امین‌الدوله بن تلمیذ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
امین‌الدوله بن تلمیذ
زادهٔ۱۰۷۴م/ ۴۶۶ق
بغداد
درگذشت۱۱ آوریل ۱۱۶۵م/ ۲۸ ربیع‌الاول ۵۶۰ق
بغداد
محل زندگیعراق کنونی, ایران کنونی
پیشهپزشک، موسیقی‌دان، ادیب و شاعر
آثار«الاقراباذین»
عنوانامین‌الدوله

هبةالله بن صاعد بغدادی شهرت‌یافته به امین‌الدوله بن تلمیذ یا ابن تلمیذ (۱۰۷۴ - ۱۱۶۵م) پزشک برجسته، موسیقی‌دان، ادیب، شاعر و نویسندهٔ چندزبان‌دان در عهد ایران سلجوقی بود. او در زمان سلطنت ملکشاه یکم و محمود یکم سلجوقی می زیست. .[۱][۲][۳][۴][۵]

زندگی[ویرایش]

کنیه‌اش ابوالحسن، لقبش امینُ الدوله و نامش هبةالله بود، نسبش به طول کامل «هبةالله بن أبی‌العلاء صاعد بن ابراهیم بن تلمیذ» نوشته شد. «ابن تلمیذ» نسبی است به پدربزرگ مادری‌اش. امین‌الدوله در ۱۰۷۴م/ ۴۶۶ق در بغداد زاده شد. هنگامی که دانش‌های اولیه را آموخت، به پزشکی روی آورد؛ رشته‌ای که در آن سرآمد شد. سپس امیران در ایران او را برای درمان فراخواندند. او سپس در زادگاه خویش بغداد به ریاست بیمارستان عضدی منصوب شد. سپس، ریاست کل پزشکی بغداد به او داده شد و او مسئول آزمون‌گیری پزشکی‌آموختگان گشت.
درگذشت امین‌الدوله در ۲۸ ربیع‌الاول ۵۶۰ق/ ۱۱ آوریل ۱۱۶۵م در بغداد روی داد.

آثار[ویرایش]

امین‌الدوله در پزشکی آثاری نگاشت. دوستدار موسیقی بود و به زبان‌های فارسی، یونانی، سریانی تسلط داشت. بر زبان‌شناسی عربی نیز دانا بود و به ادبیات و شعر عربی نیز پرداخت. شعرهایش بیشتر کوتاه و علمی است.

منابع[ویرایش]

  1. حنبلی، ابن عماد (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ج. ۳. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۱۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اكتبر ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |access-date=،|سال= را بررسی کنید (کمک)
  2. زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ج. ۹. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۵۹. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  3. حموی، یاقوت (۱۹۹۳). معجم الأدباء. ج. ۴*. بیروت: دارالغرب الإسلامی. صص. ۲۷۶. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  4. فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). ج. ۳. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۳۱۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  5. ابن خلّکان، احمد (۱۹۷۲). وفیات الأعیان. ج. ۳. بیروت: دار صادر. ص. ۲۷۶. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)