شهرستان تایباد

شهرستان تایباد
[[پرونده: مزار و مسجد مولانا ابوبکر تایبادی در شهرستان تایباد |center|200px|تصویری از شهرستان تایباد]]
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	خراسان رضوی
مرکز	تایباد
نام‌های پیشین	طیبات
سال شهرستان شدن	۱۳۵۴
مردم
جمعیت	۱۴۵۹۹۲ نفر (۱۳۸۵)
مذهب	اهل سنت(حنفی) و تشیع
جغرافیای طبیعی
مساحت	۵۰۸۴کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۸۱۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۶٬۴ درجه سانتیگراد
بارش سالانه	۱۸۰٬۵ میلی‌متر
داده‌های دیگر
پیش‌شماره تلفنی	۵۴۵۲و۵۴۵۳
شهرها
تایباد، کاریز، مشهد ریزه
تعداد بخش‌ها
مرکزی، میان ولایت

شهرستان تایباد یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی در شرق ایران است. مرکز این شهرستان، شهر تایباد است. کاریز و مشهد ریزه شهرهای دیگر آن هستند. در سال ۱۳۹۵، این شهرستان تعداد ۱۱۷۵۶۴ نفر جمعیت داشته‌است. شهرستان تایباد به دلیل هم‌مرز بودن با کشور افغانستان در مرز دوغارون از اهمیت بسیاری برای مبادلات کالا یرخوردار است.

تقسیمات کشوری

در سرشماری سالهای ۱۳۳۵ و ۱۳۴۵ تایباد جزو شهرستان تربت جام بوده‌است و براساس مصوبه شماره ۶۷۳۶۸ مورخ ۲۹ دی ماه ۱۳۵۴ هیئت وزیران از تربت جام جدا گردید.

• بخش مرکزی شهرستان تایباد
  • دهستان پایین ولایت
  • دهستان کرات

شهرها:

• تایباد
  • کاریز
    • مشهد ریزه

مشهدریزه یا به اختصار ریزه، شهری در بخش میان ولایت شهرستان تایباد استان خراسان رضوی ایران است. این شهر در سال ۱۳۸۴ با ارتقاء روستای مشهد ریزه، مرکز بخش میان‌ولایت از توابع شهرستان تایباد تشکیل شد.

اقلیم و آب و هوا

میانگین بارندگی در دوره آماری بیست ساله (۵۴ تا ۷۴) شهرستان ۱۸۰٬۵ میلی‌متر می‌باشد. این شهرستان در تابستان تحت تأثیر بادهای ۱۲۰ روزه سیستان قرار می‌گیرد که باعث افزایش گرد و غبار هوا و وارد شدن خسارت به مزارع صیفی کاری می‌گردد. میانگین دمایی شهرستان (۵۴ تا ۷۴) ۱۶٬۴ درجه سانتیگراد می‌باشد. بیشتر بارندگی در ماه‌های بهمن -اسفند و فروردین صورت می‌گیرد. بیشترین دمای اندازه‌گیری شده ۴۷٬۵ درجه سانتیگراد و کمترین آن ۲۴ سانتیگراد زیر صفر، اندازه‌گیری شده‌است.

جاذبه‌های گردشگری

مزار و مسجد مولانا ابوبکر تایبادی

نوشتار اصلی: آرامگاه مولانا زین الدین ابوکرتای

مزار مولانا ابوبکر تایبادی (عکاس:الیاس استاد) تایباد

این بنا در جنوب غربی شهر تایباد قرار دارد. کار ساختمان آن در سال ۸۴۸ ه‍. ق، هم‌زمان با سلطنت شاهرخ پسر تیمور به پایان رسیده‌است. معماری بنا به شیوه آذری و ساخت آن به دستور پیر احمد خوافی وزیر شاهرخ انجام شده‌است. کتیبه ایوان اصلی که با خط ثلث بسیار زیبا با آجر تراشیده در زمینه کاشی فیروزه‌ای قرار دارد، در خراسان بی‌نظیر است. بر روی نمای بیرون مسجد با ایوان رفیع آن (به ارتفاع ۲۵ متر) کاشی کاری و آجرکاری‌های ظریف به چشم می‌خورد که با خطوط معرق و تزئینات گل و بوته اسلیمی و خطایی بر روی کاشی‌های معرق نقش بسته‌اند، جلوهٔ خاصی به این بنا داده‌اند. معماری این بنا به عهدهٔ خانواده هنرمند شیرازی، قوام الدین و غیاث الدین بوده‌است.

منابع

پرونده:تایباد

مزار مولانا ابوبکر تایبادی