حاکمیت دینی
بخشی از سلسله مقالههای سیاسی |
شیوههای حکومت |
---|
ساختار قدرت |
منبع قدرت |
الیگارشی (فرمانروایی یک گروه) |
اقتدارگرایی (فرمانروایی یک نفر) |
نظریه قدرت |
درگاه سیاست (en) |
بخشی از مجموعه مباحث دربارهٔ |
سیاست |
---|
![]() |
رشتههای دانشگاهی |
ارگانهای دولتی |
Subseries |
درگاه سیاست |
حاکمیت دینی یا دینسالاری یا تئوکراسی (به انگلیسی: Theocracy) به نوع خاصی از حکومت گفته میشود که در آن اصالت به قوانین دینی و فرد روحانی داده شدهاست، و نوعی حکومت است که در آن «خدا» مبنای سیاسی حاکمیت است و حکومت را مدعیان نمایندگی خدا در رأس امور اداره میکنند.
بدین ترتیب مذهب غالب، اصلیترین تعیینکنندهٔ خط مشی ادارهٔ جامعه در نظام دینسالار است. دینسالاری در تاریخ اسلام نیز به کرّات ظاهر گردیدهاست.[۱]
امروزه، از میان ۱۹۲ عضو سازمان ملل متحد، جمهوری اسلامی ایران تنها حکومتی است که بنا و اساس آن بر مبنای دینسالاری است.[۲][۳][۴][۵][۶]
تاریخچه[ویرایش]
واژه تئوکراسی از واژه یونانی θεοκρατία به معنی «حکومت خداوند» ریشه میگیرد. تئوکراسی اولین بار توسط جوزفیوس فلاویوس در قرن اول میلادی مطرح شد تا ویژگیهای حکومت یهودیان را مشخص کند. جوزفیوس این چنین استدلال کرد که حکومت یهودیان به دلیل آنکه در هیچکدام از سه نوع دولت شناخته شده یونانیان، یعنی پادشاهی، اشرافی و آنارشیسم (به مثابه پارادوکس هر نوع حکومتی) جا نمیگرفت، منحصر به فرد به حساب میآمد، از همین رو جوزفیوس تئوکراسی را به عنوان چهارمین شکل حکومتی که در آن خدا و قوانینش قدرت مطلق هستند تفسیر کرد. تعریف یوسف فلاوی تا قبل از عصر روشنگری کاملاً قابل قبول بود تا زمانی که این اصطلاح شروع به کسب مفاهیم جامعتر و به صورت غیرقابل انکاری منفی کرد، بخصوص وقتی که مورد تفسیر هگل قرار گرفت.
حکومتهای دینسالار در حال حاضر[ویرایش]
ایران[ویرایش]
حکومت جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک جمهوری دینسالار تفسیر شدهاست. فرمانده کل قوا یا رهبر که یک فرد روحانی است توسط مجلس خبرگان رهبری انتخاب میشود که صلاحیت نامزدهای انتخابات آن توسط شورای نگهبان قانون اساسی بررسی میشود و همچنین نیمی از اعضای شورای نگهبان توسط رهبری و باقی توسط ریاست قوه قضائیه انتخاب میشوند.[۷] شورای نگهبان قانون اساسی وظیفه دارد که هر قانون تصویب شده در مجلس را با قانون اساسی و قوانین شریعت اسلام مطابقت دهد، همچنین موظف است صلاحیت همه نامزدهایی را که جهت شرکت در هر انتخابات به جز انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در وزارت کشور ثبت نام میکنند را بررسی کند و پس از آن اجازه شرکت در انتخابات را به آن کاندیدا بدهد. مواردی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صراحتاً به اسلامی بودن نظام و قوانین اشاره دارد.
واتیکان[ویرایش]
شخص اول در ادارهٔ واتیکان، پاپ اعظم است که در عالیترین مسند قرار دارد و حق قانونگذاری و ادارهٔ دولت برای او محفوظ است.
کوه آتوس[ویرایش]
کوه آتوس شبهجزیرهای کوهستانی ارتدکس شرقی خودمختار تحت حاکمیت پاتریارکنشین جهانی قسطنطنیه در یونان است.
پانویس[ویرایش]
- ↑ Islam and Theocracy نوشته Mazheruddin Siddiqi، 1953
- ↑ Iran and its place among nations. Mafinezam, Mehrabi. Praeger. 2008. ISBN 978-0-275-99926-1 pp.107
- ↑ Mark Palmer, Breaking the Real Axis of Evil. 2003 ISBN 0-7425-3254-2 pp.236
- ↑ Ewan W. Anderson, William Bayne Fisher. The Middle East: Geography and Geopolitics. Routledge, 2000 ISBN 0-415-07667-6 pp.304
- ↑ Hesi Carmel. Intelligence for Peace: The Role of Intelligence in Times of Peace. Routledge, 1999 ISBN 0-7146-4950-3 pp.204
- ↑ George E. Marcus. Perilous States: Conversations on Culture, Politics, and Nation. University of Chicago Press. 1993. ISBN 0-226-50447-6 pp.112
- ↑ "CIA World Factbook - Iran", Cia.gov Retrieved on 2009-08-10.