طالبان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری پرش به جستجو
طالبان
شرکت‌کننده در جنگ افغانستان
Flag of the Taliban
پرچم طالبان.
فعالیت ۱۹۹۴–۱۹۹۶ (شبه نظامی)
۱۹۹۶–۲۰۰۱ (دولت)
۲۰۰۲-اکنون (شورش)
ایدئولوژی * بنیادگرایی دیوبندی[۱][۲][۳][۴]
گروه‌ها پشتون‌ها[۹][۱۰]
رهبران هبت‌الله آخوندزاده (رهبر کنونی)
ستاد * قندهار، افغانستان (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
ناحیهٔ
عملیات‌ها 		Taliban insurgency in Afghanistan (2015–present).svg
  تحت کنترل دولت افغان، ناتو، و متحدان
  تحت کنترل طالبان، القاعده، و متحدان
  تحت کنترل دولت اسلامی (داعش) و حزب حرکت اسلامی ازبکستان
نیرو ۴۵۰۰۰ (مقرر ۲۰۰۱)[۱۵]
۱۱۰۰۰ (مقرر ۲۰۰۸)[۱۶]
۳۶۰۰۰ (مقرر ۲۰۱۰)[۱۷]
۶۰۰۰۰ (مقرر ۲۰۱۴)[۱۸]
سرچشمه‌گرفته از دانشجویان جمیعت علمائی اسلام
متحدان * Flag of Tehrik-i-Taliban.svg جنبش طالبان پاکستان
مخالفان مخالفان دولتی

افغانستان جمهوری اسلامی افغانستان[۲۲]
ناتو ناتو[۲۳]
آیساف
مخالفان غیردولتی

نبردها/جنگ‌ها جنگ کابل (۱۹۹۲-۱۹۹۶)
جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
جنگ افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۱۴)
جنگ افغانستان (۲۰۱۵–اکنون)
بخشی از سلسله مقاله‌های سیاسی
پایه‌ها
موضوع‌ها
نمودها
نمای اسلامی
جنبش‌ها
نوشتارهای کلیدی
درگاه سیاست ‏(en)‏
پرچم رسمی طالبان

طالبان (به معنای طلبه‌ها) که خود را امارت اسلامی افغانستان می‌خوانند ,[۲۹] یک جنبش سیاسی و سازمان نظامی بنیادگرای اسلامی سنی در افغانستان است که هم‌اکنون درگیر جنگ (قیام یا جهاد) در این کشور است.[۳۰][۳۱]از سال ۲۰۱۶ مولوی هبت‌الله آخوندزاده رهبری طالبان را بر عهده دارد.[۳۲][۳۳][۳۴]

طالبان از شبه نظامیان روحانی تشکیل شده‌است و عقاید دگماتیسم مذهبی با ریشه‌هایی در مکتب حنفی دیوبندی،[۳۵] مذهب وهابیت و دیدگاه‌های جهادگرایی سلفی ابن تیمیه دارد. این گروه به شدت مخالف دولت‌های افغانستان و پاکستان است و از زمان پیدایش در سال ۱۹۹۴ تاکنون از طرف‌های درگیر در جنگ افغانستان بوده‌است و پس از تصرف افغانستان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ با نام امارت اسلامی افغانستان بر این کشور حکومت کرده‌است.

بیشتر افراد گروه طالبان پشتونهایی هستند که در مناطق شمال غربی پاکستان و دو سوی خط دیورند زندگی می‌کنند.[۳۶] طالبان از آغاز حمله آمریکا به افغانستان که موجب برکناری آنان از قدرت شد، با نیروهای آمریکا و ناتو نیز در جنگ هستند. رهبر کنونی طالبان پس از کشته شدن ملا اختر منصور، هبت‌الله آخوند زاده است. طالبان قشری و قبیله ای برخورد می‌کند. آن‌ها حتی با اخوانی‌ها و جماعتی‌ها و مودودی‌ها سر سازش ندارند.[۳۵]روز شنبه دهم اسفند ۱۳۹۸ برابر با ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ طالبان و ایالات متحده آمریکا در قطر توافقنامه‌ای برای بازگرداندن صلح به افغانستان امضا کردند.[۳۷]

پیدایش[ویرایش]

در ۱۰ اکتبر سال ۱۹۹۴ میلادی در اوج جنگ‌های داخلی افغانستان گروهی وارد منطقه سپین بولدک ولایت قندهار در جنوب افغانستان شدند و نام خود را «تحریک اسلامی طلبای کرام» نهادند. در میان رهبران طالبان اعراب وهابی از عربستان سعودی نیز وجود دارد.[نیازمند منبع] آن‌ها با شعارهای دینی اسلام مانند جهاد با شرک و کفر و اینکه هر کس کشته شود به بهشت خواهد رفت، به زودی پیروان زیادی از افغانستان و پاکستان پیدا کردند.

طالبان پاکستان نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی با هدف استقرار حکومت اسلامی و جاری کردن قوانین شرع در پاکستان، وارد مبارزه مسلحانه شدند. از طالبان پاکستان به عنوان شبکه‌ای متشکل از تعدادی گروه‌های تندرو محلی نام برده می‌شود.

در بدو امر مردم افغانستان به این گروه خوشبین بودند و گمان می‌کردند، آن‌ها می‌توانند به جنگ‌های داخلی افغانستان پایان دهند.[۳۸]

پیشروی سریع[ویرایش]

طالبان به سرعت مناطقی را در جنوب افغانستان که زیر تسلّط دولت مجاهدین به رهبری برهان‌الدین ربانی بود اشغال نمودند. آن‌ها یک ماه و دو روز پس از اعلام موجودیت، ولایت قندهار چهارمین ولایت مهم افغانستان را تصرف کردند. طالبان به پیشروی‌های خود ادامه می‌دادند و تعدادی از ولایات را بدون جنگ یکی پس از دیگری اشغال می‌نمودند که به ترتیب ولایات‌های چون میدان وردک، لوگر، خوست، هرات، جلال‌آباد و کابل را با اندک درگیری‌ها تا تاریخ ۲۶ سپتامبر ۱۹۹۶ به تصرف خود درآوردند.

ورود به کابل[ویرایش]

طالبان ۲۶ سپتامبر ۱۹۹۶ کابل پایتخت افغانستان را تصرف کردند. آنان به محض ورود؛ عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان که مربوط به قوم هزاره بود و محمد نجیب‌الله احمدزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان و برادرش شاهپور احمدزی را کشتند و جنازه‌هایشان را در چهارراه آریانا در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری افغانستان به نمایش گذاشتند. سپس به تدریج سه چهارم خاک افغانستان را متصرف شدند.

امارت اسلامی[ویرایش]

طالبان سپس نام حکومت خود را امارت اسلامی افغانستان گذاشتند و تشکیلات خود را از طریق رادیو افغانستان اعلان نمودند. کشورهای پاکستان، امارات متحده عربی و عربستان سعودی تنها سه کشوری بودند که طالبان را به رسمیت شناختند.[۳۹]

کشتار مردم هزاره[ویرایش]

پیرو گزارش‌های نهادهای بین‌المللی حقوق بشری، طالبان از در دورهٔ حاکمیت خود تاکنون دست به کشتار هزاران‌تن از مردم هزاره زده‌اند که از آن می‌توان به عنوان یک نسل‌کشی یاد کرد.[۴۰] قتل‌عام مردم هزاره در شهر مزار شریف در ماه اوت سال ۱۹۹۸ که هزاران‌تن از مردم هزاره در طی چند روز کشته شدند یکی از نمونه‌های این قتل‌عام‌ها به‌شمار می‌آید. بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر والی طالبان در آن هنگام، پس از تصرف شهر مزار شریف از هزاره‌ها (به دلیل شیعه مذهب بودن) به عنوان کافر یاد کرده و قتل آنان و غارت اموال شان را جایز دانست.

قتل‌عام هزاره‌ها در فاصله سال‌های ۱۹۹۹ تا سال ۲۰۰۱ در ولایت‌های سرپل و بامیان از نمونه‌های دیگر این کشتارهای جمعی می‌باشد. دیده‌بان حقوق بشر با انتشار گزارشی ویژه در سال ۲۰۰۱ به بخش‌های مهمی از این قتل‌عام‌ها به صورت مستند پرداخته‌است.[۴۱]

تخریب بزرگترین مجسمه‌های ایستاده بودا در بامیان[ویرایش]

دو مجسمه بودا در شهر بامیان در مرکز هزاره جات بلندترین مجسمه‌های ایستاده بودا در جهان محسوب می‌شدند (هر کدام با ارتفاع ۵۶ متر). سازمان علمی فرهنگی یونسکو این دو مجسمه را در فهرست ارزشمندترین آثار تاریخی جهان قرار داده بود و تنها آثار جهانی ثبت شده به عنوان میراث بشری از افغانستان می‌باشند. طالبان در ماه مارس سال ۲۰۰۱ این مجسمه‌ها را در کنار کشتار و سرکوب مردم هزاره تخریب کردند.[۴۲]

اعضا[ویرایش]

حلقه رهبری طالبان را کسانی تشکیل می‌دادند که تعدادی از آنان هیچ‌گاه دیده نشدند و با رسانه صحبت نکردند و تصویری از آنان مشاهده نشده‌است.

در مجموع رهبری طالبان در آن‌زمان را می‌توان به سه قسمت تقسیم کرد:

  1. طلاب: کسانیکه رهبری اصلی را به عهده داشتند؛ به سرکردگی ملا عمر
  2. آن‌هایی که دیدی باز تر نسبت به قضایا داشتند؛ به رهبری ملا احسان الله
  3. میانه‌روها که شمارشان کمتر بود و نقش زیادی در قضایای بزرگ سیاسی نیز نداشتند، زیرا شاید در صورت میانه‌روی منافعشان به خطر می‌افتاد.

در مجموع افراد زیر حلقه رهبری طالبان را تشکیل دادند:

  • ملا هیبت‌الله آخوند زاده (رهبر کل کنونی)[۳۸]

اعضای شورای داخلی[ویرایش]

  • ملا محمد ربانی
  • ملا احسان الله
  • ملا محمد
  • ملا عباس
  • ملا پاسانی

اعضای شورای مرکزی[ویرایش]

  • ملا محمدحسن
  • ملا نورالدین
  • ملا وکیل احمد
  • لملا شیرمحمدملنگ
  • ملا عبدالرحمن
  • ملا عبدالحکیم
  • سرداراحمد
  • حاجی محمد غوث
  • معصوم افغانی

طالبان به تدریج افراد زیر در پست‌های زیر تعیین نمودند.

  • رهبر کل: ملا محمد عمر
  • رئیس شورای کابل: ملا حمد ربانی
  • رهبر سیاسی لوگر: ملا محمد غوث
  • مسئول سواره مناطق اشغالی: ملا احسان الله
  • والی قندهار: ملا محمدحسن
  • والی هرات: ملا یارمحمد
  • والی پکتیا: ملا کرامت الله
  • وزیر خارجه: ملا شیر محمد استانکزی
  • رئیس بانک: ملا احسان الله احسان
  • وزیر اطلاعات و فرهنگ: ملا امیر خان متقی
  • رئیس امنیت ملی: ملا فاضل احمد
  • نماینده در سازمان ملل: حامد کرزی (مورد پذیرش کرزی واقع نشد) [نیازمند منبع]
  • وزیر پلان: قاری دین محمد
  • وزیر مهاجرین: ملا عبدالرقیب

شیوه حکومت طالبان[ویرایش]

طالبان با دیدگاهی بسته و با بازگشت به نگرش‌های مذهبی و زیر فشار قرار دادن مردم موجب نارضایتی قشر زیادی از مردم افغانستان شدند. آن‌ها نام حکومت افغانستان را از جمهوری اسلامی به امیرنشین (امارت اسلامی افغانستان) تبدیل نموده و رهبر خود، ملا محمد عمر، را به عنوان امیرالمؤمنین معرفی نمودند. طالبان قطعنامه‌های پیاپی شورای امنیت را نادیده گرفتند و تعدادی از خارجیان را از کشور اخراج نمودند.

حکومت طالبان با رادیو، تلویزیون، موسیقی، نقاشی، مجسمه‌سازی و آثار هنری مخالف بودند و مجسمه‌های بودا در بامیان را که از جمله غنائم فرهنگی و باستانی افغانستان بود را منهدم ساختند. در دوران حکومت طالبان، کریکت تنها ورزش مجاز در افغانستان به‌شمار می‌رفت.[۴۳] آنان به زنان اجازه نمی‌دادند تا بدون مرد محرم یا بدون حجاب از خانه‌هایشان بیرون بروند. مجازات لواط‌کاران و زناکاران مرگ و سنگسار بود و دست کسانی که دزدی می‌کردند، قطع می‌شد. مردم را برای ادای نماز، به زور از مغازه‌هایشان به مساجد می‌فرستادند. ریش مردان در نظام طالبانی باید بلند می‌بود و موهای سرشان را می‌بایست کوتاه می‌کردند. هر چند طالبان پخش هرگونه اخبار دال بر اختلاف داخلی این گروه را پنهان نگه می‌داشتند، اما گه‌گاه خبرهایی از اختلافات داخلی به بیرون درز می‌کرد.

اتهام همکاری پاکستان با طالبان[ویرایش]

گروه‌های مخالف طالبان همواره تلاش کرده‌اند تا جهانیان را از این موضوع آگاه کنند که طالبان از سوی سازمان اطلاعات پاکستان یاری می‌شوند. این اتهام مداوم از سوی طالبان رد می‌گردد، درحالیکه کشور پاکستان بزرگ‌ترین دوست طالبان شناخته می‌شود.[۴۴] گروه‌های مجاهد افغان بر این باور بودند که پاکستان به خاطر توجه نکردن دولتهای افغان به خط دیورند، نمی‌خواهند امنیت و حاکمیت یک دولت مقتدر را در افغانستان ببینند.
چالمرز جانسن در کتاب «برچیدن امپراتوری» در رابطه با همکاری پاکستان و آمریکا چنین می‌نویسد:

در پی توصیهٔ سازمان اطلاعات نظامی پاکستان به آمریکا، ویلیام یوسف کیسی تا آنجا پیش رفت که هزاران نسخه قرآن چاپ کرده و به مرزهای پاکستان با افغانستان منتقل کرد تا قرآن‌ها به دست مجاهدان افغانستان و ازبکستان برسند.[۴۵] پرویز مشرف یک حکومت وفادار اسلامی در کابل به رهبری پشتون‌ها ایجاد کرد. رابط آمریکا در پاکستان چنین افزوده بود: «امروز همهٔ احزاب پاکستان، خواه لیبرال یا مذهبی، همگی از طالبان حمایت می‌کنند. زیرا این مجاهدین جلوی ارتش هندوستان را در جامو و کشمیر و مرزهای شمالی پاکستان با افغانستان می‌گیرند. در طول دهه ۸۰ میلادی، آمریکا پیشرفته‌ترین سلاح‌ها را در اختیار مجاهیدن پشتون قرار داد.»[۴۶]

طالبان و بن لادن[ویرایش]

اسامه بن لادن سرمایه‌دار مخالف حکومت عربستان سعودی به بهانه کمک به طالبان یک سال بعد از استقرار نظام طالبان با هواپیمای شخصی خود وارد جلال‌آباد شد و مورد استقبال مقامات طالبان قرار گرفت. در پی حملات تروریستی همچون انفجار یواس‌اس کول و حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر، ایالات متحده القاعده را به سرکردگی بن لادن مسئول این حملات عنوان نموده و از گروه طالبان خواست تا وی را در اولین فرصت به آمریکا تحویل دهد، اما طالبان به هیچ وجه حاضر به تحویل اسامه بن لادن به آمریکا نشدند.
چالمرز جانسن در کتاب «برچیدن امپراتوری» در رابطه با همکاری عربستان و پاکستان و آمریکا چنین می‌نویسد:

در دهه ۸۰ میلادی پول به شکل‌ها و روشهای گوناگون از پادشاهی عربستان سعودی به مرز افغانستان و پاکستان سرازیر شد. پول‌ها توسط استخبارات عربستان به حساب‌های سی.آی. اِی در سوئیس واریز شده و سپس به دست مجاهدین افغانستان می‌رسید. هرساله ۱۶ تا ۱۸ هزار مجاهد جدید در خاک پاکستان آموزش دیده و به درون خاک افغانستان فرستاده می‌شدند.[۴۷]

شکست طالبان[ویرایش]

نوشتار اصلی: جنگ افغانستان

با وقوع حادثه تروریستی یازدهم سپتامبر و عدم تسلیم بن لادن به آمریکا از سوی طالبان، حمله به افغانستان در دستور کار آمریکا قرار گرفت. ایالات متحده آمریکا در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۰۱ به افغانستان حمله کرد. با همکاری اعضای جبهه مخالف طالبان (مجاهدین سابق)، گروه طالبان شکست خورد و حامد کرزی رئیس‌جمهور دولت موقت افغانستان گردید.

بنابر اعلام سایت ویکی‌لیکس، در پی این حمله دولت ایتالیا برای حفاظت از نظامیان خود در برابر حملات تروریستی، به شبه نظامیان افغانستان پول پرداخته‌است. این پول چندین سال برای در امان ماندن نظامیان ایتالیایی از حملات طالبان، به شبه نظامیان افغانستان پرداخت شده‌است. بر این اساس، دولت آمریکا در زمان جرج بوش و از طریق رونالد اسپوگلی، سفیر خود در رم، بارها نگرانی خود را از این مسئله ابراز کرده‌است. هفته‌نامهٔ اسپرسو در آخرین شمارهٔ خود به وجود مدارک محرمانه‌ای اشاره کرده که نشانگر پرداخت پول توسط دولت ایتالیا به طالبان است. اسپوگلی در نامه‌ای که در اکتبر ۲۰۰۸ به واشینگتن ارسال کرده، دلیل همراهی ایتالیا با ناتو در جنگ افغانستان را اطمینان یافتن دولت این کشور از در امان بودن نظامیان خود از این طریق عنوان کرده‌است. سفیر آمریکا در رم، دولت‌های پیشین و کنونی ایتالیا را به دست داشتن در چنین اقدامی متهم کرده و در عین حال آورده‌است: «در گفتگویی که با سیلویو برلوسکونی در این مورد داشتم، او ابراز بی‌اطلاعی کرد.» طبق این گزارش، بدگمانی آمریکا به نظامیان ایتالیایی در افغانستان همچنان تا سال ۲۰۰۹ ادامه داشته‌است. اما در این سال در عملیاتی که علیه شبه نظامیان انجام شد، کشته و زخمی شدن نظامیان ایتالیایی همانند دیگر نظامیان ناتو تا حدودی به رفع این بدگمانی کمک کرده‌است.[۴۸]

پیدایش دوباره[ویرایش]

در سال ۲۰۰۶ بار دیگر طالبان اعلام موجودیت نموده و با حاکمیت افغانستان مخالفت ورزیدند و به بیشتر قسمت‌های جنوب افغانستان به ویژه زابل، قندهار و هلمند نفوذ کرده و پس از ۲ سال آغاز به پیشروی به سمت پایتخت نمودند. در غیاب ارتش افغانستان این نیروها توانستند به مرور برای خود کارخانه‌های اسلحه‌سازی و مهمات‌سازی ایجاد کنند. ناتوانی در بازسازی کشور و فساد حکومتی در بین مقامات جدید افغانستان، در کنار میلیون‌ها افغان بیکار بازگشته از ایران و پاکستان، موجب سرخوردگی افغان‌ها گشت و گرایش به سمت این نیرو را دوباره افزایش داد.[۳۸] دولت افغانستان بار دیگر دولت پاکستان را به حمایت از طالبان متهم نمود.

توافق طالبان و آمریکا[ویرایش]

روز شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ برابر با ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان به نمایندگی از دولت ایالات متحده آمریکا با ملا عبدالغنی برادر معاون سیاسی طالبان توافق صلحی را امضاء کردند و رسانه‌ها از آن با عنوان «توافق تاریخی» یاد می‌کنند.[۳۷] اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان گفت که تمام مواد توافقنامه طالبان و آمریکا، مشروط است و این توافقنامه زمانی قابل تطبیق است که طالبان به تعهدات‌ش عمل کند.[۴۹]

روابط طالبان و ایران[ویرایش]

روابط طالبان با ایران برپایه منافع آن‌ها گاهی به تقابل و گاهی به همکاری آن‌ها منجر شده‌است.

سفر هیئت طالبان به ایران[ویرایش]

طالبان از زمان افول خود در افغانستان در پی گسترش روابط بین‌المللی خود بوده و در این بین ایران نیز یکی از گزینه‌های آن‌ها بوده‌است. در پی این هدف یک هیئت از این گروه در اردیبهشت سال ۹۴ وارد ایران شد و با افرادی از مقامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای امنیتی دیدار کرد. حسن روحانی رئیس‌جمهور وقت ایران و همچنین وزارت امور خارجه این کشور بیان داشتند که از این رخداد بی‌اطلاع هستند، زیرا این اقدامات با دولت در میان گذاشته نمی‌شود و طرف آن هیئت تنها مقامات امنیتی کشور بودند. پیش از این نیز دو هیئت دیگر از طالبان به جمهوری اسلامی سفر کردند تا با مقامات امنیتی دیدار کرده و در نشست بیداری اسلامی شرکت کنند.[۵۰][۵۱][۵۲][۵۳]

تأسیس دفتر در ایران[ویرایش]

روزنامه‌های آمریکایی وال استریت ژورنال و انگلیسی تلگراف در گزارشی (منتشره در ۱ اوت ۲۰۱۲) به نقل از منابع ناشناس افغانی و غربی مدعی شدند که یکی از اعضای رهبری طالبان در شورای کویته در اواخر ماه مه همان سال، اقدام به ایجاد و تأسیس دفتری در مرکز استان سیستان و بلوچستان و در شهر زاهدان کرده‌است.[۵۴]
روزنامه وال استریت ژورنال در ادامه گزارش خود مدعی شده، در شنودهای مکالمات تلفنی اطلاعاتی بدست آمده که نشان می‌دهد، اعضای سپاه قدس ایران در اوایل ماه ژانویه ۲۰۱۲ در مورد ارسال و تجهیز نیروهای طالبان در افغانستان با موشک‌های زمین به هوا گفتگو انجام داده‌اند.[۵۴]

روزنامه روسی نیزاویسمایا گازتا نیز در گزارش خود (منتشره در ۲ اوت ۲۰۱۲) به نقل از منابع افغانی و غربی ادعاهایی مشابه موارد بالا را منتشر کرده و در بخش دیگر اعلام داشته: «ایران و طالبان خود را آماده می‌کنند که در صورت حمله اسرائیل یا آمریکا به تاسیسات اتمی ایران، به عملیات انتقامی مشترک دست بزنند. علاوه بر این، ایرانی‌ها روی عقب‌نشینی نیروهای آمریکا از افغانستان در سال ۲۰۱۴ میلادی حساب کرده‌اند.»[۵۵]
این در حالی است که منابع و مقامات ایرانی موارد مطرح شده از این قبیل را به شدت رد نموده و این‌گونه اخبار را دروغ اعلام کردند.[۵۶]

شورش ۲۰۰۱ هرات علیه امارت طالبان[ویرایش]

نیروهای [سپاه قدس|قدس] سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جریان شورش ۲۰۰۱ هرات، به نیروهای نظامی آمریکایی در فتح هرات و ساقط کردن رژیم امارت اسلامیِ طالبان در آن شهر، یاری رساندند. فرماندهی نیروی‌های ایرانی بر عهده سرلشکر رحیم صفوی بود. مأمورانی از سیا در کنار نیروهای کنترل عملیات در تهران، به‌طور مستقیم، عملیات را زیر نظر داشتند.[۵۷][۵۸][۵۹][۶۰]

کشتار در سفارت ایران در مزارشریف[ویرایش]

نوشتار اصلی: قتل دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف

به تاریخ ۱۷ مُرداد/اسد ۱۳۷۷ (۸/اوت۱۹۹۸) کشتاری در کنسولگری ایران در مزار شریف به دنبال اشغال شهر توسط نیروهای طالبان رخ داد. در ابتدا مرگ هشت دیپلمات گزارش شد. مدتی بعد مرگ دو دیپلمات و یک روزنامه‌نگار دیگر نیز تأیید شد. بر پایه گفته‌های تنها بازماندهٔ این رویداد (الله‌مدد شاهسون) «از روزهای پیش از ۱۷ مرداد، درگیری‌ها در اطراف ساختمان کنسولگری شدت گرفته بود. ناگهان حدود ۱۰ نفر از آن‌ها پشت ساختمان رسیدند. ما را به زیرزمینی بردند و به تیر بستند.»[۶۱]

انشعاب[ویرایش]

در ۷ خرداد ۱۳۹۳ (۲۸ مه ۲۰۱۴)، اعظم طارق، از فرماندهان یکی از جناح‌های اصلی طالبان پاکستان، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که شعبه طالبان در منطقه وزیرستان جنوبی پاکستان در پی اختلاف نظر با رهبری طالبان (مولانا فضل‌الله) از این گروه منشعب شده‌است. این جناح به قبیله محسود در این منطقه وابسته است. در بیانیه اعظم طارق آمده‌است: «ما جدایی خود از تحریک طالبان پاکستان را اعلام کرده و به اطلاع می‌رسانیم که خالد محسود را به عنوان رهبری جدید وزیرستان جنوبی انتخاب کرده‌ایم.»[۶۲]

اعظم طارق در مورد دلیل تصمیم به انشعاب از طالبان گفت که «عناصر جنایتکار» در تشکیلات فرماندهی طالبان نفوذ کرده‌اند و در اقداماتی مانند باجگیری، آدم‌ربایی به منظور اخاذی، و جنایات دیگر دست داشته‌اند. رهبری طالبان همچنین متهم شد که غیرنظامیان را هدف حمله قرار می‌دهد. اعظم طارق این «عناصر» را متهم کرد که در خدمت «سازمان‌های جاسوسی خارجی» هستند. این بیانیه می‌افزاید که جناح خالد محسود قبل از تصمیم به جدایی از طالبان، «تمامی تلاش خود را به کار گرفت تا رهبری تحریک طالبان را به راه راست هدایت کند و حتی طالبان افغانستان کوشید بین ما میانجیگری کند اما رهبری طالبان به تلاش آنان توجهی نکرد.»[۶۲]

خالد محسود از جمله کسانی بود که پس از کشته شدن حکیم‌الله محسود، رهبر سابق طالبان پاکستان در حمله هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی در ماه نوامبر سال ۲۰۱۳، درصدد جانشینی او برآمد اما این موقعیت نصیب مولانا فضل‌الله، از فرماندهان اسلامگرایان منطقه دره سوات شد.

مرگبارترین حمله تروریستی تاریخ پاکستان[ویرایش]

در صبح روز ۱۶ دسامبر ۲۰۱۴ (۲۵ آذر ۱۳۹۳) پنج مهاجم طالبان در حالیکه یونیفورم ارتش پاکستان را بر تن داشتند، وارد ساختمان یک مدرسه وابسته به ارتش در شهر پیشاور شدند و ۱۴۹ تن از جمله ۱۳۳ دانش‌آموز را کشتند و ۱۲۲ تن دیگر را زخمی کردند. اغلب دانش‌آموزان این مدرسه فرزندان نظامیان ارتش بودند. طالبان هدف از این حمله را انتقام‌گیری از خانواده نظامیان ارتش عنوان کرد.[۶۳] نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان این حمله را مرگبارترین حمله تروریستی تاریخ کشورش و عزای عمومی اعلام کرد.[۶۴]

درگیری و مقابله با داعش[ویرایش]

با نفوذ داعش در افغانستان، از آن جا که طالبان با برخی عقاید و اقدامات داعش از جمله جهاد نکاح مخالف بودند، به مقابله با آن‌ها پرداختند. درگیری‌های زیادی بین آن‌ها در افغانستان صورت گرفته‌است که از جمله آن‌ها می‌توان به درگیری‌هایی در ولایت‌های ننگرهار،[۶۵] فراه،[۶۶] جوزجان[۶۷] و غور[۶۸] اشاره کرد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

معنای طالبان را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ طالبان موجود است.

پیوند به بیرون[ویرایش]

Insurgency

منابع[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ http://www.digitaljournal.com/article/347009 "To rule Afghanistan and impose the groups interpretation of Islamic law which includes influences of Deobandi fundamentalism and Pashtunwali culture"
  2. ↑ Deobandi Islam: The Religion of the Taliban U. S. Navy Chaplain Corps, 15 October 2001
  3. ↑ Maley, William (2001). Fundamentalism Reborn? Afghanistan and the Taliban. C Hurst & Co. p. 14. ISBN 978-1-85065-360-8.
  4. ↑ http://www.oxfordislamicstudies.com/print/opr/t236/e0895%22The Taliban's primary religious and ideological influence is a form of Deobandī Islam."
  5. ↑ Rashid, Taliban (2000)
  6. ↑ "Why are Customary Pashtun Laws and Ethics Causes for Concern? | Center for Strategic and International Studies". Csis.org. 2010-10-19. Archived from the original on ۲۱ اُکتُبر ۲۰۱۴. Retrieved 2014-08-18. Check date values in: |archivedate= (help)
  7. ↑ "Understanding taliban through the prism of Pashtunwali code". CF2R. 2013-11-30. Archived from the original on 10 August 2014. Retrieved 2014-08-18.
  8. ↑ "Afghan Taliban". National Counterterrorism Center. Archived from the original on May 9, 2015. Retrieved 7 April 2015.
  9. ↑ Giustozzi, Antonio (2009). Decoding the new Taliban: insights from the Afghan field. Columbia University Press. p. 249. ISBN 978-0-231-70112-9.
  10. ↑ Clements, Frank A. (2003). Conflict in Afghanistan: An Encyclopedia (Roots of Modern Conflict). ABC-CLIO. p. 219. ISBN 978-1-85109-402-8.
  11. ↑ "Quetta - The Headquarters of the Afghan Taliban". United States: Combating Terrorism Center at Westpoint. May 15, 2009. Retrieved February 6, 2016.
  12. ↑ Pakistan: Headquarters of the Taliban – Spiegel Online
  13. ↑ Quetta appears to be Taliban headquarters: Holbrooke – Thaindian News
  14. ↑ The Peshawar women fighting the Taliban: 'We cannot trust anyone' | Cities | The Guardian
  15. ↑ "Taliban and the Northern Alliance". US Gov Info. About.com. Retrieved 2009-11-26.
  16. ↑ 9/11 seven years later: US 'safe,' South Asia in turmoil بایگانی‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۱۰ توسط Wayback Machine. Retrieved 2010-08-24.
  17. ↑ Hamilton, Fiona; Coates, Sam; Savage, Michael (2010-03-03). "MajorGeneral Richard Barrons puts Taleban fighter numbers at 36000". The Times. London.
  18. ↑ "Despite Massive Taliban Death Toll No Drop in Insurgency". Voice of America. Akmal Dawi. Archived from the original on 3 July 2016. Retrieved 2014-07-17.
  19. ↑ "Pakistan militants preparing for Afghanistan civil war". Fox News. 2013-09-08. Retrieved 2013-09-29.
  20. ↑ "Afghan militant fighters 'may join Islamic State'". BBC. 2 September 2014. Retrieved August 2015. Check date values in: |accessdate= (help)
  21. ↑ Pakistan: A dangerous alliance? - Al Jazeera English
  22. ↑ "Rare look at Afghan National Army's Taliban fight". BBC. Retrieved 2014-08-18.
  23. ↑ "Taliban attack NATO base in Afghanistan - Central & South Asia". Al Jazeera English. Retrieved 2014-08-18.
  24. ↑ "ISIS reportedly moves into Afghanistan, is even fighting Taliban". 12 January 2015. Archived from the original on February 13, 2015. Retrieved 27 March 2015.
  25. ↑ "ISIS, Taliban announced Jihad against each other". Khaama Press. 20 April 2015. Retrieved 23 April 2015.
  26. ↑ "Taliban leader: allegiance to ISIS 'haram'". Rudaw. 13 April 2015. Retrieved 23 April 2015.
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ "Afghanistan's warlord vice-president spoiling for a fight with the Taliban". The Guardian. 4 August 2015. Retrieved August 2015. Check date values in: |accessdate= (help)
  28. ↑ Ibrahimi, Niamatullah. 2009. ‘Divide and Rule: State Penetration in Hazarajat (Afghanistan) from Monarchy to the Taliban’, Crisis States Working Papers (Series 2) 42, London: Crisis States Research Centre, LSE
  29. ↑ Post, The Jakarta. "US welcomes Qatar decision on Taliban name change". The Jakarta Post. Retrieved 7 February 2017.
  30. ↑ Barnett Rubin. article. published by the Center on International Cooperation 2 November 2015 (originally published within الجزیره (شبکه خبری)). Retrieved 11 November 2015.("...The Taliban … have repeatedly said that their jihad is limited to their own country...")
  31. ↑ J. Eggers – [۱] published by رند کورپوریشن [Retrieved 11 November 2015]
  32. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Akhundzada وارد نشده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  33. ↑ "U.S. , Gulf States Blacklist Afghan Taliban, Iranian Officers For Terrorist Financing". RadioFreeEurope/RadioLiberty.
  34. ↑ "Quetta: Symbol of Pakistan's war on militants or Taliban haven?". The National.
  35. ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ https://www.mehrnews.com/news/4009092/طالبان-از-مدارس-دیوبند-سربرآورد-جریان-شناسی-فکری-گروه-های-افغان
  36. ↑ http://www.shia-news.com/fa/news/21322/ريشه-هاي-مذهبي-و-فرقه-اي-طالبان-پاكستان
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ «توافقنامه آمریکا و گروه طالبان امضا شد؛ یک توافق تاریخی برای افغانستان». رادیو صدای آمریکا. ۱۰ اسفند ۱۳۹۸.
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ ۳۸٫۲ بی‌بی‌سی (۲۵ دی ۱۳۹۰)، ترجمهٔ راحله فاضلی، «اسرار موفقیت طالبان»، روزنامه همشهری، دوره بیستم (شماره ۵۶۰۰)، ص. بین‌الملل خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «hamshahri» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  39. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۶.
  40. ↑ [afghanistanjusticeproject.org/dariversion.doc «پروژه عدالت افغانستان»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  41. ↑ «کشتار هزاره‌ها در افغانستان».
  42. ↑ «Cultural Landscape and Archaeological Remains of the Bamiyan Valley».
  43. ↑ کریکت؛ نیرویی وحدت‌بخش در افغانستانِ جنگ‌زده، بی‌بی‌سی فارسی
  44. ↑ https://www.crisisgroup.org/asia/south-asia/pakistan/resetting-pakistan-s-relations-afghanistan
  45. ↑ [کتاب برچیدن امپراتوری آخرین امید آمریکا - صفحه 15 تا 20]
  46. ↑ [کتاب برچیدن امپراتوری آخرین امید آمریکا - صفحه 20 تا 22]
  47. ↑ [کتاب برچیدن امپراتوری آخرین امید آمریکا - چالمرز جانسن - صفحه 25]
  48. ↑ «پرداخت پول به طالبان برای محافظت از نظامیان ایتالیایی». خبرگزاری مهر. ۲۲ مرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۰.
  49. ↑ «اعلامیه مشترک افغانستان، آمریکا و ناتو: توافقنامه صلح آمریکا و طالبان، مشروط است». rif. ۲۹ فوریه ۲۰۲۰.
  50. ↑ https://www.bbc.co.uk/persian/blogs/2015/05/150527_fm_nazeran_wahid_mozhdeh_taliban_iran=submit. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  51. ↑ http://www.radiofarda.com/content/f14_afghanistan_taliban_confirmed_its_delegation_trip_to_iran/27026382.html. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  52. ↑ http://www.seratnews.ir/fa/news/242523/طالبان-سفر-به-ايران-را-تایید-کرد. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  53. ↑ http://faradeed.ir/fa/news/1010/سفر-هیات-سیاسی-طالبان-به-ایران. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ «گشایش دفتر نمایندگی طالبان در زاهدان». دویچه‌وله. ۲ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ اوت ۲۰۱۲.
  55. ↑ «روزنامه روسی: ایران علیه آمریکا با طالبان متحد شده‌است». دویچه‌وله. ۲ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ اوت ۲۰۱۲.
  56. ↑ «آیا طالبان در ایران دفتر دارد؟!». آفتاب‌نیوز. ۱۴ مرداد ۱۳۹۱. دریافت‌شده در همان. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  57. ↑ 34 Years of Getting to No with Iran - POLITICO Magazine. Politico Magazine. Barbara Slavin. November 19, 2013. Permanent Archived Link. Permanent Archived Link at WebCite. Retrieved and archived on July 4, 2016.
  58. ↑ USATODAY.com - Iran helped overthrow Taliban, candidate says. USA Today. Posted 6/9/2005 10:00 PM and Updated 6/9/2005 11:37 PM. Permanent Archived Link
  59. ↑ Iranian Special Forces Reportedly Fight Alongside US in Battle for Herat. Permanent Archived Link
  60. ↑ «uprising in Herat 2001. ویکی‌پدیای انگلیسی. نسخه ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۶».
  61. ↑ https://www.isna.ir/news/93112715048/ناگفته-های-تنها-بازمانده-ترور-دیپلماتهای-ایرانی
  62. ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ طالبان پاکستان دچار انشعاب شده‌است بی‌بی‌سی فارسی
  63. ↑ کشته شدن بیش از۱۳۰ دانش‌آموز در حمله طالبان به مدرسه‌ای در پاکستان دویچه‌وله فارسی
  64. ↑ پاکستان ۵۰۰ شبه نظامی را اعدام می‌کند دویچه‌وله فارسی
  65. ↑ خبرگزاری آریانا نیوز (12 ثور، 1396). «وقوع یک درگیری شدید میان طالبان و داعش در ولایت ننگرهار». تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  66. ↑ «وقوع یک درگیری میان داعش و طالبان در ولایت فراه».
  67. ↑ «داعش و طالبان به جان هم افتادند!».
  68. ↑ خبرگزاری افغان تلکس. «درگیری داعش و طالبان در ولایت غور!».

پیوند به بیرون[ویرایش]

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به طالبان در ویکی‌گفتاورد موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=طالبان&oldid=29124447»