خوراک: تفاوت میان نسخه‌ها
قرار دادن {{داده‌های کتابخانه‌ای}} با اطلاعات ویکی‌داده |
|||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
بنا بر گزارش [[نهاد مهندسان مکانیک|نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک]] (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا [[هدر مواد غذایی|اسراف شده و به هدر]] می‌رود.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/2013/01/10/food-waste-half-of-all-fo_n_2445022.html?utm_hp_ref=uk|title=Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away|work=Huffington Post|date=10 January 2013|accessdate=5 February 2013}}</ref> |
بنا بر گزارش [[نهاد مهندسان مکانیک|نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک]] (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا [[هدر مواد غذایی|اسراف شده و به هدر]] می‌رود.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/2013/01/10/food-waste-half-of-all-fo_n_2445022.html?utm_hp_ref=uk|title=Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away|work=Huffington Post|date=10 January 2013|accessdate=5 February 2013}}</ref> |
||
[[پرونده: |
[[پرونده:FoodMeat.jpg|بندانگشتی|فراورده‌های گوشتی]] |
||
== منشاءهای غذایی == |
== منشاءهای غذایی == |
||
اکثر خوراک‌ها منشاء [[گیاه|گیاهی]] (همچون [[میوه|میوه‌ها]]، [[سبزیجات]]، [[صیفی‌جات]]، [[غلات]] و [[دانه|دانه‌ها]]) و [[جانور|جانوری]] (مانند [[گوشت]]، [[شیر]] و فراورده‌های آن، [[تخم‌مرغ]] و [[عسل]]) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون [[قارچ|قارچ‌ها]] و [[باکتری|باکتری‌ها]] ([[سرکه]]، [[ماست]]، [[پنیر]] و …) نیز استفاده می‌شود. به جز [[مواد آلی]]، [[مواد معدنی]] همچون [[نمک]] و [[آب]] نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. |
اکثر خوراک‌ها منشاء [[گیاه|گیاهی]] (همچون [[میوه|میوه‌ها]]، [[سبزیجات]]، [[صیفی‌جات]]، [[غلات]] و [[دانه|دانه‌ها]]) و [[جانور|جانوری]] (مانند [[گوشت]]، [[شیر (خوراکی)|شیر]] و فراورده‌های آن، [[تخم‌مرغ]] و [[عسل]]) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون [[قارچ|قارچ‌ها]] و [[باکتری|باکتری‌ها]] ([[سرکه]]، [[ماست]]، [[پنیر]] و …) نیز استفاده می‌شود. به جز [[مواد آلی]]، [[مواد معدنی]] همچون [[نمک]] و [[آب]] نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. |
||
== گروه‌های اصلی == |
== گروه‌های اصلی == |
||
[[پرونده: |
[[پرونده:USDA Food Pyramid.gif|بندانگشتی|[[هرم غذایی]]]] |
||
خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند: |
خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند: |
||
* [[سبزیجات]] و [[میوه|میوه‌ها]] (سرشار از [[الیاف غذایی]] و [[ویتامین|ویتامینهای]] مختلف به خصوص [[ویتامین ث]]) |
* [[سبزیجات]] و [[میوه|میوه‌ها]] (سرشار از [[الیاف غذایی]] و [[ویتامین|ویتامینهای]] مختلف به خصوص [[ویتامین ث]]) |
||
* فراورده‌های گوشتی و تخم‌مرغ (سرشار از [[پروتئین]] و [[آهن]]) |
* فراورده‌های گوشتی و تخم‌مرغ (سرشار از [[پروتئین]] و [[آهن]]) |
||
* [[شیر]] و [[لبنیات|فراورده‌های لبنی]] (سرشار از [[کلسیم]]، [[پروتئین]] و [[ویتامین ب]]) |
* [[شیر (خوراکی)|شیر]] و [[لبنیات|فراورده‌های لبنی]] (سرشار از [[کلسیم]]، [[پروتئین]] و [[ویتامین ب]]) |
||
* [[نشاسته]] ([[نان]]، [[سیب‌زمینی]]، [[غلات]]، [[برنج]])(سرشار از [[کربوهیدرات]]، ویتامین ب، الیاف، پروتئین و مواد معدنی) |
* [[نشاسته]] ([[نان]]، [[سیب‌زمینی]]، [[غلات]]، [[برنج]])(سرشار از [[کربوهیدرات]]، ویتامین ب، الیاف، پروتئین و مواد معدنی) |
||
* چربی‌ها (سرشار از [[لیپید]]، [[ویتامین آ]]، [[ویتامین د]] ([[خامه]] و [[کره]])، [[ویتامین ای]] و [[اسید چرب|اسیدهای چرب]]) |
* چربی‌ها (سرشار از [[لیپید]]، [[ویتامین آ]]، [[ویتامین د]] ([[خامه]] و [[کره]])، [[ویتامین ای]] و [[اسید چرب|اسیدهای چرب]]) |
||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
{{آشپزی}} |
{{آشپزی}} |
||
{{داده‌های کتابخانه‌ای}} |
{{داده‌های کتابخانه‌ای}} |
||
[[رده:خوراکی‌ها]] |
[[رده:خوراکی‌ها]] |
||
[[رده:علوم تغذیه]] |
[[رده:علوم تغذیه]] |
||
نسخهٔ ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۱۱
خوراک، خوراکی، یا غذا خوردنی‌ای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته و یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه و یا لذت بردن مصرف شود.
در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های کشاورزی، دام‌پروری، و ماهی‌گیری صورت می‌گیرد.
عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای آشپزی و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از فرهنگ‌ها غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند.[۱]
بنا بر گزارش نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا اسراف شده و به هدر می‌رود.[۲]
منشاءهای غذایی
اکثر خوراک‌ها منشاء گیاهی (همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات، غلات و دانه‌ها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراورده‌های آن، تخم‌مرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده می‌شود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گروه‌های اصلی
خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند:
- سبزیجات و میوه‌ها (سرشار از الیاف غذایی و ویتامینهای مختلف به خصوص ویتامین ث)
- فراورده‌های گوشتی و تخم‌مرغ (سرشار از پروتئین و آهن)
- شیر و فراورده‌های لبنی (سرشار از کلسیم، پروتئین و ویتامین ب)
- نشاسته (نان، سیب‌زمینی، غلات، برنج)(سرشار از کربوهیدرات، ویتامین ب، الیاف، پروتئین و مواد معدنی)
- چربی‌ها (سرشار از لیپید، ویتامین آ، ویتامین د (خامه و کره)، ویتامین ای و اسیدهای چرب)
- قندها (سرشار از قندهای ساده)
آماده کردن غذا
درحالی که بعضی از خوراک‌ها را می‌توان به صورت خام و بدون ایجاد تغییری در آن‌ها مصرف کرد، غذاهایی هم وجود دارند که باید برای این که طعم‌دار و یا قابل خوردن باشند، تغییراتی درآن‌هاباید داد.
از ساده‌ترین این تغییرات می‌توان شستن، خرد کردن و مخلوط کردن را مثال زد. بعضی غذاها نیز باید پخته شوند و یا سرد شوند. ممکن است تغییراتی در آن‌ها به منظور نگهداری، خوش‌طعم کردن و تزیین‌کردن داده شود، که بخشی از آن‌ها به آداب و رسوم فرهنگ‌های گوناگون برمی‌گردند.
رژیم غذایی
تأثیر فرهنگ و مذاهب گوناگون
رژیم‌های غذایی مختلف از مذهب و فرهنگ‌های تمدن‌های سراسر جهان تأثیر می‌پذیرند. در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان مصرف برخی غذاها توصیه شده و یا تابو شمرده شده است. به طور مثال، غذاهای حلال در اسلام و رژیم غذایی گیاهی در آیین جین و سیک مجاز شمرده شده‌اند.
برخی افراد نیز با توجه به عقاید و یا سلامتی خود غذاهایی را که مصرف می‌کنند محدود می‌نمایند. به طور مثال، توصیه می‌شود افرادی که به بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و با چاقی مبتلایند از غذاهای چرب و مواد قندی پرهیز نمایند.
رژیم غذایی نامناسب
عادت‌های غذایی در سلامتی و مرگ‌ومیر انسان‌ها نقش اساسی دارند. عدم تناسب میان انرژی دریافت‌شده از غذاها و سوزاندن آن موجب سوءتغذیه یا چاقی می‌شود. علت سوءتغذیه همچنین ممکن است کمبود نوعی ویتامین، مواد معدنی، پروتئین و غیره در رژیم غذایی باشد. سوءتغذیه خود موجب بروز بیماری‌های مختلفی چون کواشیورکور، ماراسم، اسکوروی، کوری و غیره می‌شود.[۳]
جستارهای وابسته
- فهرست غذاها و خوراک‌ها
- خوردنی‌های تابو
- رژیم غذایی
- تغذیه
- گیاهخواری
- آشپزی
- فهرست مواد غذایی بر پایه اندازه کالری
پانویس
 |
در ویکی‌انبار پروندههایی دربارهٔ خوراک موجود است. |
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۲۱ آوریل ۲۰۰۸
- ↑ "Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away". Huffington Post. 10 January 2013. Retrieved 5 February 2013.
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۱۵ ژانویه ۲۰۱۰
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Food». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱.
- ویکی‌پدیای آلمانی Artikel Lebensmittel. In: Wikipedia, Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 10. April 2008, 19:50 UTC. URL: http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Lebensmittel&oldid=44756868 (Abgerufen: 20. April 2008, 18:38 UTC)
- ویکی‌پدیای فرانسوی Contributeurs à Wikipédia, "Nourriture," Wikipédia, l'encyclopédie libre, http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nourriture&oldid=26649865 (Page consultée le avril 20, 2008).
.svg){kind=small}
| کتابخانه‌های ملی | |
|---|---|
| سایر | |
