- Afrikaans
- العربية
- مصرى
- Asturianu
- Azərbaycanca
- Башҡортса
- Беларуская
- Български
- বাংলা
- Bosanski
- Català
- کوردی
- Čeština
- Cymraeg
- Dansk
- Deutsch
- Zazaki
- Ελληνικά
- English
- Esperanto
- Español
- Eesti
- Euskara
- Suomi
- Français
- Frysk
- Kriyòl gwiyannen
- Gàidhlig
- Galego
- עברית
- हिन्दी
- Hrvatski
- Magyar
- Հայերեն
- Interlingua
- Bahasa Indonesia
- Ido
- Íslenska
- Italiano
- 日本語
- Patois
- ქართული
- Қазақша
- 한국어
- Кыргызча
- Latina
- Lëtzebuergesch
- Lingua Franca Nova
- Lietuvių
- Latviešu
- മലയാളം
- Bahasa Melayu
- Nederlands
- Norsk nynorsk
- Norsk bokmål
- Occitan
- Norfuk / Pitkern
- Polski
- پنجابی
- پښتو
- Português
- Română
- Русский
- Русиньскый
- Srpskohrvatski / српскохрватски
- Simple English
- Slovenčina
- Slovenščina
- Shqip
- Српски / srpski
- Svenska
- Тоҷикӣ
- ไทย
- Tagalog
- Türkçe
- Татарча/tatarça
- Українська
- اردو
- Oʻzbekcha/ўзбекча
- Tiếng Việt
- Winaray
- 吴语
- 中文
- Bân-lâm-gú
- 粵語
دادارباوری
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکیپدیا برای ارجاع به منابع، با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. |
بخشی از سلسله مقالات در مورد: |
خداباوری |
---|
|
دادارباوری[۱] یا خدااِنگاری یا دئیسم (به انگلیسی: Deism) برگرفته از واژه لاتین deus به معنای «خدا»، فلسفهای است که میگوید خدایی وجود دارد و به عنوان آفریننده و دادار، عامل خلق همه چیز است؛ دئیسم مداخلهٔ مستقیم خداوند در عملکرد جهان را رد میکند (خداباوری دینناباورانه). دادارباوری، مرتبط با فلسفه دینی و جنبشی است که وجود خدا را از طریق عقل استنتاج میکند. دادارباوری دربارهٔ اینکه خدا در خارج از گیتی چه انجام میدهد، هیچگونه موضعگیری نمیکند. این رویکرد برخلاف اصل اعتمادگرایی در ادیان اسلام، مسیحیت، یهودیت است که بر وحی در کتب تکیه میکنند.[۲] خداانگاران بیشتر، رویدادهای فراطبیعی مانند معجزه و پیشگویی را رد میکنند و باور دارند که خدا در زندگی انسانها و قوانین طبیعی گیتی مداخله نمیکند. آنچه که آئینهای سازماندهیشده، وحی و کتاب آسمانی مینامند، خداانگاران تفسیرها و برداشتهای دیگر میدانند. به باور خداانگاران بزرگترین هدیهای که خدا به انسان دادهاست، دین نیست، بلکه قدرت درک و استنتاج و نتیجهگیری است. میتوان گفت خداانگاران خدا را تنها یک خالق میدانند نه یک ناظر.
دادارباوری در قرن ۱۷ و ۱۸ در دورهٔ روشنگری بهویژه در فرانسه، بریتانیا، ایالات متحده رواج بسیار یافت. همچنین در میان مسیحیانی که نمیتوانستند مفاهیمی مانند سهگانگی خدا، الٰهی بودن مسیح، معجزهها، بیخطایی نوشتهها یا عصمت وحی را قبول کنند، امّا به خدای یکتا اعتقاد داشته باشند. در ابتدا گروه خاصّی تشکیل نشده بود، ولی این بینش بعدها باعث به وجود آمدن آیینهایی مانند توحیدگرایی و جهانگرایی توحیدگرا بودن شد و تا امروز به شکلهای دادارباوری مدرن و دادارباوری کلاسیک ادامه دارد.
خلاصه[ویرایش]
دئیسم (Deism) یعنی اعتقاد به خدایی بینقص در آفرینش که نیازی به دخالت در امور هستی جهت اصلاح نقوص ندارد.[نیازمند منبع]
پیرامون دادارباوری[ویرایش]
دادارباوری خود زیر مجموعهای ازماهان خداشناسی است. هر دو شامل باور به خدا هستند. مانند خداشناسی، دادارباوری باوری بنیادی است که ادیان میتوانند برمبنای آن ایجاد شوند. مانند ادیان یهودیت، مسیحیت، اسلام که براساس خداشناسی بنا شدهاند؛ آیینهای جهانگرایی توحیدگرا و کنفوسیانیسم نیز براساس دادارباوری ایجاد شدهاند. همچنین دادارباوری به یک سری اعتقادات شخصی دربارهٔ نقش طبیعت در معنویّت نیز منسوب میشود.
باورهای دادارباوری دربارهٔ موضوعات دینی گوناگون، دیدگاههای متفاوت بسیاری دارند.
پانویس[ویرایش]
- ↑ [فرهنگ علوم انسانی، داریوش آشوری، نشر مرکز، چاپ اول، ۱۳۷۴، تهران، وص ۹۱، مدخل Deism]
- ↑ Catechism of the Catholic Church - Man's capacity for God
جستارهای وابسته[ویرایش]
- خدا
- مفهوم خدا
- همهدادارباوری
- فهرست دادارباوران
- جهانگرایی توحیدگر
- ذهن آزاد
- آفرینشگرایی انقلابی
- دادارباوری تشریفاتی
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اندیشهٔ خدامحورانه | ||
---|---|---|
|
مفاهیم دینی | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مفهوم خدا |
| ||||||||||||
وجود خدا |
| ||||||||||||
الهیات |
| ||||||||||||
مسئله زبان دینی | |||||||||||||
مسئله شر | |||||||||||||
(برپایهی تاریخ فعالیت) |
| ||||||||||||
موضوعات مرتبط | |||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
|
![]() | این یک مقالهٔ خرد فلسفه است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
- مقالههای نیازمند ارجاعهای اضافی
- همه مقالههای نیازمند ارجاعهای اضافی
- مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی
- همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع
- الگو:دین و مذهب
- الگوهای درگاه با درگاههای ناموجود
- صفحههای حاوی الگوی درگاه خالی
- مقالههای دارای واژگان به زبان فرانسوی
- مقالههای دارای واژگان به زبان عبری
- مقالههای دارای واژگان به زبان لاتین
- همه مقالههای خرد
- مقالههای خرد فلسفه