پرش به محتوا

کاشمر: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۱۴′۱۱″شمالی ۵۸°۲۸′۵۵″شرقی / ۳۵٫۲۳۶۴°شمالی ۵۸٫۴۸۱۹°شرقی / 35.2364; 58.4819
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
|طول‌جغرافیایی =۵۸٫۴۸۱۹
|طول‌جغرافیایی =۵۸٫۴۸۱۹
|تصویر={{Photomontage
|تصویر={{Photomontage
| photo1a = Tomb of Hassan Modarres2021-03-23 36.jpg
| photo1a = Tomb of Hassan Modarres2021-03-23 36.jpg{{!}}
| photo2a = Jameh Mosque of Kashmar2021.jpg
| photo2a = Jameh Mosque of Kashmar2021.jpg
| photo2b = Yakhchāl of Kashmar2021.jpg
| photo2b = Yakhchāl of Kashmar2021.jpg

نسخهٔ ‏۱۲ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۵

کاشمر
[[پرونده: |250px]]
کشور ایران
استانخراسان رضوی
شهرستانکاشمر
نام(های) پیشینکشمر، تُرشیز، طرثیث
سال شهرشدنقدمت بلدیه و شهرداری ۱۳۰۷ [۱] و همچنین بنا شده در زمان بهمن پسر اسفندیار[۲]
مردم
جمعیت۱۰۲٬۲۸۲ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت۱۳٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
مساحت۵ هزار کیلومتر مربع
ارتفاع۱۰۶۳ متر
اطلاعات شهری
شهردارجعفر سلیمانی
ره‌آوردانگور، انار، کشمش، شیرهٔ انگور، زعفران، گردو، بادام، پسته، خشکبار، قالی، پنبه
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۵۱
شناسهٔ ملی خودرو ایران 32 م
 ایران 36 ق
[۱]
کد آماری۱۳۸۱
کاشمر بر ایران واقع شده‌است
کاشمر
روی نقشه ایران
۳۵°۱۴′۱۱″شمالی ۵۸°۲۸′۵۵″شرقی / ۳۵٫۲۳۶۴°شمالی ۵۸٫۴۸۱۹°شرقی / 35.2364; 58.4819

کاشْمَر با نام تاریخی کشمر مرکز شهرستان کاشمر، در شرق ایران و جنوب غربی استان خراسان رضوی و در حدود ۲۴۰ کیلومتری شهر مشهد قرار دارد. این شهر یکی از شهرهای باستانی ایران می‌باشد. از محصولات مهم این شهر می‌توان به زعفران، کشمش و پنبه اشاره کرد.

در حال حاضر کاشمر دارای پنج مرکز آموزش عالی شامل دانشگاه پیام نور کاشمر، دانشگاه آزاد اسلامی کاشمر، دانشگاه جهاد دانشگاهی کاشمر، مرکز آموزش عالی کاشمر و دانشکده پرستاری می‌باشد.

قالی‌بافی، زیلوبافی، گیوه بافی، تهیه پارچه‌های دست‌باف و بافتن چادرشب ابریشمی مهم‌ترین صنایع دستی این شهرستان را تشکیل می‌دهند.[۳] قالی بافی کاشمر چه از نظر کمیت و چه از نظر کیفیت دارای شهرت خاصی بوده‌است و عواید حاصلهٔ از ان بالاترین رقم اهالی را تشکیل می‌دهد.[۳] قالی و قالیچه بافت این شهرستان بیش‌تر پشمی و دارای طرح‌های کاشمری و کاشانی و نقش‌های زیرخاکی، لچک، ترنج، اسکیمی، تخت جمشید، درختی، سه کله (قالیچه)، چهار رقصی، طرح و ترکمنی (قالیچه) و گل‌توره‌ای (قالیچه) هستند. کاشمر دومین شهر زیارتی خراسان رضوی و چهارمین شهر زیارتی ایران است.[۴][۵][۶]

وجه تسمیه

شهبانو فرح دیبا در کاشمر، ۲۰ آذر ۱۳۵۳

کاشمر و ترشیز پیشین، از گذشته‌های دور تاکنون دچار دگرگونی و تغییر نام شده‌است. در بررسی نام این شهر به بیش از بیست نام برخورد شده‌است که با یک جمع‌بندی می‌توان تمامی آن‌ها را در واژگان «کاشمر»، «ترشیز»، «بست» و «سلطان آباد» خلاصه کرد. به این ترتیب واژهٔ کشمر، که می‌تواند به معنای آغوش مادر گرفته شود، با گذشتن از شکل‌های کیشمر و کشمار، سرانجام به گونه کاشمر درآمده و در همین صورت بازمانده‌است. از سوی دیگر فرهنگ نگاران، کاشمر را گونه کامل شده «کاخجر»، «کاشخر» و «کاشغر» دانسته‌اند و بر این باورند، که «کاش» برگردانیده شده «کاج» است و «کاخجر»، یادآور سرو بزرگ و سرشناس این سرزمین است.[۷]

پیشینه

برخی مورخان قدمت کاشمر را به بهمن پسر اسفندیار و نوه گشتاسب نسبت دادن و جغرافی‌نویسان اسلامی نام کاشمر را در دوران گوناگون به صورت‌های مختلف از جمله طرثیث، ترشیش، بوشت بست و ترشیز ثبت کرده‌اند.[۸]

کیانیان

بنا بر روایتی در محلی که اکنون کاشمر خوانده می‌شود، بین گشتاسب کیانی و زرتشت پیامبر دیداری روی داده‌است. چون گشتاسب کیانی، دین بهی را پذیرفت، زرتشت نخستین آتشگاه خود را در قلمرو حکومت کیانی پی ریخت و در جلو در این آتشکده، درخت سروی را که تبار بهشتی داشت، با دست خویش کاشت تا همین سرو را بر ایمان شاه گواه بگیرد. بر هر برگ این سرو نام گشتاسب نقش بسته بود و چون درخت بالا گرفت، شاه نیز بر گرد سرو مینوی، تالار بزرگی ساخت تا نگهدار حرمت سرو باشد.[۹]

آتشکده کشمر

آتشکده کشمر اولین آتشکده زرتشتی بود که در کشمر توسط گشتاسب به درخواست زرتشت بنا گردید.

آذر برزین‌مهر
در بخشی از شاهنامه فردوسی، ماجرای پیدا شدن زرتشت و پذیرفتن گشتاسب دین او را به نظم درآمده که گشتاسب پس از پذیرفتن دین زرتشت، موبدان را به سرتاسر گیتی روانه می‌کند و آذر به آتشکده‌ها (گنبدان) می‌نهد و نخستین آنان، آذر برزین‌مهر است که به کِشمر (کاشمر) بنیان گذارد و در جلوی آتشکده، سرو بهشتی را کاشت و آن را نماد پذیرفتن دین بهی قرار داد و موبدان را به سرتاسر جهان فرستاد و فرمان داد همه نامداران و بزرگان به سوی آن پرستشکده روی آورند.[۱۰]

سرو کشمر

سرو کشمر یا سرو مقدس زرتشت، درختی بوده که بر طبق باور زرتشتیان به دستور زرتشت کاشته شده بود. این درخت بسیار زیبا و بزرگ بود و شهرت آن به متوکل خلیفه عباسی رسید. خلیفه دستور به قطع آن داد و پیشنهاد زرتشتیان آن شهر که ۵۰۰۰۰ سکه طلا برای قطع نکردن آن درخت بود، مورد قبول واقع نشد و آن را قطع کرده و برای خلیفه به بغداد بردند. یک روز قبل از رسیدن درخت به بغداد، متوکل به قتل رسید و این مطابق پیش گویی زرتشت بود که گفته بود هر که این درخت را قطع کند، کشته خواهد شد. این سرو در زمان قطع شدن بیش از ۱۴۰۰ سال عمر داشت. سرگذشت سرو کشمر را غالباً شنیده‌اید؛ سروی که روایت بود پیامبر باستانی ایران، اشو زرتشت آن را با دست خود از بهشت آورده و در زمین کشمر کاشته‌است و حکیم فردوسی در مورد آن می‌فرماید:

یکی شاخ سرو آورید از بهشتبدروازه شهر کشمر بکشت

در کتاب دانشنامه مزدیسنا نوشته انوشه روان دکتر موبد جهانگیر اشیدری آمده:

گویند اشو زرتشت، دو درخت سرو به طالع سعد در دو محل به دست خود کاشت، یکی در دهکده کشمر و دیگری در دهکده فریومد از روستاهای توس (طوس) خراسان. به مرور این درخت بلند و ستبر و پرشاخ شده و دیدن آن موجب شگفتی بینندگان می‌شد. چون وصف این سروها در مجلس متوکل عباسی، خلیفه عهد، بیان شد، او که مشغول به عمارت در جعفریه سرمن رای، مشهور به سامره بود به خاطرش افتاد که آن سرو را قطع کرده، به بغداد بیاورند.

یکی سرو آزاده را زردهشتبه پیش در آذر اندر بکشت
نبشتش بر آن زاد و سرو سهیکه پذرفت گشتاسب دین بهی
فرستاد هرسو به کشور پیامکه چون سرو کشمر به گیتی کدام
زمینو فرستاد زی من خدایمرا گفت از اینجا به مینو گرای
کنون جمله این پند من بشنویدپیاده سوی سرو کشمر روید

هخامنشیان

در زمان هخامنشیان به دلیل پذیرفتن دین مزدیسنا توسط شاهنشاهان هخامنشی شهر دارای رونق زیادی شد و شهر به یکی از مراکز دینی ایران تبدیل شده بود.

اشکانیان

مناطق کاشمر و نیشابور در دوران شاهنشاهی اشکانی از نواحی حاصل‌خیز ایران به‌شمار می‌رفته و از آنجا که فرمانروایان اشکانی نسبت به حاکمان پیش از خود؛ یعنی سلوکیان اهمیت به‌مراتب زیادی برای دین مزدیسنا قائل بودند، سرو کشمر و آتشگاه آن را که یادگار زرتشت محسوب می‌شد مورد توجه بالایی قرار دادند.

ساسانیان

به استناد سنگ‌نبشته پایکولی، در دوران شاهنشاهی ساسانی کشمر (کاشمر) جزء محدوده خراسان بزرگ به‌شمار می‌رفته و ساسانیان برای احیای آیین باستانی تلاش زیادی کردند و چون در آن زمان، دیگر از آتشکده کشمر چیزی برجای نمانده بود، شاهان ساسانی به ایجاد آتشکده دیگری دست می‌زنند که همچنان در چند کیلومتر بالاتر از شهر باستانی کشمر در مجموعه قلعه آتشگاه باقی مانده‌است. خرابه‌های این قلعه هم‌اکنون در ۵–۶ کیلومتری شمال غربی شهر کاشمر باقی است و از یادگارهای عصر ساسانی به‌شمار می‌رود.[۱۱]

دوران اسلامی

کشمر در ۳۱ هـ. ق، به دست مسلمانان افتاد. پیروان زرتشت، که حاضر به پذیرش جزیه نبودند، در نیمه دوم سده ۸ م، در حالت جنگ و گریز، این ناحیه را ترک کردند و خود را به بندر جاسک، و دریای مکران (دریای عمان) رسانده سپس با گذشتن از دریای مکران به کرانه‌های گجرات، از جمله بندر سورات و بمبئی رفتند. خراسان، (از جمله ترشیز) در دو سه سده نخستین اسلام، بین امرای طاهری، چون رافع بن هرثمه (در گذشته ۲۸۴ هـ. ق) و امرای صفاری، مانند احمد بن عبدالله (کشته شده ۲۶۸ هـ. ق) و ابوطلحه منصور سرکب، دست به دست گشت. در سال ۴۳۸ هـ. ق، هنگامی که حسن صباح، پیشوای اسماعیلیان، در الموت استقرار یافت، دستیار خویش، حسین قاینی را که پیش از آن، حاکم ترشیز و قهستان بود، به عنوان داعی به کاشمر فرستاد. در سال ۵۲۰ هـ. ق، وزیر سلطان سنجر سلجوقی، ترشیز را محاصره و چپاول کرد. ابن اثیر و یاقوت حموی، چیره گی اسماعیلیان را بر ترشیز، بین سال‌های ۵۲۰ تا ۵۳۰ هـ. ق، دانسته‌اند. لشکریان هلاکوخان نیز در تون و ترشیز چپاول و کشتار بسیار کردند.[نیازمند منبع]

امیران قهستان و ملوک سیستان، گه گاه ترشیز را به قلمرو خود می‌افزودند. سربداران نیز حکومت خود را از جام تا دامغان و از خبوشان تا ترشیز، گسترش دادند و خواجه علی موید (۷۶۶–۷۸۸ هـ. ق) نیز که آخرین آن‌ها بود، ولایت‌های تون، قاین، طبس، ترشیز و قهستان را به قلمرو خود افزود و این جایگاه تا سال ۷۸۲ هـ. ق، که خواجه علی به تیمور لنگ پیوست، ادامه داشت. تیمور لنگ، ترشیز را در سال ۷۸۴ هـ. ق، به سازش گشود. از آن پس، شاهان و شاهزاده گان تیموری تا اوایل سده ۱۰ هـ. ق، ترشیز را در اختیار داشتند. آخرین آنان، یعنی سلطان حسین میرزا بایقرا، تا سال ۹۱۰ هـ. ق، خراسان را در دست داشت. پس از او چندی ازبک‌ها به رهبری محمد خان شیبانی، بر خراسان چیره شدند. از این زمان تا استقرار کامل صفوی، ترشیز را گاه حاکمان اوزبک و گاه سردارانی از طایفه‌های صفوی، چون شاملو و استاجلو، اداره می‌کردند. در اواخر حکومت شاه تهماسب، ترشیز در دست محمود خان صوفی اوغلی بود و در روزگار محمد شاه صفوی، نخست ترشیز را به همان محمود خان دادند، و سپس شاه علی سلطان افشار حاکم کاشمر شد.[نیازمند منبع]

مردم

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۰۲٬۲۸۲ نفر (در ۳۱٬۷۷۵ خانوار) بوده‌است.[۱۲]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۴۵۱۷٬۰۶۵—    
1355۲۶٬۸۸۳۵۷٫۵٪+
۱۳۶۵۴۹٬۲۵۹۸۳٫۲٪+
۱۳۷۰۵۸٬۵۲۲۱۸٫۸٪+
۱۳۷۵۶۹٬۱۷۷۱۸٫۲٪+
۱۳۸۵۸۱٬۵۲۷۱۷٫۹٪+
۱۳۹۰۹۰٬۲۰۰۱۰٫۶٪+
۱۳۹۵۱۰۲٬۲۸۲۱۳٫۴٪+

زبان و گویش

مردم کاشمر به زبان فارسی و با گویش خراسانی و کاشمری صحبت می‌کنند.

هنرهای سنتی و صنایع دستی

در مناطق مختلف شهرستان کاشمر مشاغل سنتی و هنرهای دستی هنوز تا حدودی رواج دارد؛ اما در میان آن‌ها بافت قالی به ویژه در روستاها از اهمیت به سزایی برخوردار است. قالی کاشمر به واسطه مرغوبیت در بافت، نقشه و رنگ یکی از قالی‌های به نام منطقه خراسان رضوی می‌باشد. از جمله مشاغل سنتی در شهرستان کاشمر می‌توان به مسگری، نجاری و آهنگری اشاره کرد. گلیم بافی، حصیربافی، گیوه دوزی و بافت قالیچه نیز از سایر صنایع دستی و هنرهای سنتی این شهرستان به‌شمار می‌آید.

قالی دستباف کاشمر

قالی کاشمر

از جمعیت ۱۶۰ هزار نفری کاشمر، حدود ۲۰ هزار نفر به‌طور مستقیم در صنعت فرش مشغول به کار هستند. در گذشته، ۸۰ درصد بافندگان را مردان تشکیل می‌دادند اما اکنون میزان حضور بانوان نیز رو به افزایش است. مدتی است صنعت فرش کاشمر دچار رکود شده‌است.[۱۳] قالی کاسه کوزه از طرح‌های معروف این شهرستان است.

قرار است ثبت داخلی و سپس ثبت جهانی نشان جغرافیایی مناطق فرش ایران در مراجع داخلی و مؤسسات بین‌المللی انجام شود.[۱۴][۱۵]

سوغات و ره آورد سفر

در شهرستان کاشمر نیز بخشی از فراورده‌های صنایع دستی می‌توانند جزو سوغات این شهرستان محسوب شوند که از میان آن‌ها می‌توان به قالی، گیوه‌های کاشمری، انواع حصیرها و گلیم‌های الوان اشاره نمود؛ اما مهم‌ترین فراورده و سوغات کاشمر با توجه به فراوانی باغات انگور در این منطقه کشمش است که به سراسر ایران صادر شده و پس از آن زعفران و انار نیز که کاشت آن در سالیان اخیر متداول گشته جزو سوغات این شهر به‌شمار می‌روند.

موقعیت جغرافیایی

شهرستان کاشمر با دو بخش مرکزی و فرح دشت، و به مرکزیت شهر کاشمر مساحتی در حدود ۱۱۵۲ کیلومتر مربع از استان خراسان رضوی را اشغال نموده‌است. این شهرستان از غرب با خلیل‌آباد، از شمال و شمال غربی با نیشابور، سبزوار و بردسکن، از شرق و شمال شرقی با تربت حیدریه و از جنوب و جنوب غربی با شهرستان [مه‌ولات] هم‌جوار است. شهرستان کاشمر دارای دو منطقه کوهستانی کوه سرخ در شمال و ارتفاعات فغان بجستان در جنوب و منطقه‌ای کویری و خشک در غرب و جنوب و جلگه‌ای حاصلخیز در محدودهٔ حومه شهر و قصبات آن می‌باشد. از نظر آب و هوایی می‌توان گفت که کاشمر هر سه نوع آب و هوا را داراست چون مناطق شمالی شهرستان کوهستانی و سرد مناطق مرکزی معتدل و مناطق جنوبی به دلیل مجاورت با کویر لوت خشک و نیمه خشک است.[۱۶]

طبیعت جاده کاشمر به کوهسرخ در زمستان

اماکن تاریخی، آثار باستانی و جهانگردی

آرامگاه سید حسن مدرس

آرامگاه سید حسن مدرس بنایی است که سید حسن مدرس در آنجا مدفون است. این بنا در سال ۱۳۶۳ شمسی به جای مقبره کوچک قبلی و در میان باغ وسیع و محصوری در کاشمر ساخته شده‌است. بنای آرامگاه که از یک گنبد خانه مرکزی، چهار ایوان و گنبد فیروزه‌ای شکل گرفته به سبک معماری اسلامی و به اسلوب عصر صفوی بنیان گردیده‌است.[۱۷][۱۸][۱۹]

موزه سید حسن مدرس

امامزاده سید مرتضی

موزه سید حسن مدرس؛ موزه ای متعلق به قرن بیست و یکم است و در کاشمر، استان خراسان رضوی در ایران واقع شده‌است.[۲۰][۲۱]

امامزاده سید مرتضی

امامزاده سید مرتضی مربوط به سلسله قاجار است و در کاشمر، استان خراسان رضوی واقع شده‌است. درختان عظیم، آبشارها و استخرها به جاذبه‌های این مکان می‌افزایند و از طرف دیگر تعداد زیادی اتاق نشیمن پایگاه خوبی برای سفر به این مکان و همچنین فروشگاه‌ها و سالن‌های غذاخوری فراوان فراهم می‌کند.[۲۲][۲۳]

امامزاده سیدحمزه کاشمر

امامزاده حمزه یا باغ‌مزار، کهن‌ترین مسجد در کاشمر، دربرگیرندهٔ آرامگاه منسوب به حمزه بن حمزه بن موسی کاظم، باغ و قبرستان می‌باشد و نزد شیعیان به عنوان یک امامزاده گرامی داشته می‌شود. این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۷۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران با دیرینگی صفوی به ثبت رسیده‌است.[۲۴][۲۵]

مسجد جامع کاشمر

مسجد جامع کاشمر در سال ۱۷۹۱ میلادی / ۱۲۰۵ قمری به هنگام پادشاهی فتحعلی شاه قاجار و به هنگام امارت عبدالعلی خان میش مست بر ترشیز ساخته شد و امروزه از آثار تاریخی کاشمر و مهم‌ترین مسجد آن شهرستان و محل برگزاری نماز جمعه (مصلی) است. این مسجد به شماره ۵۱۵۲ توسط سازمان میراث فرهنگی ایران در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲۶][۲۷]

مسجد جامع خلیل‌آباد

مسجد جامع خلیل‌آباد

مسجد جامع خلیل‌آباد مربوط به اوایل دوره پهلوی است و در خلیل‌آباد، میدان صاحب الزمان، خیابان امام خمینی، نبش امام خمینی ۲ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۲۲۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲۸][۲۹]

مسجد حاجی جلال

مسجد حاجی جلال مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کاشمر، خیابان مدرس، جنب تکیه ابوالفضلی واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳۰]

قلعه کهنه زنده جان

بقایای کهنه زنده جان مربوط به هزاره یکم است و در شهرستان کاشمر، بخش مرکزی، روستای زنده جان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۳۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳۱]

غار سیر

غار سیر

غار سیر در روستای سیر از توابع بخش مرکزی شهرستان بردسکن در استان خراسان رضوی است. غار سیر در میانه یک دیواره به ارتفاع حدود ۸۰ متر و در ارتفاع ۱۶۰۸ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته‌است. دهانه غار حدود ۱۵ متر بالاتر از پای دیواره و حدود ۱۵۰ متر بالاتر از کف دره است. این غار در دوران گذشته مسکونی بوده و به عنوان پناهگاه از آن استفاده می‌شده‌است. داخل آن دیواره‌های سنگی و ساروجی مربوط به اتاق و منبع آب باقی‌مانده‌است. برای ورود به غار می‌توان دیواره ۱۳ متری زیر دهانه را صعود کرد یا از داخل یک تنوره دست کن ۱۱ متری با تلاش دو طرفه بالا رفت. این تنوره با مقطع مربع و به قطر یک متر می‌باشد. غار ۶۴ متر طول دارد و دارای ۲ سوراخ ورودی است که به فاصله نیم متر روی هم قرار گرفته‌اند.ref>

غار آتشگاه

غار آتشگاه

غار آتشگاه در ۲۰ کیلومتری شمال غربی شهر کاشمر، ایران واقع شده‌است و غار دارای دو گذرگاه ورودی است. درون این غار پر از مناظر بکر و تماشایی است.[۳۲]

قلعه آتشگاه

قلعه آتشگاه در ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهر کاشمر در استان خراسان رضوی واقع شده‌است. این قلعه توسط شاهنشاهی ساسانی ساخته شده و در دوران باستان مشهور بوده‌است. در نزدیکی آتشکده، غاری بزرگ وجود دارد که نزدیک ورودی آن مجسمه ای از یک سرباز سوار با شمشیر مشخص شده‌است. این یک بازمانده تاریخی متعلق به دوران ساسانیان است. اکنون از این قلعه، تنها دیواره‌ای فرو ریخته و قسمتی از مدخل غار باقیمانده است.[۳۳][۳۴]

قلعه ریگ

بقایای قلعه ریگ مربوط به دوره سلجوقیان است و در شهرستان کاشمر، بخش مرکزی، روستای قوژد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. در حال حاضر قسمتی از دیوارها و برج قلعه به جا مانده‌است.

قلعه رحمانیه

قلعه رحمانیه مربوط به سدهٔ ۸ تا ۱۲ ه‍.ق است و در شهرستان بردسکن، بخش شهرآباد، روستای رحمانیه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. قلعه رحمانیه دارای پلانی دایره‌ای شکل می‌باشد که نحوه قرار گرفتن آن در ارتفاع موید این نکته است که قلعه رحمانیه یکی از ابنیه نظامی و مستحکم دوران خود بوده‌است. فضاهای داخلی نیز به صورت دایره‌ای و متحدالمرکز ساخته شده‌اند و در ساختار آن از ملات کاه‌گل و خشت استفاده شده‌است.[۳۵][۳۶]

قلعه کندر

قلعه کندر

بقایای قلعه کندر مربوط به قرن۵ تا ۷ ه‍.ق است و در شهرستان خلیل‌آباد، بخش ششطراز، شهر کندر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۶۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

قلعه دختر (خوشاب)

قلعه دختر خوشاب مربوط به سدهٔ ۶ تا ۸ ه‍.ق است و در شهرستان بردسکن، بخش مرکزی، دهستان کوهپایه، ۶ کیلومتری شرق روستای خوشاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۱۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳۷]

قلعه دختر (کوهسرخ)

قلعه دختر (کوهسرخ)

قلعه دختر یک قلعه تاریخی واقع در شهرستان کوهسرخ در استان خراسان رضوی است، طول عمر این قلعه به اسماعیلیان برمی گردد.

قلعه دختر (درونه)

قلعه دختر درونه مربوط به سدهٔ ۶ تا ۹ هجری قمری است و در شهرستان بردسکن، بخش انابد، دهستان درونه، ۷ کیلومتری شمال غرب روستای درونه و در ۳ کیلومتری شرق روستای برق بالا بر فراز قله کوه زرد قرار گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۲۴ آبان ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۶۳۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳۸]

کاروانسرای امین التجار

کاروانسرای امین التجار مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کاشمر، حاشیه میدان مرکزی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۳۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳۹][۴۰]

برج علی‌آباد

برج علی‌آباد

برج کشمر مربوط به سدهٔ ۸ ه‍.ق است و در شهرستان بردسکن، روستای علی‌آباد کشمر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۲۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۴۱][۴۲]

برج فیروزآباد

این اثر تاریخی در ۱۷ کیلومتری جنوب بردسکن و در بخش شهرآباد در میان روستای فیروزآباد و بر روی ویرانه‌های بست دروازه ترشیز قدیم قرار دارد. شواهد باستان‌شناسی مؤید آثار زیستگاهی از صدر اسلام تا سده هفتم هجری در اطراف بنا است که بنا بر اقوال عبور علی بن موسی الرضا از این مسیر بوده‌است. مناره مزبور با ظاهری استوانه‌ای شکل و با ارتفاع فعلی ۱۸ متر با وجود عناصر تزئینی و نحوه آجرچینی نشان دهنده معماری به سبک و شیوه رازی است.[۴۳][۴۴]

سد شاهی

سد شاهی مربوط به حدود ۷۰۰–۱۰۰۰ سال پیش می‌باشد و در کریز، شهرستان کوهسرخ واقع شده‌است.[۴۵][۴۶]

آب‌انبار سید باقر

آب‌انبار سید باقر

آب‌انبار سید باقر مربوط به دوره قاجار است و در بردسکن، خیابان قائم، خیابان سید باقر، جنب شهرداری بردسکن واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۴۷][۴۸]

محوطه فیروزآباد

محوطه فیروزآباد

محوطه فیروز آباد مربوط به دوران تاریخی پیش از اسلام تا دوره تیموریان است و در شهرستان بردسکن، بخش مرکزی، روستای فیروز آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۹۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۴۹][۵۰]

مدرسه علمیه حاج سلطان

مدرسه علمیه حاج سلطان

مدرسه علمیه حاج سلطان مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کاشمر، خیابان امام خمینی، میدان مرکزی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این بنا توسط حاج ملاهادی سلطان العلما وقف و در زمان قاجاریان ساخته شده‌است.[۵۱][۵۲]

قلعه گبر حصار

قلعه گبر حصار مربوط به سده دوم تا پنجم هجری در شمال شرق روستای خضربیگ، شهرستان کوهسرخ در حدود ۲۷ کیلومتری شمال غرب ریوش واقع شده و از جمله مناطقی است که از دیرباز مسکن و مأوای اسلاف اهالی کاشمر بوده‌است.[۵۳]

غار درونه

غار درونه مربوط به سدهٔ ۶ تا ۸ هجری قمری است و در شهرستان بردسکن، بخش انابد، دهستان درونه، ۱۴ کیلومتری غرب روستای درونه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ آبان ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۶۳۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵۴]

قله باغدشت

رشته کوه باغدشت که بزرگترین قله آن با ارتفاع ۲۵۰۰ متر از سطح دریا، جزء ارتفاعات ریوش و شهرستان کوهسرخ محسوب می‌شود و در نزدیکی روستاهای بند قرا و کریز در ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر کاشمر قرار دارد.[۵۵]

آسیاب‌آبی طلاآباد

آسیاب آبی طلا آباد مربوط به اواخر دوره صفوی است و در شهرستان کاشمر، بخش مرکزی، روستای قوژد) واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این آسیابها تا چند سال پیش فعال بوده‌است و در اثر خشکسالی سالهای اخیر متروک مانده‌اند.[۵۶][۵۷]

آرامگاه عبدل‌آباد

مقبره عبدل آباد مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان بردسکن، بخش مرکزی، روستای عبدل آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۹۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵۸]

آب‌انبار کندر ۲

آب‌انبار کندر ۲

آب‌انبارشماره ۲ کندر مربوط به دوره پهلوی اول است و در شهرستان خلیل‌آباد، بخش شش طراز، روستای کندر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۳۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵۹][۶۰]

یخچال قدیمی کاشمر

یخچال قدیمی کاشمر مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان کاشمر، روستای فروتقه واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۴۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۶۱]

پرونده:Arg of Kashmar2021.jpg
ارگ کاشمر

ارگ کاشمر

ارگ کاشمر یا ارگ حصین یک ارگ تاریخی است که در شهرستان کاشمر در استان خراسان رضوی واقع شده‌است، عمر این بنا به دوران سلسله قاجار برمی‌گردد.[۶۲]

مزار میرآباد

مزار میرآباد

مزار میرآباد مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان خلیل‌آباد، روستای میر آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۶۳][۶۴]

امامزاده سید محمد (کاشمر)

امامزاده سید محمد یک امامزاده در شهرستان کاشمر، استان خراسان رضوی در ایران است. این امامزاده در حال بازسازی می‌باشد.[۶۵][۶۶]

امامزاده قاسم

امامزاده قاسم (خلیل‌آباد)

امامزاده قاسم امامزاده ای در روستای ارغا، شهرستان خلیل‌آباد، استان خراسان رضوی می‌باشد که به شماره ۱۳۱۶۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است.[۶۷][۶۸]

قلعه بزنجرد

قلعه بزنجرد قلعه ای تاریخی است که در بزنجرد، استان خراسان رضوی واقع شده‌است، طول عمر این قلعه به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد.[۶۹][۷۰]

مزار پیر قوژد

مزار پیر قوژد

مزار پیر قوژد مربوط به پیش از سدهٔ ۱۱ ه‍.ق است و در شهرستان کاشمر، بخش مرکزی، روستای قوژد واقع شده‌است. این بنا مقبره‌ای دایره شکل از جنس آجر است که در جوار قبرستان قدیمی روستای قوژد واقع شده‌است. این مکان مورد احترام اهالی روستا بوده و مردم بر سرمزارپیر فاتحه خوانده و شمع روشن می‌کنند.[۷۱][۷۲]

رباط کبودان

رباط کبودان مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان بردسکن، روستای کبودان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۷۳][۷۴]

حمام بند قرا

حمام بند قرا یک حمام عمومی مربوط به سلسله قاجار است و در بند قرا، استان خراسان رضوی واقع شده‌است.

یخچال طبیعی بند قرا

یخچال طبیعی بند قرا یک یخچال طبیعی است که در بند قرا، استان خراسان رضوی واقع شده‌است.[۷۵][۷۶]

قنات قوژد

قنات قوژد

قنات قوژد یک قنات تاریخی است که در قوژد، شهرستان کاشمر واقع شده‌است.[۷۷][۷۸]

یخدان گلی

یخدان گلی یک یخدان تاریخی است و مربوط به سلسله قاجار می‌باشد و در خلیل‌آباد، استان خراسان رضوی در ایران واقع شده‌است.[۷۹][۸۰]

پرونده:Khalilabad Hot Spring4.jpg
آبگرم خلیل‌آباد

آبگرم خلیل‌آباد

چشمه آبگرم خلیل‌آباد یک چشمه آب‌گرم در شهرستان خلیل‌آباد، استان خراسان رضوی می‌باشد و از جاذبه‌های گردشگری این شهرستان محسوب می‌شود.[۸۱][۸۲]

قدمگاه حضرت علی

قدمگاه حضرت علی مربوط به اواخر دوره قاجار است که توسط جعفر قلی وزیرپناه بنا گردیده و در شهرستان خلیل‌آباد، بخش مرکزی، روستای ده‌نو واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۸۳][۸۴]

گرمابه بهشتی

گرمابه بهشتی

گرمابه بهشتی مربوط به دوره پهلوی است و در شهرستان خلیل‌آباد؛ شهر خلیل‌آباد، خیابان امام، نرسیده به میدان مرکزی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۶۵۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۸۵][۸۶]

گورستان نامق

قبرستان نامق مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان کوهسرخ، روستای نامق واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۸۷]

قلعه نامق

قلعه نامق قلعه‌ای تاریخی است که در نامق، استان خراسان رضوی واقع شده‌است، طول عمر این قلعه به قبل از حمله مغول به ایران برمی گردد.[۸۸]

پرونده:Seyed Morteza Forest Park2021 2.jpg
پارک جنگلی سید مرتضی

پارک جنگلی سید مرتضی

پارک جنگلی سید مرتضی یک پارک جنگلی در کاشمر، استان خراسان رضوی در ایران واقع شده‌است.[۸۹][۹۰]

جاذبه‌های سرگرمی

فرودگاه فوق سبک کاشمر اولین فرودگاه سبک بخش خصوصی کشور است که عملیات ساخت این پروژه از اسفند سال ۹۳ در زمینی به مساحت ۱۷ هکتار و با ساخت برج مراقبت، آشیانه و ساختمان اداری با دو هزار مترمربع زیربنا و باند پرواز آغاز شد.[۹۱]

زلزله بزرگ کاشمر

داده‌های مهلرزه‌ای، نشانگر ویرانی کاشمر (ترشیز) بر اثر زمین لرزه ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۳ (با بزرگای 5/9MS=) و تربت حیدریه به سبب زمین لرزه ۲۵ مه ۱۹۲۳ کاج درخت (با بزرگای 5/8MS=) در راستای گسل بزرگ کویر (درونه) می‌باشند، هرچند که گواه کاملاً مشخصی دال بر آن که این دو زمین لرزه با جنبش این ساختار بنیادی همراه بوده باشد، در دست نیست.

نگارخانه

منابع

  1. پلاک وسایل نقلیه خراسان رضوی
  2. محمدرضا خسروی (۱۳۷۶تاریخ کاشمر، ص. ۴۵
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «هنرهای سنتی و صنایع دستی کاشمر». سیری در ایران.
  4. «دومین شهر زیارتی خراسان رضوی؛ میزبان گردشگران نوروزی». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۱۰.
  5. «دومین شهر زیارتی استان، میزبان گردشگران». خبرگزاری خراسان.
  6. «چهارمین شهر زیارتی کشور اماکن اقامتی ندارد!». خبرگزاری مهر.
  7. Saleminejad, Hossein. "معنی کاشغر | لغت‌نامه دهخدا" (به انگلیسی). Retrieved 2017-04-10.
  8. «ترشیز، کاشمر شد». دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۲۰.
  9. Saleminejad, Hossein. "معنی ترشیز | لغت‌نامه دهخدا" (به انگلیسی). Retrieved 2017-04-10.
  10. کزازی، نامه باستان؛ ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، 6:‎ 47-48.
  11. «ترشیز؛ دروازه ورود اسلام به خراسان». khorasan.iqna.ir. دریافت‌شده در ۲۵ مارس ۲۰۲۰.
  12. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  13. «صنعت فرش کاشمر در آتش بی مهری‌ها می‌سوزد». سایت اطلاع‌رسانی فرش ایران (کارپتور).
  14. «ثبت نشان جغرافیایی فرش دستباف مشهد و کاشمر». سایت اطلاع‌رسانی فرش ایران (کارپتور).
  15. «نشان جغرافیایی فرش دستباف مشهد و کاشمر ثبت می‌شود». سایت اطلاع‌رسانی فرش ایران (کارپتور).
  16. Fakhar، Mohammad. «شورای اسلامی شهر کاشمر | موقعیت جغرافیایی شهرستان کاشمر». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ آوریل ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۱۰.
  17. "Seyed Hassan Modares Tomb". en.shahrmajazi.com. Retrieved 31 July 2019.
  18. Tomb of Hassan Modares on site seeiran
  19. "Seyed Hassan Modares Tomb". www.itto.org. Retrieved 24 October 2020.
  20. "موزه شهید مدرس؛ نمایشگر بخشی از هویت تاریخی کاشمر". khorasan.iqna.ir. Retrieved 22 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  21. "200 اثر در موزه شهید مدرس نگهداری می‌شود". Islamic Republic News Agency. Retrieved 22 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  22. "امامزاده سید مرتضی (ع)؛ نگین گردشگری مسافران نوروزی". International Quran News Agency. khorasan.iqna.ir. Retrieved 1 March 2020.
  23. "امامزاده سید مرتضی فرصتی برای گردشگری مذهبی در شهرستان کاشمر". www.dana.ir. Retrieved 10 December 2020.
  24. "Imamzadeh Hamzeh". Imamzadeh Hamzeh; Shelter of travelers to the sun. iqna. Retrieved 20 July 2019.
  25. "امام زاده سید حمزه کاشمر، نگین فرهنگی منطقه". www.dana.ir. Retrieved 24 October 2020.
  26. "Kashmar information database". Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2019-06-30.
  27. "مسجد جامع کاشمر؛ میراثی ماندگار با قدمتی بیش از دو قرن + عکس". khorasan.iqna.ir. Retrieved 10 December 2020.
  28. "خلیل‌آباد با قدمتی چند هزار ساله میزبان مسافران نوروزی". khorasan.iqna.ir. Retrieved 13 November 2020.
  29. "معرفی مسجدجامع خلیل‌آباد". salamabadi.ir. Retrieved 10 December 2020.
  30. "معرفی مسجد حاجی جلال شهرستان کاشمر". salamabadi.ir. Retrieved 26 October 2020.
  31. "قلعه کهنه زنده جان". seeiran.ir. Retrieved 26 October 2020.
  32. "غارهایی در دل طبیعت خراسان رضوی+تصاویر". Tasnim News Agency. Retrieved 13 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  33. "Atashgah castle". www.itto.org. Retrieved 31 July 2019.
  34. "Irania Encyclopedia (Persian)". Encyclopædia Iranica.
  35. "بردسکن دیار میراث تاریخی، میزبان گردشگران". Islamic Republic News Agency. Retrieved 12 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  36. "قلعه رحمانیه". seeiran.ir. Retrieved 12 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  37. "قلعه‌های تاریخی و سحرانگیز خراسان دروازه ورود به پایتخت تمدن/ میراثی که خاستگاه معماری اسلامی است". Mehr News Agency. Retrieved 12 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  38. "قلعه دختر درونه بردسکن". aftab-hotel.com. Retrieved 20 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  39. "موقوفه امین التجار با بیش از یک قرن قدمت". www.qudsonline.ir. Retrieved 10 August 2019.
  40. "موقوفه "امین التجار"؛ نگین گردشگری در جنوب خراسان‌رضوی". Tasnim News Agency. Retrieved 10 December 2020.
  41. "Ali Abad Tower". www.itto.org. Retrieved 24 October 2020.
  42. Douglas Pickett: Early Persian tilework, The Medieval Flowering of Kashi, Fairleigh Dickinson University.. Press, 1997, شابک ‎۹۷۸−۰−۸۳۸۶−۳۳۶۵−۶, p.104
  43. "Firooz Abad Minaret". www.itto.org. Retrieved 24 October 2020.
  44. Douglas Pickett: Early Persian tilework, The Medieval Flowering of Kashi, Fairleigh Dickinson University. Press, 1997, شابک ‎۹۷۸−۰−۸۳۸۶−۳۳۶۵−۶, p.104
  45. "Shahi Dam". IRIB NEWS AGENCY. Retrieved 25 October 2020.
  46. "Shahi Dam". Mizan Online News Agency. Retrieved 25 October 2020.
  47. "آب‌انبار سید باقر" [Seyed Bagher Ab anbar]. Iran: دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر. Archived from the original (PDF) on 22 August 2012. Retrieved 21 Aug 2012.
  48. "ب انبار سید باقر". seeiran.ir. Retrieved 13 November 2020.
  49. "وجود یک برج 800 ساله به ارتفاع یک ساختمان هفت طبقه در بردسکن". www.borna.news. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  50. "برج فیروزآباد بردسکن، برجی ۸۰۰ ساله به ارتفاع یک ساختمان ۷ طبقه". asrsabzevar.ir. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  51. "مدرسه حاج سلطان میراثی که در سکوت متولیان تخریب می‌شود/ قدیمی‌ترین حوزه علمیه کاشمر در آستانه نابودی". Mehr News Agency. Retrieved 24 October 2020.
  52. "مدرسه علمیه حاج سلطان العلماء". seeiran.ir. Retrieved 24 October 2020.
  53. "قلعه گبر حصار". seeiran.ir. Retrieved 13 November 2020.
  54. "Darone Cave". َYoung Journalists Club. Retrieved 4 July 2019.
  55. "معرفی برنامه قله باغدشت کاشمر". kavianclub.com. Retrieved 24 October 2020.
  56. "فهرست آثار ثبتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان کاشمر". kashmar.razavichto.ir. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  57. "آسیاب آبی طلاآباد کاشمر". aftab-hotel.com. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  58. "آرامگاه عبدل‌آباد" [Abdolabad Tomb]. Iran: دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر. Archived from the original (PDF) on 22 August 2012. Retrieved 21 August 2012.
  59. "آب‌انبارهای شهر کندر در شهرستان خلیل‌آباد مرمت می‌شود". chtn.ir. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  60. "مرمت آب انبارهای شهر کندر شهرستان خلیل‌آباد". www.iribnews.ir. Retrieved 25 February 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  61. "یخدان فروتقه کاشمر مرمت-شد". Islamic Republic News Agency. Retrieved 5 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  62. "خرابه‌های ارگ قدیم". seeiran.ir. Retrieved 5 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  63. "مزار میرآباد". seeiran.ir. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  64. "مزار میرآباد". boumism.com. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  65. "بازسازی امامزاده سیدمحمد کاشمر نیازمند کمک خیران است". Tasnim News Agency. Retrieved 6 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  66. "مقبره امامزاده سید محمد کاشمر به عنوان میقات الرضا (ع) شناخته شد". Islamic Republic News Agency. Retrieved 6 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  67. "آغاز مرمت بنای امام‌زاده قاسم ارغا در خلیل‌آباد". chtn.ir. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  68. "بنای امام‌زاده قاسم خلیل‌آباد نیاز به مرمت فوری دارد". Iranian Students News Agency. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  69. "قلعه تاریخی روستای بزنجرد خراسان رضوی ساماندهی می‌شود". chtn.ir. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  70. "دستگیری سه حفار غیرمجاز در محوطه قلعه تاریخی خلیل‌آباد". Islamic Republic News Agency. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  71. "چهارشنبهٔ اهالی کاشمر… معرفی «مزار پیر» در گزارش ایسنا". Iranian Students News Agency. Retrieved 9 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  72. "مزار پیران در آبادی‌های کاشمر نیاز به توجه دارد". iqna.ir. Retrieved 9 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  73. ""رباط کبودان" و "برج فیروزآباد"؛ میراث ماندگار تاریخ در جنوب غرب خراسان+تصاویر". Tasnim News Agency. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  74. "رباط کبودان". seeiran.ir. Retrieved 7 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  75. "یخچال طبیعی بند قرا". seeiran.ir. Retrieved 11 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  76. "یخچال طبیعی بند قراء". kashmar.razavichto.ir. Retrieved 11 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  77. "قنات‌های کاشمر، میراث در خطر". Iranian Students News Agency. Retrieved 16 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  78. "بانک اطلاعاتی قنات‌های کشور". www.webcitation.org. Retrieved 16 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  79. "مرمت یخدان گلی خلیل‌آباد آغاز شد". kashmar.razavichto.ir. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  80. "مرمت یخدان گلی خلیل آباد آغاز شد". www.qudsonline.ir. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  81. "جشنواره آبگرم خلیل‌آباد افتتاح شد". Islamic Republic News Agency. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  82. "جشنواره آبگرم خلیل‌آباد افتتاح شد". www.hamshahrionline.ir. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  83. "بنای موسوم به قدم‌گاه حضرت علی (ع) در خلیل‌آباد به فهرست آثار ملی پیوست". Iranian Students News Agency. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  84. "قدمگاه حضرت علی (ع) و امام‌زاده قاسم ارغا؛ مهم‌ترین اماکن زیارتی خلیل‌آباد". iqna.ir. Retrieved 24 March 2021. {{cite web}}: Check |url= value (help); soft hyphen character in |url= at position 47 (help)نگهداری CS1: url-status (link)
  85. "گرمابه آقا (بهشتی)". seeiran.ir. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  86. "خلیل‌آباد با تاکستان‌های سرسبز آماده پذیرایی از مسافران نوروزی". Islamic Republic News Agency. Retrieved 24 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  87. "روستای تاریخی نامِق". khorasan.iqna.ir. Retrieved 20 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  88. "قلعه قدیمی روستا". namaq-village.ir. Retrieved 20 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  89. "پارک جنگلی سید مرتضی". seeiran.ir. Retrieved 27 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  90. "کاشمر، دیار سروهای سر به فلک کشیده". www.kashmari.ir. Retrieved 26 March 2021.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  91. «معاون ناجا از فرودگاه سبک کاشمر بازدید کرد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۳۱ می ۲۰۲۰.
  • لغت‌نامه دهخدا
  • فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۹
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران ۱۳۸۳، ص۱۰۷.
  • هاشم جوادزاده، ۱۳۸۰، کتاب خراسان، ص ۱۵۲–۱۵۰، کانون آگهی ایران نوین
  • میرزا عبدالرحمن مدرس – تاریخ علمای خراسان – تصحیح محمدباقر ساعدی خراسانی - نشر دیانت مشهد
  • دانشوران خراسان - غلامرضا ریاضی - کتابفروشی باستان - مشهد - ۱۳۳۶
  • سفرنامه خراسان و کرمان
  • محمدرضا خسروی (۱۳۷۶تاریخ کاشمر)، مشهد: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، ص. ۱۵۸، شابک ۹۶۴-۴۳۴-۰۰۷-۸
  • ایرج توندری (۱۳۸۴ترشیز 1 - (نگاهی به تاریخ و جغرافیای شهرستان کاشمر)، مشهد: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی ضریح آفتاب، ص. ۲۹۶، شابک ۹۶۴-۲۴۹-۰۵۵-۰ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک)
  • سیدحسن هاشمی - مریم آقایی میبدی - حسن عزیزی فروتقه - مریم سالاری خیابانی (۱۳۸۴جغرافیای شهرستان کاشمر، مشهد: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی ضریح آفتاب، ص. ۱۶۰، شابک ۹۶۴-۲۴۹-۰۲۱-۶ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک)
  • چهره ایران، راهنمای سیاحتی و مسافرتی، تهران: سازمان گیتاشناسی، ۱۳۷۴خ.
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: سازمان گیتاشناسی، ۱۳۸۳خ، ص۱۰۶.
  • اداره اوقاف کاشمر[پیوند مرده]
  • مختصات و ارتفاع
  • پژوهشگاه ملی زلزله