هارمونی

برای دیگر کاربردها، هارمونی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

هارمونی به چگونگی فاصله‌های موسیقیایی خوشایند در اجرای همزمان نت‌ها گفته می‌شود که خصوصا آکوردها کاربرد دارد، بر خلاف ملودی‌ها که به خوشایندی نواختن نت‌های متوالی (و نه همزمان) می‌پردازد. هارمونی سبب ژرفا بخشیدن و غنای ملودی می‌شود. یک آفریننده موسیقی عامیانه (مانند یک خواننده که از گیتار استفاده می‌کند)، با آزمایش آکوردهای گوناگون، هم‌خوان ترین آکوردها با حالت ملودی را برمی‌گزیند. در موسیقی کلاسیک غربی، موسیقیدان همزمان به خلق ملودی و هارمونی می‌پردازد. در برخی از انواع موسیقی‌های بداهه‌پردازانه مانند جاز نوازندگان بر مبنای چینش مشخصی از آکوردها، به آفرینش ملودی می‌پردازند.

کنسیونانس و دیسیونانس

کنسیونانس فاصله ای در آکورد است که تاثیری قابل قبول و مطبوع بر شنونده دارد.

دیسیونانس فاصله ای در آکورد است که عکس تاثیر کنسیونانس را ایجاد می کند. یعنی چیزی شبیه به حالت نامطبوعیت و تنش. موسیقی بدون دیسیونانس مانند زندگی بدون دردسر و ناراحتی، رنگ خود را باخته و از هیجان تهی می شود.

خصیصه مشترک در تمام دیسیونانس ها این است که ناپایدارند و به یک صدا (درجه) بالاتر یا پایین تر از خود گرایش دارند، که به این حالت «حل شدن» می گویند. با حل شدن نت نامطبوع به یک درجه بالاتر یا پایین تر از خود به فاصله ای مطبوع می رسیم. به طور کلی، هرچقدر تعداد هارمونیک های مشترک تشدید شده بیشتر باشد، آن دو نت حالت کنسونانس بیشتری خواهند داشت و نسبت به یکدیگر مطبوع ترند.

تریاد

به معنی سه تایی، بیشتر منظور اشاره به سه تایی های فواصل سوم است. ; که باهم نواختن آنها تشکیل آکورد و منفک (جدا) نواختن و پشت سر هم نواختن آنها تشکیل آرپژ می دهد. مثلا در آکورد C ( دو ماژور ) سه صدا داریم دو Do - می Mi - سل sol (فواصل اول (تونیک tonic ) - سوم و پنجم) تریادهایی که باهم سه تا سه تا از نظر فاصله اختلاف دارند و سه تا هم هستند. تریاد در مورد کلیه ی آکورد های سه تایی از جمله مینور - ماژور و کاسته ( Dim ) و افزوده ( aug ) صدق می کند.

آرپژ

هر گاه در موسیقی یا نوازندگی، نت های یک آکورد به صورت جداو پشت سر هم در یک ریتم مشخص زده شود به این عمل اجرای آرپژی آکورد یا همان آرپژ می گوییم.

منبع

کیمی ین، راجر، درک و دریافت موسیقی صص ۱۰۸-۱۰۴، مترجم: حسین یاسینی، نشر چشمه، شابک ۶-۴۸-۶۱۹۴-۹۶۴