بلوچهای خراسان
بّلوچهای خُراسان گروهی از مردم بلوچ می باشند که در خراسان سکنی گزیده اند. این گروه از بلوچستان به خراسان مهاجرت کردهاند و عمدتاً در شهرستانهای بیرجند، سبزوار،[۱] قوچان، نیشابور، سرخس و سایر شهرستان های خراسان ساکن شده اند. بلوچهای ساکن استان گلستان در ایران نیز از مهاجران بلوچ از خراساناند. فرهنگ و زبان بلوچهای خراسان همانند بلوچهای دیگر میباشد.
پیشینه[ویرایش]
بلوچها از زمان صفویه به قصد جلوگیری از حمله افغانها بدین خطه آمده اندو چون شغل عمده آنها دامداری بود ییلاق و قشلاق داشتند. ساخت خانههای گلی از حدود سالهای ۱۳۱۳ رواج یافت ویکجانشین شدند. پس از اصلاحات ارضی با خرید اراضی یکجانشینی رواج یافت. بلوچهای قاینات، شامل طوایف، نوتانی،کلندرزهی(قلندرزهی)، بهرام بلوچ و براهوئی میباشند. همچنین بلوچهای قاینات مردمی مسلمان، متدین واکثراً اهل تسنناند. بلوچ های مهولات اما شیعه مذهب و به صورت پراکنده در مناطقی چون شادمهر ، زرمهر ، علی آباد و ... مستقرند. خاندان بلوچ اصالتا ریشه ایرانی دارند و تعداد آنها در ایران حدود ۲ میلیون نفر تخمین زده میشود.
گروهها و قبیلهها[ویرایش]
قبیله (در خراسان) | شهرستان |
---|---|
عطا خانی، بخشیزایی، عطایی، امام دادزایی[۲][۳] | شهرستان سبزوار |
بایزیدی | شهرستان تربت حیدریه، شهرستان قائن، شهرستان مه ولات، جلگه رخ |
کلندرزهی(قلندرزهی) | شهرستان تربت جام، شهرستان سربیشه، شهرستان خواف، شهرستان تایباد |
حسن زایی | شهرستان سبزوار و شهرستان نیشابور |
جان میرزایی و براهویی | شهرستان تربت حیدریه |
رحیم خانی | شهرستان تربت حیدریه و شهرستان سرخس |
کورخیلی ( سالار خانی ) | شهرستان خواف، شهرستان تربت حیدریه، فریمان و توابع |
جان بیگی | شهرستان رشتخوار و شهرستان تربت حیدریه |
زائی، گرگ زائی و اسماعیل زائی | شهرستان کاشمر |
مراکز[ویرایش]
در خراسان جنوبی بلوچها به صورت عشایر و در شهرهای خراسان جنوبی به صورت گروهی زندگی میکنند در بیرجند قائن نهبندان و تربت جام مناطق بلوچنشین هست که به صورت متراکم در کنار دیگر اقوام زندگی میکنند.
- بیدک سبزوار[۵]
- آصفآباد سرخس
- صدرآباد سرخس
- قوش عظیم سرخس
- قوش عظیم سرخس
- قرهقیطان سرخس
- سگزآباد نیشابور
- بتو نیشابور
منابع[ویرایش]
- KHORASAN i. ETHNIC GROUPS
- ویکیپدیای انگلیسی مدخل «Baloch people» و «Baloch diaspora»
- ↑ عبدالله زاده ثانی، محمد، روداب رویشی در کویر، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
- ↑ «تولید ۱۶ درصد گوشت قرمز منطقه توسط عشایر سبزوار بزرگ». اسرارنامه. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ اوت ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۶.
- ↑ عبدالله زاده ثانی، محمد، روداب رویشی در کویر، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
- ↑ عبدالله زاده ثانی، محمد، روداب رویشی در کویر، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
- ↑ عبدالله زاده ثانی، محمد، روداب رویشی در کویر، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳