نان فطیر
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
فطیر نانی را گویند که خمیر آن را مایه (عامل ورآورنده) نزده باشند و برنیامده و نرسیده باشد. به همین دلیل هم این نان بافت خاصی داشته و حالت بیات شده دارد. در واقع خمیر این نان مانند نان‌های دیگر نرسیده‌است! به بعضی از شیرینی‌هایی که در بعضی شهرهای کشور پخته می‌شود هم فطیر می‌گویند همچنین انواع دیگری از نان و نان شیرینی محلی با نام «فطیر» در نواحی ایران پخته می‌شود[۱] که گاه مایه می‌زنند.
محتویات
در نواحی ایران[ویرایش]
در ایران انواع مختلفی نان محلی یا شیرینی است که در برخی از استان‌های ایران (از جمله استان زنجان، استان مرکزی، آذربایجان شرقی، خراسان و لرستان) تهیه و استفاده می‌شود.
نان شیرینی فطیر از آرد، شکر، تخم مرغ و مواد دیگر تشکیل شده‌است و مانند نان آن را در تنور پخت می‌کنند. فطیر انواع مختلفی از جمله کسمه و شیرمال دارد.[نیازمند منبع] انواع مختلفی از این نان شیرینی محلی در نقاط مختلف ایران پخته می‌شود و ار معروف‌ترین آن‌ها فطیر اراک است. یکی از این انواع، شیرینی است به نام توتک که در ساوه، و مامونیه (زرندیه) پخته می‌شود. لازم است ذکر شود که انواع مشابهی از این شیرینی را در منطقه استان مرکزی ایران می‌توان با نام‌های گوناگون یافت. این نان یکی از نان‌های تنوری و سنتی است. طعم آن دارای شیرینی ملایمی است و به این ترتیب با مواد گوناگون مانند کره، پنیر، مربا، عسل، خامه و … قابل خوردن است.[نیازمند منبع] برای نگهداری این نان باید از ظرفی دربسته استفاده کرد تا هوا وارد آن نشود و در جای خشک و تاریک قرار داد.[نیازمند منبع]
فطیر گناباد[ویرایش]
در تداول مردم گناباد، فطیر دو معنی دارد: یکی نانی که مایه یا خمیر ترش به آن نزنند و دیگر نان روغنی.[۱]
فطیر اراک[ویرایش]
در تداول اراک و شهرهای مرکزی ایران، نوعی نان شیرمال را که روی آن زردچوبه زنند و به اندازه‌های کوچک در تنور پزند فطیر می‌گویند و خمیر اینگونه نان را مایهٔ ترش نمی‌زنند. معمولاً روغن و شیرهٔ انگور یا خردهٔ قند نیز به خمیر آن می‌افزایند و این نان را برای زمستان یا نوروز بیشتر تهیه می‌کنند.[۱]
فطیر مهربان[ویرایش]
نان سنتی شهر مهربان از توابع سراب در تنورهای آتش تهیه می‌شود و معمولاً در صبحانه و عصرانه میل می‌شود. این نان شیرین دایره‌ای شکل پخت می‌شود.
فطیر گردویی یا پنیری[ویرایش]
در مناطق استان زنجان مخصوصاً شهرستان طارم این نوع نان به عنوان عصرانه مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و از ترکیب پنیر و سبزی‌های محلی و خمیر تهیه می‌گردد. این نان در روستای پازکی خیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و از گردو نیز در مواد آن استفاده می‌کنند و به زبان محلی شورلی فطیر نام دارد
در مراسم و آیین‌ها[ویرایش]
در یهودیت[ویرایش]
مصا: در عید پسح (یا عید فطیر یا مصاها) مصرف می‌شود. یهودیان معتقدند از آنجا که بنی اسراییل هنگام خروج از مصر فرصت کافی برای تهیه خمیر جهت پخت نان نداشتند، مجبور شدند با خمیر ترش نشده (فطیر) نان فطیر بپزند. فطیر در زبان عبری مَصا نام دارد. یهودیان امروزه در عید فطیر تنها نان فطیر می‌خورند.[۲]
در مسیحیت[ویرایش]
مراسم عشای ربانی عید پاک: بنا بر اعتقاد مسیحیان کاتولیک و برخی از ارتدکس‌ها، مسیح به شاگردان خود گفت که شام پسح (فصح) را یک روز جلوتر آماده کنید و این شام را نه «به یاد فصح» بلکه به «یاد من» به‌جا آورید. روز فصح عیسی به صلیب کشیده شد و آخرین غذای عیسی با پیروانش شام آخر نام گرفت.[۳]
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ Fatir موجود است. |
|
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ Matzo موجود است. |
 |
کتاب آشپزی ویکی‌کتاب یک دستور آشپزی در این رابطه دارد: |
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون آشپزی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
