نقد دین
 | این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
| بخشی از سری‌ها |
| بی‌دینی |
|---|
|
|
|
مردم |
| بخشی از مجموعه مقاله‌های |
| نقد دین |
|---|
| دین‌ها |
| اشخاص مذهبی |
| متون |
| منتقدان |
| خشونت |
| موضوع‌های دیگر |
نقد دین، انتقاد از مفاهیم، آموزه‌ها، اعمال و درستی دین است، به علاوه دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعیِ مرتبط با آن‌ها.[۱]
نقد دین، تاریخ دیرینه دارد و حداقل، به قرن ۵ پیش از میلاد در یونان باستان با دیاگوراس «بی‌خدای» ملوس، و قرن ۱ پیش از میلاد در رم باستان با De rerum natura نوشته تیتوس لوکرتیوس کاروس برمی‌گردد؛ و تا بیخدایی نو با نویسندگانی چون سم هریس، دنیل دنت، ریچارد داوکینز، ویکتور استنجر و کریستوفر هیچنز اسبق ادامه دارد. یا به شکل متفاوت، نقد دینی توسط منتقدان ادبی چون هارولد بلوم به عنوان نوعی تبادل نظر دینی که سکولار است ولی ذاتاً ضددین نیست استفاده شده‌است. نقد دین موضوع پیچیده‌ایست؛ زیرا تعاریف و مفاهیم مختلفی از دین در زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف است. با وجود رده‌های متنوعی از دین، چون: یکتاپرستی، چندخدایی، همه‌خدایی و انواع مختلف برخی ادیان، مثل یهودیت، مسیحیت، اسلام، تائوئیسم، بودیسم و بسیاری دیگر، همیشه معلوم نیست که نقد به کدام جریان، نشانه رفته‌است و تا چه میزان به ادیان دیگر، قابل تعمیم است. منتقدان دین معمولاً دین را از تاریخ‌گذشته، خطرناک برای شخص و جامعه، مانعی برای پیشرفت علم، منبع اعمال و رسوم غیراخلاقی و مضر و ابزاری سیاسی جهت کنترل اجتماع می‌دانند.[۲]
نقد مفاهیم دینی[ویرایش]
همچنین ببینید ایمان و عقلانیت برخی انتقادات به ادیان توحیدی:
- بعضی اوقات باورهای این ادیان با دانش تناقض دارد.
- انجام بعضی رفتارهای غیر عقلانی. (مانند ممنوعیت پوشیدن پوشاکی که در آن از چندین جنس یا گونه الیاف استفاده شده در عهد عتیق یا همچنین تنبیه کودکانی که پدر و مادر گنهکار دارند)
- تضاد درونی در وحی‌ها (یعنی اختلاف سخنان در کتاب مقدس میان چهار انجیل عهد جدید)[۳]
ادعاهای متناقض «تنها دین الهی بودن»[ویرایش]
![[نشان]](/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
عدم پیوستگی[ویرایش]
با نگرش به چگونگی پیدایش و افول ادیان و اعتقادهای گوناگون شاهد فراموش شدن ادیان زیادی بودیم مانند: شبتای زوی، اساطیر اسکاندیناوی، اساطیر یونانی و اساطیر روم که برهانی بر عدم امتداد خط و مش ابدی ادیان است و به خاطر شرایط خاص اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره تاریخی دارای پیروان خاص خود بودند.[۳]
توضیح منشأ به عنوان غیرالهی[ویرایش]
ساخته اجتماع[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
روایات برای راحتی و معنی‌بخشی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
افیون توده[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
ویروس مغز[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
هذیان و بیماری روانی[ویرایش]
بقیه، امثال سم هریس، دین را با بیماری روانی مقایسه می‌کنند، و می‌گویند دین «اجازه می‌دهد موجودات انسان در غیر این صورت عادی، قادر باشند میوه‌های ثمره‌های دیوانگی را برداشت کنند و آن‌ها را مقدس بشمارند.»[۴]
همچنین مطالعات روان‌شناسی ای روی پدیده عرفان، و پیوندهای بین جنبه‌های آشفته‌کننده تجربیات عرفانی خاص و ارتباط‌هایشان با آزارهای دوران کودکی وجود دارد.[۵][۶][۷]
مرحله نابالغ پیشرفت اجماعی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
ضررها به فرد[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
شست‌وشوی مغزی کودکان[ویرایش]
کودکان از روزی که به دنیا می‌آیند با پدیده ای به نام دین روبه رو می‌شوند.
مراقبت ناکافی پزشکی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سندروم اورشلیم[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
موضوعات مرتبط با جنسیت[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سنگسار و قتل‌های ناموسی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
قربانی کردن خون[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
ضررها به جامعه[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
جنگ‌های مقدس و تروریسم مذهبی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سرکوب پیشرفت علمی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سرکوب هنر و ادبیات[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
اخلاقیات[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
رفتار با همجنس‌گرا[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
نژادپرستی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
رفتار با زنان[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
شکار ساحره[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
خشونت با حیوانات[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
اهداف فاسد رهبران[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
رهبران فاسد یا غیراخلاقی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سلطه‌گری دینی[ویرایش]
| این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
جستارهای وابسته[ویرایش]
|
نقد ادیان خاص |
منتقدان قابل توجه دین |
منابع[ویرایش]
- ↑ Beckford, James A. (2003). Social Theory and Religion. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-77431-4.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Criticism of religion». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۰۱ مارس ۲۰۱۳.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «Criticism of religion».
- ↑ Harris, Sam (2005). The End of Faith. W.W. Norton. p. 73. ISBN 978-0-393-03515-5.
- ↑ The Psychology of Mysticism". The Primal page
- ↑ Mysticism and Psychopathology". The Primal page.
- ↑ Atlas, Jerrold (2003). "Medieval Mystics' Lives As Self-Medication for Childhood Abuse".
