مویز

مویز

مویز نوعی خشکبار است که با خشک کردن انگور حاصل می‌شود. مویز نوعی کشمش است که از انگور شاهانی تهیه می‌شود. کشمش بیشتر برای انگور خشکیدهٔ کوچک استعمال می‌شود و مویز در انگور بزرگ. به حبه‌های درشت خشک شده انگور سیاه، "مویز" گفته می‌شود. این عضو خشکبار در واقع همان کشمش است که از نظر شکل ظاهری و رنگ با کشمش متفاوت، ولی از نظر خواص تا حد زیادی شبیه آن است. معمولاً مویز تهیه شده از انگور قرمز مجلسی یا انگور شاهانی بهتر است.

مویز بر اثر خشک شدن خواص خود را از دست نمی‌دهد و حتی اثر نیروبخش آن بیشتر می‌شود. مویز سرشار از ویتامین‌های E، A، B و املاحی مانند کلسیم، فسفر و پتاسیم است. مویز دارای اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است. بهترین و پرخاصیت‌ترین نوع آن، مویز پرگوشت، کم‌دانه یا بی‌دانه است. ترکیبات سیاه یا قرمز رنگ موجود در مویز از نوع آنتوسیانین و پلی‌فنولیک است که دارای خواص ضدسرطان و ضدآلزایمر هستند. مقدار زیاد آنتوسیانین موجب شده که ارزش مویز در مقایسه با انگور سبز و کشمش به مراتب بیشتر و کامل‌تر باشد. ترکیبات مویز اثر بسیار قوی در جلوگیری از بروز اختلالات بیماری آلزایمر دارند. هر چه میزان آنتوسیانین (عامل رنگ بنفش یا سیاه مویز) بیشتر باشد، قدرت مویز در جلوگیری از آلزایمر بیشتر می‌شود. ترکیبات موجود در مویز می‌تواند از تصلب شرایین (سفت و سخت شدن رگ‌ها) و چسبندگی پلاکت‌های خون پیشگیری کند. با خوردن مویز، غلظت خون کاهش می‌یابد، رگ‌های خونی منبسط می‌شوند و خون می‌تواند با سرعت بیشتری در بدن جریان یابد و در نتیجه مانع انباشته شدن پلاکت‌های خون روی هم می‌شود و از لخته شدن خون در رگ‌ها جلوگیری می‌کند. این میوه می‌تواند با تولید انرژی در روزهای سرد سال، بدن را گرم و پرانرژی کند. مویز ضد سرطان، درمان کننده بیماری‌های قلبی و پایین آورندهٔ فشار خون است. مویز می‌تواند به تقویت معده کمک کند و برای افرادی که ناراحتی‌های گوارشی دارند، مفید است. از دیگر خواص مهم مویز می‌توان به اثرات ضد درد، ضد آلرژی، ضد باکتری و اثرات محافظت‌کنندگی از کبد، قلب و سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.

خوردن مویز در بیماران دیابتی

بیشتر قند مویز، از نوع فروکتوز است که برای جذب در بدن به انسولین نیاز ندارد، به همین دلیل مصرف کشمش و مویز به جای قند همراه چای، از قدیم به خصوص در افراد دیابتی مرسوم بوده است. در سال‌های اخیر نیز عنصر کروم در ترکیبات انگور و فراورده‌های آن یافت شده است که موجب کاهش قند خون می‌شود. اگر چه انگور و فراورده‌های آن حاوی فلز کروم و قند فروکتوز هستند، اما به مقدار کم یا زیاد، قندهای دی ساکارید نیز دارند که می‌تواند برای افراد دیابتی ایجاد مشکل کند. بیماران دیابتی برای مصرف مویز باید با پزشک خود مشورت کنند و از زیاده‌روی در مصرف آن خودداری نمایند.

توصیه‌ها:

۱- مصرف کشمش و مویز به مادران شیرده، سالخوردگان، کودکان در حال رشد و بچه‌های مدرسه‌ای به عنوان یک میان وعده توصیه می‌شود. ۲- فراورده‌های انگور به ویژه مویز و کشمش، از کالری بسیار بالایی برخوردارند که مصرف مقدار زیاد آن می‌تواند موجب افزایش وزن در افراد شود. در نتیجه مصرف آن برای افراد چاق توصیه نمی‌شود. ۳- از خرید مویز و کشمش به صورت فله‌ای و روباز اجتناب کنید و حتماً محصولاتی را که دارای بسته‌بندی بهداشتی، تاریخ مصرف و مجوز وزارت بهداشت هستند را بخرید.

منابع

فرهنگ معین، جلد چهارم، چاپ سال ۱۳۵۷