ژئوفیزیک
ژئوفیزیک (به انگلیسی: geophysics) یا فیزیک زمین، از شاخه‌های اصلی علوم زمین به‌شمار می‌رود، که به دو شاخه ژئوفیزیک محض و ژئوفیزیک کاربردی تقسیم‌بندی می‌شود. بخش محض آن شامل گرایش زلزله شناسی می‌باشد. در بخش کاربردی با استفاده از روشهای لرزه‌ای، مغناطیسی، گرانی‌سنجی و الکتریکی به مطالعهٔ کمّی خواص مختلف فیزیکی زمین پرداخته می‌شود. با نتایج کمّی بدست آمده می‌توان به مطالعهٔ خصوصیت‌های فیزیکی، رفتار پوسته و در برخی موارد جبه و هسته زمین پرداخت؛ لذا می‌توان این علم را پُلی بین فیزیک و زمین‌شناسی دانست، که از تکنیک‌ها، تئوری‌های ریاضیات و علوم کامپیوتر نیز بهره می‌گیرد.[۱] امروزه ژئوفیزیک شامل فیزیکِ اوزون (اوزونوگرافی) و فیزیکِ اتمسفر (مترولوژی) نیز می‌شود. به عبارت بهتر ژئوفیزیک به پدیده‌های طبیعی، همچنین رفتار زمین و اطرافش نیز می‌پردازد.
شاخه‌ها و گرایش‌ها[ویرایش]
زلزله‌شناسی؛ که به مطالعه زلزله و انتشار امواج الاستیک در زمین می‌پردازد. لرزه شناسی یا لرزه‌نگاری؛ که به مطالعه انتشار امواج در لایه‌های کم‌عمق زمین می‌پردازد و در اکتشافات معدنی، خصوصاً اکتشاف نفت، کاربرد فراوان دارد. نتایج بدست آمده توسط ژئوفیزیست‌ها در زمین‌شناسی مهندسی، کانی‌شناسی و پتروفیزیک سنگ‌ها بکار می‌آید. ژئوفیزیک باستان‌شناسی؛ که بیشتر روشهای مغناطیسی، الکترومغناطیسی و رادار را شامل می‌شود.
ژئوفیزیک کاربردی[ویرایش]
ژئوفیزیک کاربردی به دو شاخه ژئوفیزیک اکتشافی[۲] و ژئوفیزیک مهندسی تقسیم می‌شود. زیرشاخه‌های ژئوفیزیک اکتشافی عبارت‌اند از:
- ژئوفیزیک نفت: که بیشتر لرزه‌شناسی را شامل می‌شود.
- ژئوفیزیک معدن: که روشهای گوناگونی چون الکتریکی، مغناطیس سنجی، الکترومغناطیس و گرانی را در بر می‌گیرد.
- ژئوفیزیک آب: که در آن نیز بیشتر از روشهای الکتریکی و الکترومغناطیسی استفاده می‌شود.
ژئوفیزیک آب شامل آب یابی (تعیین محل حفر چاه آب) توسط جدیدترین روشهای علمی و دستگاه‌های ژئوالکتریک روز دنیا می‌باشد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ژئوفیزیک موجود است. |
- The Solid Earth: An Introduction to Global Geophysics, by C.M.R. Fowler, published by Cambridge University Press
- Geodynamics by Donald L. Turcotte and Gerald Schubert, published by Cambridge University Press
