل تشخیص نبود، تا مدت‌ها مدعیان بسیاری پیدا کرد که هیچگاه تأیید نشدند؟
… اککلسیا مجمعی عمومی در آتن باستان با حد نصاب شش هزار نفر برای هر جلسه بود که دربارهٔ بسیاری از امور شهر تصمیم‌گیری می‌کرد؟
… سیاستِ حذف سرخپوستان با تدوین قانون جابه‌جایی سرخ‌پوستان و امضای رئیس‌جمهور ایالات متحده، اندرو جکسون رقم خورد؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۰ مرداد ۱۴۰۰ خورشیدی) ۸۲۱٬۸۶۴ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت