شهبانو
| ༺ عناوین و القاب سلطنتی و اشرافی در ایران ༻ |
|---|
 |
| پارسی |
|
سلطنتی: شاهنشاه کی • شاه • شهبانو (بانبشن) شاهپور • شاهدخت کوشانشاه • سکانشاه • میشانشاه • ارمنشاه • شروانشاه • گیلانشاه • کرمانشاه • کابلشاه • خوارزمشاه • افشین • اخشید • کنارنگ غیرسلطنتی: واسپوهر • دهقان |
| غیرپارسی |
|
سلطنتی: خلیفه سلطان، سلطانه • خاقان • ایلخان • خان، خاتون امیر (میرزا) • بیگ، بیگم دیگر: غازی • صاحبقران • قیصر • بهادر |
شَهبانو یک واژه و عنوان سلطنتی پارسی در دوره پهلوی به معنای «زن شاه» است. در سال ۱۳۴۶ عنوان «شهبانو» به‌طور رسمی به فرح پهلوی، همسر محمدرضا پهلوی اعطا شد. فرح پهلوی آخرین شهبانوی ایران این عنوان را تا ۱۱ سال بعد در زمان سقوط سلطنت پهلوی دارا بود.
تعریف اجمالی
[ویرایش]
شهبانو واژه‌ای مرکب از شَه(شاه)+بانو به معنای «بانوی شاه» است و از این نظر به یک ملکه (اعم از ملکه حاکم یا ملکه همسر) اشاره دارد.[۱] این عنوان با کویین (به انگلیسی: Queen) در زبان‌های اروپایی برابر است. در ۴ آبان ۱۳۴۶ (۲۹ سالگی) لقب شهبانو اختصاصاً در جریان تاج‌گذاری محمدرضا پهلوی برای فرح پهلوی ابداع گردید.[۲] عنوان شهبانو فرح در منابع غربی به امپراتریس (زن امپراتور) ترجمه و برای او استفاده می‌شد.[۳] او این عنوان را تا ۱۱ سال بعد در زمان سقوط سلطنت پهلوی دارا بود.[۲] از آن زمان، اگرچه فرح پهلوی دیگر به صورت قانونی شهبانو نیست، اما این واژه (و برابر غربی‌اش[۴]) همچنان در منابع و اخبار به صورت یک لقب برای او به‌کار می‌رود.[۵]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «شهبانو». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. ۲۰ مرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «سایت رسمی فرح پهلوی: علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی، شهبانوی ایران». farahpahlavi.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.
- ↑ "Farah: The Working Empress". Time magazine (به انگلیسی). 4 November 1974. Archived from the original on 3 July 2009.
- ↑ "A Look Back at a Life in Exile: Former Empress Farah Pahlavi on the Future of Iran". Town & Country (به انگلیسی). 2022-04-28. Retrieved 2024-10-15.
- ↑ نمونه:
- «سخنرانی شهبانو فرح پهلوی پس از دریافت جایزه معمار صلح». خبرگزاری صدای آمریکا. ۱۹ آبان ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.
- «شهبانو فرح پهلوی: با ایران زنده هستم». خبرگزاری رادیو فردا. ۳ خرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.
- «شهبانو فرح: شما زنان ایرانی به‌زودی جایگاه‌تان را که با این حکومت به تاراج رفته، پس خواهید گرفت». خبرگزاری ایران اینترنشنال. ۱۷ اسفند ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۱۵.
 | این یک مقالهٔ خرد پیرامون خانواده سلطنتی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |