زبان عبری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری پرش به جستجو
عبری
עברית, Ivrit
Temple Scroll.png
تکه‌ای از طومار معبد، یکی از طولانی‌ترین طومارهای دریای مرده که در قمران یافت شده‌است.
بیان[(ʔ)ivˈʁit] – [(ʔ)ivˈɾit][note ۱]
زبان بومی دراسرائیل
منطقهسرزمین اسرائیل
قومیتبنی‌اسرائیل؛ یهودی و سامری‌ها
منقرض‌شدهعبری باستان در سال ۵۸۶ پیش از میلاد منقرض شد، اما به‌عنوان زبان مقدس برای یهودیت به حیات ادامه‌داد.[۱][۲]e18
شکل‌های اولیه
شکل‌های استاندارد
الفبای عبری
Paleo-Hebrew alphabet (عبری توراتی)
الفبای آرامی (عبری توراتی)
Signed Hebrew (عبری شفاهی همراه با علامت)[۳]
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
 اسرائیل (تحت عنوان عبری نو)
تنظیم‌شده توسطآکادمی زبان عبری
האקדמיה ללשון העברית (HaAkademia LaLashon HaʿIvrit)
کدهای زبان
ایزو ۶۳۹-۱he
ایزو ۶۳۹-۲heb
ایزو ۶۳۹-۳در زمان‌های گوناگون:
heb – [[عبری نو]]
hbo – [[عبری توراتی (عبادی)]]
smp – [[عبری سامره‌ای (عبادی)]]
obm – [[موأب (منقرض)]]
xdm – [[Edomite (منقرض)]]
گلاتولوگhebr1246[۴]
زبان‌شناسی12-AAB-a
{{{mapalt}}}
گویشوران عبری در جهان:
  مناطقی که عبری زبان اکثریت است
  مناطقی که عبری زبان اقلیت قابل‌توجهی است
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.

زبان عبری یکی از زبان‌های سامی و زبان بومی در اسرائیل است که بیش از ۹ میلیون گویشور دارد.[۵][۶] به‌طور تاریخی، این زبان به‌عنوان زبان بنی‌اسرائیل و فرزندان آن‌ها در نظر گرفته می‌شود هرچند که در تنخ به آن اشاره نشده‌است.[note ۲] کهن‌ترین نمونه‌ها از نگارش عبری به سدهٔ دهم پیش از میلاد بازمی‌گردد.[۸]

عبری به شاخهٔ سامی غربی از خانوادهٔ زبان‌های آفروآسیایی تعلق دارد و تنها زبان باقی‌مانده از زبان‌های کنعانی و تنها نمونهٔ موفق احیای یک زبان مرده است.[۹][۱۰][۱۱]

صحبت‌کردن به عبری به‌عنوان زبان روزمره، در حدود سال‌های ۲۰۰ و ۴۰۰ میلاد، در نتیجهٔ عواقب شورش بارکوخبا، متوقف شد.[۱][note ۳] زبان آرامی و به میزانی کمتر، زبان یونانی به‌عنوان زبان‌های بین‌المللی مخصوصاً در میان نخبگان و مهاجران مورد استفاده بود.[۱۲] با این حال، زبان عبری برای نماز یهودی، ادبیات دینی، تبادلات تجاری میان یهودیان و شعرهای یهودی استفاده می‌شد تا اینکه در سدهٔ ۱۹ میلادی به‌عنوان زبان گفتاری و ادبیاتی احیا شد. سپس به زبان میانجی یهودیان فلسطین تبدیل شد و در نهایت به‌عنوان زبان رسمی اسرائیل مورد استفاده قرار گرفت. برپایهٔ اطلاعات اتنولوگ، در سال ۱۹۹۸ میلادی، زبان ۵ میلیون نفر در سراسر جهان عبری است. پس از اسرائیل، ایالات متحدهٔ آمریکا دارای بزرگ‌ترین جمعیت گویشور عبری است و ۲۲۰٫۰۰۰ نفر زبان مادری‌شان عبری است.[۱۳]

زبان عبری نو، تنها زبان رسمی در اسرائیل است، در حالی که عبری توراتی برای امور دینی و مطالعهٔ جوامع یهودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عبری باستان نیز به‌عنوان زبان دینی سامری‌ها استفاده می‌شود. به‌عنوان زبانی خارجی، عبری اغلب توسط یهودیان و پژوهندگان اسرائیل و یهودیت، باستان‌شناسان، متخصصان زبان‌شناسی در خاورمیانه و دین‌شناسان تاریخ مسیحت مطالعه می‌شود.

تورات (۵ کتاب نخستین)، و بخش‌های زیادی از دیگر بخش‌های کتاب مقدس عبری، به زبان عبری توراتی نوشته شده‌اند، که بخش اعظم آن با لهجه‌ای نوشته شده که پژوهشگران اعتقاد دارند در حدود سدهٔ ششم پیش از میلاد، در حدود زمانی اسارات یهودیان در بابل استفاده می‌شد.

الفبای عبری[ویرایش]

نوشتار اصلی: الفبای عبری
الفبای عبری

الفبای عبری از ۲۲ حرف تشکیل شده‌است. صداهای زیر شیوهٔ تلفظ حروف زبان عبری هستند:

اَلِف - بِیت – گیمل – دالِت – هِ – واو – زَین – خِت – تِت – یُد – کاف – لَمِد – مِم – نون – سَمِخ – عَین – پِه - زادی – کُف – رِش – شین – تاو

حروف بی‌صدا[ویرایش]

نیا سامی IPA عبری نمونه
نوشتاری توراتی طبریه نو واژه معنا
*b [b] ב3 ḇ/b /b/ /v/, /b/ /v/, /b/ בית خانه
*d [d] ד3 ḏ/d /d/ /ð/, /d/ /d/ דב خرس
*g [ɡ] ג3 ḡ/g /ɡ/ /ɣ/, /g/ /ɡ/ גמל شتر
*p [p] פ3 p̄/p /p/ /f/, /p/ /f/, /p/ פחם زغال
*t [t] ת3 ṯ/t /t/ /θ/, /t/ /t/ תחת زیر
*k [k] כ3 ḵ/k /k/ /x/, /k/ /χ/, /k/ כוכב ستاره
*ṭ [tʼ] ט ṭ ṭ /tˤ/ /t/ טבח پختن
*q [kʼ] ק q q /q/ /k/ קבר مقبره
*ḏ [ð] / [d͡ð] ז2 z /ð/ /z/ /z/ זכר مَرد
*z [z] / [d͡z] /z/ זרק پرتاب کردن
*s [s] / [t͡s] ס s /s/ /s/ /s/ סוכר شکر
*š [ʃ] / [t͡ʃ] שׁ2 š /ʃ/ /ʃ/ /ʃ/ שׁמים آسمان
*ṯ [θ] / [t͡θ] /θ/ שׁמונה هشت
*ś [ɬ] / [t͡ɬ] שׂ1 ś /ɬ/ /s/ /s/ שׂמאל چپ
*ṱ [θʼ] / [t͡θʼ] צ ṣ ṱ /sˤ/ /ts/ צל سایه
*ṣ [sʼ] / [t͡sʼ] צרח فریاد زدن
*ṣ́ [ɬʼ] / [t͡ɬʼ] צחק خندیدن
*ġ [ɣ]~[ʁ] ע ʻ /ʁ/ /ʕ/ /ʔ/, - עורב کلاغ
*ʻ [ʕ] /ʕ/ עשׂר ده (عدد)
*ʼ [ʔ] א ʼ /ʔ/ /ʔ/ /ʔ/, - אב پدر
*ḫ [x]~[χ] ח2 ḥ /χ/ /ħ/ /χ/ חמשׁ پنج
*ḥ [ħ] /ħ/ חבל طناب
*h [h] ה h /h/ /h/ /h/, - הגר مهاجرت کردن
*m [m] מ m /m/ /m/ /m/ מים آب
*n [n] נ n /n/ /n/ /n/ נביא پیامبر
*r [ɾ] ר r /ɾ/ /ɾ/ /ʁ/ רגל پا
*l [l] ל l /l/ /l/ /l/ לשׁון زبان
*y [j] י y /j/ /j/ /j/ יד دست
*w [w] ו w /w/ /w/ /v/ ורד گل رُز
نیا سامی IPA عبری نمونه
نوشتاری توراتی طبریه نو واژه معنا

جستارهای وابسته[ویرایش]

نشان درگاهدرگاه اسرائیل
نشان درگاهدرگاه یهود

پیوند به بیرون[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Sephardi [ʕivˈɾit]; Iraqi [ʕibˈri:θ]; Yemenite [ʕivˈri:θ]; Ashkenazi realization [iv'ʀis] or [iv'ris] strict pronunciation [ʔiv'ris] or [ʔiv'ʀis]
  2. ↑ In the تنخ (Jewish Bible), the language was referred to as Yehudit "the language of Judah" or səpaṯ kəna'an "the language of Canaan".[۱][۷] Later Hellenistic writers such as یوسف فلاوی and the انجیل یوحنا used the term Hebraisti to refer to both Hebrew and Aramaic.[۱]
  3. ↑ Sáenz-Badillos, Ángel and John Elwolde: "There is general agreement that two main periods of RH (Rabbinical Hebrew) can be distinguished. The first, which lasted until the close of the Tannaitic era (around 200 CE), is characterized by RH as a spoken language gradually developing into a literary medium in which the Mishnah, Tosefta, baraitot and Tannaitic midrashim would be composed. The second stage begins with the آمورائیم and sees RH being replaced by Aramaic as the spoken vernacular, surviving only as a literary language. Then it continued to be used in later rabbinic writings until the tenth century in, for example, the Hebrew portions of the two Talmuds and in midrashic and haggadic literature."
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Sáenz-Badillos, Angel (1993) [1988]. A History of the Hebrew Language. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55634-7.
  2. ↑ H. S. Nyberg 1952. Hebreisk Grammatik. s. 2. Reprinted in Sweden by Universitetstryckeriet, Uppsala 2006.
  3. ↑ Meir, Irit; Sandler, Wendy (2013). A Language in Space: The Story of Israeli Sign Language.
  4. ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Hebrewic". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  5. ↑ Thompson, Irene (June 15, 2016). "Hebrew". About World Languages.
  6. ↑ Gur, Nachman; Haredim, Behadrey. "'Kometz Aleph – Au': How many Hebrew speakers are there in the world?". Archived from the original on 4 November 2013. Retrieved 2 November 2013.
  7. ↑ Rick Aschmann, "Hebrew" in Genesis
  8. ↑ "Most ancient Hebrew biblical inscription deciphered". Physorg.com. January 7, 2010. Retrieved 2013-04-25.
  9. ↑ Grenoble, Leonore A.; Whaley, Lindsay J. (2005). Saving Languages: An Introduction to Language Revitalization. United Kingdom: Cambridge University Press. p. 63. ISBN 978-0-521-01652-0. Retrieved 28 March 2017. Hebrew is cited by Paulston et al. (1993:276) as 'the only true example of language revival.'
  10. ↑ Fesperman, Dan (26 April 1998). "Once 'dead' language brings Israel to life Hebrew: After 1,700 years, a revived language becomes a common thread knitting together a nation of immigrants with little in common except religion". The Baltimore Sun. Sun Foreign Staff. Retrieved 28 March 2017.
  11. ↑ Ghil'ad Zuckermann, 2003, Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew, Palgrave Macmillan (ISBN 9781403917232 / ISBN 978140338695)
  12. ↑ "If you couldn't speak Greek by say the time of early Christianity you couldn't get a job. You wouldn't get a good job. a professional job. You had to know Greek in addition to your own language. And so you were getting to a point where Jews...the Jewish community in say Egypt and large cities like Alexandria didn't know Hebrew anymore they only knew Greek. And so you need a Greek version in the synagogue." – Josheph Blankinsopp, Professor of Biblical Studies University of Notre Dame in A&E's Who Wrote the Bible
  13. ↑ "Table 53. Languages Spoken at Home by Language: 2009", The 2012 Statistical Abstract, U.S. Census Bureau, archived from the original on 2007-12-25, retrieved 2011-12-27
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زبان_عبری&oldid=27983772»