صفحهٔ اصلی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مقالهٔ برگزیده
آیا می‌دانستید که …؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا
درون‌مایه
از میان خبرها
یادبودها
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز
اثر که متشکل از سه بخش است، با تکنیک چاپ‌نقش چوبی و بین سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۸۵۸ میلادی خلق شده‌است.
این اثر اکنون در موزه ملی فرهنگ‌های جهان در گوتِنبُرگ، سوئد نگه‌داری می‌شود.
نقاش: اوتاگاوا هیروشیگه
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر
مقالهٔ برگزیده بیاتِ تُرک یا بیاتِ زَند یکی از آوازهای موسیقی ایرانی است که جزو متعلقات دستگاه شور دانسته می‌شود. واژهٔ ترک در نام این آواز به مردمان ترک قشقایی اشاره دارد. در آواز بیات ترک، برخلاف دستگاه شور و برخی دیگر از متعلقاتش، درجهٔ سوم شور دارای اهمیت بسیاری است؛ چنانکه این درجه، نت شاهد بیات ترک دانسته می‌شود. نت آغاز و نت ایست بیات ترک نیز بر درجهٔ زیرپایهٔ شور قرار دارد. نت خاتمهٔ بیات ترک در ردیف‌های مختلف، تفاوت دارد و گاه به جای نت زیرپایهٔ شور، بر درجهٔ دوم شور و حتی بر نت پایهٔ شور قرار می‌گیرد. بیات ترک با دستگاه شور رابطهٔ نزدیکی دارد و برخی گوشه‌هایش، از قبیل مهدی ضَرّابی (که بر نت شاهد شور تأکید دارند)، در تقویت این ارتباط مؤثر هستند. بیات ترک همچنین به دستگاه ماهور نیز نزدیک است و برخی گوشه‌های آن نظیر دلکش و شکسته را می‌توان در بیات ترک نیز اجرا کرد. گوشهٔ جامه‌دران از دستگاه همایون نیز گاهی در بیات ترک اجرا می‌شود. اوج آواز بیات ترک با استفاده از گوشهٔ قرائی اجرا می‌شود. مهم‌ترین گوشهٔ بیات ترک، گوشهٔ قطار است که گوشه‌ای اصیل دانسته می‌شود و دوبیتی‌های بابا طاهر را با آن اجرا می‌کنند. آلبوم‌های آستان جانان، گل صدبرگ و شیدایی و قطعهٔ اندک اندک همگی در آواز بیات ترک هستند. اذان رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی نیز در آواز بیات ترک (گوشهٔ روح الارواح) است. از بیات ترک در تعزیه، اذان و دیگر موسیقی‌های مذهبی، از جمله موسیقی دراویش، استفاده می‌شود.
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … معمار اهل ایروان آرتور مسچیان یکی از بنیانگذاران موسیقی راک ارمنی بود؟ (در تصویر)
- … کالین پاول نخستین سیاه‌پوستی بود که به مقام وزارت خارجه آمریکا منصوب شد؟
- … جان براون، مبارز ضدبرده‌داری در آمریکا، نخستین فردی در تاریخ آمریکا بود که به جرم خیانت محکوم شناخته شد؟
- … محمود خیامی در سال ۲۰۰۷ یک میلیون پوند به حزب کارگر بریتانیا اهداء کرد؟
- … زمین‌لرزه سال ۳۶۵ میلادی کرت تقریباً همهٔ شهرهای کرت را نابود ساخت؟
- … در سال ۲۰۰۶ سرینگ چونگتاک نخستین دختر از جامعه سنتی و محافظه‌کار تبت شد که در یک مسابقه زیبایی بین‌المللی شرکت می‌کرد؟
- … هسته زمین به دلیل اتساع زمان گرانشی ۲٫۵ سال از پوسته زمین جوان‌تر است؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۶ مهر ۱۳۹۸ خورشیدی) ۶۹۵٬۵۴۰ نوشتار دارد.
درون‌مایه علوم پایه
علوم کاربردی
علوم انسانی و فلسفه
فرهنگ و هنر
از میان خبرها .jpg)
- اولگا توکارچوک برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۸ و پیتر هانتکه برنده جایزه سال ۲۰۱۹ شد.
- آبی احمد (در تصویر)، نخست‌وزیر اتیوپی، برنده جایزه صلح نوبل شد.
- پس از تخلیه سربازان آمریکایی از روژاوا، ترکیه به کردستان سوریه حمله نظامی کرد.
- جان بی. گوداناف، ام. استنلی ویتینگهام و آکیرا یوشینو بابت پژوهش در مورد باتری لیتیم-یون برنده جایزه نوبل شیمی شدند.
- ویلیام کیلین جونیور، پیتر جی. ردکلیف و گرگ ال. سیمنزا بابت پژوهش دربارهٔ سلولها برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شدند.
یادبودها امروز: جمعه، ۱۸ اکتبر ۲۰۱۹ میلادی برابر ۲۶ مهر ۱۳۹۸ هجری خورشیدی و ۲۰ صفر ۱۴۴۱ هجری قمری (UTC)
در ایران: روز تربیت بدنی و ورزش
- رویدادها
- مراسم اربعین
- ۱۸۵۱ - رمان موبی دیک شاهکار ادبی هرمان ملویل نویسنده آمریکایی، با عنوان «وال» منتشر شد.
- ۱۸۶۷ - سرزمین آلاسکا که توسط دولت آمریکا از دولت روسیه خریداری شده بود، در این روز رسماً به مالکیت آن دولت درآمد و پرچم ایالات متحده در آن برافراشته شد.
- ۱۹۸۹ - فضاپیمای گالیله به فضا پرتاب شد.
- ۱۹۹۸ - به درخواست قاضی یک دادگاه اسپانیا، آگوستو پینوشه دیکتاتور سابق کشور شیلی که به لندن رفته بود، به جرم اعمال ضدبشری علیه شهروندان خود، توسط مقامات بریتانیایی بازداشت و محکوم به تحمل حبس خانگی شد.
- زادروزها
- ۱۳۰۱ - زادروز ابراهیم گلستان کارگردان، داستان‌نویس، مترجم، روزنامه‌نگار و عکاس ایرانی، نخستین برندهٔ یک جایزه بین‌المللی برای سینمای ایران
- ۱۱۳۰ - زادروز تسو شی فیلسوف و دانش‌پژوه کنفوسیانیسم
- ۱۸۵۹ - زادروز آنری برگسونفیلسوف وادیب مشهور فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال۱۹۲۷
- ۱۹۲۶ - زادروز چاک بری خواننده، ترانه‌سرا و گیتاریست آمریکایی، یکی از پیشگامان موسیقی راک اند رول
- ۱۹۵۶ - زادروز مارتینا ناوراتیلووا تنیس باز اهل چکسلواکی
- ۱۹۶۰ - زادروز ژان کلود ون دم بازیگر و رزمی‌کار بلژیکی
- ۱۹۸۷ - زادروز زک افران بازیگر، خواننده و رقصندهٔ آمریکایی
- درگذشت‌ها
- ۶۲۹ - درگذشت کلوتار دوم پادشاه مروونژی نوستریا و از سال ۶۱۳ تا ۶۲۹ پادشاه همه فرانک‌ها
- ۱۸۷۱ - درگذشت چارلز ببیج فیلسوف تحلیلگر و ریاضیدان انگلیسی
- ۱۸۹۳ - درگذشت شارل گونو آهنگساز فرانسوی
- ۱۹۳۱ - درگذشت توماس ادیسون (در تصویر) مخترع آمریکایی
- ۱۹۳۴ - درگذشت سانتیاگو رامون کاخال زیست‌شناس و پزشک اسپانیایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۶
- ۱۹۵۵ - درگذشت خوزه ارتگا یی گاست فیلسوف لیبرال و نظریه‌پرداز اسپانیایی، از پیشگامان رنسانس اسپانیا در سده بیستم
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز .jpg)
اثر که متشکل از سه بخش است، با تکنیک چاپ‌نقش چوبی و بین سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۸۵۸ میلادی خلق شده‌است.
این اثر اکنون در موزه ملی فرهنگ‌های جهان در گوتِنبُرگ، سوئد نگه‌داری می‌شود.
نقاش: اوتاگاوا هیروشیگه
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۶۹۵٬۵۴۰ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- slovenčina (اسلواکی)
- Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
- қазақша (قزاقی)
- hrvatski (کروات)
- eesti (استونیایی)
- lietuvių (لیتوانیایی)
- беларуская (بلاروسی)
- Ελληνικά (یونانی)
- slovenščina (اسلوونیایی)
- galego (گالیسیایی)
- تۆرکجه (ترکی آذربایجانی)
- norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
- azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
- Simple English (انگلیسی ساده)
- اردو (اردو)
- ไทย (تایلندی)
- हिन्दी (هندی)
- ქართული (گرجی)
- oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
- Latina (لاتین)
- தமிழ் (تامیلی)
- Volapük (ولاپوک)
- Cymraeg (ولزی)
- македонски (مقدونی)
