ویلهلم فون هومبولت
ویلهلم فون هومبولت | |
---|---|
زادهٔ | ۲۲ ژوئن ۱۷۶۷ |
درگذشت | ۸ آوریل ۱۸۳۵ (۶۷ سال) |
ملیت | Prussian |
محل تحصیل | University of Frankfurt (Oder) (no degree) دانشگاه گوتینگن (no degree) |
دوره | فلسفه سده نوزدهم |
حیطه | Western Philosophy |
مکتب | Berlin Romanticism Romantic linguistics |
علایق اصلی | فلسفه زبان |
ایدههای چشمگیر | Language as a rule-governed system Humboldtian model of higher education |
تأثیرگرفته از | |
تأثیرگذار بر |
فریدریش ویلهلم کریستین کارل فردیناند فون هومبولت (۲۲ ژوئن ۱۷۶۷ – ۸ آوریل ۱۸۳۵) زبانشناس، دیپلمات و فیلسوف پروسی و بنیانگذار دانشگاه هومبولت بود.
زندگی و اندیشه
[ویرایش]هومبولت در ۱۷۶۷ در نزدیکیهای برلین متولد شد. برادرش الکساندر فون هومبولت دانشمند و کاشف مشهوری بود، اما ویلهلم حقوق، ادبیات باستان و فلسفه خواند. او مدتی در نظام قضایی خدمت کرد و بعد به جنوا رفت و در آنجا به مطالعهٔ علوم انسانی و هنر پرداخت و در حوزههایی مختلفی از جمله زیباییشناسی، ادبیات، فلسفه و مردمشناسی، قلم زد. وارد حلقههای دیپلماتیک و سیاسی شد و با شیلر و گوته رابطهٔ نزدیکی برقرار کرد. در نهایت هومبولت تمرکز خود را بر مطالعات زبانشناختی گذاشت و بهطور مشخص به مسائل هرمنوتیک علاقهمند شد.
تمام آثاری که او در مورد شعر و ادبیات و زبان نوشت تأثیر سرنوشتسازی بر هرمنوتیک گذاشت. علاوه بر این، هومبولت همانند معاصران خود به این آگاهی رسید که مطالعهٔ تاریخ به دلیل محتوای اومانیستی آن ضرورت دارد. همین توجهات سبب شد تا هرمنوتیک در نوشتههای تأثیرگذار تاریخی او محور قرار بگیرد و نظرات تأثیرگذاری در این زمینه مطرح کند. هومبولت پیوند جداییناپذیری بین سرشت آدمی و زبان و ساختار درونی ذهن برقرار میکند. او باورهای مشترکی با همعصران خود در این حوزه همانند شلایرماخر، دبلیو. شلینگ، اف. شلینگ و نوالیس در مورد دیدگاههای عمومی زبانشناختی رمانتیک داشت و در فلسفهٔ زبان خود برخی از نظرات شلایرماخر را اخذ کرد. او در کتاب درآمدی بر زبانکاوی که بعد از مرگ در ۱۸۳۶ منتشر شد، استدلال میکند فهم از سرشت ذاتی زبانی آدمی سرچشمه میگیرد و خود فهم قابلیتی درونی و ذاتی و نه بیرونی است.[۱]
منابع
[ویرایش]- ↑ ایوُن شِرَت، فلسفهٔ علوم اجتماعی قارهای، ترجمهٔ هادی جلیلی، تهران: نشر نی، ۱۳۸۷، صص ۹۵–۱۰۰.
- زبانشناسی نظری، محمد دبیرمقدم، تهران: سمت، ۱۳۸۳
- آموزگاران اهل آلمان
- اخلاقگرایان اهل آلمان
- استادان دانشگاه اهل آلمان
- اشراف اهل آلمان
- اعضای افتخاری آکادمی علوم سن پترزبورگ
- اعضای انجمن عتیقهفروشان ایالات متحده آمریکا
- اعضای فرهنگستان علوم باواریا
- اعضای فرهنگستان علوم پروس
- اعضای فرهنگستان کتیبهشناسی و زبانهای باستانی فرانسه
- اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا
- اعضای هیئت علمی دانشگاه هومبولت برلین
- الکساندر فون هومبولت
- انسانشناسان اهل آلمان
- انسانشناسان
- اهالی آلمان در سده ۱۹ (میلادی)
- اهالی پوتسدام
- درگذشتگان ۱۸۳۵ (میلادی)
- دیپلماتهای سده ۱۸ (میلادی)
- دیپلماتهای سده ۱۹ (میلادی)
- زادگان ۱۷۶۷ (میلادی)
- زبانشناسان اهل آلمان
- زبانشناسان زبانهای یوتو آزتک
- سیاستمداران اهل آلمان جنگهای ناپلئونی
- شناختشناسان
- عصر روشنگری
- فیلسوفان آموزش و پرورش
- فیلسوفان اجتماعی
- فیلسوفان اخلاق
- فیلسوفان اهل آلمان
- فیلسوفان ذهن
- فیلسوفان زبان
- فیلسوفان سده ۱۸ (میلادی) اهل آلمان
- فیلسوفان سده ۱۹ (میلادی) اهل آلمان
- فیلسوفان سده ۱۹ (میلادی)
- فیلسوفان سیاسی
- فیلسوفان عصر روشنگری
- فیلسوفان علوم اجتماعی
- فیلسوفان فرهنگ
- فیلسوفان مسیحی
- لوتریانهای اهل آلمان
- لیبرالهای کلاسیک اهل آلمان
- لیبرالهای کلاسیک
- مدیران آکادمیک اهل آلمان
- منتقدان اجتماعی
- منتقدان فرهنگی
- نظریهپردازان تمدن غرب
- نویسندگان فلسفه
- نویسندگان مرد اهل آلمان
- نویسندگان مرد غیرداستانی اهل آلمان
- مفسران اجتماعی
- لیبرترینهای اهل آلمان
- نظریهپردازان لیبرترین