درگاه:خوراک

این صفحه یک درگاه برگزیده است.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از درگاه:غذا)

صفحه اصلی   موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه خوراک

خوراک خوردنی‌ای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه یا لذت بردن مصرف شود. در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های کشاورزی، دام‌پروری، و ماهی‌گیری صورت می‌گیرد. عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای آشپزی و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از فرهنگ‌ها غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند. نیاز انسان به غذا یکی از احتیاجات ذاتی یا فیزیولوژیک است که مهم‌ترین عامل بقای زندگی و طول عمر می‌باشد. احتیاج به غذا دائمی است و ارگانیسم را مجبور می‌کند تا برای بدست آوردن غذا و رفع گرسنگی کوشش کند.تغذیه صحیح رشد را میسر می‌سازد، به تندرستی و طول عمر می‌انجامد و با تأثیر بر روی مغز و روان سبب رشد فکری می‌گردد.غذای انسان باید شامل پروتئین‌ها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، مواد معدنی، ویتامین و آب باشد تا رشد و سلامت یاخته‌های بدن تأمین شود. آشپزی عمل آماده‌کردن مواد غذائی برای مصرف است. این اصطلاح معمولاً به معنی محدودتری به کار می‌رود، که اعمال گرما به غذا برای تغییر شیمیایی طعم، بافت، ظاهر، یا خواص غذایی آن است. وقتی انسان در هزاران سال پیش آتش را کشف کرد،آشپزی ویژگی فرهنگی بسیار رایجی شد.
اکثر خوراک‌ها منشاء گیاهی (همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات، غلات و دانه‌ها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراورده‌های آن، تخم‌مرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده می‌شود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نوشتار برگزیده


سوشی (به ژاپنی: すし、鮨、鮓、寿斗、寿し、寿司) خوراکی برنجی در آشپزی ژاپنی است و آمیزه‌ای است از برنج پختهٔ ژاپنی با چاشنی سرکه، چندین گونه خوراک دریایی (بیشتر خام)، سبزیجات و تخم مرغ که به صورت سرد خورده می‌شود.

در آغاز، سوشی تنها روشی برای نگهداری ماهی بود که در آسیای شرقی رواج داشت ولی پس از راه یافتن به چین، وارد فرهنگ غذایی کشور ژاپن شد. سوشی گونه‌های فراوانی دارد ولی امروزه در نزد عموم مردم، نام سوشی اشاره کننده به تنها یکی از گونه‌های این خانوادهٔ غذایی، سوشی ادو است. در این گونه از سوشی بر روی یک قطعهٔ برنجی بیضی‌مانند، برش نازکی از ماهی گذاشته می‌شود. ماهی، توفو (فرآوردهٔ سویا)، خوراک دریایی، تخم‌مرغ و دیگر خوراکی‌های بکار رفته در پُر کردن سوشی، همگی سرشار از پروتئین اند. علاوه بر آن می توان ویتامین و مواد معدنی را نیز در خوراک‌های دریایی و سبزیجات سوشی پیدا کرد. سوشی بیشتر همراه با چاشنی سس سویا خورده می‌شود. برخی از گونه‌های ماهی ممکن است، انگل داشته باشند، اما فرایند یخ‌زدگی ماهی، این انگل‌ها را از میان می‌برد. با این حال امن‌ترین راه مصرف غذاهای دریائی پُخت کامل آن‌ها است. به طور سنتی در گذشته برای ضدعفونی کردن این خوراک از واسابی (تُرُب کوهی ژاپنی) و ترشی گاری (ترشی زنجبیل) بهره‌مند می‌شدند. همچنین نوشیدن چای سبز نیز به علت ویژگی آن در پیشگیری از مسمومیت غذایی توصیه می‌شود. فرایند جهانی‌شدن سوشی از آمریکا آغاز شد و امروزه سوشی به عنوان یک غذای مفید و مناسب، در جهان آوازه پیدا کرده و در حال تبدیل‌شدن به غذایی جهانی است.

سرآشپز

ژان آنتلم بریا ساوارن قانون‌گذار و سیاست‌مدار فرانسوی بود. او از برای باورهای اپیکوری‌اش و دانش خوراک‌شناسی نامدار است. او در خانواده‌ای قانون‌دان زاده‌شد. او در آغاز در دیژون قانون، شیمی و پزشکی آموخت. در رخداد انقلاب فرانسه به انقلابیون پیوست و از برای سخنرانی‌های عمومیش شهرت داشت. پس از چندی ناچار به سوئیس، هلند و سرانجام آمریکا پناهنده‌شد و در آمریکا به آموزش زبان فرانسوی و ویولن پرداخت. سپس در روزگار دیرکتوار فرانسه در ۱۷۹۷ بدین کشور بازگشت و به ریاست دادسرا رسید و این پیشه را تا هنگام بازنشستگی داشت. او چندین اثر در زمینه قانون و اقتصاد سیاسی نوشت. او اگرچه با عشق بی‌گانه نبود ولی مجرد ماند. کار نامی او فیزیولوژی چشایی است که در ۱۸۲۸ دو ماه پیش از مرگ او به چاپ رسید.

آیا می‌دانستید؟

گوجه فرنگی سرشار از ویتامین سی و لیکوپن است. این میوه امروزه به روش‌های محتلفی، به طور خام یا به‌عنوان یکی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا، انواع سس و نوشیدنی مصرف می‌شود و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم بسیاری از کشورها را تشکیل می‌دهد.
گوجه فرنگی سرشار از ویتامین سی و لیکوپن است. این میوه امروزه به روش‌های محتلفی، به طور خام یا به‌عنوان یکی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا، انواع سس و نوشیدنی مصرف می‌شود و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم بسیاری از کشورها را تشکیل می‌دهد.

آیا می‌دانستید... گوجه‌فرنگی

  • ... اسید آلی اصلی و عمدهٔ موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریک است.
  • ... خنک و اشتهاآور است و آب آن برای رشد موثر می ‌باشد.
  • ... به علت دارا بودن ویتامین‌های A، B، C، K و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و آهن در تأمین انرژی و تقویت بدن نقش موثری ایفاء می ‌کند.
  • ... یکی از مهم ترین منابع ویتامین A می ‌باشد. لذا در تقویت بینایی، تقویت و سلامتی پوست ضروری است.
  • ... سرشار از ویتامین‌های B1 و B2 می ‌باشد.
  • ... بدن را در برابر امراض و بیماری‌های عفونی حفظ می‌کند.
  • ... پوست و دانه‌های آن به هضم غذا کمک می ‌کند و روده‌ها را پاک می ‌نماید.
  • ... آب گوجه ‌فرنگی ادرارآور مفیدی است.
  • ... هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می ‌کند.
  • ... بعد از لیموترش بیش از سایر میوه‌ها ویتامین C دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم دارد.
  • ... کک و مک ‌ها را از بین می ‌برد.

گروه‌های اصلی

خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند:

نگارهٔ برگزیده

بیدمشک گیاهی است از نژاد بید که اندازه آن از بید معمولی کوچک‌تر ولی سنبله‌های آن دارای اسانس معطری هستند. گل‌های آن قبل از برگ‌ها ظاهر می‌شوند.اسانسی از این گیاه گرفته می‌شود بنام عرق بیدمشک که هم برای معطر کردن شربت و هم دارای خواص درمانی بالا می‌باشد.

گفتار برگزیده

خدا فقط آب را آفرید، انسان شراب را
ویکتور هوگو

دستور پخت

کتاب آشپزی
کتاب آشپزی

کتاب آشپزی ویکی‌کتاب
مجموعه‌ای از دستورهای آشپزی از سراسر جهان

آشپزی ایرانی

خورش فسنجان یکی از انواع خورش‌های اصیل ایرانی است. در طبخ این خورش از مغز گردو، رب انار ترش یا شیرین به دلخواه، پیاز، مرغ یا گوشت قرمز رنده شده، روغن آفتابگردان، ادویه جات، زعفران استفاده و با پلو مصرف می‌شود.

نوشتارهای برگزیده

سراسرنما

خرمالوی ژاپنی(کاکی) نام یکی از بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین گونه سرده خرمالو است

رده‌ها

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

حافظهٔ نهان سرور را پاکسازی کنید