نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:کتاب‌های هندی سده ۱۶ (میلادی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Nimmatnama-i Nasiruddin-Shahi 283.jpg| |
[[پرونده:Nimmatnama-i Nasiruddin-Shahi 283.jpg|بندانگشتی|300px|بخشی از متن این برگ: «نوعی دیگر: سنبوسهٔ غیاث‌شاهی: قیمهٔ خوب‌پخته با همچند آن پیاز، [[قیمه]] کرده، و زنجبیل خرد کرده و ربع آن و نیم تولچه<ref>تولچه یعنی دو [[مثقال]] و نیم برابر با وزن دوازده ماشه یعنی نود و شش حبه. منبع: دهخدا.</ref> سیر آس کرده<ref>آسیاب کردن.</ref> همه یکجا بیامیزد و زعفران سه تولچه در گلاب آس کرده با قیمه بیامیزد و از میان شوربا بادنجان بیرون آرند و با قیمه یکجا کرده در [[سنبوسه]] پر کنند و در میان روغن برشته سازند خواه از نان تنُک خشکه باشد یا از نان میده<ref>نانی که از آرد بی‌سبوس و دوباره بیخته و نرم‌ساییده درست می‌کنند.</ref> یا از خمیر خام؛ هر سه جنس سنبوسه بپزد، لذیذ باشد.»]] |
||
[[پرونده:Westindischer Maler um 1510 001.jpg| |
[[پرونده:Westindischer Maler um 1510 001.jpg|بندانگشتی|300px|در این مینیاتور، غیاث‌الدین بر کار آشپزی [[کنیز]]ان نظارت می‌کند. تأثیرات ایرانی در این نگاره در شکل ابرها، درختان گلدار، بته‌ها و پیش‌زمینه تصویر دیده می‌شود. عناصر هندی مختلف چون جامه زنان و تزئینات و رنگ‌ها در تصویر دیده می‌شود.<ref name="Indian Miniature Painting">Vedic Art: [http://www.harekrsna.com/sun/features/12-11/features2306.htm Indian Miniature Painting], Part 5: BY: SUN STAFF. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱.</ref>]] |
||
'''نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی''' کتابی است شامل دستورهای [[آشپزی]] به [[زبان فارسی]] که در سده شانزدهم میلادی در هند نوشته شده‌است. |
'''نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی''' کتابی است شامل دستورهای [[آشپزی]] به [[زبان فارسی]] که در سده شانزدهم میلادی در هند نوشته شده‌است. |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
</gallery> |
</gallery> |
||
</center> |
</center> |
||
{{-}} |
{{-}} |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
<small>*[//commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nimmatnama-i_Nasiruddin-Shahi نگاره‌های نعمت‌نامه نصیرالدین شاهی] |
<small>*[//commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nimmatnama-i_Nasiruddin-Shahi نگاره‌های نعمت‌نامه نصیرالدین شاهی] |
||
*[http://indiatoday.intoday.in/story/lifes-simple-pleasures-come-packed-in-a-leaf/1/132299.html Life's simple pleasures come packed in a leaf]. in: India Today. 24 December 2011. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱. |
* [http://indiatoday.intoday.in/story/lifes-simple-pleasures-come-packed-in-a-leaf/1/132299.html Life's simple pleasures come packed in a leaf]. in: India Today. 24 December 2011. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱. |
||
* http://mollygriffin.wordpress.com/2010/10/19/no-more-chocolate-soiled-notecards-here/ |
* http://mollygriffin.wordpress.com/2010/10/19/no-more-chocolate-soiled-notecards-here/ |
||
{{پانویس|۲}}</small> |
{{پانویس|۲}}</small> |
||
{{غذاها، شیرینی‌ها و خوراکی‌های سنتی ایرانی}} |
{{غذاها، شیرینی‌ها و خوراکی‌های سنتی ایرانی}} |
||
[[رده:کتاب‌های آشپزی فارسی]] |
[[رده:کتاب‌های آشپزی فارسی]] |
||
[[رده:کتاب‌های هندی سده ۱۶ (میلادی)]] |
|||
نسخهٔ ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۲۰:۴۳
نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی کتابی است شامل دستورهای آشپزی به زبان فارسی که در سده شانزدهم میلادی در هند نوشته شده‌است.
این کتاب برای غیاث‌شاه (دوره شاهی: ۱۴۶۹–۱۵۰۰) نوشته شده‌است که پنجمین شاه از شاهان خلجی مالوه بود که در گجرات هندوستان حکومت می‌کردند. غیاث شاه ابن محمودشاه خلجی، یا غیاث‌الدین بن محمود در سال ۸۷۳ ه.ق. جانشین پدرش سلطان محمود خلجی شد، و در سال ۹۰۶ بسبب ستیزی که میان دو پسر او درگرفت درگذشت؛ و شاید مسموم گردید و مرد.[۵]
غیاث‌شاه مردی خوشگذران بود و بیشتر وقت خود را با خوردن و آشامیدن و معاشرت با زنان می‌گذراند. به این منظور کتاب نعمت‌نامه را که آکنده از دستور و تصاویر خوردنی‌ها و آشامیدنی‌های خوش‌گوار است برای او نوشتند اما این کتاب در زمان حکومت پسرش، نصیرالدین، تکمیل شد و به این دلیل نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی نام گرفت.
دست‌نوشته این کتاب هم‌اینک در مجموعه کتابخانه بریتانیا (بریتیش لایبرری) موجود است.
نگارگری
در این دوره، سبک نقاشی در شمال هندوستان به شکلی یک‌دست دست یافته بود که از ترکیب دو سبک هندو-جینی و ایرانی حاصل شده‌بود. در سبک شمال هند، به طور معمول هندی‌ها را در اندازه کامل تصویر می‌کردند و غیرهندیان را در اندازه سه‌چهارم تناسب واقعی.
در کتاب نعمت‌نامه کوشش‌های اولیه برای درهم‌آمیزی سبک شیراز با سبک‌های هندی در نگارگری دیده می‌شود.[۴]
نگاره‌هایی از کتاب نعمت‌نامه نصیرالدین‌شاهی:
منابع
*نگاره‌های نعمت‌نامه نصیرالدین شاهی
- Life's simple pleasures come packed in a leaf. in: India Today. 24 December 2011. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱.
- http://mollygriffin.wordpress.com/2010/10/19/no-more-chocolate-soiled-notecards-here/
- ↑ تولچه یعنی دو مثقال و نیم برابر با وزن دوازده ماشه یعنی نود و شش حبه. منبع: دهخدا.
- ↑ آسیاب کردن.
- ↑ نانی که از آرد بی‌سبوس و دوباره بیخته و نرم‌ساییده درست می‌کنند.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Vedic Art: Indian Miniature Painting, Part 5: BY: SUN STAFF. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱.
- ↑ قاموس‌الاعلام ترکی و معجم‌الانساب ج ۲ ص ۴۳۱