پرش به محتوا

کاشمر: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۱۴′۱۳″شمالی ۵۸°۲۸′۱۲″شرقی / ۳۵٫۲۳۷°شمالی ۵۸٫۴۷°شرقی / 35.237; 58.47
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۳۵: خط ۳۳۵:


=== راه‌آهن ===
=== راه‌آهن ===
[[جواد نیک‌بین|جواد نیک بین]] همچنین در خصوص راه‌آهن که از ضروریات رونق منطقه است، گفت: تا زمانی که جاده خوبی نداشته باشیم، ریل درستی هم نخواهیم داشت، اگر جاده [[شادمهر (مه‌ولات)|شادمهر]] تا [[انابد]] و [[بردسکن]] به [[سبزوار]] به نتیجه برسد عملاً تمامی مسافرانی که از جنوب شرقی کشور بخواهند به [[تهران]] بروند از مسیر کاشمر، [[خلیل‌آباد (خراسان رضوی)|خلیل‌آباد]]، [[بردسکن]] و [[سبزوار]] می‌روند، آن موقع رفت‌وآمد زیاد می‌شود.
[[جواد نیک‌بین|جواد نیک بین]] همچنین در خصوص راه‌آهن که از ضروریات رونق منطقه است، گفت: تا زمانی که جاده خوبی نداشته باشیم، ریل درستی هم نخواهیم داشت، اگر جاده [[شادمهر (مه‌ولات)|شادمهر]] تا [[انابد]] و [[بردسکن]] به [[سبزوار]] به نتیجه برسد عملاً تمامی مسافرانی که از جنوب شرقی کشور بخواهند به [[تهران]] بروند از مسیر کاشمر، [[خلیل‌آباد (خراسان رضوی)|خلیل‌آباد]]، [[بردسکن]] و [[سبزوار]] می‌روند، آن موقع رفت‌وآمد زیاد می‌شود. وی افزود: فعلاً نه تنها برای ریل راه‌آهن کاشمر اعتباری گذاشته نشده، بلکه پیگیری خاصی هم صورت نگرفته و از سویی در اولویت‌های کار دولت سیزدهم هم نیست.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فرودگاه شهید مدرس ۱۴ سال خاک می‌خورد|نشانی=https://www.tinn.ir/بخش-هوایی-42/241864-فرودگاه-شهید-مدرس-سال-خاک-می-خورد|وبگاه=|تاریخ=|بازبینی=|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳|ناشر=تین نیوز}}</ref>
وی افزود: فعلاً نه تنها برای ریل راه‌آهن کاشمر اعتباری گذاشته نشده، بلکه پیگیری خاصی هم صورت نگرفته و از سویی در اولویت‌های کار دولت سیزدهم هم نیست.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فرودگاه شهید مدرس ۱۴ سال خاک می‌خورد|نشانی=https://www.tinn.ir/بخش-هوایی-42/241864-فرودگاه-شهید-مدرس-سال-خاک-می-خورد|وبگاه=|تاریخ=|بازبینی=|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳|ناشر=تین نیوز}}</ref>


=== دو بانده شدن جاده شادمهر کاشمر ===
=== دو بانده شدن جاده شادمهر کاشمر ===
جاده کاشمر به [[شادمهر (مه‌ولات)|شادمهر]] به طول ۵۵ کیلومتر که محل تردد مردم شهرستان‌های مختلف و نیز زائران و مسافران در ایام مختلف سال است به دلیل کم عرض بودن جاده شاهد حوادث ناگوار رانندگی است به طوری که در یک دهه گذشته بیش از ۱۰۰ نفر از هموطنانمان در این مسیر جان باختند. اگر چه در دولت نهم و در سال ۸۵ موضوع دوبانده شدن این جاده به تصویب رسید اما با گذشت ۱۳ سال هنوز این جاده دوبانده نشده‌است و نیمه کاره رها شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خواب مرگبار جاده شادمهر- کاشمر، ۱۵ ساله شد|نشانی=https://www.qudsonline.ir/news/717786/خواب-مرگبار-جاده-شادمهر-کاشمر-۱۵-ساله-شد|وبگاه=|تاریخ=|بازبینی=|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳|ناشر=قدس آنلاین}}</ref>
جاده کاشمر به [[شادمهر (مه‌ولات)|شادمهر]] به طول ۵۵ کیلومتر که محل تردد مردم شهرستان‌های مختلف و نیز زائران و مسافران در ایام مختلف سال است به دلیل کم عرض بودن جاده شاهد حوادث ناگوار رانندگی است به طوری که در یک دهه گذشته بیش از ۱۰۰ نفر از هموطنانمان در این مسیر جان باختند. اگر چه در دولت نهم و در سال ۸۵ موضوع دوبانده شدن این جاده به تصویب رسید اما با گذشت ۱۳ سال هنوز این جاده دوبانده نشده‌است و نیمه کاره رها شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خواب مرگبار جاده شادمهر- کاشمر، ۱۵ ساله شد|نشانی=https://www.qudsonline.ir/news/717786/خواب-مرگبار-جاده-شادمهر-کاشمر-۱۵-ساله-شد|وبگاه=|تاریخ=|بازبینی=|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳|ناشر=قدس آنلاین}}</ref>

=== حاشیه نشینی ===
۱۳ درصد از جمعیت ۱۰۲ هزار نفری شهر کاشمر حاشیه‌نشین و ۱۵۶ هکتار از مجموع ۱۴۰۰ هکتار مساحت این شهرستان درگیر معضل سکونتگاه غیررسمی است.

تداوم افزون بر دو دهه‌ای پدیده خشکسالی، تورم مستمر و بیکاری در روستاها منجر به مهاجرت روستاییان به حاشیه شهر کاشمر و سکونت ۱۲ هزار نفر در بخش شرقی این شهر از شمال تا جنوب آن شده است. جمعیتی که با کمترین امکانات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی در خانه‌های نامناسب این محدوده سکونت دارند.

۹ منطقه مسیل شرقی، حسین آباد، گلشن و گوهر، ضلع جنوبی [[آرامگاه سید حسن مدرس|زیارتگاه شهید مدرس]]، احمد آباد، نرگس شمالی، نرگس جنوبی و نسیم جنوبی محله‌هایی هستند که در کاشمر از آنها به عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی یا مناطق حاشیه نشین یاد می‌شود.

در این مناطق اکثر خانواده‌ها شغل رسمی برای تأمین معاش خود ندارند و این افراد اغلب فاقد مهارت و تخصص و سرمایه هستند. برخی از آنها مشاغل کاذب دارند، دستفروشی، تکدیگری، زباله گردی وفعالیت‌های مجرمانه از جمله سرقت، خرید وفروش مواد مخدر و دیگر آسیب‌های اجتماعی در این مناطق بیشتر روی می‌دهد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-09-04}}</ref>

'''خانه‌ها در لبه مسیل'''

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته حاشیه مسیل شرقی با ۵۰.۴۶  هکتار بزرگترین سکونتگاه غیررسمی کاشمر است که در آن براساس آخرین آمار ۸۰۵ واحد مسکونی ساخته شده و سه هزار و ۲۲۰ نفر در آنها ساکن هستند.

در این منطقه بسیاری از ساخت و سازها در حریم و بستر کانال احداث شده و وضعیت به گونه‌ای است که در صورت جاری شدن سیلاب، ساختمانها تخریب و حوادث بسیار ناگوار رخ خواهد داد. حتی بسیاری از منازل از گذشته تاکنون بدون رعایت هیچ گونه اصول و ضوابط ساختمان سازی در لبه کانال ساخته شده و افراد بسیاری در این بخش از حاشیه شهر ساکن هستند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-09-04}}</ref>

'''انبوه مشکلات در حسین‌آباد کاشمر'''

حسین‌آباد کاشمر با ۴۱.۵۳ هکتار رتبه دوم سکونتگاه‌های غیررسمی این شهر را به خود اختصاص داده که طی دو دهه گذشته در این منطقه حدود ۵۱۸ واحد مسکونی ساخته شده و دو هزار و ۷۲ نفر در آن ساکن شده‌اند.

گرچه این منطقه دومین سکونتگاه غیر رسمی کاشمر اعلام شده اما مشکلاتش به مراتب بیشتر از سایر مناطق است به طوریکه فهیمه شیردل یکی از بانوان منطقه حسین آباد که از تیرماه سال ۸۸ در این منطقه ساکن شده و اکنون به عنوان نماینده اهالی منطقه پیگیر مشکلاتشان است گفت: درگیر بودن اغلب مردم ساکن در این محله با معضل فقر و بیکاری، عدم برخورداری از گاز، تلفن ثابت، آسفالت و راه مناسب، مدرسه، نانوایی، فضای سبز، ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف کانال، فقر فرهنگی ناشی از فقر اقتصادی و معضلات اجتماعی مترتب بر آن گوشه‌ای از مشکلات و معضلات این محل است.

وی افزود: شغل اغلب مردان در این محله جمع‌آوری ضایعات، کارگری، دستفروشی و مشاغل ناپایدار فصلی و موقت است. اکثر قریب به اتفاق مردم این محله از روستاهای منطقه کوهستانی [[شهرستان کوهسرخ]] و برخی خانوارها نیز از نقاط دیگر شهر کاشمر هستند که به این محل مهاجرت کرده اند.

شیردل عمده‌ترین دلیل افزایش مهاجرت از روستاهای [[شهرستان کوهسرخ|کوهسرخ]] به این محل را خشکسالی‌های پی‌درپی و از دست رفتن درآمد کشاورزی در این روستاها عنوان کرد و ادامه داد: نبود گاز اصلی‌ترین مشکل منطقه حسین آباد است.

وی گفت: این در حالی است که نه تنها دورافتاده‌ترین روستاها از همه امکانات مناسب و بهداشتی برخوردارند بلکه به برخی از باغ ویلاهای بولوار سید مرتضی در پشت تالار سی گل این شهر نیز گازرسانی شده است.

این شهروند کاشمر افزود: چون خانواده‌ها مجبورند از نفت یا کپسول گاز استفاده کنند چند ماه قبل یکی از کودکان این منطقه براثر خوردن نفت جان خود را از دست داد و یک مادر و فرزند نیز در اثر اشکال فنی بخاری نفتی دچار سوختگی شدید شدند.
وی ادامه داد: برخی می گویند برای برخورداری از امکانات باید در طرف دیگر کانال حسین آباد خانه می‌ساختیم اما با کدام پول؟ ما این زمین‌ها را متری ۱۰ هزار تومان خریدیم اما طرف دیگر کانال متری ۵۰۰ هزار تومان است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-09-04}}</ref>

'''گوهر و گلشن محلاتی در انتظار تحقق وعده‌ها'''محله‌های گوهر و گلشن کاشمر که در ضلع جنوبی آرامگاه مدرس واقع شده‌اند در رتبه‌های بعدی از نظر تعداد حاشیه نشین قرار دارند و اکنون ۵۰۰ خانوار با جمعیت دو هزار و ۱۰۰ نفر در مناطق گوهر و گلشن که در کنار یکدیگرند ساکن هستند.
گوهر فاصله‌ای با شهر ندارد و زمانی اعیان نشینان کاشمر در آن اقامت داشتند اما امروز حال اهالی این منطقه شهر، بدتر از روستاست و اهالی خواستار رفع مشکلاتی هستند که سالها از آنها رنج می‌برند و معتقدند این محله این روزها از گوهر بودن، تنها کوله باری از مشکلات را یدک می‌کشد.
یکی از اهالی منطقه گوهر با انتقاد از نبود امکانات در این محله گفت: به ‌رغم تمامی قول‌هایی که برخی از اعضای دور قبلی شورای اسلامی داده بودند هنوز یک بوستان کوچک در این منطقه احداث نشده است.
حسین رجبی با بیان اینکه هنوز برخی از خانه‌های این محله فاقد گاز هستند و مجبورند از نفت برای گرمایش استفاده کنند افزود: خانواده‌های این منطقه برای رفت و آمد مشکل دارند و هیچ وسیله نقلیه‌ای حاضر نیست به این منطقه بیاید مگر اینکه دربست باشد.
وی ادامه داد: در این منطقه چندین دامداری وجود دارد که مشکلات بسیار از نظر بهداشتی برای اهالی به وجود آورده است و با توجه به اینکه بوی تعفن این دامداری‌ها در تابستان بسیار آزار دهنده است امیدواریم مسوولان مربوطه در این خصوص چاره‌ای بیندیشند.
یکی از اهالی منطقه گلشن نیز به وجود سگ‌های ولگرد در این محل اشاره کرد و گفت: از ابتدای شب به خاطر وجود سگ‌های ولگرد و روشنایی کم، مردم محل به خصوص بانوان جرأت بیرون آمدن از خانه را ندارند.
رضا جعفری افزود: گرچه نام این محله را گلشن گذاشته‌اند اما با توجه به مشکلات و معضلات آن این منطقه با این اسم همخوانی ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-09-04}}</ref>

'''مقصر حاشیه‌نشینی'''حل مساله حاشیه‌نشینی به تنهایی از عهده شهرداری خارج است، دستگاه‌های مختلفی متولی این پدیده هستند که همه باید اهتمام لازم را در رفع مشکل و مدیریت آن داشته باشند.
مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر با بیان اینکه در حال حاضر بالغ بر ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر در ۹ منطقه حاشیه و سکونتگاه غیررسمی کاشمر زندگی می‌کنند و تعدادشان هم‏چنان رو به افزایش است گفت: از مساحت هزار و ۴۱۶ هکتاری محدوده شهر ۱۵۶ هکتار آن را مناطق حاشیه نشین تشکیل می‌دهد.
احسان فخرایی با بیان اینکه براساس بررسی‌های صورت گرفته در سال ۹۶ بالغ بر ۳۱۰۰ واحد مسکونی غیرمجاز در مناطق حاشیه شهر احداث شده است افزود: حسین آباد، گوهر، گلشن، احمدآباد و ضلع غربی آرامگاه مدرس جزو اولین سکونتگاه‌های غیر رسمی کاشمر هستند که از دو دهه قبل ساکنین این مناطق افزایش یافته است.
وی ادامه داد: کاشمر رتبه ششم را در استان از نظر جمعیت حاشیه نشین دارد و اگر برخی از واحدها در گذشته خدماتی را گرفته‌اند به این دلیل بوده که آن زمان ضوابط و قوانینی نبوده و اگر هم قوانینی اعلام شده بر اجرای آن نظارتی انجام نمی‌شده و این موجب شده اکنون برخی معترض شوند که چرا افرادی در خارج از محدوده، آب و برق و گاز دارند و به برخی دیگر خدمات داده نمی‌شود.
مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر گفت: چند سالی است که طرح حاشیه نشینی ابلاغ شده و براساس آن ارائه هرگونه خدمات به املاک خارج از محدوده ممنوع شده و اگر خدماتی داده شود تخلف صورت گرفته است البته شاید برای ادارات آب، برق، گاز و مخابرات دستورالعمل های جداگانه ای ابلاغ شده باشد.
وی با تاکید بر اینکه باید به موضوع حاشیه نشینی جدی‌تر پرداخته شود افزود: رفع مشکلات حاشیه نشینی تنها بر عهده شهرداری نیست و تمامی دستگاههای اجرایی درگیر هستند و نمی‌توانند نسبت به این موضوع بی تفاوت باشند.
فخرایی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد واحدهای مسکونی خارج از محدوده فاقد سند هستند ادامه داد: کسانی که به طور غیر مجاز و در حاشیه‌ها در زمین‌های کشاورزی اقدام به ساخت و ساز می‌کنند بعد از مدتی انتظار دریافت همه نوع خدمات هم دارند در صورتی که خدمات فقط در آب و برق و گاز خلاصه نمی‌شود و باید امنیت، امکانات آموزشی، بهداشت و درمان، آسفالت، روشنایی و امثال آن هم برایشان فراهم شود.
وی گفت: منطقه حسین آباد بیشترین جمعیت حاشیه نشین کاشمر را دارد و به نسبت با کمبودهای بسیار مواجه است هرچند شهرداری تا حد امکان در مناطق حاشیه نشین خدماتی ارائه داده است.
مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر با بیان اینکه برای برون‌رفت از معضل حاشیه نشینی ابتدا باید جلو گسترش آن گرفته شود افزود: نمی‌توان واحدهای ساخته شده در مناطق حاشیه‌نشین را تخریب نمود و ساکنان آن را بیرون کرد اما حال که حاشیه نشینی شکل گرفته ابتدا باید مطالعات لازم صورت گیرد و محدوده هر منطقه مشخص شده و جلو گسترش آن گرفته شود سپس خدمات لازم ارائه گردد، البته به شرط آنکه مشکلات سند و برخی خلاءها به گونه‌ای جبران شوند.
وی ادامه داد: تصمیماتی که برای مناطق حاشیه‌نشین گرفته می‌شود ضمانت اجرایی ندارد به طوریکه با تغییر دولت‌ها دستورالعمل‌ها و قوانین هم تغییر می‌کند.
کارشناس اداره طرح و برنامه شهرداری کاشمر گفت: به رغم اینکه بسیاری از واحدهای احداث شده در خارج از محدوه حکم تخریب دارند اما اگر قرار باشد این حکم اجرا شود باید بیش از نصف محله‌های حاشیه نشین تخریب شوند که این اقدام در عمل قابل اجرا نیست.
حاشیه نشینی این روزها بیشتر بر شهر کاشمر سایه انداخته که به نظر می‌آید کم کاری برخی مسوولان باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه اجرای طرح‌های مرتبط با این حوزه شده است. از سویی باید گفت حاشیه نشینی معضل امروز و دیروز شهر کاشمر نیست، بلکه مدت‌هاست چهارمین شهر زیارتی کشور از منظر جذب زائر با این مشکل مواجه شده است.
بدون شک صرف برنامه نوشتن گرهی از مشکل حاشیه نشینی باز نمی‌کند و رفع این معضل مستلزم عزم و اراده جدی مسوولان و تأمین اعتبار لازم است که در این ارتباط شاهد هیچ گونه تلاشی از سوی دستگاه‌ها برای بهبود وضعیت حاشیه نشینان نیستیم، زمانی می‌توان به کاهش حاشیه نشینی در کشور امیدوار بود که عدالت اقتصادی در تمامی نقاط برقرار شود.
اگر به مشاغل خانگی و صنایع دستی قشر روستایی توجه داشته باشیم شاهد کاهش حاشیه نشینی خواهیم بود زیرا این افراد با میل و رغبت به مهاجرت روی نمی‌آورند بلکه از روی ناچاری و برای تأمین معیشت خود  تن به مهاجرت داده و برای زندگی حاشیه‌ شهرها را انتخاب می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-09-04}}</ref>


== زمین‌لرزه ۱۲۸۲ کاشمر ==
== زمین‌لرزه ۱۲۸۲ کاشمر ==

نسخهٔ ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۶

کاشمر

نشان واره شهرداری کاشمر
کشور ایران
استانخراسان رضوی
شهرستانکاشمر
نام(های) دیگرشهر زرتشت، شهر زیارت و سیاحت، شربت‌خانه خراسان
نام(های) پیشینکشمر، ترشیز، طرثیث، سلطان‌آباد
سال شهرشدنقدمت بلدیه و شهرداری ۱۳۰۷ [۱] و همچنین بنا شده در زمان بهمن پسر اسفندیار[۲]
مردم
جمعیت۱۰۲٬۲۸۲ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت۱۳٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
مساحت۵ هزار کیلومتر مربع
ارتفاع۱۰۶۳ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۶،۰۵
میانگین بارش سالانه۲۳۷
اطلاعات شهری
شهردارمهندس اصغر کوهسرخی
ره‌آوردانگور، انار، کشمش (عرق کشمش)، زعفران، گردو، بادام، پسته، خشکبار، قالی، پنبه
پیش‌شمارهٔ تلفن۵۵۲ ۰۵۱
شناسهٔ ملی خودرو ایران ۳۲ م
 ایران ۳۶ ق
کد آماری۱۳۸۱
کاشمر بر ایران واقع شده‌است
کاشمر
روی نقشه ایران
۳۵°۱۴′۱۳″شمالی ۵۸°۲۸′۱۲″شرقی / ۳۵٫۲۳۷°شمالی ۵۸٫۴۷°شرقی / 35.237; 58.47

کاشْمَر (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات) با نام باستانی کِشمَر (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات؛ به‌معنای: آغوش مادر؛ احتمالاً بیانگر زادگاه زرتشت)[۲] و نام تاریخی تُرشیز (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات؛ به‌معنای: شهر نیرومند)[۳] و همچنین با نام شناخته شده سلطان‌آباد (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات؛ به‌معنای: شهری که سلطان آن را آباد کرد)[۲] مرکز شهرستان کاشمر، در شمال شرق ایران و جنوب‌غربی استان خراسان رضوی، در حدود ۲۴۰ کیلومتری شهر مشهد است و از محصولات مهم این شهر می‌توان به زعفران، انگور، کشمش (عرق کشمش)، عرقیجات و پنبه اشاره‌کرد. اکنون کاشمر دارای پنج مرکز آموزش عالی شامل دانشگاه پیام نور کاشمر، دانشگاه آزاد اسلامی کاشمر، دانشگاه جهاد دانشگاهی کاشمر، مرکز آموزش عالی کاشمر و دانشکده پرستاری می‌باشد.[۲] کاشمر پنجمین شهر استان خراسان رضوی از نظر جمعیت می‌باشد. کاشمر از شهرهای باستانی ایران و خاستگاه تمدن‌های پنج هزار سالهٔ نای‌تپه و دو هزار سالهٔ کوه‌های شمالیهٔ شهر یعنی مجموعهٔ تاریخی، ساسانی آتشگاه است.[۴] کاشمر دومین شهر زیارتی خراسان رضوی و چهارمین شهر زیارتی ایران است.[۵][۶][۷] قالی‌بافی، زیلوبافی، گیوه‌بافی، تهیهٔ پارچه‌های دست‌باف و بافتن چادرشب ابریشمی مهم‌ترین صنایع دستی این شهر را تشکیل می‌دهند. قالی‌بافی کاشمر چه از نظر کمیت و چه از نظر کیفیت دارای شهرت خاصی بوده‌است.[۸] این شهر در دامنه‌های جنوبی کوه‌های کوهسرخ و در شمال دشت‌های مه‌ولات قرار دارد. مردم کاشمر به زبان فارسی و به گویش کاشمری سخن می‌گویند.

وجه تسمیه

کاشمر و ترشیز پیشین؛ از گذشته‌های دور تاکنون دچار دگرگونی و تغییر نام شده‌است. در بررسی نام این شهر به بیش از بیست نام برخورد شده‌است که با یک جمع‌بندی می‌توان تمامی آن‌ها را در واژگان «کشمر»، «ترشیز»، «بشت» و «سلطان‌آباد» خلاصه کرد. به این ترتیب واژهٔ کشمر که به معنای آغوش مادر؛ احتمالاً بیانگر زادگاه زرتشت گرفته شود، با گذشتن از شکل‌های کیشمر و کشمار، سرانجام به گونه کاشمر درآمده و در همین صورت بازمانده‌است. از سوی دیگر فرهنگ‌نگاران، کاشمر را گونه کامل شده «کاخجر»، «کاشخر» و «کاشغر» دانسته‌اند و بر این باورند، که «کاش» برگردانیده شده «کاج» است و «کاخجر»، یادآور سرو بزرگ و سرشناس این سرزمین (سرو کشمر) است.[۲]

پیشینه

برخی مورخان قدمت کاشمر را به بهمن پسر اسفندیار و نوه گشتاسپ نسبت دادن و جغرافی‌نویسان اسلامی نام کاشمر را در دوران گوناگون به صورت‌های مختلف از جمله طرثیث، ترشیش، بوشت، بست و ترشیز ثبت کرده‌اند.[۹]

کیانیان

بنا بر روایتی در محلی که اکنون کاشمر خوانده می‌شود، بین گشتاسپ کیانی و زرتشت پیامبر دیداری روی داده‌است. چون گشتاسپ کیانی، دین بهی را پذیرفت، زرتشت نخستین آتشگاه خود را در قلمرو حکومت کیانی پی ریخت و در جلو در این آتشکده، درخت سروی را که تبار بهشتی داشت، با دست خویش کاشت تا همین سرو را بر ایمان شاه گواه بگیرد. بر هر برگ این سرو نام گشتاسپ نقش بسته بود و چون درخت بالا گرفت، شاه نیز بر گرد سرو مینوی، تالار بزرگی ساخت تا نگهدار حرمت سرو باشد.[۱۰]

آتشکده کشمر و آذر برزین‌مهر
مقاله‌های اصلی: آتشکده کشمر و آذر برزین‌مهر
آتشکده کشمر یا آتشکده زرتشت یا آتشکده آذر برزین‌مهر اولین آتشکدهٔ زرتشتیان بود که توسط گستاسپ به درخواست زرتشت در کِشمر (کاشمر) بنا گردید. در بخشی از شاهنامه فردوسی، ماجرای پیدا شدن زرتشت و پذیرفتن گشتاسپ دین او را به نظم درآمده که گشتاسپ پس از پذیرفتن دین زرتشت، موبدان را به سرتاسر گیتی روانه می‌کند و آذر به آتشکده‌ها (گنبدان) می‌نهد و نخستین آنان، آذر برزین‌مهر است که به کشمر بنیان گذارد و در جلوی آتشکده، سرو بهشتی را کاشت و آن را نماد پذیرفتن دین بهی قرار داد و موبدان را به سرتاسر جهان فرستاد و فرمان داد همه نامداران و بزرگان به سوی آن پرستشکده روی آورند.[۱۱]
نقش سرو بر سنگ‌نگاره‌های تخت جمشید

سرو کشمر

مقالهٔ اصلی: سرو کشمر

سرو کشمر یا سرو مقدس زرتشت، درختی بوده که بر طبق باور زرتشتیان به دستور زرتشت کاشته شده بود. این درخت بسیار زیبا و بزرگ بود و شهرت آن به متوکل خلیفه عباسی رسید. خلیفه دستور به قطع آن داد و پیشنهاد زرتشتیان آن شهر که ۵۰۰۰۰ سکه طلا برای قطع نکردن آن درخت بود، مورد قبول واقع نشد و آن را قطع کرده و برای خلیفه به بغداد بردند. یک روز قبل از رسیدن درخت به بغداد، متوکل به قتل رسید و این مطابق پیش گویی زرتشت بود که گفته بود هر که این درخت را قطع کند، کشته خواهد شد. این سرو در زمان قطع شدن بیش از ۱۴۰۰ سال عمر داشت و حکیم فردوسی در مورد آن می‌گوید:[۱۰]

یکی شاخ سرو آورید از بهشتبدروازه شهر کشمر بکشت

در کتاب دانشنامه مزدیسنا نوشته انوشه روان دکتر موبد جهانگیر اشیدری آمده:

گویند اشو زرتشت، دو درخت سرو به طالع سعد در دو محل به دست خود کاشت، یکی در دهکده کشمر و دیگری در دهکده فریومد از روستاهای توس (طوس) خراسان. به مرور این درخت بلند و ستبر و پرشاخ شده و دیدن آن موجب شگفتی بینندگان می‌شد. چون وصف این سروها در مجلس متوکل عباسی، خلیفه عهد، بیان شد، او که مشغول به عمارت در جعفریه سرمن رای، مشهور به سامره بود به خاطرش افتاد که آن سرو را قطع کرده، به بغداد بیاورند.

هخامنشیان

در زمان هخامنشیان به دلیل پذیرفتن دین مزدیسنا توسط شاهنشاهان هخامنشی و وجود سرو کشمر و آتشکده کشمر؛ شهر دارای رونق بسیاری شد و به یکی از مراکز دینی ایران تبدیل شده‌بود.[۱۲]

اشکانیان

فتوحات مهرداد یکم

مناطق کاشمر و نیشابور در دوران شاهنشاهی اشکانی از نواحی حاصل‌خیز ایران به‌شمار می‌رفته و از آنجا که فرمانروایان اشکانی نسبت به حاکمان پیش از خود؛ یعنی سلوکیان اهمیت به‌مراتب بسیاری برای دین مزدیسنا قائل بودند، سرو کشمر و آتشکده کشمر آن را که یادگار زرتشت محسوب می‌شد مورد توجه بالایی قرار دادند.[۱۳]

ساسانیان

به استناد سنگ‌نبشته پایکولی، در دوران شاهنشاهی ساسانی کشمر (کاشمر) جزء محدوده خراسان بزرگ به‌شمار می‌رفته و ساسانیان برای احیای آیین باستانی تلاش بسیاری کردند و چون در آن زمان، دیگر از آتشکده کشمر چیزی برجای نمانده بود، شاهان ساسانی به ایجاد آتشکده دیگری دست می‌زنند که همچنان در چند کیلومتر بالاتر از شهر باستانی کشمر در مجموعه قلعه آتشگاه باقی مانده‌است. خرابه‌های این قلعه هم‌اکنون در ۵–۶ کیلومتری شمال غربی شهر کاشمر باقی است و از یادگارهای عصر ساسانی به‌شمار می‌رود.[۱۳]

قلعه دزد مربوط به صدر اسلام

دوران اسلامی

شهبانو فرح دیبا در کاشمر، ۲۰ آذر ۱۳۵۳

کاشمر در ادوار گذشته و به‌ویژه در سده‌های اولیه اسلامی، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده‌است. کاشمر گردنه ورود مهاجمان جنوبی و غربی به نیشابور محسوب می‌شده و نقش ضربه‌گیر و پیش‌مرگ نیشابور را بر عهده داشته‌است، که موجب شد بسیاری به این شهر هجوم برده یا در آن، جا خوش‌کرده و ماندگار شوند.[۱۳]

از تاریخ دگرگونی‌های کاشمر در سده‌های نخستین اسلامی، اسناد قابل توجهی در دست نیست، با این حال پس از کم‌رنگ شدن حمله اعراب به ایران بر خراسان و پیدایش خاندان‌های آریایی همچون، طاهریان، صفاریان و سامانیان، کاشمر به تدریج اهمیت گذشته خود را یافته و با توجه به همین موقعیت منحصر به فرد ترشیز که در مقاطعی همچون دوران نسبتاً کوتاه طاهریان (۲۵۹–۲۰۵ هجری) که نیشابور را به مرکزیت حکومتی خود برگزیده بودند، این شهر از رونق و آبادانی بسیاری برخوردار بوده‌است.[۱۳]

باآنکه طبق گزارش اسناد تاریخی، یعقوب لیث صفاری که هوس تسخیر حکومت طاهریان را در سر می‌پروراند، در سر راه خود از سیستان به نیشابور، از ترشیز عبور کرد ولی گزارشی از بروز برخوردهای خشونت‌بار در این شهر در دست نیست.[۱۳]

با این‌رو، از تفحص تاریخ‌نگاران سده‌های نخستین اسلامی چنان بر می‌آید که آن دوره ویژه در میانه سده چهارم هجری، کاشمر، اهمیت و موقعیت بلندپایهٔ در میان شهرهای ایران داشته‌است. ابن حوقل در این زمینه می‌نویسد؛ ترشیز شهری زیبا، پُربرکت و پرجمعیت است.[۱۳]

شمس‌الدین مقدسی نیز توصیفی از این شهر در آغازین سال‌های سده پنجم هجری ارائه می‌دهد: «گویند روزی بوفضل بلعمی و بوفضل بن یعقوب در مجلس میرسعید بودند، بلعمی در ستایش مرو پرچانگی نمود، ابن یعقوب گفت: منکر ستودگی مرو نیستم که همچنان است که گفتی، ولی نیشابور دوازده روستا دارد که یکی از آن‌ها بُست است که درآمد سه منبر آن به اندازه درآمد همه مرو است. این روستا غلات و انگور نیکو را با هم دارد. شنیده‌ام زیتون و انجیر هم دارد و نوبرها از آنجا می‌برند؛ زیرا هوایی ملایم دارد نام شهر آن طرثیث (ترشیز) است که خوب آباد است و مسجد جامعی دارد که پس از جامع دمشق، ثروتمندتر از آن نیست. زیبا و پاکیزه است. غیر از دکان‌های کهن، بازاری نوساز و گرم دارد… درگاه فارس و اصفهان و انبار خراسان به‌شمار می‌رود».[۱۳]

عصر سربداران

اسناد تاریخی نشان می‌دهد که ترشیز (از جمله کاشمر) در دوره حکومت سربداران یکی از مناطق مهم و پررونق این حکومت بوده و در اوج آبادانی قرار داشته‌است. فقر فرهنگی ایلخانان و نارضایتی مردم ایران از بازماندگان حکومت ایلخانی و از جهتی برخوردهای نادرست ایلخانان مغول با مردم ایران زمینه یک سری مخالفت‌های ریشه ای را علیه آنان برانگیخت. در زمان آخرین ایلخانان مغول سلطان ابوسعید بهادرخان و در اواخر حکومت او عده ای از مردم روستای باشتین از توابع بیهق (سبزوار امروزی) علیه ایلخانان شورش کردند. آنان اعلام کردند سر به دار می‌دهند اما تن به ذلت نمی‌دهند. در سال ۷۳۷ ه شخصی با نام عبدالرزاق را به عنوان امیر خود برگزیدند.[۱۴] پتروشفسکی نوشته‌است: «در قرن چهاردهم (قرن هشتم ه‍.ق) خروج سربداران از لحاظ وسعت و از نظر تاریخی مهم‌ترین نهضت آزادی خاورمیانه و بلاتردید تأثیر حتمی در جنبش‌های دیگر که از لحاظ وضع اجتماعی شرکت کنندگان و هدف‌های سیاسی همانند آن بودند، داشته‌است. از این نهضت به عنوان بزرگ‌ترین نهضت ظلم ستیزی و عدالتخواهی ایرانیان در برابر بیگانگان یاد می‌شود».[۱۵]

سربداران در سال ۷۳۸ هجری قمری قدرت‌گیری کردند و سبزوار را تسخیر کردند و این شهر را به عنوان پایتخت خود انتخاب کردند. در همین ایام مراسم ازدواج «امیر عبدا… مولایی» و دختر «خواجه علاء الدین محمد» در حال برگزاری بود؛ به همین مناسبت هدایای گران‌بهایی از ترشیز (از جمله کاشمر) به فرومد فرستاده شد. وقتی خبر حرکت این هدایا (چهل شتر، پارچه، زر و ابریشم) به امیر عبدالرزاق رسید، بلافاصله برادرش مسعود را مأمور توقیف این اموال کرد و او نیز با سلحشوری مأموریت خود را انجام داد و تمامی هدایای ترشیزی را به اردوی عبدالرزاق برد. عبدالرزاق با حمله به گله اسبان سلطان ابوسعید اسب‌های زیادی ربود و بعد از این به نام خود خطبه خواند.[۱۶][۱۷]

عبدالرزاق همچنان به توسعه طلبی خود ادامه داده تا بیار (بیارجمند امروزی) که ابتدای مرز ترشیز از ضلع غربی می‌باشد را تسخیر کرد. بعد از عبدالرزاق، برادرش مسعود حکومت سربداران را به دست گرفت و در واقع رهبر نظامی سربداران مسعود بود و رهبر مذهبی آنان شیخ خلیفه که تعالیم تشیع داشت و شاید از شاگردان صوفیان بود. همین شیعی بودن آن‌ها در تصرف ترشیز و علاقه مردم این خطه به تشیع بی تأیر نبود. امیر مسعود بخش وسیعی از ایران، ترکمنستان و افغانستان را تسخیر کرد و قلمرو سربداران را از مغرب به ری و از مشرق به هرات از شمال به مرو و از جنوب به ترشیز و یزد رساند. شهر ترشیز توسط امیر مسعود گشوده شد وی قلاع ترشیز را زیر سلطه سربداران قرار داد. با این اقدام منطقه ترشیز در مسیر توسعه و آبادانی قرار گرفت[۱۸][۱۹]

توسعه فتوحات سربداران را باید مدیون مسعود دانست. وی توانست تا سال ۷۴۵ م محدوده وسیعی را زیر تسلط سربداران بگیرد و بازماندگان ایلخانان تاب مقاومت با وی را نداشتند. آخرین امیر سربداران خواجه علی موید بود. وی به مذهب تشیع علاقه بسیاری داشت و بدان تعصب می‌ورزید. در دوره او مردم آزادی زیادی داشتند، یکی از مهم‌ترین اقدامات وی تسخیر ترشیز، قهستان (بیرجند و نهبندان کنونی)، طبس و گیلکی بود وی با تصرف این شهرها از سرخس تا دامغان را زیر سیطره خود گرفت؛ در این راه وی ارغون شاه را شکست داد و متواری کرد. از حوادث دیگر دوران خواجه علی موید تبانی درویش رکن الدین با شاه شجاع در سال ۷۷۹ ه‍.ق است که آنان سبزوار را گرفتند. گرچه خواجه علی موید توانست با کمک امیر ولی، حاکم مازندران، دوباره سبزوار را پس بگیرد و ترشیز را نیز دوباره تسخیر کند. در این گیر و دار موید یک بار نیز از خواجه سدید- از سدیدیان ترشیز بود- کمک گرفت. در سال ۸۷۲ ه‍.ق نیز یک بار دیگر خواجه علی موید با کمک شاه شجاع که قبلاً به رکن الدین کمک کرده بود، ترشیز را تسخیر کرده و به حکومت خویش افزود. با ظهور تیمور و ورود او در سال ۷۸۲ به خراسان خواجه علی موید به تیمور ملحق شد و تا ۷۸۸ ه‍.ق در رکاب او بود.[۲۰]

در آخرین سال‌های حکومت خواجه علی موید، آخرین امیر سربداران، مسئله اختلاف خواجه علی موید با امیر ولی است.[۲۱] احتمالاً در اواسط سال ۷۶۰ و ۷۷۰ یک سری تغییرات در مرزهای غربی سربداران صورت گرفته‌است که با مطالعه روی سکه‌های این دوره بدان دست پیدا کرده‌اند. سکه‌های امیر ولی در استرآباد در سال‌های ۷۵۷، ۷۶۴، ۷۶۳ و سکه‌های سمنان در سال‌های ۷۶۸، ۷۶۷، ۷۶۶ قیام امیر ولی را در این سال‌ها نشان می‌دهد. یک حمله از طرف امیر ولی و پیر علی باعث عقب‌نشینی علی موید به سبزوار شده، و حکومت او محدود شده‌است. امیر ولی سبزوار را نیز محاصره کرد. احتمالاً منطقه ترشیز (از جمله کاشمر) در این گیر و دار به دست امیر ولی افتاده‌است؛ زیرا جان ماسون در این که سربداران در زمان حملات امیر ولی جنوب ترشیز را در دست داشته‌اند شک می‌کند و این تصور که ترشیز را امیر ولی گرفته باشد را عنوان می‌کند.[۲۲]

خواجه علی موید مجبور شد در سال ۷۸۲ به تیمور پناهنده شود و از وی کمک بخواهد. از این سال یعنی سقوط سرزمین‌های سربداران تا حمله تیمور لنگ به ترشیز، حدود دو سال می‌گذشت و در این مدت خاندان آل کرت که قبلاً با خواجه علی موید رابطه خوبی نداشتند، بر خراسان و منطقه ترشیز (از جمله کاشمر) مسلط شدند. فرمانروای آنان ملک غیاث‌الدین پیر علی بود که تمامی این مناطق را زیر سیطره خود داشت. غیاث الدین قلعه ترشیز و منطقه ترشیز (از جمله کاشمر) را به امیر علی سدیدی که از طایفه غوریان بود داد؛ بنابراین در این بازه زمانی اسم سه شخص دیده می‌شود که البته بعضی به اشتباه آن‌ها را یکی می‌دانند؛ یعنی در آخرین سال‌های عمر حکومت سربداران خواجه علی موید بر ترشیز حکومت می‌کرد. از دوره تلافی وی با تیمور به بعد، امیر ولی حکومت ترشیز را گرفت و بعد امیرعلی سدیدی به حکومت ترشیز رسید. در واقع در مدت دو سال از ۷۸۲ تا ۷۸۴ این سه نفر به ترشیز (از جمله کاشمر) حکومت می‌کرده‌اند. نکته قابل تأمل آنکه یاقوت ترشیز (از جمله کاشمر) را پررونق و آباد با میوه‌های فراوان معرفی کرده و ادعا می‌کند ترشیز ۲۲۶ روستا دارد. ابن اثیر نوشته‌است: «از این شهر دانشمندان بسیار برخواسته اند» بغدادی، آن را منطقه ای با روستاهای زیاد معرفی کرده‌است و از روستای خارزنج که خرابه‌های آن در شمال خلیل‌آباد است سخن رانده‌است. تا پیش از حمله تیمور و ویران کردن ترشیز این شهر همچنان به حیات خود ادامه داد اما یورش تیمور باعث تغییرات عمده در این منطقه شد.[۲۳]

مردم

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۰۲٬۲۸۲ نفر (در ۳۱٬۷۷۵ خانوار) بوده‌است.[۲۴]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۴۵۱۷٬۰۶۵—    
۱۳۵۵۲۶٬۸۸۳۵۷٫۵٪+
۱۳۶۵۴۹٬۲۵۹۸۳٫۲٪+
۱۳۷۰۵۸٬۵۲۲۱۸٫۸٪+
۱۳۷۵۶۹٬۱۷۷۱۸٫۲٪+
۱۳۸۵۸۱٬۵۲۷۱۷٫۹٪+
۱۳۹۰۹۰٬۲۰۰۱۰٫۶٪+
۱۳۹۵۱۰۲٬۲۸۲۱۳٫۴٪+

قومیت

مردم کاشمر فارسی زبان هستند اما در حومه شهر کاشمر ایل‌های کرمانج و بلوچ «ایل ملکشاهی و شوهان وایل گرگ زائی و اسماعیل زائی و زائی» زندگی می‌کنند.

زبان و گویش

زبان مردم کاشمر فارسی به گویش کاشمری می‌باشد.[۲۵]

هنرهای سنتی؛ صنایع دستی و ره‌آورد

قالی دستباف کاشمر

در مناطق مختلف شهرستان کاشمر مشاغل سنتی و هنرهای دستی هنوز تا حدودی رواج دارد؛ اما در میان آن‌ها بافت قالی به ویژه در روستاها از اهمیت به سزایی برخوردار است. قالی کاشمر به واسطه مرغوبیت در بافت، نقشه و رنگ یکی از قالی‌های به نام منطقه خراسان رضوی می‌باشد. از جمله مشاغل سنتی در شهرستان کاشمر می‌توان به مسگری، نجاری و آهنگری اشاره کرد. گلیم بافی، حصیربافی، گیوه دوزی و بافت قالیچه نیز از سایر صنایع دستی و هنرهای سنتی این شهرستان به‌شمار می‌آید.[۲۶]

قالی کاشمر

مقالهٔ اصلی: قالی کاشمر

قالی کاشمر نوعی قالی ایرانی که به‌نام منطقه کاشمر نامگذاری شده‌است و در سراسر شهرستان کاشمر تولید می‌شود. فرش‌ها دست‌بافتند و اغلب با طرح‌های منظره و شکارگاه در دسترس هستند.[۲۷][۲۸][۲۹] تاریخچه قالی‌بافی در کاشمر به ۱۵۰ سال و هنر معاصر فرش بافی به سال ۱۹۲۰ میلادی باز برمی‌گردد. با این‌وجود، بین سالهای ۱۲۶۰ تا ۱۲۸۰، تولید انبوه فرش توسط مورخان ثبت‌شده‌است. اولین استاد بافنده در منطقه کاشمر محمد کرمانی است که علی‌رغم نام خانوادگی‌اش اهل کرمان نبود. محمد کرمانی اهل روستایی به نام فروتقه در نزدیکی کاشمر بود و به گفته‌مورخان، دانش قالی بافی را از استان کرمان آورده‌شده‌است و احتمالاً اولین کار وی به سفارش سعید حسین سجادی، بومی و ساکن فروتقه و تولیدکننده معروف فرش انجام شده‌است.[۳۰]

غذاهای محلی

برخی از مردم منطقهٔ کاشمر؛ گندم مورد نیاز خود را خود شان می‌کارند و مازادش را نیز به فروش می‌رسانند. آنها بعد از تمیز کردن گندم آن را به آسیاب برده، آرد می‌کنند و از آرد آن خمیر و در نهایت نان درست می‌کنند. این نان‌های خانگی خاصیت بسیار زیادی دارد، چون از آرد سبوس‌دار تهیه می‌شود. پخت نان در روستاها به وسیله زنان صورت می‌گیرد. برای تهیه نان ابتدا آب ولرم و مقداری نمک و مایه خمیر را با آب مخلوط کرده تا به صورت خمیر درآید. بعد از ورآمدن خمیر، آنها را به صورت زواله درمی‌آورند و به آرد مالش می‌دهند.

اشکنه قروتی یا اشکنه کشک در کاشمر و دیگر شهرهای خراسان به عنوان غذای محلی نیز شناخته شده‌است. ترکیبات اشکنه قروتی شامل آب، دوغ، پیاز، نعنا، آویشن، گردو می‌باشد.

اشکنه گوجه یکی دیگر غذاهای محلی کاشمر و شهرهای همجوار است ترکیبات اشکنه گوجه شامل گوجه‌فرنگی، پیاز، ادویه، آب، سیب‌زمینی، عدس، قرمه می‌باشد.

کف یا بیخ از ریشه گیاهی به نام خیر به دست می‌آید، خیر نوعی هیزم است که در کوه‌ها یافت می‌شود. ریشه خیر”بیخ” نام دارد.

به دیگر غذاهای کاشمر می‌توان به اشکنه قرمه، اشکنه دانه، اشکنه بلغور، کمه جوش، آش کمای، گرماست، مسکه و… اشاره کرد.[۳۱]

سوغات و ره‌آورد

در شهرستان کاشمر نیز بخشی از فراورده‌های صنایع دستی می‌توانند جزو سوغات این شهرستان محسوب شوند که از میان آن‌ها می‌توان به قالی، گیوههای کاشمری، انواع حصیرها و گلیم‌های الوان اشاره نمود؛ اما مهم‌ترین فراورده و سوغات کاشمر با توجه به فراوانی باغات انگور در این منطقه کشمش است که به سراسر ایران صادر شده و پس از آن زعفران و انار نیز که کاشت آن در سالیان اخیر متداول گشته جزو سوغات این شهر به‌شمار می‌روند.[۳۲]

موقعیت جغرافیایی

شهرستان کاشمر با دو بخش مرکزی و فرح دشت، و به مرکزیت شهر کاشمر مساحتی در حدود ۱۱۵۲ کیلومتر مربع از استان خراسان رضوی را اشغال نموده‌است. این شهر کاشمر از غرب با خلیل‌آباد و بردسکن، از شمال با ریوش و عشق آباد و نیشابور، از شرق و شمال شرقی با تربت حیدریه و از جنوب و جنوب شرقی با فیض آباد هم‌جوار است. شهرستان کاشمر دارای دو منطقه کوهستانی در شمال و ارتفاعات فغان بجستان در جنوب و منطقه‌ای کویری و خشک در غرب و جنوب و جلگه‌ای حاصلخیز در محدودهٔ حومه شهر و قصبات آن می‌باشد.[۳۳]

نیشابور ریوش سبزوار
تربت حیدریه شمال خلیل‌آباد و بردسکن
شرق   کاشمر    غرب
جنوب
گناباد و بجستان

فاصله کاشمر با شهرهای بزرگ

نام شهر فاصله (کیلومتر)
اصفهان ۸۵۶
رشت ۱۱۴۹
تبریز ۱۴۲۰
تهران ۸۱۵
مشهد ۲۲۱
نیشابور ۱٢۵
شیراز ۱۱۷۰

آب و هوا، اقلیم، طبیعت و محیط زیست

داده‌های اقلیم کاشمر
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
میانگین بیش‌ترین °C (°F) ۹٫۵
(۴۹) 		۱۲٫۴
(۵۴) 		۱۶٫۸
(۶۲) 		۲۲٫۳
(۷۲) 		۲۹٫۲
(۸۵) 		۳۴٫۰
(۹۳) 		۳۵٫۷
(۹۶) 		۳۶٫۲
(۹۷) 		۳۱٫۹
(۸۹) 		۲۵٫۹
(۷۹) 		۱۸٫۱
(۶۵) 		۱۲٫۰
(۵۴) 		۲۳٫۶۷
(۷۴٫۶)
میانگین روزانه °C (°F) ۳٫۳
(۳۸) 		۶٫۱
(۴۳) 		۱۰٫۳
(۵۱) 		۱۵٫۳
(۶۰) 		۲۱٫۲
(۷۰) 		۲۵٫۶
(۷۸) 		۲۷٫۹
(۸۲) 		۲۷٫۴
(۸۱) 		۲۲٫۹
(۷۳) 		۱۷٫۰
(۶۳) 		۱۰٫۳
(۵۱) 		۵٫۳
(۴۲) 		۱۶٫۰۵
(۶۱)
میانگین کم‌ترین °C (°F) −۲٫۹
(۲۷) 		−۰٫۱
(۳۲) 		۳٫۹
(۳۹) 		۸٫۴
(۴۷) 		۱۳٫۳
(۵۶) 		۱۷٫۳
(۶۳) 		۲۰٫۲
(۶۸) 		۱۸٫۶
(۶۵) 		۱۳٫۹
(۵۷) 		۸٫۲
(۴۷) 		۲٫۶
(۳۷) 		−۱٫۴
(۲۹) 		۸٫۵
(۴۷٫۳)
بارندگی میلی‌متر (اینچ) ۲۹
(۱٫۱۴) 		۲۴
(۰٫۹۴) 		۳۱
(۱٫۲۲) 		۳۷
(۱٫۴۶) 		۱۷
(۰٫۶۷) 		۲
(۰٫۰۸) 		۰
(۰) 		۰
(۰) 		۰
(۰) 		۶
(۰٫۲۴) 		۱۳
(۰٫۵۱) 		۱۹
(۰٫۷۵) 		۱۷۸
(۷٫۰۱)
[نیازمند منبع]

اماکن تاریخی، آثار باستانی و جهانگردی

وجود جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و فرهنگی این شهر را تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری استان خراسان رضوی کرده و پیشینه تاریخی آن نشان از تمدن کهنی دارد. وجود بافت سرسبز و آب‌وهوای مناسب یکی دیگر از فواید گردشگری در این شهر است.[۳۴] این شهر بعد از مشهد دومین و رتبه چهارم در ایران از نظر گردشگری مذهبی را ثبت کرده‌است.[۳۵]

آثار ثبت‌شده

مقالهٔ اصلی: فهرست آثار ملی شهرستان کاشمر

تا سال ۱۳۹۷، بیست و شش اثر ملی در شهرستان کاشمر ثبت شده‌اند که در سطح استان خراسان رضوی که بالغ بر ۱۴۰۷ اثر تاریخی، بسیار ناچیز است.[۳۶]

خطای لوآ در پودمان:Multiple_image در خط 173: attempt to perform arithmetic on local 'totalwidth' (a nil value).

بناها

تپه محوطه‌ها

خطای لوآ در پودمان:Multiple_image در خط 173: attempt to perform arithmetic on local 'totalwidth' (a nil value).

دیگر آثار

فرودگاه‌ها

پرونده:کاویان پرواز شرق کاشمر (cropped).jpg
فرودگاه فوق سبک کاشمر

فرودگاه فوق سبک کاشمر

مقالهٔ اصلی: فرودگاه فوق سبک کاشمر

فرودگاه فوق سبک کاشمر اولین فرودگاه سبک بخش خصوصی کشور است که عملیات ساخت این پروژه از اسفند سال ۹۳ در زمینی به مساحت ۱۷ هکتار و با ساخت برج مراقبت، آشیانه و ساختمان اداری با دو هزار مترمربع زیربنا و باند پرواز آغاز شد.[۵۷]

حمل و نقل

در کاشمر درحال‌حاضر برای خروج از شهر با وسایل نقلیه فقط اتوبوس قابل استفاده‌است. در سال ١٣٨٧ کلنگ احداث فرودگاه آیت الله مدرس در جاده کاشمر-تربت حیدریه زده شد که پس از ۱۵ سال هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده‌است. راه آهن کاشمر-سبزوار درحال مطالعه بوده اما متاسفانه با موقعیت عالی این منطقه که هرکه از جنوب به تهران بخواهد برود باید از این منطقه عبور کند هیچ گونه اقدامی صورت نگرفته‌است.[۵۸]

آموزش و پرورش

مراکز آموزش عالی کاشمر

برخی از مدارس دولتی پسرانه کاشمر

  • مدرسه پسرانه شهید توانگر
  • مدرسه شهید باهنر
  • مدرسه شهید هاشمی نژاد
  • مدرسه مسلم بن عقیل
  • مدرسه فرهنگ
  • مدرسه امام صادق
  • مدرسه بصیری
  • مدرسه مصطفی اسماعیلی

برخی مدارس دولتی دخترانه کاشمر

  • مدرسه رضوان
  • مدرسه سمیه
  • مدرسه فرهنگ
  • مدرسه فضیلت
  • مدرسه الزهرا
  • مدرسه فاطمیه
  • مدرسه عفاف
  • مدرسه تکتم

برخی مدارس غیردولتی پسرانه کاشمر

  • مدرسه شهاب
  • مدرسه نیما
  • مدرسه سما
  • مدرسه خاتم الاوصیاء
  • مدرسه امام حسین
  • مدرسه صبا
  • مدرسه هدایت

برخی مدارس غیردولتی دخترانه کاشمر

  • مدرسه صبا
  • مدرسه هدایت
  • مدرسه سما
  • مدرسه افق ترشیز
  • مدرسه امام حسین
  • مدرسه خاتم الاوصیاء
  • مدرسه یاس مظهر

کتابخانه‌های کاشمر

  • کتابخانه آیت الله شهید مدرس
  • کتابخانه عمومی امام خمینی
  • کتابخانه عمومی آیت الله شهید مدرس[۵۹]

مراکز اقامتی

  • هتل فرهنگیان
  • زائرسرای فتحی
  • اقامتگاه بومگردی رمضان بیک
  • اقامتگاه بومگردی تنسگل و…[۶۰]

مراکز درمانی

مهم‌ترین درمانگاهه‌ای کاشمر

  • درمانگاه ایثارگران کاشمر
  • درمانگاه کوثر کاشمر
  • درمانگاه تأمین اجتماعی کاشمر
  • ساختمان پزشکان کاشمر
  • مرکز درمانی حضرت کاشمر

بیمارستان‌های کاشمر

  • بیمارستان آیت الله مدرس
  • بیمارستان حضرت ابوالفضل؛ همچنین بیمارستان حضرت ابوالفضل دارای بزرگ‌ترین بلوک زنان و زایمان شرق کشور می‌باشد.[۶۱]

مشکلات شهری

ساخت فرودگاه مدرس

سال ۸۷ بود که کلنگ ساخت فرودگاه شهید مدرس از مصوبات سفر هیئت دولت به خراسان رضوی با حضور وزیر اطلاعات در زمینی به مساحت ۵۴۰ هکتار در منطقه‌ای بین مه‌ولات در ۲۰ کیلومتری تربت‌حیدریه و ۴۰ کیلومتری کاشمر در مرکزیت ۱۰ شهرستان جنوبی خراسان رضوی به زمین زده شد و بعد از مدتی تابلوی آن در محور سه راهی شادمهر به کاشمر نصب شد. جواد نیک بین با بیان این‌که تمامی بودجه‌هایی که صرف مطالعه این فرودگاه شده هدر رفته‌است، گفت: باند فرودگاهی که احداث شده وسط سیلاب قرار دارد این نشان می‌دهد یا مطالعاتی نشده و اگر هم صورت گرفته توسط یک بچه بوده‌است.[۵۸]

راه‌آهن

جواد نیک بین همچنین در خصوص راه‌آهن که از ضروریات رونق منطقه است، گفت: تا زمانی که جاده خوبی نداشته باشیم، ریل درستی هم نخواهیم داشت، اگر جاده شادمهر تا انابد و بردسکن به سبزوار به نتیجه برسد عملاً تمامی مسافرانی که از جنوب شرقی کشور بخواهند به تهران بروند از مسیر کاشمر، خلیل‌آباد، بردسکن و سبزوار می‌روند، آن موقع رفت‌وآمد زیاد می‌شود. وی افزود: فعلاً نه تنها برای ریل راه‌آهن کاشمر اعتباری گذاشته نشده، بلکه پیگیری خاصی هم صورت نگرفته و از سویی در اولویت‌های کار دولت سیزدهم هم نیست.[۶۲]

دو بانده شدن جاده شادمهر کاشمر

جاده کاشمر به شادمهر به طول ۵۵ کیلومتر که محل تردد مردم شهرستان‌های مختلف و نیز زائران و مسافران در ایام مختلف سال است به دلیل کم عرض بودن جاده شاهد حوادث ناگوار رانندگی است به طوری که در یک دهه گذشته بیش از ۱۰۰ نفر از هموطنانمان در این مسیر جان باختند. اگر چه در دولت نهم و در سال ۸۵ موضوع دوبانده شدن این جاده به تصویب رسید اما با گذشت ۱۳ سال هنوز این جاده دوبانده نشده‌است و نیمه کاره رها شده‌است.[۶۳]

حاشیه نشینی

۱۳ درصد از جمعیت ۱۰۲ هزار نفری شهر کاشمر حاشیه‌نشین و ۱۵۶ هکتار از مجموع ۱۴۰۰ هکتار مساحت این شهرستان درگیر معضل سکونتگاه غیررسمی است.

تداوم افزون بر دو دهه‌ای پدیده خشکسالی، تورم مستمر و بیکاری در روستاها منجر به مهاجرت روستاییان به حاشیه شهر کاشمر و سکونت ۱۲ هزار نفر در بخش شرقی این شهر از شمال تا جنوب آن شده است. جمعیتی که با کمترین امکانات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی در خانه‌های نامناسب این محدوده سکونت دارند.

۹ منطقه مسیل شرقی، حسین آباد، گلشن و گوهر، ضلع جنوبی زیارتگاه شهید مدرس، احمد آباد، نرگس شمالی، نرگس جنوبی و نسیم جنوبی محله‌هایی هستند که در کاشمر از آنها به عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی یا مناطق حاشیه نشین یاد می‌شود.

در این مناطق اکثر خانواده‌ها شغل رسمی برای تأمین معاش خود ندارند و این افراد اغلب فاقد مهارت و تخصص و سرمایه هستند. برخی از آنها مشاغل کاذب دارند، دستفروشی، تکدیگری، زباله گردی وفعالیت‌های مجرمانه از جمله سرقت، خرید وفروش مواد مخدر و دیگر آسیب‌های اجتماعی در این مناطق بیشتر روی می‌دهد.[۶۴]

خانه‌ها در لبه مسیل

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته حاشیه مسیل شرقی با ۵۰.۴۶  هکتار بزرگترین سکونتگاه غیررسمی کاشمر است که در آن براساس آخرین آمار ۸۰۵ واحد مسکونی ساخته شده و سه هزار و ۲۲۰ نفر در آنها ساکن هستند.

در این منطقه بسیاری از ساخت و سازها در حریم و بستر کانال احداث شده و وضعیت به گونه‌ای است که در صورت جاری شدن سیلاب، ساختمانها تخریب و حوادث بسیار ناگوار رخ خواهد داد. حتی بسیاری از منازل از گذشته تاکنون بدون رعایت هیچ گونه اصول و ضوابط ساختمان سازی در لبه کانال ساخته شده و افراد بسیاری در این بخش از حاشیه شهر ساکن هستند.[۶۵]

انبوه مشکلات در حسین‌آباد کاشمر

حسین‌آباد کاشمر با ۴۱.۵۳ هکتار رتبه دوم سکونتگاه‌های غیررسمی این شهر را به خود اختصاص داده که طی دو دهه گذشته در این منطقه حدود ۵۱۸ واحد مسکونی ساخته شده و دو هزار و ۷۲ نفر در آن ساکن شده‌اند.

گرچه این منطقه دومین سکونتگاه غیر رسمی کاشمر اعلام شده اما مشکلاتش به مراتب بیشتر از سایر مناطق است به طوریکه فهیمه شیردل یکی از بانوان منطقه حسین آباد که از تیرماه سال ۸۸ در این منطقه ساکن شده و اکنون به عنوان نماینده اهالی منطقه پیگیر مشکلاتشان است گفت: درگیر بودن اغلب مردم ساکن در این محله با معضل فقر و بیکاری، عدم برخورداری از گاز، تلفن ثابت، آسفالت و راه مناسب، مدرسه، نانوایی، فضای سبز، ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف کانال، فقر فرهنگی ناشی از فقر اقتصادی و معضلات اجتماعی مترتب بر آن گوشه‌ای از مشکلات و معضلات این محل است.

وی افزود: شغل اغلب مردان در این محله جمع‌آوری ضایعات، کارگری، دستفروشی و مشاغل ناپایدار فصلی و موقت است. اکثر قریب به اتفاق مردم این محله از روستاهای منطقه کوهستانی شهرستان کوهسرخ و برخی خانوارها نیز از نقاط دیگر شهر کاشمر هستند که به این محل مهاجرت کرده اند.

شیردل عمده‌ترین دلیل افزایش مهاجرت از روستاهای کوهسرخ به این محل را خشکسالی‌های پی‌درپی و از دست رفتن درآمد کشاورزی در این روستاها عنوان کرد و ادامه داد: نبود گاز اصلی‌ترین مشکل منطقه حسین آباد است.

وی گفت: این در حالی است که نه تنها دورافتاده‌ترین روستاها از همه امکانات مناسب و بهداشتی برخوردارند بلکه به برخی از باغ ویلاهای بولوار سید مرتضی در پشت تالار سی گل این شهر نیز گازرسانی شده است.

این شهروند کاشمر افزود: چون خانواده‌ها مجبورند از نفت یا کپسول گاز استفاده کنند چند ماه قبل یکی از کودکان این منطقه براثر خوردن نفت جان خود را از دست داد و یک مادر و فرزند نیز در اثر اشکال فنی بخاری نفتی دچار سوختگی شدید شدند. وی ادامه داد: برخی می گویند برای برخورداری از امکانات باید در طرف دیگر کانال حسین آباد خانه می‌ساختیم اما با کدام پول؟ ما این زمین‌ها را متری ۱۰ هزار تومان خریدیم اما طرف دیگر کانال متری ۵۰۰ هزار تومان است.[۶۶]

گوهر و گلشن محلاتی در انتظار تحقق وعده‌هامحله‌های گوهر و گلشن کاشمر که در ضلع جنوبی آرامگاه مدرس واقع شده‌اند در رتبه‌های بعدی از نظر تعداد حاشیه نشین قرار دارند و اکنون ۵۰۰ خانوار با جمعیت دو هزار و ۱۰۰ نفر در مناطق گوهر و گلشن که در کنار یکدیگرند ساکن هستند. گوهر فاصله‌ای با شهر ندارد و زمانی اعیان نشینان کاشمر در آن اقامت داشتند اما امروز حال اهالی این منطقه شهر، بدتر از روستاست و اهالی خواستار رفع مشکلاتی هستند که سالها از آنها رنج می‌برند و معتقدند این محله این روزها از گوهر بودن، تنها کوله باری از مشکلات را یدک می‌کشد. یکی از اهالی منطقه گوهر با انتقاد از نبود امکانات در این محله گفت: به ‌رغم تمامی قول‌هایی که برخی از اعضای دور قبلی شورای اسلامی داده بودند هنوز یک بوستان کوچک در این منطقه احداث نشده است. حسین رجبی با بیان اینکه هنوز برخی از خانه‌های این محله فاقد گاز هستند و مجبورند از نفت برای گرمایش استفاده کنند افزود: خانواده‌های این منطقه برای رفت و آمد مشکل دارند و هیچ وسیله نقلیه‌ای حاضر نیست به این منطقه بیاید مگر اینکه دربست باشد. وی ادامه داد: در این منطقه چندین دامداری وجود دارد که مشکلات بسیار از نظر بهداشتی برای اهالی به وجود آورده است و با توجه به اینکه بوی تعفن این دامداری‌ها در تابستان بسیار آزار دهنده است امیدواریم مسوولان مربوطه در این خصوص چاره‌ای بیندیشند. یکی از اهالی منطقه گلشن نیز به وجود سگ‌های ولگرد در این محل اشاره کرد و گفت: از ابتدای شب به خاطر وجود سگ‌های ولگرد و روشنایی کم، مردم محل به خصوص بانوان جرأت بیرون آمدن از خانه را ندارند. رضا جعفری افزود: گرچه نام این محله را گلشن گذاشته‌اند اما با توجه به مشکلات و معضلات آن این منطقه با این اسم همخوانی ندارد.[۶۷]

مقصر حاشیه‌نشینیحل مساله حاشیه‌نشینی به تنهایی از عهده شهرداری خارج است، دستگاه‌های مختلفی متولی این پدیده هستند که همه باید اهتمام لازم را در رفع مشکل و مدیریت آن داشته باشند. مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر با بیان اینکه در حال حاضر بالغ بر ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر در ۹ منطقه حاشیه و سکونتگاه غیررسمی کاشمر زندگی می‌کنند و تعدادشان هم‏چنان رو به افزایش است گفت: از مساحت هزار و ۴۱۶ هکتاری محدوده شهر ۱۵۶ هکتار آن را مناطق حاشیه نشین تشکیل می‌دهد. احسان فخرایی با بیان اینکه براساس بررسی‌های صورت گرفته در سال ۹۶ بالغ بر ۳۱۰۰ واحد مسکونی غیرمجاز در مناطق حاشیه شهر احداث شده است افزود: حسین آباد، گوهر، گلشن، احمدآباد و ضلع غربی آرامگاه مدرس جزو اولین سکونتگاه‌های غیر رسمی کاشمر هستند که از دو دهه قبل ساکنین این مناطق افزایش یافته است. وی ادامه داد: کاشمر رتبه ششم را در استان از نظر جمعیت حاشیه نشین دارد و اگر برخی از واحدها در گذشته خدماتی را گرفته‌اند به این دلیل بوده که آن زمان ضوابط و قوانینی نبوده و اگر هم قوانینی اعلام شده بر اجرای آن نظارتی انجام نمی‌شده و این موجب شده اکنون برخی معترض شوند که چرا افرادی در خارج از محدوده، آب و برق و گاز دارند و به برخی دیگر خدمات داده نمی‌شود. مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر گفت: چند سالی است که طرح حاشیه نشینی ابلاغ شده و براساس آن ارائه هرگونه خدمات به املاک خارج از محدوده ممنوع شده و اگر خدماتی داده شود تخلف صورت گرفته است البته شاید برای ادارات آب، برق، گاز و مخابرات دستورالعمل های جداگانه ای ابلاغ شده باشد. وی با تاکید بر اینکه باید به موضوع حاشیه نشینی جدی‌تر پرداخته شود افزود: رفع مشکلات حاشیه نشینی تنها بر عهده شهرداری نیست و تمامی دستگاههای اجرایی درگیر هستند و نمی‌توانند نسبت به این موضوع بی تفاوت باشند. فخرایی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد واحدهای مسکونی خارج از محدوده فاقد سند هستند ادامه داد: کسانی که به طور غیر مجاز و در حاشیه‌ها در زمین‌های کشاورزی اقدام به ساخت و ساز می‌کنند بعد از مدتی انتظار دریافت همه نوع خدمات هم دارند در صورتی که خدمات فقط در آب و برق و گاز خلاصه نمی‌شود و باید امنیت، امکانات آموزشی، بهداشت و درمان، آسفالت، روشنایی و امثال آن هم برایشان فراهم شود. وی گفت: منطقه حسین آباد بیشترین جمعیت حاشیه نشین کاشمر را دارد و به نسبت با کمبودهای بسیار مواجه است هرچند شهرداری تا حد امکان در مناطق حاشیه نشین خدماتی ارائه داده است. مسوول دبیرخانه ستاد بازآفرینی شهری کاشمر با بیان اینکه برای برون‌رفت از معضل حاشیه نشینی ابتدا باید جلو گسترش آن گرفته شود افزود: نمی‌توان واحدهای ساخته شده در مناطق حاشیه‌نشین را تخریب نمود و ساکنان آن را بیرون کرد اما حال که حاشیه نشینی شکل گرفته ابتدا باید مطالعات لازم صورت گیرد و محدوده هر منطقه مشخص شده و جلو گسترش آن گرفته شود سپس خدمات لازم ارائه گردد، البته به شرط آنکه مشکلات سند و برخی خلاءها به گونه‌ای جبران شوند. وی ادامه داد: تصمیماتی که برای مناطق حاشیه‌نشین گرفته می‌شود ضمانت اجرایی ندارد به طوریکه با تغییر دولت‌ها دستورالعمل‌ها و قوانین هم تغییر می‌کند. کارشناس اداره طرح و برنامه شهرداری کاشمر گفت: به رغم اینکه بسیاری از واحدهای احداث شده در خارج از محدوه حکم تخریب دارند اما اگر قرار باشد این حکم اجرا شود باید بیش از نصف محله‌های حاشیه نشین تخریب شوند که این اقدام در عمل قابل اجرا نیست. حاشیه نشینی این روزها بیشتر بر شهر کاشمر سایه انداخته که به نظر می‌آید کم کاری برخی مسوولان باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه اجرای طرح‌های مرتبط با این حوزه شده است. از سویی باید گفت حاشیه نشینی معضل امروز و دیروز شهر کاشمر نیست، بلکه مدت‌هاست چهارمین شهر زیارتی کشور از منظر جذب زائر با این مشکل مواجه شده است. بدون شک صرف برنامه نوشتن گرهی از مشکل حاشیه نشینی باز نمی‌کند و رفع این معضل مستلزم عزم و اراده جدی مسوولان و تأمین اعتبار لازم است که در این ارتباط شاهد هیچ گونه تلاشی از سوی دستگاه‌ها برای بهبود وضعیت حاشیه نشینان نیستیم، زمانی می‌توان به کاهش حاشیه نشینی در کشور امیدوار بود که عدالت اقتصادی در تمامی نقاط برقرار شود. اگر به مشاغل خانگی و صنایع دستی قشر روستایی توجه داشته باشیم شاهد کاهش حاشیه نشینی خواهیم بود زیرا این افراد با میل و رغبت به مهاجرت روی نمی‌آورند بلکه از روی ناچاری و برای تأمین معیشت خود  تن به مهاجرت داده و برای زندگی حاشیه‌ شهرها را انتخاب می‌کنند.[۶۸]

زمین‌لرزه ۱۲۸۲ کاشمر

مقالهٔ اصلی: زمین‌لرزه ۱۲۸۲ کاشمر

زمین‌لرزه ۱۲۸۲ کاشمر در تاریخ ۰۱۹۰۳−۰۹−۲۵ ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۳ میلادی، برابر با ‎۲ مهر ۱۲۸۲، ساعت ۱:۲۰ به زمان یوتی‌سی در ایران رخ داد. بزرگی آن ۶٫۵ در مقیاس ریشتر اعلام شده‌است. زمین‌لرزه به وقت محلی در روز جمعه، ساعت ۴٫۵ روی داده و منطقه زمانی آن یوتی‌سی +۳٫۵ بوده‌است. مرکز داده ژئوفیزیک ملی (NOAA) نیز جای این زمین‌لرزه را در مختصات ۳۵°۱۲′شمالی ۵۸°۱۲′شرقی / ۳۵٫۲°شمالی ۵۸٫۲°شرقی / 35.2; 58.2 و بزرگی آنرا برابر با ۶٫۵ در مقیاس ریشتر اعلام کرده‌است.[۶۹]

عملیات نظامی

مقالهٔ اصلی: دستیابی به پهپاد آرکیو ۱۷۰ آمریکا در خاک ایران

در ۵ دسامبر ۲۰۱۱، یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی لاکهید مارتین RQ-170 سنتینل (پهپاد) توسط نیروهای ایرانی در نزدیکی کاشمر دستگیر شد. پس از آنکه گزارش‌های اولیه منابع خبری غربی ادعا کردند که این پهپاد «سقوط شده است»، دولت ایران اعلام کرد که این پهپاد توسط یگان جنگ سایبری‌اش سرنگون شده است.[۷۰] دولت ایالات متحده در ابتدا این ادعاها را رد کرد، اما بعداً اوباما تأیید کرد که هواپیمای سرنگون شده یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی است.[۷۱][۷۲] ایران به دلیل نقض حریم هوایی به سازمان ملل شکایت کرد. اوباما از ایران خواست پهپاد را پس دهد. گفته می شود ایران هواپیماهای بدون سرنشین را بر اساس RQ-170 ضبط شده تولید کرده‌است.

افراد برجسته

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ محمدرضا خسروی (۱۳۷۶)، تاریخ کاشمر، ص. ۴۵
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ «تاریخچه و نقشه جامع شهر کاشمر در ویکی آنا». خبرگزاری آنا. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  3. ↑ «روزی که ترشیز، کاشمر شد». دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  4. ↑ «قلعه آتشگاه، دژی باستانی در کاشمر+تصاویر». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافت‌شده در ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  5. ↑ «دومین شهر زیارتی خراسان رضوی؛ میزبان گردشگران نوروزی». ایکنا. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  6. ↑ «دومین شهر زیارتی استان، میزبان گردشگران». روزنامه خراسان. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  7. ↑ «مسئولان نگاه ویِژه‌ای به کاشمر دومین شهر زیارتی خراسان رضوی داشته باشند». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  8. ↑ «هنرهای سنتی و صنایع دستی کاشمر». سیری در ایران. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  9. ↑ «ترشیز، کاشمر شد». دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «سرو کاشمری (کشمری) میراث زرتشت که بریده شد». حقوق نیوز. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  11. ↑ کزازی، نامه باستان؛ ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، ۶:‎ ۴٧-۴۸.
  12. ↑ «درخت جاودانگی | دربارهٔ سرو افسانه‌ای «کاشمر» در خراسان که نماد عظمت و سرافزاری ایرانیان بود». شهرآرانیوز. ۱۳ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ ۱۳٫۴ ۱۳٫۵ ۱۳٫۶ «ترشیز؛ دروازه ورود اسلام به خراسان». ایکنا. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  14. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  15. ↑ پتروشفسکی، ای، پ، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات اجتماعی، ۱۳۳۴
  16. ↑ دولتشاه سمرقندی، تذکره الشعرا، ترجمه محمد رمضانی، انتشارات پدیده، ۱۳۶۶
  17. ↑ سید محمد علی، سربداران خراسان و مازندران، انتشارات سکه، ۱۳۷۸
  18. ↑ امین، سید علینقی، تاریخ سبزوار، به کوشش سید حسن امین، انتشارات دایرةالمعارف ایران‌شناسی، ۱۳۸۱
  19. ↑ پتروشفسکی، ای، پ، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات اجتماعی، ۱۳۳۴
  20. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  21. ↑ حقیقت، عبدالرفیع، تاریخ جنبس سربداران و دیر جنبش‌های ایران در قرن هشتم هجری، انتشارات کومش، ۱۳۷۴
  22. ↑ ماسون اسمیت، ج. خروج و عروج سربداران، ترجمه یعقوب آژند، 1361
  23. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  24. ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  25. ↑ نجفیان، آرزو. زبان‌ها و گویش‌های خراسان. تهران: کتاب مرجع، ۱۳۹۴، ص۷.
  26. ↑ «صنایع دستی کاشمر؛ نیازمند حمایت و توجه». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  27. ↑ Bennett, I.; Aschenbrenner, E.; Parsons, R.D. (1981). Oriental Rugs: Persian. Oriental Rugs. Oriental Textile Press. p. 253. ISBN 978-0-907462-12-5. Retrieved 25 June 2019. Kashmar lies at the edge of the great salt desert about 150 km (100 miles) south-west of Meshed. Under its earlier name of Turshiz its carpets had an indifferent reputation. The change of name occurred under the reign of ...
  28. ↑ Carpet Museum of Iran (2001). The indigenous elegance of Persian carpet: a collection from the Carpet Museum of Iran. Andishe Zand Pub. Co. p. 57. ISBN 9789649063034. Retrieved 25 June 2019.
  29. ↑ Ford, P.R.J. (1989). The oriental carpet: a history and guide to traditional motifs, patterns, and symbols. Portland House. p. 163. ISBN 978-0-517-67224-2. Retrieved 25 June 2019. The town of Kashmar in Khorassan province, between Meshed and Birjand, weaves carpets in a variety of styles and in a stitch which may also be described as intermediate between Meshed and Birjand. The design shown ...
  30. ↑ «Review of the Carpet Industry in Kashmar». مجله جوزان؛ خبرگزاری فرش. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  31. ↑ «غذای محلی کاشمر، خاطراتی رو به فراموشی!». کاشمری. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  32. ↑ «نگاهی به سوغات کاشمر و خواص درمانی آن در روایات». ایکنا. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  33. ↑ «اداره میراث فرهنگی شهرستان کاشمر - معرفی شهرستان». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  34. ↑ «اماکن تاریخی و گردشگری شهرستان کاشمر میزبان گردشگران نوروزی+تصاویر». ّخبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  35. ↑ «نگاهی به جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کاشمر». ّّایرنا. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  36. ↑ «سهم کاشمر در فهرست آثار ثبت شده ملی اندک است». ایسنا. ۷ آذر ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۹ ژوئن ۲۰۲۱.
  37. ↑ «پرونده امامزاده سید مرتضی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  38. ↑ «پرونده ثبتی مسجد جامع کاشمر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  39. ↑ «پرونده ثبتی یخچال قدیمی کاشمر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  40. ↑ «پرونده ثبتی امامزاده سیدحمزه کاشمر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  41. ↑ «پرونده ثبتی آرامگاه سید حسن مدرس در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  42. ↑ «پرونده ثبتی آرامگاه سید اسماعیل نبوی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  43. ↑ «پرونده مسجد حاجی جلال در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  44. ↑ «پرونده ثبتی خانه احمد پناه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  45. ↑ «پرونده ثبتی آرامگاه افتخارالتجار در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  46. ↑ «پرونده ثبتی مدرسه حاج سلطان العلما در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  47. ↑ «پرونده ثبتی کاروانسرای امین التجار در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  48. ↑ «پرونده ثبتی آسیاب‌های آبی طلاآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  49. ↑ «پرونده ثبتی قلعه ریگ در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  50. ↑ «پرونده ثبتی آب‌انبار فروتقه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  51. ↑ «پرونده ثبتی آسیاب‌آبی جردوک در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  52. ↑ «فهرست آثار ثبتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان کاشمر». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  53. ↑ «پرونده ثبتی تپه جن در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  54. ↑ «پرونده ثبتی قلعه کهنه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  55. ↑ «پرونده ثبتی محوطه دزد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  56. ↑ «پرونده ثبتی قبرستان دشت طلاآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  57. ↑ «معاون ناجا از فرودگاه سبک کاشمر بازدید کرد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۳۱ می ۲۰۲۰.
  58. ↑ ۵۸٫۰ ۵۸٫۱ «فرودگاه شهید مدرس ۱۴ سال خاک می‌خورد». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  59. ↑ «لیست مدارس غیرانتفاعی کاشمر - آدرس مدرسه دخترانه و پسرانه». مشاوره تحصیلی هیوا. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  60. ↑ «10 بهترین مسافرخانه ارزان کاشمر». بهترینو. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  61. ↑ «بزرگ‌ترین بلوک زنان و زایمان شرق کشور در کاشمر افتتاح شد». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  62. ↑ «فرودگاه شهید مدرس ۱۴ سال خاک می‌خورد». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  63. ↑ «خواب مرگبار جاده شادمهر- کاشمر، ۱۵ ساله شد». قدس آنلاین. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.
  64. ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  65. ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  66. ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  67. ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  68. ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/84253688/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۰۴. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  69. ↑ «Significant Earthquake: IRAN: KASHMAR». مرکز داده ژئوفیزیک ملی. ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۳. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  70. ↑ «Exclusive: Iran hijacked US drone, says Iranian engineer». Christian Science Monitor. شاپا 0882-7729. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۱۰.
  71. ↑ Staff, the CNN Wire (2011-12-12). "Obama says U.S. has asked Iran to return drone aircraft". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2023-08-10.
  72. ↑ Mungin, Lateef (2013-02-07). "Iran claims released footage is from downed U.S. drone". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2023-08-10.
  73. ↑ «مشاهیر و بزرگان شهرستان کاشمر». کاشمری. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳.

منابع

  • لغت‌نامه دهخدا
  • فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۹
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران ۱۳۸۳، ص۱۰۷.
  • هاشم جوادزاده، ۱۳۸۰، کتاب خراسان، ص ۱۵۲–۱۵۰، کانون آگهی ایران نوین
  • میرزا عبدالرحمن مدرس – تاریخ علمای خراسان – تصحیح محمدباقر ساعدی خراسانی - نشر دیانت مشهد
  • دانشوران خراسان - غلامرضا ریاضی - کتابفروشی باستان - مشهد - ۱۳۳۶
  • سفرنامه خراسان و کرمان
  • محمدرضا خسروی (۱۳۷۶)، تاریخ کاشمر)، مشهد: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، ص. ۱۵۸، شابک ۹۶۴-۴۳۴-۰۰۷-۸
  • چهره ایران، راهنمای سیاحتی و مسافرتی، تهران: سازمان گیتاشناسی، ۱۳۷۴خ
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: سازمان گیتاشناسی، ۱۳۸۳خ، ص۱۰۶
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کاشمر&oldid=37852012»