آب‌دوغ‌خیار
آبدوغ خیار نام یک غذای ساده سنتی ایرانی[۱] است که بصورت سرد و در کاسه سرو می‌شود.[۲] این غذای خوش طعم، ظاهری دلنشین و ارزش غذایی بالایی دارد.[۳] گونه‌های همانند آن در بلغارستان، ترکیه، مقدونیه، قبرس، آلبانی و ارمنستان نیز تهیه می‌شود.[۴]
محتویات
ترکیب‌ها[ویرایش]
ترکیبات اصلی این غذا شامل دوغ ترش، خیار رنده شده، سبزیجات تازه و بودار، یخ و نان است و از گردو، خامه، ترخون، ریحان، نعناء، کشمش و گوجه فرنگی رنده شده بعنوان اجزای فرعی استفاده می‌شود.[۲]
گونه‌ها[ویرایش]
از آنجا که در ترکیبات این غذا از بسیاری از گروه‌های غذایی همچون غلات، لبنیات، سبزیجات و میوه‌ها استفاده می‌شود، این غذا به عنوان یک غذای کامل شناسایی شده و گستره استفاده از آن، همه اقوام ایرانی را دربر می‌گیرد.[۳] این غذا مناسب برای فصول گرم سال مانند تابستان است و رفع عطش می‌نماید.[۵] در نوع زمستانی این غذا، بجای دوغ، آب انار شیرین بکار می‌رود. به این غذا ترید انار گفته می‌شود.[۶]
برخی از ارامنه ایران در آبدوغ خیار از کشک نیز استفاده می‌کنند.[۷] در گویش تویسرکان به این غذا تلیت (ترید) قاشقی گفته می‌شود.[۸]
ارزش غذایی[ویرایش]
وجود ماست (دوغ) در این غذا، موجب جذب پروتئین و کلسیم، کاهش کلسترول خون، تقویت باکتری‌های مفید موجود در دستگاه گوارشی، کاهش احتمال بروز تومور و سرطان روده بزرگ، کاهش شمارقارچ‌ها در دستگاه تناسلی زنان و حتی کاهش وزن خواهد بود. کشمش موجود در این غذا، دارای ویژگی آنتی اکسیدان است که از نابودی سلولی و پوکی استخوان جلوگیری می‌نماید و برای سلامت دندان و لثه نیز مفید است. همچنین فسفر موجود در گردوی مورد استفاده در این غذا، با فسفر موجود در ماهی برابری می‌نماید و منبع جذب انواع ویتامین‌ها می‌باشد.[۵]
منابع[ویرایش]
- ↑ گوناگون. «اسم من ماست است». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ سایت آفتاب. «ارزش غذایی محتویات آبدوغ خیار». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سایت آفتاب. «آبدوغ خیار، سالم‌ترین غذای تابستان». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ Wikipedia, the free encyclopedia →Tarator (بازدید: ۱۰ Nov. ۲۰۰۹)
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ پایگاه اطلاع‌رسانی سلامت ایران. «این چه آب است و چه دوغ است و خیار؟». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ همشهری آنلاین. «آشنایی با خواص انار». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ گوناگون. «اسم من کشک است». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
- ↑ سایت فرهنگی خبری شهرستان تویسرکان. «اصطلاحات و کلمات تویسرکانی». بازبینی‌شده در ۱۸ oct ۲۰۰۹.
