فهرست سوره‌های قرآن
| قرآن |
|---|
 |
قرآن کتاب دینی اسلام است که ۱۱۴ سوره دارد و به عقیدهٔ مسلمانان به محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، نازل گردیده است.[۱] جمع‌آوری سوره‌های قرآن به ترتیبی غیر از ترتیب نزول آنها، مورد اتفاق همگان است. اما اختلاف بر سر ترتیب حاضر، مربوط می‌شود به شخص ترتیب‌دهندهٔ آن، به طوری که به باور گروهی ترتیب حاضر توسط پیامبر اسلام صورت گرفته و تخلف از آن جایز نخواهد بود. در مقابل گروهی دیگر این چینشِ قرآن را اجتهاد صحابه دانسته‌اند. برخی نیز قائل به تفصیل هستند و چینشِ عمدهٔ سوره‌های قرآن را به شخص پیامبر نسبت داده‌اند و آن را توقیفی می‌دانند؛ و البته اجتهاد و نظر صحابه را نیز در چند سوره دخیل دانسته‌اند. به باور مخالفان توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها، اختلاف در ترتیب سوره‌ها در مصحف‌های مختلف، اختلاف صحابه در تصحیف و ترتیب مصحف عثمان و انتساب مصحف‌ها به نویسندهٔ آن همچون مصحف عثمان به عثمان بن عفان، دلیلی بر اجتهادی بودن ترتیب سوره‌های قرآن است.[۲]
گاه‌نگاری و ترتیب سوره‌ها
[ویرایش]
در زمینهٔ ترتیب بیان سوره‌ها، در بین تفاسیر و کتب علوم قرآنی، اختلاف‌های متعددی گزارش شده‌است. آنگونه که برخی تاریخ‌نگاران، از جمله گابرییِل سعید رِینُلذز نشان می‌دهند، نخستین تلاش برای تاریخ‌انگاری سوره‌های قرآن، ناشی از نیازِ حقوقیِ دولت اسلامی برای استفاده از متن قرآن بوده است. مسئلهٔ ابتدایی، برخی گفته‌های متضاد در محتوای قرآن بود که منجر به ایجاد مشکلات زیادی می‌شده است. تلاش‌ها برای فهم تاریخیِ متنِ قرآن در درجهٔ نخست منجر به شکل‌گیری تفاسیری تحتِ عنوان «نسخ» از قرن دوم هجری شد؛ اینکه تصور شود در یک نظمِ زمانی، یک بخش می‌تواند متأخر باشد و بخشِ مشابه قبلی را منسوخ کند. در قدم بعد، تلاش‌ها برای فهم متنِ موجود منجر به شکل‌گیری تفسیرهای متأخر بر اساس مراحل زندگی محمد بوده است؛ در واقع از نظر این مفسران، زندگی محمد باید محورِ فهمِ متنِ موجود باشد.[۳] از نظر گیوم دی، مفسران، برای قابل فهم کردنِ مجموعه متونی که وجود داشته، سعی کرده‌اند متون گردآوری شده را بر اساس زندگی محمد و مراحل آن درک کنند.[۴] تفسیرهای انجام گرفته منجر به شکل‌گیری سنتِ «اسبابِ نزول» شد که بر این عقیده بنا شده‌است که قرآن یک نویسنده بیشتر ندارد و حاصل تجارب محمد در یک دورهٔ مشخص در مکه و مدینه است. نخستین اثر تحت عنوانِ «اسباب نزول»، توسط ابوالحسن علی واحدی (درگذشت ۴۶۸ ق) به نگارش درآمد. اما ایدۀ فهمِ متنِ قرآن بر اساس روایتِ «اسباب نزول»، نخستین بار در رساله‌ای منسوب به مقاتل بن سليمان (درگذشته ۱۵۰ ق) پیدا می‌شود. این رویکردِ تفسیرِ قرآن مبتنی بر اسبابِ نزول، در تفسیر ابن کثیر (درگذشته ۷۷۴ ق) نقش مهم‌تری می‌گیرد.[۳] این تلاش برای نظم‌مند کردن متنِ قرآن بر اساسِ تاریخی‌سازیِ مبتنی بر زندگی محمد به موضوعِ بحث در میان مفسران تبدیل می‌شود و تفاسیر مختلفی، گاهی بسیار متفاوت، انتشار پیدا می‌کند و سوره‌ها به سرعت به مکی و مدنی تقسیم شدند، بدون آنکه در برخی از موارد توضیح داده شود که دقیقا تمایز بین آنها معرفی شود.[۵]
آنچه که امروزه به عنوان فهرست تاریخی رسمی در میان مسلمانان مورد قبول واقع شده، فهرستی است منسوب به جعفر صادق و بسیار نزدیک به فهرستِ ابن عباس که انتشارات مصر در سال ۱۹۲۴ به شکل گسترده‌ای آنرا منتشر کرده‌است.[۳][۶] در حال حاضر، نزدِ مؤمنین و مفسرانِ سنتی مسلمان، متن قرآن بر اساس این سنتی که چند قرن پس از درگذشت محمد شکل‌گرفته، یعنی سنتِ متأخرِ «اسبابِ نزول» که به دنبال ارتباط بین متن مورد نظر با زندگی محمد است، خوانده می‌شود.[۷][۸] یکی از نظریه‌های اوایل قرن بیستم در خصوص ترتیب نزول سوره‌ها نیز، توسط شرق‌شناس آلمانی، تئودور نولدکه (نلدکه) (۱۹۳۰–۱۸۳۶) مطرح شده‌است. این شرق‌شناس بر اساس پارامترهای مختلفی همچون مفهوم سوره‌ها، تعداد آیات، حجم مطالب، تعداد حروف، نظم و آهنگ، پیشرفت محتوایی سوره، سبک و اسلوب و تناسب؛ ترتیب نزولی منحصر به خود را ارائه کرده‌است.[۹] از نظر گیوم دی، این روش تقسیم قرآن بر اساس زندگی محمد که تئودور نولدکه نیز پی‌گرفته است، جنبه های خاصی از متن، از جمله تغییرات متاخرِ آن را در نظر نمی‌گیرد و نمی‌تواند به بسیاری از مسائل موجود پاسخ دهد. بنابراین از نظر او «شایسته است شیوۀ ویرایش و تحریه انجام شده هنگام جمع‌آوری و گردآوری مجموعه یا مجموعه‌های قرآن در قرن هفتم میلادی نیز مورد توجه کرد.»[۱۰] گیوم دی می‌گوید که از آنجا که بعد از درگذشت محمد فعالیت تجمیع و تحریر قرآن وجود داشته‌است، «نویسندگان قرآن نویسندگانی (و نه تدوین‌کنندگان ساده) هستند که توانسته‌اند متون از پیش موجود را دوباره سازماندهی، تفسیر و بازنویسی کنند، یا حتی از منظر نگاهِ خاصِ خود منتخب‌های (péricopes) جدیدی، به ویژه بر اساس رقابت‌های سیاسی و مذهبی خود، اضافه کنند.» دی تاکید می‌کند که «قرآن متنی ترکیبی و مرکب است که باید مطابق یک تمایز زمانی وسیع‌تر از گاه‌نگاری بین سوره‌های مکی و مدنی فهمیده شود.»[۱۱]
عنوان‌بندی سوره‌ها
[ویرایش]سوره‌های قرآن به منزله فصول قرآن به حساب می‌آیند و نام‌های سورها، به مثابه عناوین این فصول می‌باشند. این نام‌ها هر یک، بار مفهومی ویژه‌ای داشته و در شناخت مفهوم سوره، مؤثرند. این مفاهیم عبارتند از خطوط اصلی مفاهیم، جهت‌گیری‌ها و مضامین اصلی سوره‌ها. البته برخی نام‌ها همچون حروف از این قاعده مستثنا هستند. بر اساس منابع تفسیری، اولین نام‌گذاری توسط محمد —پیامبر اسلام— صورت گرفته‌است. از میان مجموع ۱۱۴ نامی که برای سوره‌های قرآنی ذکر شده‌است، حدود چهل مورد از نام‌ها توقیفی بودنشان قطعی و نامگذاریشان توسط پیامبر اسلام، بدون تردید پذیرفته شده‌است. باید توجه داشت که در گزینش نام‌های سوره همیشه از محور غالب سوره استفاده نشده‌است.[۱۲] سید حسین نصر - قرآن‌پژوهان شیعه - نام‌های متعدد سوره‌ها را مربوط به پس از مرگ پیامبر اسلام می‌داند.[۱۳] قرآن‌پژوهان غیرمسلمان همچون آرتور جان آربری (۱۹۶۹–۱۹۰۵) در خصوص تفاوت فصل‌بندی قرآن با سایر کتب معتقد است که پراکندگی و گسیختگی سوره‌های قرآن، سردرگمی و حیرت خواننده را دربردارد و قرآن تنظیم شده بر غیر ترتیب نزول را دلیل این تحیّر خواننده می‌داند. در مقابلِ این دیدگاه، نظریهٔ هدفمندی سوره‌های قرآن مطرح شده‌است که معتقدان به این نظریه، هر سوره را دارای جان و روح به‌خصوصی می‌دانند که در آیات آن سوره در جریان است. همچنین وحدت موضوعی سوره‌ها نیز یکی دیگر از نظریات در خصوص پیوند سوره‌ها در قرآن است که منظور از وحدت در این نظریه، وحدت غرض و هدف است.[۱۴]
ویژگی سوره‌ها
[ویرایش]سوره‌های قرآن در اولین تقسیم‌بندی، به جملات معناداری تبدیل می‌شوند که از آنها به آیه یاد می‌شود. آیه به معنای «نشانه» می‌باشد و در قرآن از نشانه‌های خداوند یاد شده که همگی دلالت بر قدرت خداوند دارد.[۱۵] در آغاز ۲۹ سوره از ۱۱۴ سورهٔ قرآن، دقیقاً پس از بسم الله الرحمن الرحیم، یک یا چند حرف به عنوان اولی آیه مطرح شده‌است که در اصطلاح علوم قرآنی به حروف مقطعه شناخته می‌شوند. از دیگر نام‌های دیگر این حروف، «فواتح السور»[الف] یا «اوائل السور»[ب] می‌باشد. در زبان انگلیسی از این حروف به «حروف اسرارآمیز»[پ] یاد شده‌است. در خصوص این حروف، نظریات مختلفی جهت رمزگشایی و معنا و کاربرد آن مطرح شده‌است.[۱۶]
علاوه بر حروف مقطعه، آیاتی نیز به عنوان آیات سجده در ۱۵ سوره از قرآن دسته‌بندی شده‌اند. به عقیدهٔ مسلمانان، پس از قرائت یا شنیدن آنها، سجده کردن واجب یا مستحب است. منابع شیعی و سنی در تعداد آیات متفق هستند اما در وجوب یا استحباب این آیات، دچار اختلاف هستند. شیعیان برای چهار آیه، وجوب سجده و برای یازده مورد دیگر، استحباب قائل هستند.[۱۷]
از دیگر مباحثی که در این خصوص مورد توجه منابع علوم قرآنی قرار گرفته‌است، مکّی یا مدنی بودن سوره‌ها می‌باشد. بنابر یک تقسیم‌بندی، سوره‌ها و آیات بر اساس محل نزولشان، به دو دستهٔ مکّی (آن دسته از سوره‌ها یا آیاتی که در مکّه نازل شده‌اند) و مدنی (آیات و سوره‌های نازل شده در مدینه) دسته‌بندی شده‌اند. در خصوص تشخیص مکّی یا مدنی بودن سوره‌ها، اختلاف در منابع تفسیری و علوم قرآنی گزارش شده‌است. در تعریف مکّی یا مدنی بودن نیز اختلافاتی وجود دارد، گروهی محل نزول و گروهی مخاطب سوره را در مکّی یا مدنی بودن پذیرفته‌اند. برخی نیز زمان نزول را در مکّی یا مدنی بودن سوره تعریف کرده‌اند. براین اساس آن دسته از سوره‌هایی که پیش از هجرت نازل شده‌است، سوره‌های مکّی و آن دسته که پس از هجرت نازل شده‌اند، سوره‌های مدنی دانسته شده‌اند. نظریهٔ موضوعیت نیز در این خصوص مطرح شده‌است.[۱۸] یکی از اهمیت‌های دانش به مکّی یا مدنی بودن سوره‌ها و آیات، تشخیص ناسخ و منسوخ، خاص و عام، مفید و مطلق و مواردی دیگر در فقه و کلام خواهد بود. برای فهم از مکّی یا مدنی بودن سوره‌ها، دو راه سماعی (گزارش نقل قول‌ها) و قیاسی (بررسی‌های قرآن‌پژوهی) وجود دارد. محمدهادی معرفت (۱۳۸۵–۱۳۰۹) فقیه و قرآن‌پژوه معاصر، در خصوص ترتیب و محل نزول سوره‌ها، پس از بررسی موارد مختلفیْ، به روایتی از ابن‌عباس اعتماد کرده‌است.[۱۹] روایتی را که به ابن عباس منسوب است، در کتاب المبانی (نگارش یافته در سال ۴۲۵ ه.ق) گزارش شده‌است و طبرسی در تفسیر مجمع البیان آن را نقل نموده‌است. سیوطی در الاتقان و زرکشی در البرهان نیز این روایت را با سندی دیگر، نقل کرده‌اند.[۲۰]
از دیگر مفاهیم مهم علوم قرآنی که اهمیتش در فقه اسلامی نمایان است، مسئلهٔ شناخت ناسخ و منسوخ است. مفسران و فقیهان در خصوص تعریف نسخ آورده‌اند که نسخ، دلیل شرعی‌ای‌ست (ناسخ) که به واسطهٔ آن، حکم شرعی سابق (منسوخ) زائل گردد و بدون وجود حکم جدید، حکم سابق همچنان پابرجا بماند. در خصوص شناخت ناسخ از منسوخ، در بین دانشمندان علوم اسلامی اختلافاتی گزارش شده‌است و به هر روی کتب مفصلی در این خصوص به نگارش درآمده است.[۲۱] در فهرست حاضر نیز از روایت ابن‌عباس بهره گرفته شده‌است.
فهرست سوره‌های قرآن
[ویرایش]راهنمای فهرست: ( = دارای: حروف مقطعه/ناسخ/منسوخ = نداشتن: آیات ناسخ/منسوخ = دارای سجده مستحب = دارای سجده واجب ن/م = نداشتن مورد)
| نام سوره[۲۲] | ترتیب بر اساس[۲۳] | شمار آیه‌ها | ترتیب نزول[۲۴] | محل نزول
(ابن‌عباس)[۲۵] |
حجم سوره (تعداد)[۲۶] | حروف | ناسخ و منسوخ[۲۸] | آیات | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مصحف | الفبا | (ابن‌عباس) | (نولدکه) | کلمات | حروف | ناسخ | منسوخ | |||||
| فاتحه | ۱ | ۶۳ | ۷ | ۵ | ۴۸ | مکه | ۲۹ | ۱۴۲ | — | 
|
|
— |
| بقره | ۲ | ۱۸ | ۲۸۶ | ۸۷ | ۹۱ | مدینه | ۶٬۳۲۱ | ۲۵٬۵۰۰ | 
|
|
|
— |
| آل عمران | ۳ | ۱ | ۲۰۰ | ۸۹ | ۹۷ | مدینه | ۳٬۴۸۰ | ۱۴٬۵۲۵ |
|
|
|
— |
| نساء | ۴ | ۱۰۴ | ۱۷۶ | ۹۲ | ۱۰۰ | مدینه | ۲٬۷۴۵ | ۱۶٬۰۳۰ | — |
|
|
— |
| مائده | ۵ | ۸۵ | ۱۲۰ | ۱۱۲ | ۱۱۴ | مدینه | ۲٬۸۰۴ | ۱۱٬۹۳۳ | — |
|
|
— |
| انعام | ۶ | ۱۴ | ۱۶۵ | ۵۵ | ۸۹ | مکه | ۳٬۸۵۰ | ۱۲٬۲۵۴ | — |
|
|
— |
| اعراف | ۷ | ۷ | ۲۰۶ | ۳۹ | ۸۷ | مکه | ۳٬۳۲۵ | ۱۴٬۳۱۰ |
|
|
|
آیه ۲۰۶ |
| انفال | ۸ | ۱۵ | ۷۵ | ۸۸ | ۹۵ | مدینه | ۱٬۲۴۴ | ۵٬۳۸۸ | — |
|
|
— |
| توبه | ۹ | ۲۳ | ۱۲۹ | ۱۱۳ | ۱۱۳ | مدینه | ۴٬۰۹۸ | ۱۰٬۴۸۸ | — |
|
|
— |
| یونس | ۱۰ | ۱۱۴ | ۱۰۹ | ۵۱ | ۸۴ | مکه | ۱٬۸۳۲ | ۷٬۵۶۷ |
|
|
|
— |
| هود | ۱۱ | ۱۱۰ | ۱۲۳ | ۵۲ | ۷۵ | مکه | ۱٬۷۱۵ | ۷٬۶۰۵ |
|
|
|
— |
| یوسف | ۱۲ | ۱۱۳ | ۱۱۱ | ۵۳ | ۷۷ | مکه | ۱٬۷۶۶ | ۷٬۱۶۶ |
|
|
|
— |
| رعد | ۱۳ | ۱۰ | ۴۳ | ۹۶ | ۹۰ | مدینه | ۸۵۵ | ۳٬۵۰۶ |
|
|
|
آیه ۱۵ |
| ابراهیم | ۱۴ | ۲ | ۵۲ | ۷۲ | ۷۶ | مکه | ۸۳۱ | ۳٬۴۳۴ |
|
|
|
— |
| حجر | ۱۵ | ۳۲ | ۹۹ | ۵۴ | ۵۷ | مکه | ۶۵۴ | ۲٬۷۶۰ |
|
|
|
— |
| نحل | ۱۶ | ۱۰۳ | ۱۲۸ | ۷۰ | ۷۳ | مکه | ۲٬۸۴۰ | ۷٬۷۰۷ | — |
|
|
آیه ۴۹ |
| اسراء | ۱۷ | ۶ | ۱۱۱ | ۵۰ | ۶۷ | مکه | ۱٬۵۳۳ | ۶٬۴۶۰ | — |
|
|
آیه ۱۰۷ |
| کهف | ۱۸ | ۸۰ | ۱۱۰ | ۶۹ | ۶۹ | مکه | ۱٬۵۷۹ | ۶٬۴۶۰ | — |
|
|
— |
| مریم | ۱۹ | ۹۱ | ۹۸ | ۴۴ | ۵۸ | مکه | ۹۷۲ | ۳٬۸۰۲ |
|
|
|
آیه ۵۸ |
| طه | ۲۰ | ۵۴ | ۱۳۵ | ۴۵ | ۵۵ | مکه | ۱٬۳۴۱ | ۵٬۲۴۲ |
|
|
|
— |
| انبیاء | ۲۱ | ۱۱ | ۱۱۲ | ۷۳ | ۶۵ | مکه | ۱٬۱۶۸ | ۴٬۸۹۰ | — |
|
|
— |
| حج | ۲۲ | ۳۱ | ۷۸ | ۱۰۳ | ۱۰۷ | مدینه | ۱٬۲۹۱ | ۵٬۰۷۰ | — |
|
|
آیه ۱۸ و ۷۷ |
| مؤمنون | ۲۳ | ۸۴ | ۱۱۸ | ۷۴ | ۶۴ | مکه | ۱٬۸۴۰ | ۴٬۸۰۲ | — |
|
|
— |
| نور | ۲۴ | ۱۰۸ | ۶۴ | ۱۰۲ | ۱۰۵ | مدینه | ۱٬۳۱۶ | ۵٬۶۸۰ | — |
|
|
— |
| فرقان | ۲۵ | ۶۷ | ۷۷ | ۴۲ | ۶۶ | مکه | ۸۹۲ | ۳٬۷۳۳ | — |
|
|
آیه ۶۰ |
| شعراء | ۲۶ | ۴۵ | ۲۲۷ | ۴۷ | ۵۶ | مکه | ۱٬۲۷۷ | ۵٬۵۴۲ |
|
|
|
— |
| نمل | ۲۷ | ۱۰۶ | ۹۳ | ۴۸ | ۶۸ | مکه | ۱٬۱۴۹ | ۴٬۷۹۹ |
|
|
|
آیه ۲۵ |
| قصص | ۲۸ | ۷۵ | ۸۸ | ۴۹ | ۷۹ | مکه | ۱٬۴۴۱ | ۵٬۸۰۰ |
|
|
|
— |
| عنکبوت | ۲۹ | ۶۰ | ۶۹ | ۸۵ | ۸۱ | مکه | ۱٬۹۸۱ | ۴٬۱۹۵ |
|
|
|
— |
| روم | ۳۰ | ۳۸ | ۶۰ | ۸۴ | ۷۴ | مکه | ۸۱۹ | ۳٬۵۳۴ |
|
|
|
— |
| لقمان | ۳۱ | ۸۲ | ۳۴ | ۵۷ | ۸۲ | مکه | ۵۴۸ | ۲٬۱۱۰ |
|
|
|
— |
| سجده | ۳۲ | ۴۳ | ۳۰ | ۷۵ | ۷۰ | مکه | ۳۸۰ | ۱٬۵۰۰ |
|
|
|
آیه ۱۵ |
| احزاب | ۳۳ | ۳ | ۷۳ | ۹۰ | ۱۰۳ | مدینه | ۱٬۲۸۰ | ۵٬۷۹۶ | — |
|
|
— |
| سبأ | ۳۴ | ۴۲ | ۵۴ | ۵۸ | ۸۵ | مکه | ۸۸۰ | ۴٬۵۱۲ | — |
|
|
— |
| فاطر | ۳۵ | ۶۴ | ۴۵ | ۴۳ | ۸۶ | مکه | ۷۹۸ | ۳٬۱۳۰ | — |
|
|
— |
| یس | ۳۶ | ۱۱۲ | ۸۳ | ۴۱ | ۶۰ | مکه | ۷۲۹ | ۳٬۰۰۰ |
|
|
|
— |
| صافات | ۳۷ | ۴۹ | ۱۸۲ | ۵۶ | ۵۰ | مکه | ۸۲۰ | ۳٬۸۲۳ | — |
|
|
— |
| ص | ۳۸ | ۴۸ | ۸۸ | ۳۸ | ۵۹ | مکه | ۷۳۲ | ۳٬۰۲۹ |
|
|
|
آیه ۲۴ |
| زمر | ۳۹ | ۴۱ | ۷۵ | ۵۹ | ۸۰ | مکه | ۱٬۱۸۰ | ۴٬۷۰۸ | — |
|
|
— |
| غافر | ۴۰ | ۶۲ | ۸۵ | ۶۰ | ۷۸ | مکه | ۱٬۱۱۹ | ۴٬۹۶۰ |
|
|
|
— |
| فصلت | ۴۱ | ۶۸ | ۵۴ | ۶۱ | ۷۱ | مکه | ۷۹۶ | ۳٬۳۵۰ |
|
|
|
آیه ۳۷ |
| شوری | ۴۲ | ۴۷ | ۵۳ | ۶۲ | ۸۳ | مکه | ۸۶۶ | ۳٬۵۸۸ |
|
|
|
— |
| زخرف | ۴۳ | ۳۹ | ۸۹ | ۶۳ | ۶۱ | مکه | ۸۳۳ | ۳٬۴۰۰ |
|
|
|
— |
| دخان | ۴۴ | ۳۶ | ۵۹ | ۶۴ | ۵۳ | مکه | ۳۴۶ | ۱٬۴۳۱ |
|
|
|
— |
| جاثیه | ۴۵ | ۲۷ | ۳۷ | ۶۵ | ۷۲ | مکه | ۴۸۸ | ۲٬۱۹۱ |
|
|
|
— |
| احقاف | ۴۶ | ۴ | ۳۵ | ۶۶ | ۸۸ | مکه | ۶۴۴ | ۲٬۵۹۸ |
|
|
|
— |
| محمد | ۴۷ | ۸۸ | ۳۸ | ۹۵ | ۹۶ | مدینه | ۵۳۹ | ۲٬۳۴۹ | — |
|
|
— |
| فتح | ۴۸ | ۶۵ | ۲۹ | ۱۱۱ | ۱۰۸ | مدینه | ۵۶۰ | ۲٬۴۳۸ | — |
|
|
— |
| حجرات | ۴۹ | ۳۳ | ۱۸ | ۱۰۶ | ۱۱۲ | مدینه | ۳۵۳ | ۱٬۴۷۴ | — |
|
|
— |
| ق | ۵۰ | ۷۱ | ۴۵ | ۳۴ | ۵۴ | مکه | ۳۵۷ | ۱٬۴۹۴ |
|
|
|
— |
| ذاریات | ۵۱ | ۳۷ | ۶۰ | ۶۷ | ۳۹ | مکه | ۳۶۰ | ۱٬۲۸۷ | — |
|
|
— |
| طور | ۵۲ | ۵۵ | ۴۹ | ۷۶ | ۴۰ | مکه | ۳۱۲ | ۱٬۵۰۰ | — |
|
|
— |
| نجم | ۵۳ | ۱۰۲ | ۶۲ | ۲۳ | ۲۸ | مکه | ۳۶۰ | ۱٬۴۰۵ | — |
|
|
آیه ۶۲ |
| قمر | ۵۴ | ۷۷ | ۵۵ | ۳۷ | ۴۹ | مکه | ۳۴۲ | ۱٬۴۲۰ | — |
|
|
— |
| الرحمن | ۵۵ | ۹ | ۷۸ | ۹۷ | ۴۳ | مدینه | ۳۵۱ | ۱٬۶۳۶ | — |
|
|
— |
| واقعه | ۵۶ | ۱۱۱ | ۹۶ | ۴۶ | ۴۱ | مکه | ۳۷۸ | ۱٬۷۰۳ | — |
|
|
— |
| حدید | ۵۷ | ۳۴ | ۲۹ | ۹۴ | ۹۹ | مدینه | ۵۴۴ | ۲٬۴۷۶ | — |
|
|
— |
| مجادله | ۵۸ | ۸۷ | ۲۲ | ۱۰۵ | ۱۰۶ | مدینه | ۴۷۳ | ۱٬۷۹۲ | — |
|
|
— |
| حشر | ۵۹ | ۳۵ | ۲۴ | ۱۰۱ | ۱۰۲ | مدینه | ۴۴۵ | ۱٬۹۱۳ | — |
|
|
— |
| ممتحنه | ۶۰ | ۹۷ | ۱۳ | ۹۱ | ۱۱۰ | مدینه | ۳۴۰ | ۱٬۵۱۰ | — |
|
|
— |
| صف | ۶۱ | ۵۰ | ۱۴ | ۱۰۹ | ۹۸ | مدینه | ۲۲۱ | ۹۰۰ | — |
|
|
— |
| جمعه | ۶۲ | ۲۸ | ۱۱ | ۱۱۰ | ۹۴ | مدینه | ۱۸۰ | ۷۲۰ | — |
|
|
— |
| منافقون | ۶۳ | ۹۸ | ۱۱ | ۱۰۴ | ۱۰۴ | مدینه | ۱۸۰ | ۷۶۶ | — |
|
|
— |
| تغابن | ۶۴ | ۲۲ | ۱۸ | ۱۰۸ | ۹۳ | مدینه | ۲۴۱ | ۱٬۰۷۰ | — |
|
|
— |
| طلاق | ۶۵ | ۵۳ | ۱۲ | ۹۹ | ۱۰۱ | مدینه | ۲۴۸ | ۱٬۰۶۰ | — |
|
|
— |
| تحریم | ۶۶ | ۲۱ | ۱۲ | ۱۰۷ | ۱۰۹ | مدینه | ۲۴۰ | ۱٬۰۶۰ | — |
|
|
— |
| ملک | ۶۷ | ۹۶ | ۳۰ | ۷۷ | ۶۳ | مکه | ۳۳۰ | ۱٬۳۰۰ | — |
|
|
— |
| قلم | ۶۸ | ۷۶ | ۵۲ | ۲ | ۱۸ | مکه | ۳۰۰ | ۱٬۲۵۶ |
|
|
|
— |
| حاقه | ۶۹ | ۳۰ | ۵۲ | ۷۸ | ۳۸ | مکه | ۲۵۶ | ۱٬۰۸۴ | — |
|
|
— |
| معارج | ۷۰ | ۹۵ | ۴۴ | ۷۹ | ۴۲ | مکه | ۲۱۳ | ۷۵۷ | — |
|
|
— |
| نوح | ۷۱ | ۱۰۷ | ۲۸ | ۷۱ | ۵۱ | مکه | ۲۲۴ | ۹۲۹ | — |
|
|
— |
| جن | ۷۲ | ۲۹ | ۲۸ | ۴۰ | ۶۲ | مکه | ۲۳۵ | ۸۷۰ | — |
|
|
— |
| مزمل | ۷۳ | ۹۲ | ۲۰ | ۳ | ۲۳ | مکه | ۲۸۵ | ۸۳۸ | — |
|
|
— |
| مدثر | ۷۴ | ۸۹ | ۵۶ | ۴ | ۲ | مکه | ۲۵۵ | ۱٬۰۱۰ | — |
|
|
— |
| قیامه | ۷۵ | ۷۸ | ۴۰ | ۳۱ | ۳۶ | مکه | ۱۶۴ | ۶۵۲ | — |
|
|
— |
| انسان | ۷۶ | ۱۲ | ۳۱ | ۹۸ | ۵۲ | مدینه | ۲۴۰ | ۱٬۰۵۰ | — |
|
|
— |
| مرسلات | ۷۷ | ۹۰ | ۵۰ | ۳۳ | ۳۲ | مکه | ۱۸۱ | ۸۱۶ | — |
|
|
— |
| نبأ | ۷۸ | ۱۰۱ | ۴۰ | ۸۰ | ۳۳ | مکه | ۱۷۳ | ۷۷۰ | — |
|
|
— |
| نازعات | ۷۹ | ۹۹ | ۴۶ | ۸۱ | ۳۱ | مکه | ۱۳۳ | ۷۵۳ | — |
|
|
— |
| عبس | ۸۰ | ۵۷ | ۴۲ | ۲۴ | ۱۷ | مکه | ۱۳۳ | ۵۳۳ | — |
|
|
— |
| تکویر | ۸۱ | ۲۵ | ۲۹ | ۷ | ۲۷ | مکه | ۱۱۴ | ۵۳۳ | — |
|
|
— |
| انفطار | ۸۲ | ۱۶ | ۱۹ | ۸۲ | ۲۶ | مکه | ۸۱ | ۳۲۹ | — |
|
|
— |
| مطففین | ۸۳ | ۹۴ | ۳۶ | ۸۶ | ۳۷ | مکه | ۱۶۹ | ۸۳۰ | — |
|
|
— |
| انشقاق | ۸۴ | ۱۳ | ۲۵ | ۸۳ | ۲۹ | مکه | ۱۰۹ | ۴۳۰ | — |
|
|
آیه ۲۱ |
| بروج | ۸۵ | ۱۷ | ۲۲ | ۲۷ | ۲۲ | مکه | ۱۰۹ | ۴۵۸ | — |
|
|
— |
| طارق | ۸۶ | ۵۲ | ۱۷ | ۳۶ | ۱۵ | مکه | ۶۱ | ۲۳۹ | — |
|
|
— |
| اعلی | ۸۷ | ۸ | ۱۹ | ۸ | ۱۹ | مکه | ۷۲ | ۲۷۱ | — |
|
|
— |
| غاشیه | ۸۸ | ۶۱ | ۲۶ | ۶۸ | ۳۴ | مکه | ۷۲ | ۳۸۲ | — |
|
|
— |
| فجر | ۸۹ | ۶۶ | ۳۰ | ۱۰ | ۳۵ | مکه | ۱۳۹ | ۵۷۷ | — |
|
|
— |
| بلد | ۹۰ | ۱۹ | ۲۰ | ۳۵ | ۱۱ | مکه | ۸۲ | ۳۳۰ | — |
|
|
— |
| شمس | ۹۱ | ۴۶ | ۱۵ | ۲۶ | ۱۶ | مکه | ۵۴ | ۲۴۷ | — |
|
|
— |
| لیل | ۹۲ | ۸۳ | ۲۱ | ۹ | ۱۰ | مکه | ۷۱ | ۳۰۲ | — |
|
|
— |
| ضحی | ۹۳ | ۵۱ | ۱۱ | ۱۱ | ۱۳ | مکه | ۴۰ | ۱۹۲ | — |
|
|
— |
| انشراح | ۹۴ | ۴۴ | ۸ | ۱۲ | ۱۲ | مکه | ۲۶ | ۱۰۲ | — |
|
|
— |
| تین | ۹۵ | ۲۶ | ۸ | ۲۸ | ۲۰ | مکه | ۳۴ | ۱۵۰ | — |
|
|
— |
| علق | ۹۶ | ۵۹ | ۱۹ | ۱ | ۱ | مکه | ۷۲ | ۲۸۰ | — |
|
|
آیه ۱۹ |
| قدر | ۹۷ | ۷۳ | ۵ | ۲۵ | ۱۴ | مکه | ۳۰ | ۱۱۲ | — |
|
|
— |
| بینه | ۹۸ | ۲۰ | ۸ | ۱۰۰ | ۹۲ | مدینه | ۹۴ | ۳۹۹ | — |
|
|
— |
| زلزال | ۹۹ | ۴۰ | ۸ | ۹۳ | ۲۵ | مدینه | ۳۵ | ۱۴۹ | — |
|
|
— |
| عادیات | ۱۰۰ | ۵۶ | ۱۱ | ۱۴ | ۳۰ | مکه | ۴۰ | ۱۶۳ | — |
|
|
— |
| قارعة | ۱۰۱ | ۷۲ | ۱۱ | ۳۰ | ۲۴ | مکه | ۳۶ | ۱۵۰ | — |
|
|
— |
| تکاثر | ۱۰۲ | ۲۴ | ۸ | ۱۶ | ۸ | مکه | ۲۸ | ۱۲۰ | — |
|
|
— |
| عصر | ۱۰۳ | ۵۸ | ۳ | ۱۳ | ۲۱ | مکه | ۱۴ | ۶۸ | — |
|
|
— |
| همزه | ۱۰۴ | ۱۰۹ | ۹ | ۳۲ | ۶ | مکه | ۳۳ | ۱۳۰ | — |
|
|
— |
| فیل | ۱۰۵ | ۷۰ | ۵ | ۱۹ | ۹ | مکه | ۲۳ | ۹۶ | — |
|
|
— |
| قریش | ۱۰۶ | ۷۴ | ۴ | ۲۹ | ۴ | مکه | ۱۷ | ۷۳ | — |
|
|
— |
| ماعون | ۱۰۷ | ۸۶ | ۷ | ۱۷ | ۷ | مکه | ۲۵ | ۱۱۴ | — |
|
|
— |
| کوثر | ۱۰۸ | ۸۱ | ۳ | ۱۵ | ۵ | مکه | ۱۰ | ۴۲ | — |
|
|
— |
| کافرون | ۱۰۹ | ۷۹ | ۶ | ۱۸ | ۴۵ | مکه | ۲۶ | ۹۹ | — |
|
|
— |
| نصر | ۱۱۰ | ۱۰۵ | ۳ | ۱۱۴ | ۱۱۱ | مدینه | ۱۶ | ۷۷ | — |
|
|
— |
| مسد | ۱۱۱ | ۹۳ | ۵ | ۶ | ۳ | مکه | ۲۳ | ۷۴ | — |
|
|
— |
| اخلاص | ۱۱۲ | ۵ | ۴ | ۲۲ | ۴۴ | مکه | ۱۱ | ۴۷ | — |
|
|
— |
| فلق | ۱۱۳ | ۶۹ | ۵ | ۲۰ | ۴۶ | مکه | ۲۳ | ۷۴ | — |
|
|
— |
| ناس | ۱۱۴ | ۱۰۰ | ۶ | ۲۱ | ۴۷ | مکه | ۲۰ | ۷۸ | — |
|
|
— |
فهرست اسامی و محتوای سوره‌های قرآن
[ویرایش]راهنمای جدول: ( ن/م = نداشتن مورد)
| تصویر خطاطی | شماره سوره | نام سوره | دیگر نام‌ها | اهم محتوای سوره |
|---|---|---|---|---|
|
۱ | فاتحه | حمد[بیشتر ۱] | |
|
۲ | بقره | فردوس[بیشتر ۲] |
|
|
۳ | آل عمران | طیبه[بیشتر ۳] |
|
|
۴ | نساء | نساء کبری[۳۳] |
|
|
۵ | مائده | احبار[بیشتر ۴] | |
|
۶ | انعام | — |
|
|
۷ | اعراف | میثاق[بیشتر ۵] | |
|
۸ | انفال | بدر[۳۸] | |
|
۹ | توبه | برائت[بیشتر ۶] | |
.svg)
|
۱۰ | یونس | — |
|
|
۱۱ | هود | — | |
|
۱۲ | یوسف | — | |
|
۱۳ | رعد | — |
|
|
۱۴ | ابراهیم | — |
|
|
۱۵ | حجر | — | |
|
۱۶ | نحل | نعم[بیشتر ۷] |
|
|
۱۷ | اسراء | بنی اسرائیل[بیشتر ۸] |
|
|
۱۸ | کهف | اصحاب کهف[بیشتر ۹] |
|
|
۱۹ | مریم | — | |
|
۲۰ | طه | موسی[بیشتر ۱۰] |
|
|
۲۱ | انبیاء | اقترب[۵۲] |
|
|
۲۲ | حج | — |
|
|
۲۳ | مؤمنون | قد افلح[۵۵] | |
|
۲۴ | نور | — |
|
|
۲۵ | فرقان | تبارک[۵۸] |
|
|
۲۶ | شعراء | طسم[بیشتر ۱۱] |
|
|
۲۷ | نمل | سلیمان[بیشتر ۱۲] | |
|
۲۸ | قصص | — | |
|
۲۹ | عنکبوت | — |
|
|
۳۰ | روم | — |
|
.svg)
|
۳۱ | لقمان | — |
|
|
۳۲ | سجده | الم سجده[بیشتر ۱۳] |
|
|
۳۳ | احزاب | — |
|
.svg)
|
۳۴ | سبأ | — | |
.svg)
|
۳۵ | فاطر | ملائکه[۶۹] |
|
|
۳۶ | یس | قلب قرآن[بیشتر ۱۴] | |
|
۳۷ | صافات | — | |
.svg)
|
۳۸ | ص | داوود[۷۳] | |
|
۳۹ | زمر | غـُرَف[۷۵] |
|
|
۴۰ | غافر | مومن[بیشتر ۱۵] |
|
|
۴۱ | فصلت | حم سجده[بیشتر ۱۶] |
|
|
۴۲ | شوری | شریعت[بیشتر ۱۷] |
|
|
۴۳ | زخرف | — |
|
|
۴۴ | دخان | — |
|
|
۴۵ | جاثیه | شریعت[بیشتر ۱۸] |
|
|
۴۶ | احقاف | — |
|
.svg)
|
۴۷ | محمد | قتال[بیشتر ۱۹] |
|
|
۴۸ | فتح | — |
|
|
۴۹ | حجرات | — |
|
.svg)
|
۵۰ | ق | باسقات[بیشتر ۲۰] |
|
|
۵۱ | ذاریات | — |
|
|
۵۲ | طور | — |
|
|
۵۳ | نجم | — |
|
|
۵۴ | قمر | اقتربت[بیشتر ۲۱] |
|
|
۵۵ | الرحمن | عروس القرآن[بیشتر ۲۲] | |
|
۵۶ | واقعه | — |
|
|
۵۷ | حدید | — |
|
|
۵۸ | مجادله | ظهار[بیشتر ۲۳] |
|
|
۵۹ | حشر | بنی نضیر[۹۶] |
|
|
۶۰ | ممتحنه | مودت[بیشتر ۲۴] |
|
|
۶۱ | صف | حواریون[بیشتر ۲۵] |
|
|
۶۲ | جمعه | — |
|
|
۶۳ | منافقون | — |
|
|
۶۴ | تغابن | — |
|
|
۶۵ | طلاق | یا ایها النبی[بیشتر ۲۶] |
|
|
۶۶ | تحریم | متحرم[۱۰۴] | |
|
۶۷ | ملک | تبارک[بیشتر ۲۷] |
|
|
۶۸ | قلم | ن[بیشتر ۲۸] |
|
|
۶۹ | حاقه | سلسله[۱۰۸] |
|
|
۷۰ | معارج | ذی معارج[بیشتر ۲۹] |
|
.svg)
|
۷۱ | نوح | — |
|
|
۷۲ | جن | وحی[بیشتر ۳۰] |
|
|
۷۳ | مزمل | — |
|
|
۷۴ | مدثر | — |
|
|
۷۵ | قیامه | — |
|
|
۷۶ | انسان | دهر[بیشتر ۳۱] | |
|
۷۷ | مرسلات | — |
|
|
۷۸ | نبأ | عمّ یتسائلون[بیشتر ۳۲] |
|
|
۷۹ | نازعات | ساهره[بیشتر ۳۳] |
|
|
۸۰ | عبس | سَفَره[بیشتر ۳۴] |
|
|
۸۱ | تکویر | کورت[۱۲۱] |
|
|
۸۲ | انفطار | انفطرت[۱۲۳] |
|
|
۸۳ | مطففین | تطفیف[۱۲۵] |
|
|
۸۴ | انشقاق | — | |
|
۸۵ | بروج | — |
|
|
۸۶ | طارق | نوم |
|
|
۸۷ | اعلی | — | |
|
۸۸ | غاشیه | — |
|
.svg)
|
۸۹ | فجر | — |
|
|
۹۰ | بلد | — | |
|
۹۱ | شمس | ناقه[۱۳۴] |
|
|
۹۲ | لیل | — |
|
|
۹۳ | ضحی | — |
|
|
۹۴ | انشراح | شرح[بیشتر ۳۵] |
|
|
۹۵ | تین | زیتون[۱۳۹] |
|
|
۹۶ | علق | اقرا[بیشتر ۳۶] |
|
|
۹۷ | قدر | انا انزلناه[۱۴۲] |
|
|
۹۸ | بینه | انفکاک[بیشتر ۳۷] |
|
|
۹۹ | زلزال | زلزله[۱۴۵] |
|
|
۱۰۰ | عادیات | — |
|
|
۱۰۱ | قارعة | — |
|
|
۱۰۲ | تکاثر | — |
|
|
۱۰۳ | عصر | — |
|
|
۱۰۴ | همزه | لمزه[۱۵۱] |
|
|
۱۰۵ | فیل | — |
|
.svg)
|
۱۰۶ | قریش | ایلاف[بیشتر ۳۸] |
|
|
۱۰۷ | ماعون | ارایت[بیشتر ۳۹] |
|
|
۱۰۸ | کوثر | انا اعطیناک[۱۵۶] |
|
|
۱۰۹ | کافرون | جحد[بیشتر ۴۰] |
|
|
۱۱۰ | نصر | تودیع[۱۵۹] |
|
|
۱۱۱ | مسد | ابی‌لهب[بیشتر ۴۱] |
|
|
۱۱۲ | اخلاص | توحید[بیشتر ۴۲] |
|
|
۱۱۳ | فلق | مشقشقتان[بیشتر ۴۳] |
|
|
۱۱۴ | ناس | مشقشقتان[۱۶۴] |
|
یادداشت
[ویرایش]سایر نام‌های سوره‌ها
[ویرایش]- ↑ اساس - استعانت= یاری خواستن / استقامت / ام الکتاب (ام القرآن) / انعام=نعمت‌ها / تفویض= واگذاشتن به دیگری / تعلیم مسئله / ثناء / حمد اولی / حمد قصری / دعا / راقیه= پناه دهنده / سبع المثانی / سؤال / شافی (شفا) / شکر / صلات / فاتحة الکتاب= شروع کننده کتاب (قرآن) / قرآن عظیم / کافیه / کنز / لازمه / مناجات / نور / وافیه / هدایت. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۹. و طبرسی، مجمع البیان، ۱: ۸۷.
- ↑ زهراوان (زهرا)= درخشان {نام مشترک دو سوره بقره و آل عمران} / کرسی / الم ذلک الکتاب / فسطاط القرآن= خیمه قرآن / سنام القرآن= اوج قرآن. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۳.
- ↑ طیبه=پاکیزه / زهراوان (زهراء)= درخشان / دیابیج القرآن= حریرهای قرآن ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۷۸.
- ↑ عقود=پیمان‌ها / منقذه= نجات بخش. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۳.
- ↑ میقات. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۵۷.
- ↑ بحوث=کاوش / برائت=بیزاری / حافره= کندن / سیف=شمشیر / عذاب / فاضحه= افشاگر / مبعثره= آگاه‌ساز / مثیره= انتقام گیرنده / مخزیه= خوار کننده / مدمدمه / مشرده / مُقَشقِشِه (مشقشِقَه)= شفا یافتن / منقره=بیان نادرستی / منکله. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۷.
- ↑ نعیم. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۱۲.
- ↑ سبحان. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۰.
- ↑ حائله= مانع. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۲.
- ↑ کلیم. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۹۸۸.
- ↑ جامعه. ببنید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۱.
- ↑ طس. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۲۰.
- ↑ مضاجع= محل استراحت / سجده لقمان / الم تنزیل / جُرُز= زمین‌های بی آب و علف. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۰.
- ↑ حبیب نجار / دافعه / مُعَمّه / قاضیه. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۱۱.
- ↑ طَول= فضل و رحمت / حم اول / حم مؤمن. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۶.
- ↑ مصابیح= چراغ‌ها. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۷.
- ↑ حم عسق. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۹۴۱.
- ↑ دهر= قیامت. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۷۷.
- ↑ قتال= جنگ / الذین کفروا. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۲۲.
- ↑ باسقات= شیء بلند و مرتفع. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۱۹.
- ↑ اقتربت الساعه / مبیضه= نورانیت. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۰.
- ↑ آلاء= نعمت‌ها. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۱.
- ↑ قد سمع. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۵.
- ↑ امتحان / مرأة. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۸.
- ↑ عیسی. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۳.
- ↑ نساء قصری. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۴.
- ↑ مانعه= بازدارنده / مناعه= بسیار بازدارنده / منجیه= نجات دهنده / واقیه= نگهدارنده / مجادله= مناظره. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۷.
- ↑ ن و القلم. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۹.
- ↑ سَأل / واقع. ببیید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۶.
- ↑ سور قل / قلاقل. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۵۱.
- ↑ دهر= روزگار / ابرار= نیکان / هل اتی. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۲.
- ↑ عمّ / تساؤل / معصرات= ابرهای باران زا. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۹.
- ↑ طامّه. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۰۶.
- ↑ سَفَره=فرستادگان / اعمی= نابینا. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۵.
- ↑ الم نشرح. ببینیذ: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۷۹.
- ↑ اقرا بسم ربک. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۰۰.
- ↑ قیامت / بریه=مخلوقات / لم یکن / اهل الکتاب. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۴.
- ↑ لایلاف. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۸.
- ↑ دین. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۴.
- ↑ جحد= انکار / عبادت / مقشقِشه= پاک کننده. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۸۰۱.
- ↑ تبت=بریده باد / لهب. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۵.
- ↑ توحید= یگانگی / اساس / امان / برائت / تجرید= مجرد بودن / تفرید= یگانگی / جمال / صمد= بی‌نیازی / قل هو الله / مانعه / محضره= چیزی که فرشتگان به آن گوش می‌دهند / مذکره / معرفت / معوذه=پناهندگی / مقشقشه= پاک کننده / منفره= کوچاننده / نجات / نور / ولایت. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۷۹.
- ↑ معوذه / سور قل. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۱۷.
پانویس
[ویرایش]- ↑ Nasr, “Qurʾān”, Britanica.
- ↑ زرقانی، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ۳۵۳.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Reynolds, Le problème de la chronologie du Coran, 477-502.
- ↑ Dye, Lieux saints communs, 55–56.
- ↑ Moezzi, “Le shi'isme et le Coran”, Le Coran des historiens, 940.
- ↑ Blachère, Introduction au Coran, 244.
- ↑ Neuenkirchen, “Sourate 111”, Le Coran des historiens, 2296-2298.
- ↑ Reynolds, Le problème de la chronologie du Coran, 477-502.
- ↑ نورائی و سلمان‌زاده، «نظریه ترتیب نزول نولدکه»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، ۱۸۸–۱۹۰.
- ↑ Dye, Lieux saints communs, 247-270.
- ↑ Dye, Lieux saints communs, 95.
- ↑ جلالی، «پژوهشی دربارهٔ سوره‌ها»، پژوهشنامه علوم انسانی، ۱۹۴–۱۹۶.
- ↑ Nasr, “Qurʾān”, Britanica.
- ↑ خامه‌گر، «نظریه هدفمندی سوره‌ها»، پژوهش‌های قرآنی.
- ↑ Nasr, “Qurʾān”, Britanica.
- ↑ ولش، «حروف مقطعه»، تحقیقات اسلامی، ۱۲–۱۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۵۶۰.
- ↑ فائز، «معیارهای شناخت آیات و سور مکی و مدنی»، مقالات و بررسی‌ها.
- ↑ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱: ۱۳۰–۱۳۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۴۲۳.
- ↑ تاجری نسب، «پژوهشی دربارهٔ ناسخ و منسوخ»، سفینه.
- ↑ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱: ۱۳۹–۱۴۶.
دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۴۲۸. - ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۴۳۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۱۴۲۳.
نولدکه، تاریخ القرآن، ۶۰–۲۰۹. - ↑ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱: ۱۳۹–۱۴۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۱-۲۷۳۳ و ۲۷۵۱.
- ↑ حکمت، «حروف مقطعه قرآنیه»، مهر، ۱۹۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۵۸۱-۲۵۸۳ و ۲۵۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۵۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۱۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۲۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۳۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۰۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۲۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۴۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۱۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۹۱۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۵۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۶۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۷۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۷۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۴.
- ↑ لِمَ تحرم / یا ایها النبی. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۸۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۶۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۸۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۶۹۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۴۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۳۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۰۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۰۷۰۹.
- ↑ ناقه صالح / صالح. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۷۹۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۴۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۷۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۹۱۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۱۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۱۷۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۴۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۸۴۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۲۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۳۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۳۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۳۲.
- ↑ معوذه / سور قل. ببینید: دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۳۰۸۶ و ۳۱۰۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، ۲۷۳۳.
منابع
[ویرایش]- زرقانی، محمد عبدالعظیم (۱۳۶۷). مناهل العرفان فی علوم القرآن. قاهره: مطبعة عیسی البابی الحلبی وشرکاه.
- معرفت، محمدهادی (۱۳۸۶). التمهید فی علوم القرآن. قم: التمهید. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۹-۹۰-۶۲-۴.
- طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۰۸). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. به کوشش هاشم رسولی و فضل‌الله یزدی. بیروت: دارالمعرفه.
- امین، نصرت بیگم (۱۳۸۹). مخزن العرفان در تفسیر قرآن. اصفهان: گلبهار. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۶۹۱-۸۴-۲.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۴). فرهنگ‌نامه علوم قرآنی. قم: پژوهش‌های علوم و فرهنگ اسلامی.
- نولدکه، تئودور (۲۰۰۰). تاریخ القرآن. ترجمهٔ جورج تامر. نیویورک: دارالنشر جورج المز.
- خامه‌گر، محمد (۱۳۸۶). «نظریه هدفمندی سوره‌ها؛ مبانی و پیشینه». پژوهش‌های قرآنی (پنجاه و یک و پنجاه و دو).
- فائز، قاسم (۱۳۷۸). «معیارهای شناخت آیات و سور مکی و مدنی» (PDF). مقالات و بررسی‌ها (شصت و ششم).
- جلالی، عبدالمهدی (۱۳۸۱). «پژوهشی معناشناسانه دربارهٔ نام‌های سوره‌ها» (PDF). پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران. دوم (شش و هفت): ۱۹۳–۲۲۹.
- ولش، ۱. ت (۱۳۸۱). ترجمهٔ محمدمهدی حقی. «علوم و معارف قرآنی: حروف مقطعه» (PDF). تحقیقات اسلامی (یکم و دوم).
- حکمت، علی‌اصغر (۱۳۳۱). «حروف مقطعه قرآنیه یا فواتح سور». مهر (چهارم).
- تاجری نسب، غلامحسین (۱۳۸۸). «پژوهشی دربارهٔ ناسخ و منسوخ». سفینه (۳۳).
- نورائی، محسن؛ سلمان‌زاده، جواد (۱۳۹۷). «ردپای کمی گرایی در نظریه ترتیب نزول تئودور نولد که» (PDF). فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات علوم قرآن و حدیث. قم: دانشگاه الزهرا. دوم (سی و هشتم): ۱۸۵–۲۰۷.
- آل‌رسول، سوسن؛ آقالر، مریم (۱۳۹۴). «تحلیلی بر وجوب سجده در سور عزائم با تکیه بر مطالعات تفسیری» (PDF). فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تفسیری. ششم (بیست و دوم): ۱۷۵–۱۹۲.
- Nasr, Seyyed Hossein (2014). "Qurʾān". Britanica (به انگلیسی).
- Moezzi, Amir (2019). "Le shi'isme et le Coran". Le Coran des historiens (به فرانسوی). Paris: Cerf.
- Reynolds, Gabriel Said (2011). Le problème de la chronologie du Coran (به انگلیسی). Arabica 58.
- Dye, Guillaume (2000). Lieux saints communs (به فرانسوی).
- Blachère, R (2000). Introduction au Coran (به فرانسوی).
- Neuenkirchen, P (2019). "Sourate 111". Le Coran des historiens (به فرانسوی). Paris: Cerf.