شهرستان باخرز

شهرستان باخرز
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	خراسان رضوی
مرکز	باخرز
نام‌های پیشین	/باخرز/بادهرز
سال شهرستان شدن	۱۳۸۹
مردم
جمعیت	۵۳٬۵۸۲ نفر (۱۳۹۰)
مذهب	تشیع و تسنن
داده‌های دیگر
پیش‌شماره تلفنی	۰۵۱۵۴
وب‌گاه	http://bakharz.khorasan.ir/
شهرها
باخرز
تعداد بخش‌ها
مرکزی، بالا ولایت

شهرستان باخَرْز یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی در شمال شرقی ایران است. این شهر مرکز شهرستان باخرز است. این شهر درگذشته از اهمیت بیشتری برخوردار بوده، و نام آن به همة منطقة تایباد اطلاق می‌شده است. باخرز از شمال به تربت جام، از جنوب به خواف، از خاور به تایباد و از باختر به تربت حیدریه محدود می‌گردد.

رشته کوه‌هایی با جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی در آن امتداد دارد. کوه باخرز (مرتفعترین قله، ۷۵۵، ۱ متر)، در ناحیة باخرز واقع است. علاوه بر رشته قناتهای میروَس، ریگستان و تقی‌آباد، رود روس و ریزابه‌های آن، کال کوه سفید و شهرنو، که به هریرود می‌ریزند، اراضی باخرز را مشروب می‌کنند در باخرز بادهای خشک و کمی سوزان می‌وزد، و در اراضی آن (کوه و دشت)، درختان گز، تاغ و پنبه یافت می‌شود. محصولات آن زعفران (امروزه کشت غالب زعفران است)، تره بار، زیره، گندم، جو، پنبه و چغندر قند است و از درختان میوه انار، توت، انجیر، آلو، زردآلو و انگور دارد. از صنایع دستی دارای قالیچه بافی است.

ساکنین

گروه‌هایی از طوایف هزاره و بهلولی و تیموری بربری (خاوری) در آن سکونت دارند. به نوشتة سفرنامة کلنل ییت، باخرز در دورة قاجاریه، بارها گرفتار هجوم و غارت ترکمنها شده است. در عهد ناصرالدین شاه جمعیت عمدة باخرز را ایرانیان تشکیل می‌دادند که «باخرزی» خوانده می‌شدند، و طوایفی مانند هزاره ای و تیموری و افغانی نیز در آن ساکن بودند.

امروزه زبان اهالی باخرز، فارسی با گویشی شبیه گویش تربتی است و دین مردمان آن اسلام (سنی و شیعة اثناعشری) است.

جغرافیا[ویرایش]

مرکز این شهرستان، شهر باخرز است. باخرز در سال ۱۳۸۹ از بخش به شهرستان ارتقا یافت. شهرستان باخزر دارای دو بخش مرکزی و بالا ولایت با مرکزیت قلعه نو علیا است.

باخرز یکی از بخش‌های شهرستان تایباد در استان خراسان رضوی ایران بود.^[۱] که در مرداد ماه سال ۱۳۸۹ به شهرستان تبدیل شد.^[۲]