انطاکیه
انطاکیه | |
|---|---|
در جهت عقربههای ساعت از بالا: نمای مشرف به انطاکیه، کلیسای سنت پل، مسجد حبیب نکار، کلیسای سینت پیتر، مسجد اولو انطاکیه | |
 پرچم | |
 نقشهای که شهرستان انطاکیه در استان ختای را نشان میدهد. | |
  انطاکیه | |
| مختصات: ۳۶°۱۲′۰۹″ شمالی ۳۶°۰۹′۳۸″ شرقی / ۳۶٫۲۰۲۵۰°شمالی ۳۶٫۱۶۰۵۶°شرقی | |
| کشور |  ترکیه |
| منطقه | مدیترانه |
| استان | استان ختای |
| حکومت | |
| • شهردار | İbrahim Naci Yapar (حزب عدالت و توسعه) |
| مساحت | |
| • کل | ۷۰۳ کیلومتر مربع (۲۷۱ مایل مربع) |
| ارتفاع | ۶۷ متر (۲۲۰ فوت) |
| جمعیت (۲۰۲۲)[۱] | |
| • کل | ۳۹۹۰۴۵ |
| کد منطقه | ۰۳۲۶ |
| وبگاه | www |
.jpg){kind=small}
انطاکیه (عربی: أَنْطَاكِيَة؛ سریانی: ܐܢܛܝܘܟܝܐ) شهری است در استان ختای در جنوب ترکیه کنونی که مرکز همین استان است. در همین مکان، شهر باستانی انطاکیه قرار داشته است. مساحت آن ۷۰۳ کیلومتر مربع است. پیش از زلزلههای ویرانگر سال ۲۰۲۳، جمعیت آن ۳۹۹٬۰۴۵ نفر (در سال ۲۰۲۲) ثبت شده بود.[۱] انطاکیه در درهای حاصلخیز و پرآب در کنار رود عاصی واقع شده و حدود ۲۰ کیلومتر با دریای شام فاصله دارد.
شهر امروزی بخشی از مکان باستانی انطاکیه (که به «انطاکیه بر روی رود اورونتس» نیز معروف است) را در بر میگیرد که در قرن چهارم پیش از میلاد توسط امپراتوری سلوکی پایهگذاری شد. انطاکیه بعدها به یکی از بزرگترین شهرهای امپراتوری روم تبدیل شد و پایتخت استانهای سوریه و کوئله-سوریه گردید. این شهر همچنین یکی از مراکز اولیه و تأثیرگذار مسیحیت بود؛[۲] عهد جدید ادعا میکند که نام «مسیحی» برای اولین بار در انطاکیه پدیدار شد.[۳] این شهر در دوره امپراتوری بیزانس از اهمیت مذهبی زیادی برخوردار شد. در قرن هفتم میلادی، عمر بن خطاب آن را فتح کرد. انطاکیه قرونوسطایی چندین بار تسخیر یا بازپس گرفته شد: توسط بیزانسیها در سال ۹۶۹، سلجوقها در سال ۱۰۸۴،[۴] صلیبیها در سال ۱۰۹۸،[۵] ممالیک در سال ۱۲۶۸[۶] و نهایتاً عثمانیها در سال ۱۵۱۷، که آن را ابتدا به ایالت حلب و سپس به ولایت حلب ملحق کردند. این شهر در دوره قیمومت فرانسه به دولت ختای پیوست و سپس به جمهوری ترکیه ملحق شد.
در ۶ فوریه ۲۰۲۳، این شهر بر اثر دو زلزله قدرتمند با کانون قهرمان ماراش به شدت آسیب دید. برخی از مکانهای تاریخی، از جمله کلیسای سنت پل، تخریب شدند.[۷] زلزلهها چندین محله را ویران کردند و هزاران نفر را بیخانمان کردند. تعداد کشتهشدگان در استان ختای، که شامل انطاکیه است، بیش از ۲۰٬۰۰۰ نفر تخمین زده شد.[۸]
تاریخ
[ویرایش]انطاکیه یکی از شهرهای مهم و باستانی در ترکیه میباشد. این شهر در دورهای تاریخی مختلف همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. انطاکیه زمانی پایتخت تمدن سوریه باستان بوده و تا قرن هفتم میلادی قبل از فتح توسط مسلمان، مرکز دینی و استقرار کلیساهای مسیحی در منطقه بوده است.
این شهر در دوران حکومت سلوکیان پایتخت این کشور بوده و پس از شهرهای رم و اسکندریه سومین شهر بزرگ و پراهمیت در جهان باستان بهشمار میرفته است. علل به ویرانی و نابودی این شهر را میتوان به قرار داشتن این شهر در مسیر تهاجم و یورش سربازان صلیبی در سلسله جنگهای صلیبی با مسلمانان اشاره نمود. پس از پایان جنگهای صلیبی به عنوان یکی از شهرهای تابعه حلب درآمد. در جنگ جهانی اول به اشغال نیروهای فرانسوی و سپس در سال ۱۹۳۹ به خاک جمهوری ترکیه ضمیمه گشت.
پیدایش و نامگذاری
[ویرایش]اسکندر مقدونی در سال ۳۲۳ پیش از میلادی از دنیا رفت و بعد از پایان جنگهای دیادوخوی، قلمرو او بین فرماندهان سپاهش تقسیم شد و طبق توافق مصر و فلسطین به بطلمیوس یکم، یونان و آسیای صغیر به آنتیگون و ایران، سوریه و بابل به سلوکوس یکم رسید. پس از استقرار آنتیگون در شهر اسکندرون در سال ۳۱۷ پیش از میلاد، سلوکوس در سال ۳۰۱ پیش از میلاد شهر اسکندرون را تصرف و به یاد پدرش آنتیوخوس، شهر جدیدی در آن محل بنا نمود و انطاکیه نام گذاری نمود. همچنین شهر دیگری نیز بنام مادرش لاتودیسیا (لاذقیه امروزی) در سوریه کنونی بنا نهاده است.
.jpg)
سلوکوس علاقه شدیدی به انطاکیه داشت. پس از تصرف دستور تخریب آثار و بناهای بجا مانده و جمعآوری سکههای آنتیگون را داد. او با اعطای شهروندی برابر با یونانیان به ساکنین این شهر مردم را تشویق به زندگی میکرد. در دوران سلوکوس با توجه به وسعت قلمرو سلوکوس از مرزهای هندوستان تا مدیترانه سرمایه و ثروت عظیمی به این شهر سرازیر و اوج دوران شکوفایی و عظمت انطاکیه را میتوان در این دوران دید. پس از انقراض سلسله سلوکی به تصرف تیگران دوم پادشاه ارمنی درآمد. در سال ۶۴ پیش از میلاد توسط رومیان تصرف و ضمیمه خاک جمهوری روم گشت.
پس از اسلام
[ویرایش]این شهر در سالهای ۵۴۰ (جنگ آناستازی) و ۶۱۳ میلادی (جنگ شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری بیزانس ۶۰۲–۶۲) به دلیل قرار داشتن در منطقهای استراتژیک و مهم توسط ساسانیان تصرف و سپس در سال ۶۳۴ به دست مسلمانان فتح شد؛ با تلاش و توجه زیاد امپراتور روم نیکهفوروس دوم از مسلمان بازپس گرفته شد. با این حال در سال ۱۰۸۵ میلادی طی معاهدهای به سلجوقیان واگذار گردید. این شهر در خلال جنگهای صلیبی به تصرف فرانک درآمد و شاهزاده نشین انطاکیه در آن تأسیس شد و بین قرون دوازدهم تا سیزدهم این شهر در دستان صلیبیون قرار داشت. در سال ۱۲۶۸ توسط سلطان بیبرس از سلسله مملوک آزاد و در سال ۱۴۰۱ بدست تیمورلنگ گشوده شد. در سال ۱۵۱۶ در زمان حکومت سلطان سلیم یکم به تصرف امپراتوری عثمانی درآمد. در سال ۱۸۰۵ به محمدعلی پاشا والی مصر و شام واگذار و تا سال ۱۸۳۰ میلادی زیر نظر والی مصر حکومت و اداره میشد. در سال ۱۸۴۲ زلزله مهیبی این شهر را به ویرانهای تبدیل کرد.
الحاق به ترکیه
[ویرایش]پس از پایان جنگ جهانی اول در سال ۱۹۲۰ این شهر در دوران قیمومت فرانسه بر سوریه و لبنان اشغال و در سال ۱۹۳۹ توسط دولت تحت قیمومیت فرانسه در سوریه و با تلاشهای عصمت اینونو رئیسجمهور وقت ترکیه به جمهوری ترکیه ملحق گردید.
اهمیت دینی و مذهبی
[ویرایش]این شهر در بین مسیحیان مشرق زمین از جمله: ارتدکس شرقی، کاتولیک رومی، سریانی مارونی از اهمیت زیادی برخوردار است. این شهر در کنار رم، اسکندریه، استانبول، بیتالمقدس که شهرهای مذهبی و مقدس مسیحیان بهشمار میرود دارای تقدس و ارزش بالایی در میان مسیحیان میباشد.[۹]
در متون اسلامی گفته میشود داستان حبیب نجار در این شهر به وقوع پیوسته است.
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Address-based population registration system (ADNKS) results dated 31 December 2022, Favorite Reports" (XLS) (به انگلیسی). TÜİK. Retrieved 19 September 2023.
- ↑ "The mixture of Roman, Greek, and Jewish elements admirably adapted Antioch for the great part it played in the early history of Christianity. The city was the cradle of the church." — "Antioch", Encyclopaedia Biblica, Vol. I, p. 186 (p. 125 of 612 in online .pdf file Warning: Takes several minutes to download).
- ↑ "Acts 11:26 - The Church at Antioch". Bible Hub..
- ↑ Gregg, Heather Selma (January 2014). The Path to Salvation: Religious Violence from the Crusades to Jihad. Potomac Books. ISBN 978-1-61234-661-8.
- ↑ Roberson, Ronald (1995). The Eastern Christian Churches: A Brief Survey. Edizioni Orientalia Christiana. ISBN 9788872103104..
- ↑ Cecilia Gaposchkin, M. (17 January 2017). Invisible Weapons: Liturgy and the Making of Crusade Ideology. Cornell University Press. ISBN 978-1-5017-0797-1.
- ↑ Borges, Anelise (10 February 2023). ""Antakya is finished": Thousands left homeless in ruined city". euronews (به انگلیسی). Retrieved 12 February 2023.
- ↑ "Lütfü Savaş: Hatay'da 20 bin kişi öldü, 24 bin yaralı vartrans-title=Lütfü Savaş: 20 thousand people died and 24 thousand were injured in Hatay" (به ترکی استانبولی). Artı Gerçek. 18 February 2023. Retrieved 18 November 2023.
- ↑ http://ww.blackwellreference.com/public/tocnode?id=g9780631232032_chunk_g978063123203212_ss1-3[پیوند مرده]
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «انطاکیه (Antakya)». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۱ بهمن ۱۳۹۱.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانههای ملی | |
| سایر | |
- انطاکیه
- بنیانگذاریهای دهه ۳۰۰ (پیش از میلاد)
- چوکوروا
- شهرستانهای استان ختای
- شهرهای تخریبشده توسط زمینلرزه
- شهرهای راه ابریشم
- شهرهای مقدس
- محوطههای باستانشناختی یونان باستان در ترکیه
- محوطههای رومی در ترکیه
- مکانهای جنگهای صلیبی
- مکانهای عهد جدید
- مناطق مسکونی بنیانگذاریشده در سده ۴ (پیش از میلاد)
- مناطق مسکونی در استان ختای
- یهودیت در ترکیه