غالب دهلوی
- العربية
- مصرى
- অসমীয়া
- Asturianu
- Azərbaycanca
- تۆرکجه
- भोजपुरी
- বাংলা
- বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী
- Brezhoneg
- Català
- Čeština
- Deutsch
- Ελληνικά
- English
- Español
- Euskara
- Suomi
- Français
- Galego
- ગુજરાતી
- हिन्दी
- Fiji Hindi
- Hrvatski
- Italiano
- 日本語
- Қазақша
- ಕನ್ನಡ
- 한국어
- कॉशुर / کٲشُر
- Kurdî
- Кыргызча
- Latina
- मैथिली
- Malagasy
- മലയാളം
- मराठी
- Bahasa Melayu
- Norsk bokmål
- Occitan
- ଓଡ଼ିଆ
- ਪੰਜਾਬੀ
- Polski
- پنجابی
- پښتو
- Română
- Русский
- संस्कृतम्
- سنڌي
- Simple English
- Slovenčina
- سرائیکی
- Српски / srpski
- Svenska
- தமிழ்
- తెలుగు
- Тоҷикӣ
- Türkçe
- Українська
- اردو
- Oʻzbekcha / ўзбекча
- Tiếng Việt
- Winaray
- 吴语
- 中文
- 粵語
غالب دهلوی | |
---|---|
نام اصلی | میرزا اسدالله بیگ خان |
زاده | ۱۲۱۲ (قمری)۱۷۹۷ (میلادی) آگره، |
درگذشته | ۱۲۸۵ (قمری)۱۸۶۹ (میلادی) (۷۲ سال) |
آرامگاه | نزدیک آرامگاه خواجه نظامالدین اولیاء |
لقب | نجمالدوله دبیرالملک، نظام جنگ، میرزا، اسد |
زمینه کاری | ادبیات فارسی و اردو |
ملیت | هندی |
همسر(ها) | امرءبیگم |
فرزند(ان) | ۷ نوزاد مُرده |
پدر و مادر | عبدالله بیک، عزتالنساء بیگم |
میرزا اسدالله بیگ خان، مشهور به میرزا غالب یا غالِب دِهلَوی از شاعران و نویسندگان پارسیگوی و اردونویس سدهٔ سیزدهم هجری در شبهقاره هند بود.[۱]
نیاکان غالب از مرزبانزادگان ترک و کشاورزان سمرقند بودند که بعداً به هندوستان آمدند. غالب در چامه سرودن پیرو سبک هندی و مکتب وقوع بود. او در نوشتههای خود از واژههای فارسی سره و همچنین واژههای دساتیری نیز استفاده مینمود. ادب و فلسفه و عرفان موضوعات بیشتر نوشتههای غالب را تشکیل میدهند.
آثار
[ویرایش]فارسی
[ویرایش]- کلیات غالب فارسی
- پنجآهنگ
- مهر نیمروز
- دستنبو
- قاطع برهان یا درفش کاویانی
- تاریخ شهریاران تیموری
- سبدچین
- مأثر غالب
- متفرقات غالب
- رسالهٔ فن بانگ
اردو
[ویرایش]- دیوان اردو
- گل رعنا (آمیخته با نظم فارسی)
- منظومه قادرنامه
- بیاض غالب
- مکاتیب غالب (شامل ۵ نامه فارسی و ۱۱۲ نامه اردو نوشته غالب)
- نادرات غالب
- نادر خطوط غالب
- انتخاب غالب
نمونه نثر
[ویرایش]- از آغاز کتاب مهر نیمروز:
- خودستایی فروهلم و بند پندار بگسلم.
- آوخ از آن روزگار که از خوی، به ناسازی و از کار، به بازی سپری شد، و داد از آن بیداد که در ورزش، افزونی خشم و کام، بر روان و هوش رفت.
- از کارفرمایی این نگارش سپاس پذیرم که به پرداختن این نمط، که خود را چون سایه با زمین هموار ساختهام تا پرداختهام - و به انگیختن این نقش - که چشم و دل و نگاه و نفس با هم آمیختهام تا انگیختهام، دست از کارهای دگر کوتاه است و دل از اندیشههای دگر برکنار.
- نامهنگار که از کردارگذاری به گفتن درد دل روی آوردهبود، باز به پای سخنی میآید، جادهای که نشان دادهاند میپیماید: نگرندگان، همهتن چشم باشند و شنوندگان، سراپا گوش.[۲]
علاقه به نجف
[ویرایش]غالب شیعه دوازده امامی بود و مثل اکثر شاعران هندی یا مهاجر به هند، مانند عرفی، صائب، کلیم و… شیفته نجف اشرف بود. وی در شعری میگوید: «در نجف مردن خوش است و در صفاهان زیستن»
نمونه شعر
[ویرایش]جان بر نتابد ای دل هنگامه ستم را // از سینه ریز بیرون مانند تیغ دم را کاشانه گشت ویران، ویرانه دلگشاتر // دیوار و در نسازد زندانیان غم را
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- دیوان غالب دهلوی، به اهتمام محسن کیانی، تهران: انتشارات روزنه، ۱۳۷۶، پیشگفتار.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- بررسی زندگی و آثار غالب دهلوی. بشیر سخاورز
شاعران فارسیسرای ورای مرزهای ایران | |
---|---|
افغانستان | |
تاجیکستان | |
شبهقاره هند: هند و پاکستان | آزاد بلگرامی • اقبال لاهوری • امیرخسرو دهلوی • باذل مشهدی • بیدل دهلوی • جهانآرا بیگم • زیبالنسا • سرمد کاشانی • سلیمه سلطان بیگم • طالب آملی • عمید لویکی • غالب دهلوی • فیضی دکنی • ندیم کشمیری |
گروهها و فهرستها همگی به ترتیب الفبای فارسی هستند |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
عمومی | |
---|---|
کتابخانههای ملی | |
پایگاههای دادهٔ علمی | |
سایر |
این یک مقالهٔ خرد ادبیات است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
- غالب دهلوی
- افراد هندی ترکتبار
- اهالی آگره
- اهالی امپراتوری گورکانیان
- اهالی دهلی
- درگذشتگان ۱۸۶۹ (میلادی)
- زادگان ۱۷۹۶ (میلادی)
- زادگان ۱۷۹۷ (میلادی)
- شاعران اردو
- شاعران اردوزبان
- شاعران اهل دهلی
- شاعران اهل هند
- شاعران سبک هندی
- شاعران سده ۱۹ (میلادی) اهل هند
- شاعران فارسیزبان اهل هند
- شاعران فارسیزبان سده ۱۳ (قمری)
- شاعران فارسیزبان
- گورکانیان هند
- مسلمانان اهل هند
- نویسندگان اهل هند
- نجیبزادگان گورکانی هند
- مردم کشمیری
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای ISNI
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VIAF
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BIBSYS
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای ICCU
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NDL
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NLA
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NSK
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NTA
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای PLWABN
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SELIBR
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای CINII
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای MusicBrainz
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای RERO
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SNAC-ID
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای TDVİA
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای Trove
- مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای WorldCat-VIAF
- همه مقالههای خرد
- مقالههای خرد ادبیات