دینکرد: تفاوت میان نسخهها
جز ویرایش و تصحیح |
خوب برچسبها: برگرداندهشده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مزدیسنا۲}} |
{{مزدیسنا۲}} |
||
'''دینْکرد''' یا '''دینکرت''' |
'''دینْکرد''' یا '''دینکرت''' نبیگ سترگی است به زبان [[پارسی میانه]] (پهلوی)، که آن را بهدرستی "دانشنامهٔ مَزْدَیَسْنی" یا "درسنامهٔ دین مزدایی (زرتشتی)" خواندهاند. واژهٔ "دینْکرد" (dēnkart در پارسی میانه) را میتوان به "کردهها (کارها) ی دینی" و نیز "نوشتهٔ دینی" برگردانید. |
||
این گردآوردهٔ بزرگ خود دارای ۹ [[نسک]] است، که از آن میان نسکهای نخست و دوم و نیز پارهای از نسک سوم آن به دستان ما نرسیدهاست. دینْکرد فراهمآمده از نوشتههایی است که زمان نگارش و نیز نویسندگان آنها سراسر شناخته نیستند، و نسکی که در دستان ماست بر پایهٔ این نوشتهها در سدههای نهم و دهم پس از میلاد به دست دو تن از فرهیختگان تاریخ فرهنگ ایرانزمین، به نامهای [[آذرفرنبغ فرخزادان|آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان]] و [[آذرباد امیدان|آذربادِ امیدان]] گردآوری و سامانبندی (تنظیم) شدهاست. آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان همان فرزانهای است که در دربار مأمون، خلیفهٔ عباسی، با زرتشتی بهاسلامگرویدهای به گفتگو پرداخت و از این گفتگو پیروز بیرون آمد. [[نیازمند منبع]] |
این گردآوردهٔ بزرگ خود دارای ۹ [[نسک]] است، که از آن میان نسکهای نخست و دوم و نیز پارهای از نسک سوم آن به دستان ما نرسیدهاست. دینْکرد فراهمآمده از نوشتههایی است که زمان نگارش و نیز نویسندگان آنها سراسر شناخته نیستند، و نسکی که در دستان ماست بر پایهٔ این نوشتهها در سدههای نهم و دهم پس از میلاد به دست دو تن از فرهیختگان تاریخ فرهنگ ایرانزمین، به نامهای [[آذرفرنبغ فرخزادان|آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان]] و [[آذرباد امیدان|آذربادِ امیدان]] گردآوری و سامانبندی (تنظیم) شدهاست. آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان همان فرزانهای است که در دربار مأمون، خلیفهٔ عباسی، با زرتشتی بهاسلامگرویدهای به گفتگو پرداخت و از این گفتگو پیروز بیرون آمد. [[نیازمند منبع]] |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
[[الهیات]]، [[فلسفه]]، [[اسطورهشناسی]]، [[کلام]]، [[عرفان]]، [[اخلاق]]، آداب دینی، زندگانی [[زرتشت]]، پیدایش جهان، سزاشناسی ([[حقوق]])، [[سیاست]]، شهرداری و کشورداری، [[منطق]]، [[ریاضیات]]، [[هندسه]]، [[فیزیک]]، [[اخترشناسی]]، [[پزشکی]]، و دانشها و شاخههای دیگر. |
[[الهیات]]، [[فلسفه]]، [[اسطورهشناسی]]، [[کلام]]، [[عرفان]]، [[اخلاق]]، آداب دینی، زندگانی [[زرتشت]]، پیدایش جهان، سزاشناسی ([[حقوق]])، [[سیاست]]، شهرداری و کشورداری، [[منطق]]، [[ریاضیات]]، [[هندسه]]، [[فیزیک]]، [[اخترشناسی]]، [[پزشکی]]، و دانشها و شاخههای دیگر. |
||
این |
این نبیگ دانشنامهای سترگ با ۱۶۹ هزار واژه است که در سدهٔ نهم سامانده شدهاست. دو نبیگ نخستین از نه نبیگ آن گم شدهاست.<ref>{{پک|de Menasce|1958|ک=Une encyclopedie mazdeene: la Denkart|ص=11}}</ref> نبیگ ششم دربارهٔ تبیین حکمت اخلاقی است. نبیگ هفتم در بر دارندهٔ سرگذشتی افسانهای از زرتشت است که پسانتر در زرتشت نامه گفته شدهاست. کتاب هشتم دربردارنده گزیده ای مهم از ۲۱ نسک اصلی اوستاست.<ref>{{پک|Shaked,trans|1979|ک=The Wisdom of the Sasanian Sages Denkard VI|ص=}}</ref> |
||
این کتاب را نخستین بار دانشمند پارسی دستور پشوتن سنجانا و پسرش داراب با حواشی و ملاحظات به انگلیسی ترجمه و در بمبئی چاپ کرده اند. |
این کتاب را نخستین بار دانشمند پارسی دستور پشوتن سنجانا و پسرش داراب با حواشی و ملاحظات به انگلیسی ترجمه و در بمبئی چاپ کرده اند. |
نسخهٔ ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۵۹
از سلسله مباحث |
مَزدَیَسنا |
---|
درگاه مزدیسنا |
دینْکرد یا دینکرت نبیگ سترگی است به زبان پارسی میانه (پهلوی)، که آن را بهدرستی "دانشنامهٔ مَزْدَیَسْنی" یا "درسنامهٔ دین مزدایی (زرتشتی)" خواندهاند. واژهٔ "دینْکرد" (dēnkart در پارسی میانه) را میتوان به "کردهها (کارها) ی دینی" و نیز "نوشتهٔ دینی" برگردانید.
این گردآوردهٔ بزرگ خود دارای ۹ نسک است، که از آن میان نسکهای نخست و دوم و نیز پارهای از نسک سوم آن به دستان ما نرسیدهاست. دینْکرد فراهمآمده از نوشتههایی است که زمان نگارش و نیز نویسندگان آنها سراسر شناخته نیستند، و نسکی که در دستان ماست بر پایهٔ این نوشتهها در سدههای نهم و دهم پس از میلاد به دست دو تن از فرهیختگان تاریخ فرهنگ ایرانزمین، به نامهای آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان و آذربادِ امیدان گردآوری و سامانبندی (تنظیم) شدهاست. آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان همان فرزانهای است که در دربار مأمون، خلیفهٔ عباسی، با زرتشتی بهاسلامگرویدهای به گفتگو پرداخت و از این گفتگو پیروز بیرون آمد. نیازمند منبع
در این دانشنامه که بهرام فرهوشی آن را «یک دانشنامه دینی و علمی»، و فریدون فضیلت آن را «گرانْسنگترین بُنْنوشتِ پهلوی از دانایان پیشین» میخواند، در زمینههای زیر سخن به میان آمدهاست: الهیات، فلسفه، اسطورهشناسی، کلام، عرفان، اخلاق، آداب دینی، زندگانی زرتشت، پیدایش جهان، سزاشناسی (حقوق)، سیاست، شهرداری و کشورداری، منطق، ریاضیات، هندسه، فیزیک، اخترشناسی، پزشکی، و دانشها و شاخههای دیگر.
این نبیگ دانشنامهای سترگ با ۱۶۹ هزار واژه است که در سدهٔ نهم سامانده شدهاست. دو نبیگ نخستین از نه نبیگ آن گم شدهاست.[۱] نبیگ ششم دربارهٔ تبیین حکمت اخلاقی است. نبیگ هفتم در بر دارندهٔ سرگذشتی افسانهای از زرتشت است که پسانتر در زرتشت نامه گفته شدهاست. کتاب هشتم دربردارنده گزیده ای مهم از ۲۱ نسک اصلی اوستاست.[۲]
این کتاب را نخستین بار دانشمند پارسی دستور پشوتن سنجانا و پسرش داراب با حواشی و ملاحظات به انگلیسی ترجمه و در بمبئی چاپ کرده اند.
پانویس
منابع
نوشتاری از «پژوهنده» بر پایه: کتابِ سومِ دینْکرد (درسْنامهٔ دینِ مزدایی)، دفتر یکم: ۱۱۲–۰، آراستاری، آوانویسی، یادداشتها و ترجمه: فریدون فضیلت، انتشارات فرهنگ دهخدا، تهران، ۱۳۸۱.
J.P.de Menasce, Une encyclopedie mazdeene: La Denkart ,Paris: Presses Universitaires: de France, 1958
S.Shaked,trans, The Wisdom of the Sasanian Sages (Denkard VI) by Aturpati-i Emetan,Boulder: Westview, 1979