ایمان

خدا
مفاهیم عمومی ندانم‌گرایی • بی‌خدایی • تراخداباوری • خدانامهم‌دانی • ناخداباوری دادارباوری • یکتاپرستی • یک‌ازچندپرستی • خداناشناس‌دانی یکتاپرستی گزینشی • دوگانه‌پرستی • سه‌گانه‌پرستی • چندخدایی خدافراگیردانی • خداباوری • همه‌خدایی • ضدخدایی مفاهیم اختصاصی واجب‌الوجود • خالق • معمار • عقل فعال • حامی و رزّاق • لرد • پدر • موناد یگانگی • وجود برتر • شخصی • وحدت وجود • ثنویت سه‌گانگی (تثلیث) در ادیان ابراهیمی (در بهاییت، در مسیحیت، در اسلام، در یهودیت) در یافالی • در بوداییسم • در هندوییسم در جینیسم • در آیین سیک • در آیین زرتشتی ویژگی‌ها عالم مطلق • قادر مطلق حضور در همه جا در آن واحد • خیر اعلی • بسیط مجرد • شخص‌وار • بزرگترین موجود قابل تصور خدا و انسان ایمان • نماز • عقیده • وحی عرفان • توکل • متافیزیک تصوف • جادو • علوم خفیه

برای دیگر کاربردها، ایمان (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ایمان در تعریف برون دینی، باوری استوار و مستقل از خرد یا تجربه، به نوعی ایده است. معمولاً این ایده نوعی دین، و مجموعه‌ای از ایده‌های کلی و جزئی است.

ایمان هسته مرکزی یک دین و محوری است که همه آموزه‌های آن دین حول آن جمع می‌شود. این در حالی است که ایدئولوژی نقطه مقابل ایمان می‌تواند قلمداد شود. نگاه ایدئولوژیک، فارغ از ایمان، آموزه‌ها را به همه ساحت‌های زمینی زندگی انسانی پیوند می‌زند و می‌خواهد هرچیزی را به نحوی به دین مربوط کند. به خاطر همین، جنبش‌های ایدئولوژیک دینی، ممکن است برای دستیابی به اهداف خود، دست به کارهایی بزنند که با روح ایمان چندان سازگار نباشد.

ایمان در قرآن

ایمان در اسلام آن باور درونی است که انسان با آن به وحدت می‌رسد و دیگر جدایی میان انسان و ایمان وجود ندارد. از نظر قرآن محل ایمان قلب است، درونی‌ترین قسمت ادراک انسان، در حالی که محل «اسلام» عقل است.

قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلٰکِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا یَدْخُلِ الْإِیمَانُ فِی قُلُوبِکُمْ ۖ … (سوره حجرات، آیه ۱۴)/ ترجمه: بادیه نشینان گفتند: ما ایمان آورده‌ایم. بگو: ایمان نیاورده‌اید، بلکه بگویید اسلام آورده‌ایم؛ زیرا هنوز ایمان در دل هایتان وارد نشده است،... .

ممکن است کسی اسلام آورده (دین اسلام را پذیرفته باشد) اما در دوگانگی‌ها، نتواند بر مبنای آن عمل کند، اما فرد مؤمن همواره بر اساس باور درونی اش می‌اندیشد و رفتار می‌کند.

بدون ایمان، معجزات، پذیرفتن آموزه‌های مذهبی، آیات کتاب مقدس و اصول کلی دیگر ناممکن است.

ایمان در قرآن: ایمان به خدا، فرشتگان، پیامبران، کتب آسمانی، روز آخرت و بازگشت به سوی او. یَا أَیّهَا الّذِینَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِی نَزّلَ عَلَی رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِیَ أَنزَلَ مِن قَبْلُ وَمَن یَکْفُرْ بِاللّهِ وَمَلاَئِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلّ ضَلاَلاً بَعِیدًا (سوره النسا آیه ۱۳۶)

ایمان آورید به خدا و فرشتگان و کتب آسمانی و پیامبران و روز آخرت و قضا و قدر خوب و بد (راوی بخاری)

دراسلام

در نظر اسلام خدا و روح و عالم غیب اساس توحید و فلسفه اسلامی بشمار می‌رود، بنابراین ایمان به این حقایق برای مسلمانان اساسی و اصولی است و کسی که به این اصول ایمان نداشته باشد نمی‌تواند ایدئولوژی و مکتب اسلام را بپذیرد. برای رسیدن به این حقایق راه‌های مختلفی وجود دارد، عده‌ای سعی می‌کنند از راه منطق، از راه فلسفه، از راه علم، از راه تجربه، از راه‌های مختلفی به این حقایق برسند

متن زیر ازکتاب انسان وخدا اثردکترچمران استخراج شده‌است:

"همان‌طور که می‌دانید علم ما کافی نیست و نمی‌تواند که خدا را و ماوراءالطبیعه را و روح را دریابد، در این شکی نیست که حدود و محدودیت علم اجازه نمی‌دهد که اشیاء ماوراء علم در حیطه تجربه درآید، بنابراین راه دیگری لازم است. برای رسیدن به این اصول ما از انسان شروع می‌کنیم.

می‌گوئیم که انسان خلیفه خداست در زمین، تجلی خداست بر روی این آب و خاک و بنابراین اگر

انسان را بشناسیم و قدرت او را و حدود او را تشخیص دهیم چه بسا که قادر خواهیم بود حقایقی را دربارهٔ روح و خدا و ماوراءالطبیعه نیز درک کنیم؛ بنابراین روش و برخورد ما در این جهت است که سعی کنیم انسان را بشناسیم و با تجاربی که با زندگی روزمره این انسان سر و کار دارد به این حقایق برسیم.

برای شناخت این انسان ابتدا یک تئوری و نظریه برای دوستان مطرح می‌کنم و بعد سعی می‌کنم که این نظریه را با تجربه اثبات کنم، بنابراین چیزی را که بیان می‌کنم یک زیر بنا و اساس برای بحث فلسفی ما در آینده خواهد بود و آن در رابطه با شناخت انسان است.

تفاوت ایمان اسلامی با ایمان مسیحی

تعریف‌های گروه‌های یاد شده از ایمان نشان می‌دهد که در نظر آنان ایمان اسلامی «دست‌آوردی انسانی» است که برای شخص مؤمن حاصل می‌شود. در فطرت، یا عقل، یا تواناییهای انسان این سرمایه برحسب آفرینش وجود دارد که خداوند و پیامبران و کتاب‌های او را بشناسد و به آنها ایمان آورد و با ایمان زندگی کند. ایمان در این مفهوم ایمان به یک «راز» نیست. ظاهراً از این جهت تفاوت اساسی میان ایمان اسلامی و ایمان مسیحی وجود دارد. ایمان مسیحی ایمان به یک «راز» است. در مسیحیت، هم وحی یک حقیقت مافوق طبیعی است و هم ایمان؛ و این دو حقیقت مافوق طبیعی، قلمرو آشکار شدن رازگونهٔ خداوند برای انسان از طریق عیسی مسیح است.

در مسیحیت

ترجمه کلمه ایمان در عهد جدید برگرفته از کلمه یونانی πίστις است که همچنین می‌توان آن را اعتقاد یا اعتماد نیز ترجمه کرد. در مسیحیت دیدگاه‌های مختلفی راجع به ماهیت ایمان وجود دارد. برخی ایمان را به عنوان اثبات کننده و دلیلی برای متقاعد شدن دربارهٔ درست بودن چیزی می‌دانند. در این دیدگاه، شخص زمانی درستی چیزی را قبول می‌کند که همراه با شواهد کافی ارائه شده باشد. الهی‌دان گرگ بوید برعکس این استدلال معتقد است که ایمان شامل تردید و شک می‌باشد.

دیدگاه‌های مختلفی راجع به پیامدهای ایمان موجود است. برخی معتقدند ایمان حقیقی منجر به انجام اعمال نیک می‌شود، در حالی که دیگران معتقدند چون ایمان به عیسی مسیح زندگی جاودان به ارمغان میاورد، لزوماً باعث اعمال نیک نمی‌شود. صرف نظر از اینکه عقیده یک مسیحی به کدام رویکرد اعتقادی نزدیک تر است، همه در اینکه ایمان مسیحی بر پایه آرمان‌ها و تعالیم زندگی عیسی مسیح استوار است، هم نظر هستند. فرد مسیحی رازها و برکات و فیض خدا را می‌بیند، و به جستجوی دانستن و اطاعت از خدا روی می‌آورد. برای یک مسیحی، ایمان راکد و بی حرکت نیست، بلکه باعث یادگیری بیشتر او دربارهٔ خدا و رشد معنوی او می‌شود. خدا خاستگاه و مبدأ ایمان مسیحی است.

در مسیحیت، ایمان باعث تغییر می‌شود بطوریکه به جستجوی درک بزرگتری از خدا می‌انجامد. ایمان، فیدیسم یا اطاعت ساده از مجموعه ای از قوانین و احکام نیست. قبل از اینکه یک مسیحی ایمان داشته باشد، باید بداند به چه کسی و به چه چیزی ایمان دارد. بدون درک این مطلب، ایمان حقیقی امکان‌پذیر نیست؛ و این مفهوم در بنیان اجتماعات ایمانداران، کتاب مقدس،سنت‌ها و تجربه‌های شخصی فرد ایماندار ریشه دوانده است. در ترجمه‌های انگلیسی عهد جدید، کلمه ایمان به طور کلی به اسم یونانی πίστις (پیستیس) یا فعل یونانی πιστεύω (پیستئو) به معنای اعتماد داشتن، اطمینان داشتن، مورد اطمینان بودن و خاطر جمع بودن اشاره دارد.

شناخت انسان

در شناخت انسان سه قسمت مهم و متمایز تشخیص می‌دهیم: اول جسم، دوم نفس، و سوم روح. در اکثر بحثهای فلسفی که عده زیادی مطرح می‌کنند انسان را به دو عامل تقسیم می‌کنند، می‌گویند قسمت مادی و قسمت معنوی یا قسمت مادی و قسمت روحی؛ ولی در این تجزیه و تحلیلی که هم اکنون مطرح می‌کنم می‌بینم که انسان به سه جزء تقسیم می‌شود و نفس و روح با هم اختلاف کلی دارند، یک حقیقت نیستند، دو حقیقت هستند که سعی می‌کنم در این بحث این موضوع را برای شما روشن کنم، حتی در لغت فرانسه و انگلیسی هم بین نفس و روح اختلافی وجود دارد، روح را به انگلیسی «اسپریت» Spirit و نفس را «سٌل» Soul می گوئیم -عشق=ایمان وهر دو یک شخصیت هستند مثل فرق خدادر هر گونه زبان یعنی اگر به عشق رسیدی حالا در زبان عربی (ارسلت الی ایمان). "...... ایمان خود را قوی کنید

رابطه ایمان با عقل

امام صادق شیعیان:

عقل راهنمای مؤمن است.