ایمان

خدا
مفاهیم عمومی ندانم‌گرایی • بی‌خدایی • تراخداباوری • خدانامهم‌دانی • ناخداباوری دادارباوری • یکتاپرستی • یک‌ازچندپرستی • خداناشناس‌دانی یکتاپرستی گزینشی • دوگانه‌پرستی • سه‌گانه‌پرستی • چندخدایی خدافراگیردانی • خداباوری • همه‌خدایی • ضدخدایی مفاهیم اختصاصی واجب‌الوجود • خالق • معمار • عقل فعال • حامی و رزّاق • لرد • پدر • موناد یگانگی • وجود برتر • شخصی • وحدت وجود • ثنویت سه‌گانگی (تثلیث) در ادیان ابراهیمی (در بهاییت، در مسیحیت، در اسلام، در یهودیت) در یافالی • در بوداییسم • در هندوییسم در جینیسم • در آیین سیک • در آیین زرتشتی ویژگی‌ها عالم مطلق • قادر مطلق حضور در همه جا در آن واحد • خیر اعلی • بسیط مجرد • شخص‌وار • بزرگترین موجود قابل تصور خدا و انسان ایمان • نماز • عقیده • وحی عرفان • توکل • متافیزیک تصوف • جادو • علوم خفیه

برای دیگر کاربردها، ایمان (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ایمان در تعریف برون دینی، باوری استوار و مستقل از خرد یا تجربه، به نوعی ایده است. معمولاً این ایده نوعی دین، و مجموعه‌ای از ایده‌های کلی و جزئی است.

ایمان هسته مرکزی یک دین و محوری است که همه آموزه های آن دین حول آن جمع می شود. این در حالی است که ایدئولوژی نقطه مقابل ایمان می تواند قلمداد شود. نگاه ایدئولوژیک، فارغ از ایمان، آموزه ها را به همه ساحت های زمینی زندگی انسانی پیوند می زند و می خواهد هرچیزی را به نحوی به دین مربوط کند. به خاطر همین، جنبش های ایدئولوژیک دینی، ممکن است برای دستیابی به اهداف خود، دست به کارهایی بزنند که با روح ایمان چندان سازگار نباشد.

ایمان در قرآن

ایمان در اسلام آن باور درونی است که انسان با آن به وحدت می رسد و دیگر جدایی میان انسان و ایمان وجود ندارد. از نظر قرآن محل ایمان قلب است، درونی ترین قسمت ادراک انسان، در حالی که محل «اسلام» عقل است.

قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلَٰكِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ ۖ ... (سوره حجرات، آیه 14)/ ترجمه: بادیه نشینان گفتند: ما ایمان آورده ایم. بگو: ایمان نیاورده اید، بلکه بگویید اسلام آورده ایم؛ زیرا هنوز ایمان در دل هایتان وارد نشده است،... .

ممکن است کسی اسلام آورده (دین اسلام را پذیرفته باشد) اما در دوگانگی ها، نتواند بر مبنای آن عمل کند، اما فرد مومن همواره بر اساس باور درونی اش می اندیشد و رفتار می کند.

بدون ایمان، معجزات، پذیرفتن آموزه های مذهبی، آیات کتاب مقدس و اصول کلی دیگر ناممکن است.

ایمان در قرآن: ایمان به خدا، فرشتگان، پیامبران، کتب آسمانی، روز آخرت و بازگشت به سوی او.یَا أَیّهَا الّذِینَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِی نَزّلَ عَلَی رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِیَ أَنزَلَ مِن قَبْلُ وَمَن یَکْفُرْ بِاللّهِ وَمَلاَئِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلّ ضَلاَلاً بَعِیدًا (سوره النسا آیه ۱۳۶)

ایمان آورید به خدا و فرشتگان و کتب آسمانی و پیامبران و روز آخرت و قضا و قدر خوب و بد (راوی بخاری)

دراسلام

در نظر اسلام خدا و روح و عالم غیب اساس توحید و فلسفه اسلامی بشمار می‌رود، بنابراین ایمان به این حقایق برای مسلمانان اساسی و اصولی است و کسی که به این اصول ایمان نداشته باشد نمی‌تواند ایدئولوژی و مکتب اسلام را بپذیرد. برای رسیدن به این حقایق راههای مختلفی وجود دارد، عده‌ای سعی می‌کنند از راه منطق، از راه فلسفه، از راه علم، از راه تجربه، از راههای مختلفی به این حقایق برسند

متن زیر ازکتاب انسان وخدا اثردکترچمران استخراج شده‌است:

"همانطور که می‌دانید علم ما کافی نیست و نمی‌تواند که خدا را و ماوراءالطبیعه را و روح را دریابد، در این شکی نیست که حدود و محدودیت علم اجازه نمی‌دهد که اشیاء ماوراء علم در حیطه تجربه درآید، بنابراین راه دیگری لازم است. برای رسیدن به این اصول ما از انسان شروع می‌کنیم.

می‌گوئیم که انسان خلیفه خداست در زمین، تجلی خداست بر روی این آب و خاک و بنابراین اگر

انسان را بشناسیم و قدرت او را و حدود او را تشخیص دهیم چه بسا که قادر خواهیم بود حقایقی را درباره روح و خدا و ماوراءالطبیعه نیز درک کنیم؛ بنابراین روش و برخورد ما در این جهت است که سعی کنیم انسان را بشناسیم و با تجاربی که با زندگی روزمره این انسان سر و کار دارد به این حقایق برسیم.

برای شناخت این انسان ابتدا یک تئوری و نظریه برای دوستان مطرح می‌کنم و بعد سعی می‌کنم که این نظریه را با تجربه اثبات کنم، بنابراین چیزی را که بیان می‌کنم یک زیر بنا و اساس برای بحث فلسفی ما در آینده خواهد بود و آن در رابطه با شناخت انسان است.

تفاوت ایمان اسلامی با ایمان مسیحی

تعریف‌های گروه‌های یاد شده از ایمان نشان می‌دهد که در نظر آنان ایمان اسلامی «دست آوردی انسانی» است که برای شخص مؤمن حاصل می‌شود. در فطرت، یا عقل، یا تواناییهای انسان این سرمایه برحسب آفرینش وجود دارد که خداوند و پیامبران و کتاب‌های او را بشناسد و به آنها ایمان آورد و با ایمان زندگی کند. ایمان در این مفهوم ایمان به یک «راز» نیست. ظاهراً از این جهت تفاوت اساسی میان ایمان اسلامی و ایمان مسیحی وجود دارد. ایمان مسیحی ایمان به یک «راز» است. در مسیحیت، هم وحی یک حقیقت مافوق طبیعی است و هم ایمان؛ و این دو حقیقت مافوق طبیعی، قلمرو آشکار شدن رازگونۀ خداوند برای انسان از طریق عیسی مسیح است.

در مسیحیت

ترجمه کلمه ایمان در عهد جدید برگرفته از کلمه یونانی πίστις است که همچنین می توان آن را اعتقاد یا اعتماد نیز ترجمه کرد.در مسیحیت دیدگاه های مختلفی راجع به ماهیت ایمان وجود دارد. برخی ایمان را به عنوان اثبات کننده و دلیلی برای متقاعد شدن درباره ی درست بودن چیزی میدانند. در این دیدگاه،شخص زمانی درستی چیزی را قبول میکند که همراه با شواهد کافی ارائه شده باشد.الهی‌دان گرگ بوید برعکس این استدلال معتقد است که ایمان شامل تردید و شک میباشد.

دیدگاه های مختلفی راجع به پیامد های ایمان موجود است.برخی معتقدند ایمان حقیقی منجر به انجام اعمال نیک می شود، در حالی که دیگران معتقدند چون ایمان به عیسی مسیح زندگی جاودان به ارمغان میاورد،لزوماً باعث اعمال نیک نمی‌شود. صرف نظر از اینکه عقیده یک مسیحی به کدام رویکرد اعتقادی نزدیک تر است، همه در اینکه ایمان مسیحی بر پایه آرمان ها و تعالیم زندگی عیسی مسیح استوار است ، هم نظر هستند.فرد مسیحی رازها و برکات و فیض خدا را می بیند، و به جستجوی دانستن و اطاعت از خدا روی می آورد.برای یک مسیحی، ایمان راکد و بی حرکت نیست،بلکه باعث یادگیری بیشتر او درباره ی خدا و رشد معنوی او می شود.خدا خاستگاه و مبداء ایمان مسیحی است.

در مسیحیت، ایمان باعث تغییر می شود بطوریکه به جستجوی درک بزرگتری از خدا می انجامد. ایمان، فیدیسم یا اطاعت ساده از مجموعه ای از قوانین و احکام نیست.قبل از اینکه یک مسیحی ایمان داشته باشد، باید بداند به چه کسی و به چه چیزی ایمان دارد.بدون درک این مطلب، ایمان حقیقی امکان پذیر نیست. و این مفهوم در بنیان اجتماعات ایمانداران،کتاب مقدس،سنت ها و تجربه های شخصی فرد ایماندار ریشه دوانده است. در ترجمه های انگلیسی عهد جدید،کلمه ایمان به طور کلی به اسم یونانی πίστις (پیستیس) یا فعل یونانی πιστεύω (پیستئو) به معنای اعتماد داشتن،اطمینان داشتن،مورد اطمینان بودن و خاطر جمع بودن اشاره دارد.

شناخت انسان

در شناخت انسان سه قسمت مهم و متمایز تشخیص می‌دهیم: اول جسم، دوم نفس، و سوم روح. در اکثر بحثهای فلسفی که عده زیادی مطرح می‌کنند انسان را به دو عامل تقسیم می‌کنند، می‌گویند قسمت مادی و قسمت معنوی یا قسمت مادی و قسمت روحی؛ ولی در این تجزیه و تحلیلی که هم اکنون مطرح می‌کنم می‌بینم که انسان به سه جزء تقسیم می‌شود و نفس و روح با هم اختلاف کلی دارند، یک حقیقت نیستند، دو حقیقت هستند که سعی می‌کنم در این بحث این موضوع را برای شما روشن کنم، حتی در لغت فرانسه و انگلیسی هم بین نفس و روح اختلافی وجود دارد، روح را به انگلیسی «اسپریت» Spirit و نفس را «سٌل» Soul می گوئیم -عشق=ایمان وهر دو یک شخصیت هستند مثل فرق خدادر هر گونه زبان یعنی اگر به عشق رسیدی حالا در زبان عربی (ارسلت الی ایمان). "......ایمان خود را قوی کنید

رابطه ایمان با عقل

امام صادق شیعیان:

عقل راهنمای مومن است.