روغن حیوانی

روغن حیوانی

روغن حیوانی که به معروف‌ترین نوع آن روغن کرمانشاهی گفته می‌شود، (به انگلیسی: Clarified butter یا Ghee)، یکی از انواع روغن خوراکی و نوعی روغن مخصوص آشپزی در بین ملل مختلف جهان است. روغن حیوانی در ایران در کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، ایلام، لرستان، کردستان، آذربایجان غربی و شرقی، گیلان و مازندران از شیر گاو و گوسفند تولید می‌شود.

روغن حیوانی از نوعی کرهٔ حیوانی به دست می‌آید که از به هم زدن دوغ در مَشک تهیه می‌شود. ابتدا دوغ تهیه شده از ماست را درون مشک ریخته و پس از تکان دادن مشک، کره را از دوغ جدا می‌کنند. سپس کره را درون دیگ‌های بزرگ ریخته و به ملایمت حرارت می‌دهند. در اثر حرارت، آب کره تبخیر شده، سپس ضایعات و اضافات آن را میگیرن، بالاخره روغن آن که چربی حیوانی است، باقی می‌ماند.

طعم این روغن بستگی زیادی به نحوه خوراک و چرای دام دارد. به دلیل چرای گله‌های گوسفند منطقهٔ کرمانشاه در مراتع پر علف و مرتفع، روغن این منطقه از بو و مزهٔ خاصی برخوردار است که به دلیل گیاهان معطر مناطق مرتفع کوهستانی کرمانشاه ایجاد می‌شود.

تفاوت روغن حیوانی با روغن کرمانشاهی

روغن حیوانی با روغن کرمانشاهی تفاوتی ندارد و درواقع روغن حیوانی همان روغن کرمانشاهی است. اما به دلیل آب و هوا، مراتع سرسبز و شرایط خاص منطقه کرمانشاه، روغن حیوانی که در این منطقه تولید می‌شود، بسیار معروف شده است.

روغن کرمانشاهی در کرمانشاه از شیر گاو و گوسفند به دست می‌آید و به عنوان بهترین نوع روغن زرد در ایران شهرت پیدا کرده‌است. روغن حیوانی کرمانشاهی یکبار در میانأ فصل بهار و یکبار در اواسط فصل پاییز توسط دامداران تولید می‌شود. روغنی که در فصل بهار تهیه شده به دلیل اینکه دام از مراتع سرسبز بهاری تغذیه کرده است، طعم و عطر بهتری دارد.

تمامی این عوامل باعث شده تا کرمانشاه از گذشته به عنوان قطب تولید روغن حیوانی مطرح شود. پس روغن کرمانشاهی در حقیقت همان روغن حیوانی است و صرفاً چرا کردن دام‌ها در دامنه‌های زاگرس و عطر و طعم شیر دام‌های این منطقه باعث این نام گذاری و تبدیل شدن روغن کرمانشاهی به برندی معروف شده است.

انجمن روغن حیوانی کرمانشاه

روغن حیوانی یکی از سوغاتی‌های اصلی منطقهٔ کرمانشاه است و در آشپزی غذاهای کردی نیز استفادهٔ بسیاری دارد. در استان کرمانشاه تولیدکنندگان و صادرکنندگان روغن حیوانی انجمنی صنفی با نام «انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان روغن حیوانی» تأسیس کرده‌اند که در زمینهٔ توسعه تولید و فروش روغن حیوانی در استان کرمانشاه فعالیت می‌کند.