خربزه

خربزه

خَربُزه گیاهی از تیره کدوییان که میوه‌اش درشت و شیرین و آب‌دار است. بوتهٔ آن کوتاه و ساقه‌هایش روی زمین می‌خوابد. خربزه گیاهی از خانوادهٔ Cucurbitaceae با نام علمی Cucumis melo var.inodorus است. خربزه جزو صیفی‌جات به‌شمار می‌آید.

خربزه دارای مقدار زیادی ویتامین A,C و سلولز است. به‌طورکلی، خانوادهٔ خربزه شامل انواع گرمک و طالبی نیز می‌شود که البته این دو نوع کم‌آب‌تر از خربزه هستند. توصیه می‌شود خربزه شیرین را مصرف کنید.

معمولاً هرچه رنگ خربزه زرد تیره مایل به نارنجی و خطوط سفید رنگ روی آن بیشتر باشد، شیرین‌تر است.

نحوه ومحل کاشت خربزه

توصیه شده‌است که این گیاهان بر ردیف‌هایی از برآمدگی‌های خاکی و به صورت گروهی یا دسته‌ای کاشته شود. کاشت به صورت جوی و پشته‌ای و توسط بذر یا نشا انجام می‌شود. شهرستان‌های تربت جام و تایباد در خراسان رضوی، ایوانکی سمنان،شهرستان دامغان و سرخه از مکان‌های مهم کشت خربزه در ایران هستند که در این بین خربزه تربت جام و تایباد به لحاظ طعم و کیفیت و شهرت در رتبه بالاتری قرار دارد. خربزه زرد،سوسکی علمداری،زردجلالی و برگ نِی ای از خربزه های محلی شهر ایوانکی است.

ضرب‌المثل‌ها

«پای فلانی روی پوست خربزه است.»

«خربزه شیرین مال شغاله.»

«خربزه که خوردی باید پای لرزش هم بشینی.»

«خربزه می‌خواهی یا هندوانه: هر دو وانه.»

خواص و فواید خربزه

خربزه حاوی مقدار زیادی ویتامین A , C , E, K و همچنین آهن و روی است.

در روایات اسلامی به خوردن خربزه سفارش زیادی شده‌است.

ماسک خربزه برای پوست صورت عالی است و از پرهیزات مهم خربزه، خوردن آن همراه با عسل است که منجر به مسمومیت شدید می‌شود.

خربزه در درمان سنگ کلیه و بیماری‌های مثانه و مجاری ادرار بی‌نظیر است. همچنین، مادران باردار برای زیبا شدن جنین خود می‌ توانند این میوه را مصرف کنند.

جستارهای وابسته

• دستنبو

منابع

• سیستماتیک گیاهی، جلد ۱.