سنجر کاشانی
| محمدهاشم سنجر کاشانی | |
|---|---|
| زادهٔ | ۹۸۱ق کاشان، عصر صفوی |
| درگذشت | ۱۰۲۱ق بیجاپور، گورکانیان |
| پیشه | شاعر |
میر محمدهاشم بن حیدر کاشانی متخلص به سنجر (۹۸۱-۱۰۲۱ق) شاعر فارسی‌زبان ایرانی در دربار گورکانیان هند بود.[۱][۲]
زندگی
[ویرایش]میر محمدهاشم بن میر حیدر معمایی کاشی در سال ۹۸۱ق در کاشان زاده شد و در آنجا به تحصیلات پرداخت. پدرش شاعر بود و هنگامی که در سال ۹۹۹ق به هند مهاجرت کرد، او هجده ساله بود. وی در سال بعد همانند پدر به هند کوچید و در آگره، نزد جلال‌الدین اکبر در دربار پذیرفته شد.[۱]
سنجر در سال ۱۰۲۱ق در بیجاپور درگذشت.[۲]
شاعری
[ویرایش]«سنجر شاعری زبردست بود»، پس از عرفی شیرازی در استعاره‌پردازی «کسی از وی بهتر نبود و او برخلاف پدر که قریحهٔ تنوع‌پسندی نداشت، در انواع شعر طبع‌آزمایی نمود.» کاشانی در قالب‌های قصیده، غزل و مثنوی شعر سرود. نسخه‌ای از دیوان او را ذبیح‌الله صفا در کتابخانهٔ موزهٔ بریتانیا دیده که بیش از ۴۸۰۰ بیت بوده‌است.[۱]
وی قصایدی در مدح جلال‌الدین اکبر و ابراهیم عادل‌شاه و میرزا جانی‌بیگ دارد. «شعرش بسیار روان و پر احساس و بر شیوهٔ شاعران پیش او خاصه گویندگان سدهٔ نهم و دهم و با کلامی پخته و منتخب است و غزل را بهتر از اقسام دیگر می‌سراید.»[۱]
آثار
[ویرایش]- دیوان اشعار
- خسرو و شیرین: مثنوی ناتمامی در ششصد بیت به بحر هزج مسدس مقصور و محذوف
- فرخ‌نامه: ساقی‌نامه‌ای به بحر متقارب در حدود پانصد بیت.[۱]
نمونهٔ شعر
[ویرایش]| ای کُشته باد دامن حسنت چراغها | آشفته بوی سنبل زلفت دماغها | |
| حال دلم ز چاک گریبان قیاس کن | بتوان شنید بوی گل از کوچه‌باغها | |
| دانم که آفتاب نیاید برون به شب | از دیده چند در رهت آرم چراغها | |
| خونین ز زخم خار، پر و بال بلبلان | در پای گلبن است گل‌افشان زاغها[۳] |
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ذبیح‌الله صفا (۱۳۷۲). تاریخ ادبیات در ایران. ج. پنجم. تهران: انتشارات فردوس. صص. ۹۳۱–۹۳۷. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۰۴۷۵۴.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ دیوان سنجر کاشانی. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۳۸۷. صص. ۳۹–۸۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۶۹۰۷۳۸. از پارامتر ناشناخته
|مصصح=صرف‌نظر شد (کمک) - ↑ افشین عاطفی (۱۳۸۹). بزرگان کاشان. ج. دوم. کاشان: مرسل. صص. ۱۰۵. شابک ۹۷۸۹۶۴۸۲۸۸۱۰۰.
| عمومی | |
|---|---|
| سایر | |
