برهمن

برای دیگر کاربردها، برهمن (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برهمن واژه ای هندی

بَرَهمَن (سانسکریت: ब्रह्मन्، آوانگاری: Brahman) واژه‌ایست که از زبان هندی به زبان فارسی آمده و به معنای پیشوا و روحانی برهمایی است. همچنین طبقه برهمنان برجسته‌ترین طبقه در میان گروه‌های مردم در هندوستان بوده‌اند.

برهمن (ब्रह्मन्) یا برهما، ن آخر آن بیانگر حالت فاعلی است. برهمن از ریشه brh در زبان سانسکریت به معنی رشد و گسترش است. واژه برهمن به صورت اسم مذکر به معنی روحانی است اما اسم خنثی برهمن به معنی حقیقت مطلق یا خداوند است. برخی واژه برهما و واژه ابراهیم را از یک ریشه دانسته‌اند و همچنین ریشه مشترکی بین ادیان ابراهیمی و آیین برهمایی قائل شده‌اند.

• در یک کتاب قدیمی هندی چنین آمده‌است که «در زمان‌های دور شی ای که نه می‌توان آن را با نامی توصیف نمود و نه شکل آن مشخص و معلوم بوده وجود داشته‌است. این شی زمین و آسمان را پوشانده بود و زمانی که خدایان این شی را دیدند، آن را گرفته و با صورت بر زمین کوفتند. هنگام پرت‌کردن این شی بر روی زمین خدایان خود نیز به آن چسبیدند. برهما که شی را توسط خدایان تسخیر نموده بود آن را وستا-پروشا نامید.
• ولواهسن توضیح می‌دهد که نام گذاشته شده بر روی این شکل ماندالا هست، بنابراین وستا-پروشا ماندالا در واقع فرمی است که وجود و دنیای پدیده‌ها تابع آن هستند. وستا-پروشا ماندالا تصوری از قوانین حاکم بر جهان است که انسان نیز مانند زمینی که بر روی آن می‌زید مقهور آن است.

منابع

History of Urban Design before the industrial revolution by A. E. James Morris

تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی / جیمز موریس / چاپ اول ۱۹۷۴ / ترجمه راضیه رضازاده / انتشارات دانشگاه علم و صنعت / چاپ هفتم ۱۳۸۸

---