پرش به محتوا

سقوط کابل (۱۴۰۰)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
برای محاصره‌های دیگر شهر، فهرست محاصره‌های کابل را ببینید.
سقوط کابل
بخشی از حمله ۲۰۲۱ طالبان در جنگ در افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۲۱) و جنگ علیه تروریسم

از بالا سمت چپ در جهت عقربه‌های ساعت: افغان‌ها در حال فرار از فرودگاه کابل سوار بر یک بوئینگ سی-۱۷ گلوبمستر ۳ ایالات متحده، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در حال کمک در یک ایست بازرسی تخلیه در فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی، سربازان ائتلاف در حال کمک به یک کودک در طول تخلیه، جنگجویان مسلح طالبان در کابل، جنگجویان طالبان سوار بر یک هاموی تصرف شده.
تاریخ۱۵ اوت ۲۰۲۱ (۲۰۲۱-08-۱۵)
موقعیت
کابل, افغانستان
۳۴°۱۸′۴۷″شمالی ۶۹°۰۶′۱۵″شرقی / ۳۴٫۳۱۳۱°شمالی ۶۹٫۱۰۴۲°شرقی / 34.3131; 69.1042 (Kabul, Afghanistan)
نتایج

پیروزی طالبان

تغییرات
قلمرو		 کنترل طالبان بر کابل؛ خروج کامل ناتو
طرف‌های درگیر
  افغانستان
پشتیبانی شده توسط:
فرماندهان و رهبران
واحدهای درگیر
طالبان واحدهای طالبان

در ۲۴ مرداد ۱۴۰۰، شهر کابل، پایتخت افغانستان، پس از حمله طالبان که از ماه اردیبهشت ۱۴۰۰ آغاز شده بود، توسط طالبان تصرف شد. این آخرین اقدام جنگی در افغانستان بود و پیروزی کامل طالبان را رقم زد. این امر منجر به سرنگونی جمهوری اسلامی افغانستان تحت ریاست جمهوری اشرف غنی و احیای امارت اسلامی افغانستان تحت کنترل طالبان شد.

توافق ایالات متحده و طالبان که در ۸ اسفند ۱۳۹۹ امضا شد، به عنوان یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث فروپاشی نیروهای امنیت ملی افغانستان (ANSF) شد، در نظر گرفته می‌شود.[۱۸][۱۹] پس از این توافق، ایالات متحده به‌طور چشمگیری تعداد حملات هوایی را کاهش داد و نیروهای امنیت ملی افغانستان را از یک مزیت حیاتی در مبارزه با شورش طالبان محروم کرد.[۲۰]

ماه‌ها پیش از سقوط، بسیاری در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده تخمین زدند که کابل حداقل شش ماه پس از تکمیل خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تصرف خواهد شد. با این حال، از اردیبهشت ۱۴۰۰، حتی در حالی که خروج در حال انجام بود، نیروهای طالبان توانستند در طی یک حمله گسترده، بیشتر استان‌های افغانستان را به سرعت تصرف کنند. در این دوره، تخمین‌ها برای طول عمر دولت افغانستان به‌طور قابل توجهی کاهش یافت. در نهایت، جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در ۲۶ مرداد اذعان کرد که فروپاشی «سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی کرده بودند، رخ داد».[۲۱][۲۲][۲۳]

بین ۲۳ مرداد تا ۸ شهریور ۱۴۰۰، ایالات متحده و شرکای ائتلاف آن بیش از ۱۲۳۰۰۰ نفر را از طریق پروازهای هوایی از فرودگاه بین‌المللی کابل (که در آن زمان به فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی معروف بود) از افغانستان خارج کردند. در طول تخلیه، فرودگاه علی‌رغم فروپاشی دولت مرکزی، تحت کنترل نظامی ناتو و ایالات متحده باقی ماند.[۲۴][۲۵] تخلیه‌شدگان شامل کارکنان دیپلماتیک و نظامی خارجی، غیرنظامیان کشورهای ثالث،[a] متحدان افغان و افغان‌های آسیب‌پذیر مانند روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر بودند.[۲۵] این عملیات هوایی بزرگ‌ترین عملیات تخلیه غیرنظامیان در تاریخ نظامی ایالات متحده بود، به طوری که پرسنل نظامی ایالات متحده ۷۹۰۰۰ غیرنظامی را در طول این مأموریت ۱۸ روزه از طریق فرودگاه به خارج از افغانستان منتقل کردند.[۲۴][۲۶][۲۷]

پس از خروج ایالات متحده در ۸ شهریور، گروهی متشکل از حدود ۱۰۰۰ نفر، از جمله شهروندان آمریکایی و افغان‌های دارای ویزای آمریکایی، همچنان در کابل سرگردان بودند.[۲۸] دو هفته بعد، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، گفت که چند هزار نفر از ساکنان ایالات متحده و صد نفر از شهروندان آمریکایی در آنجا باقی مانده‌اند.[۲۹]

پیش‌زمینه

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: هجوم طالبان (۱۴۰۰)

همزمان با خروج بسیاری از نیروهای آمریکایی از افغانستان طالبان و گروه‌های شبه نظامی متفقین در ۱ مه ۲۰۲۱ حمله‌ای گسترده را آغاز کردند. ارتش ملی افغانستان پس از شکست سریع در سراسر کشور، در هرج و مرج باقی مانده بود و تنها دو واحد تا اواسط ماه اوت عملیاتی باقی ماند: «قول‌اردوی (سپاه) ۲۰۱ سیلاب» و8فرقهٔ (لشکر) ۱۱۱ کابل»، که هر دو در کابل مستقر بودند. طالبان پس از فتح مناطقی در شرق و شهرهای مهترلام، شَرَن، گردیز، اسدآباد و دیگر ولایت‌ها، شهر کابل را محاصره کردند. در روزهای پس از محاصره، طرح‌ریزی برای وضعیت کابل به وخامت رفت. مقامات ایالات متحده در اوایل ماه اوت پیش‌بینی کردند که کابل می‌تواند برای چند ماه مقاومت کند اما پنج روز قبل از رسیدن طالبان به کابل پیش‌بینی شده‌بود که کابل در مدت «۳۰ تا ۹۰ روز»،[۳۰] سقوط خواهد کرد. با این حال در عرض دو روز، مقامات پیش‌بینی جدیدی ارائه کردند که کابل در عرض یک هفته سقوط خواهد کرد.[۳۱]

تخلیه، جنگ و مذاکرات

[ویرایش]
در دومین روز از حکومت طالبان در کابل، در مقابل فرودگاه بین المللی حامد کرزی، مملو از افرادی بود که قصد سفر به خارج از کشور را داشتند، اما توسط نظامیان طالبان متوقف شدند.

پس از سقوط هرات در ۱۲ اوت، ایالات متحده و انگلستان اعلام کردند که به ترتیب ۳٬۰۰۰ و ۶۰۰ نفر از نیروهای خود را به منظور تأمین امنیت حمل و نقل هوایی از اتباع خود، کارکنان سفارت و غیر نظامیان افغان که با نیروهای ائتلاف به خارج از کشور کار می‌کردند، به فرودگاه کابل اعزام می‌کنند.

در ۱۵ اوت طالبان رسماً پیشروی نیروهای خود را در دروازه‌های کابل توقف کرده و اعلام کرد که آنها نمی‌خواهد این شهر را به زور تصرف کنند، اگرچه وارد حومهٔ آن شدند.[۳۲] مردم محلی گزارش دادند که جنگجویان طالبان بدون در نظر گرفتن اعلامیه‌های رسمی رهبران‌شان به پیشرفت خود در مناطق شهری ادامه دادند.[۳۳][۳۴] پس از چند درگیری، شورشیان گزارش دادند که زندان پل چرخی، و همهٔ زندانیان، از جمله شبه نظامیان داعش و القاعده را آزاد کردند.[۳۵] مبارزان طالبان پرچم خود را در مناطق مختلف شهر به اهتزاز آوردند برخی از اعضای پلیس را تحت فشار گذاشته و خلع سلاح کردند.[۳۳] فرودگاه بگرام و بازداشتگاه پروان، که ۵۰۰۰ زندانی دارد، همچنین به طالبان سقوط کرد.[۳۳][۳۶]

در میان حملهٔ طالبان به پایتخت، هلیکوپترهای بوئینگ شینوک، سیکورسکی بلک هاوک و بوئینگ ورتول مربوط به ارتش ایالات متحده و وزارت امور خارجه در سفارت آمریکا در کابل فرود آمدند که برای حمل اعضای باقی‌مانده سفارت که به سرعت در حال سوزاندن و از بین‌بردن اسناد محرمانه بودند، فرستاده شده بودند.[۳۷] وحشت در میان جمعیت غیرنظامی این شهر ظاهر شد و بسیاری از عجله به خانه‌های خود یا به فرودگاه که هنوز توسط دولت اداره می‌شد، رفتند.[۳۸][۳۹] دولت آلمان اعلام کرد که یک هواپیمای ایرباس اطلس را همراه با چتربازان برای تخلیه شهروندانش می‌فرستد. دولت آلمان همچنین اظهار داشت که به دلیل ضرورت وضعیت به دنبال تصویب مجلس برای اتمام مأموریتش است.[۴۰] نخست‌وزیر آلبانی ادی راما اعلام کرد که دولت او بنابر درخواست آمریکا برای خدمت به عنوان یک مرکز حمل و نقل برای پناهنده‌گان شود.[۴۱] دولت ایتالیا کارکنان سفارت خود و همچنین خانواده‌های ۳۰ کارمند افغان را به فرودگاه کابل تحت حمایت کارابینیری منتقل کرده‌است تا آماده خارج شوند.[۴۲] دولت هند یک هواپیمای بوئینگ سی-۱۷ را آماده به تخلیه کارکنان دیپلماتیک هند کرده بود اما پیش‌بینی کرده بود که کابل برای مدت طولانی تری مقاومت کند.[۴۳]

وزارت کشور افغانستان در بیانیه ای گفت رئیس‌جمهور افغانستان اشرف غنی تصمیم به ترک قدرت دارد و یک دولت موقت به رهبری طالبان تشکیل خواهد شد.[۴۴] بعد از آن، مبارزه پایان یافت، اگر چه بسیاری از غیرنظامیان از ترس در خانه‌های خود باقی ماندند.[۴۵] حدود ساعت ۱۱:۱۷ CET، مذاکره‌کنندگان طالبان وارد ارگ ریاست‌جمهوری شدند تا انتقال قدرت را آغاز کنند.[۴۶] اگر چه مذاکرات پرتنش بود، دولت تمایل خود را به تسلیم مسالمت‌آمیز کابل به شورشیان اعلام کرد[۴۷][۴۸] و از غیرنظامیان خواست که آرامش خود را حفظ کنند.[۴۹]

بعدها در همان روز، گزارش‌های خبری افغانستان و هند ادعا کرد که اشرف غنی به عنوان رئیس‌جمهور کناره‌گیری کرده و افغانستان را ترک کرد[۵۰][۵۱][۵۲] در کنار او معاون رئیس‌جمهور امرالله صالح نیز افغانستان را ترک کرد؛ هر دو بنا به گزارش به تاجیکستان پرواز کردند.[۵۳] ارگ ریاست جمهوری کابل توسط هلیکوپتر تخلیه شد. در همین حال، معاون رهبر طالبان عبدالغنی برادر برای آماده‌سازی تصاحب دولت وارد میدان هوایی (فرودگاه) کابل شد.[۹] در حدود ساعت ۰۸:۳۰ به وقت محلی، گزارش شد که سفارت ایالات متحده در حال آتش گرفتن است. سفارت به شهروندان ایالات متحده در منطقه سفارش کرد که پناه بگیرند.[۵۴] وزیر امور خارجه آنتونی بلینکن اعلام کرد که سفارت به فرودگاه کابل انتقال داده می‌شود.[۵۵] بسیاری از کشورهای مختلف دیگر نیز برنامه‌ای برای تخلیه سفارتخانه‌های خود را اعلام کردند، از جمله اسپانیا، آلمان، بریتانیا و هلند.[۵۶][۵۷]

در ساعت ۲۰:۵۵ به وقت محلی، طالبان ادعا کرد که ارگ ریاست جمهوری که توسط رئیس‌جمهور غنی در اوایل آن روز خالی شده بود، را تسخیر کرد. گفته می‌شود، به تمام کارکنان ارگ دستور داده شد که پس از ترک غنی، ارگ را رها کنند.[۵۸] در ساعت ۲۱:۱۲ به وقت محلی، آسوشیتد پرس گزارش داد که طالبان به زودی امارت اسلامی افغانستان را از کاخ ریاست جمهوری اعلام خواهد کرد و به نمادهای رسمی دولت طالبان از ۱۹۹۶ به ۲۰۰۱ برمی‌گردد.[۵۹]

تأثیر بر غیرنظامیان

[ویرایش]
زنان در حال خرید چادَری در کابل

برخی از مردم محلی در هراس از بازسازی حکومت طالبان بودند.[۶۰] ساندی تایمز گزارش داد که خیابان‌های کابل به دلیل عجلهٔ شهروندان به سمت فرودگاه کاملاً بسته شد، برخی حتی اتومبیل‌های خود را ترک کرده و پیاده راهی مقصد خود شدند.[۶۱] در خارج از فرودگاه و سفارتخانه‌های خارجی صف‌های طولانی ساکنان در گرما به این امید که قادر به تضمین ویزا و پروازهای به خارج از کشور باشند، دیده شد.[۶۲] اقلیتی از ساکنان پیشرفت طالبان را جشن گرفتند.[۶۳] روز قبل از سقوط افغانستان، تیمور شاران رئیس افغانستان پالیسی لب گفت «در هنگام خرید در شهر امروز احساس مردم به‌گونه‌ای گیرافتاده‌اند؛ گیر در آینده‌ای نامشخص و اینکه و آنها دیگر قادر نخواهند بود رویاپردازی، آرزو، فکر و باور داشته باشند.»[۶۴]

گاردین گزارش داد از ترس از اینکه طالبان پوشیدن برقع و چادَری را دوباره بر زنان اجبار می‌کند، فروش آن در روزهای منتهی به ورود طالبان افزایش یافت و قیمت آن از ۲۰۰ افغانی به ۳۰۰۰ افغانی رسید.[۶۵] ساکنان همچنین گزارش افزایش زیادی در قیمت مواد غذایی بیان کردند.[۶۶] لوموند گزارش داد که تعداد قابل توجهی از فروشندگان در کابل در تلاش بودند تا همه‌چیز خود را به امید بالا بردن پول به اندازه کافی برای فرار از کشور، بفروشند.[۶۷]

واکنش‌ها

[ویرایش]

حامد کرزی رئیس‌جمهور سابق افغانستان به صورت عمومی برای انتقال صلح‌آمیز قدرت تکیه کرد، او همچنین قول داد که او همراه با دختران جوانش کابل را ترک نخواهد کرد.[۶۸] چند تن از مقامات افغان، فروپاشی دولت را گناه اشرف غنی دانستند.[۶۹][۷۰] عبدالله عبدالله، رئیس شورای ملی آشتی افغانستان، فرار اشرف غنی را محکوم و ابراز کرد: «[...] اینکه رئیس‌جمهور پیشین، افغانستان را ترک کرد و ملت را در این حالت قرار داد، خداوند همراهش محاسبه می‌کند و مردم افغانستان قضاوت خود را خواهند کرد.» ژنرال بسم‌الله خان محمدی، رئیس سابق اردوی (ارتش) ملی افغانستان و وزیر دفاع موقت، در توییتی نوشت: «آنها دست ما را از پشت بستند و کشور را فروختند. نفرین بر غنی و دار و دسته‌اش.»[۷۱]

وزیر امور خارجه اتریش، الکساندر شالنبرگ هشدار داد که «درگیری و بی‌ثباتی در منطقه دیر یا زود به اروپا خواهد رسید.»[۷۲]

ایالات متحده، آلمان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کانادا، هند و سوئد سفارتخانه‌های خود را در کابل تخلیه کردند. روسیه، پاکستان و چین قصد ندارند سفارتخانه‌های خود را تعطیل کنند.[۷۲] با توجه به مطبوعات شمال خاوری، اخبار روژوا حاکی از آن است که روحیه گروه‌های جهادی و افراطی در مناطق مانند سوریه و عراق، از جمله هیئت تحریر شام پس از سقوط کابل، به‌طور چشمگیری افزایش یافته‌است.[۷۳]

پاپ فرانسیس بیانیه‌ای منتشر کرد و گفت که او «نگران وضعیت در افغانستان» است و خواستار دعا برای صلح شد.[۷۴] ملاله یوسف‌زی برندهٔ جایزهٔ نوبل، که از حملات سال ۲۰۱۲ جنبش طالبان پاکستان جان سالم به در برده بود، اظهار کرد که او در «شوک کامل» است و «عمیقاً در مورد زنان، اقلیت‌ها و طرفداران حقوق بشر نگران است.»[۷۵] خالد حسینی، نویسندهٔ افغان نیز همچنین نگرانی‌های خود را در مورد آیندهٔ حقوق زنان در افغانستان به اشتراک گذاشت،[۷۶] و ابراز امیدواری کرد که طالبان به «خشونت و ظلم و ستم» از دههٔ ۱۹۹۰ بازنگردند.[۷۷]

لئون پانتا، وزیر دفاع سابق ایالات متحده سقوط کابل را با حملهٔ شکست‌خوردهٔ خلیج خوک‌ها از کوبا در سال ۱۹۶۱ مقایسه کرد و گفت که «رئیس‌جمهور کندی در آن زمان برای هر چه صورت گرفت، مسئولیت پذیرفت. من به شدت به رئیس‌جمهور بایدن توصیه که او نیز مسئولیت این اشتباهات را بر عهده بگیرد.»[۷۸]

دولت‌ها

[ویرایش]
  •  کانادا: دولت کانادا اعلام کرد که فعالیت سفارت خود در افغانستان را متوقف می‌کند.[۷۹]
  •  فرانسه: دولت فرانسه در ۱۶ اوت جلسهٔ شورای دفاع اضطراری به ریاست امانوئل مکرون را برای رسیدگی به وضعیت تشکیل داد.[۸۰]
  •  اندونزی: دولت اندونزی اعلام کرد که وضعیت افغانستان را زیر نظر دارد و آمادگی خود را برای تخلیه ۱۵ اندونزیایی در صورت نیاز اعلام کرد.[۸۱] سفارت اندونزی در کابل حفظ می‌شود.[۸۲]
  •  نپال: نپال اقدامات مشابهی را برای بازگرداندن شهروندان خود در افغانستان آغاز کرد.[۸۳]
  •  نیوزلند: جاسیندا آردرن، نخست‌وزیر نیوزلند گفت که با توجه به اینکه پروازهای تجاری دیگر در دسترس نیست، دولت تلاش کرده تا نزدیک به ۳۰ شهروند نیوزلندی را از کابل خارج کند.[۸۴]
  •  پاکستان: وزیر خارجه پاکستان «از وخامت اوضاع در افغانستان» اظهار نگرانی کرد اما گفت که پاکستان قصد ندارد سفارت خود در کابل را ببندد.
  •  فیلیپین: فیلیپین بازگرداندن شهروندان خود را به صورت اجباری در افغانستان آغاز کرد.[۸۵]
  •  روسیه: سفارت روسیه در کابل اعلام کرد که سفارت را تخلیه یا تعطیل نمی‌کند، زیرا سخنگوی طالبان امنیت سفارت را تضمین کرده‌است.[۸۶] دولت روسیه در ادامه اظهار داشت که مذاکراتی برای برگزاری یک جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد در حال بررسی است.[۸۷]
  •  سوئد: آن لینده، وزیر امور خارجه سوئد، اظهار داشت که فروپاشی دولت افغانستان «بسیار سریعتر از آنچه که انتظار می‌رفت» پیش رفت.[۸۸] صدا و سیمای عمومی سوئد همچنین گزارش داد که سفارت سوئد کارکنان خود را تخلیه می‌کند.[۸۹]
  •  بریتانیا: تام توگندهات، رئیس پارلمان بریتانیا و کمیته منتخب امور خارجه اظهار داشت که این فروپاشی «بزرگ‌ترین فاجعهٔ سیاسی از زمان بحران سوئز تاکنون است».[۳۳] نخست‌وزیر بوریس جانسون اعلام کرد که پارلمان را فرا می‌خواند تا دربارهٔ وضعیت بحث کند.[۹۰] بعد از ظهر ۱۵ اوت، جلسه اضطراری COBR برگزار شد، و پس از یک بیانیهٔ عمومی جانسون در آنجا اظهار کرد که وضعیت «بسیار دشوار» است و «ما برای مدتها می‌دانستیم بود که همه چیز به این شکل پیش خواهد رفت.»[۹۱] جانسون در ادامه اظهار داشت که جامعه بین‌المللی نباید دولت طالبان را به رسمیت بشناسد و لازم است «از اینکه افغانستان باری دیگر به زادگاهی برای تروریسم تبدیل شود، جلوگیری شود».[۹۲]
  •  ایالات متحده: جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده اظهار داشت که اگر نیروهای افغان توانایی برای کنترل کشور را نداشتند، پس ادامه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان «تغییری ایجاد نمی‌کرد».[۷۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]
تصاویر بیرونی
تصویری که به‌طور گسترده در رسانه‌های منتشر شده و یک بالگرد در حیاط سفارت آمریکا در کابل در حال فرود را نشان می‌دهد. بوئینگ سی‌اچ-۴۷ ارتش هنگام سقوط شهر، کارکنان دیپلماتیک خود را به فرودگاه سایگون منتقل کرد.
مقایسه‌های زیادی با عکسی مشابه از سقوط سایگون انجام شد در آن عکس، یک نیروی دریایی بوئینگ سی‌اچ-۴۶ بر روی سقف سفارت فرود آمد تا آخرین آمریکایی‌ها را از ویتنام جنوبی تخلیه کند.[۹۳]

یادداشت

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Roggio, Bill (12 July 2021). "Taliban advances as U.S. completes withdrawal". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 24 July 2021. Retrieved 16 July 2021.
  2. ↑ "Afghanistan crisis and response". Department of Foreign Affairs and Trade. 26 August 2021. Retrieved 1 January 2024.
  3. ↑ "Taliban declares 'war is over in Afghanistan' as foreign powers exit Kabul". The Guardian. 16 August 2021. Retrieved 26 August 2021.
  4. ↑ Ghantous, Ghaida (18 August 2021). "UAE says Afghanistan's Ghani is in Gulf Arab state". Reuters. Retrieved 18 August 2021.
  5. ↑ Baker, Sinéad (19 August 2021). "The Taliban have declared the 'Islamic Emirate of Afghanistan,' the same name it used when it brutally ruled the country in the 1990s". Business Insider. Retrieved 20 August 2021.
  6. ↑ "Taliban declare formation of Islamic Emirate of Afghanistan". www.uniindia.com.
  7. ↑ "The Panjshir Valley: what is the main bastion of resistance against the Taliban advance in Afghanistan". Market Research Telecast. 17 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
  8. ↑ Kapetas, Anastasia (16 August 2021). "After the fall of Kabul". www.aspistrategist.org.au/. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ "The Taliban's terrifying triumph in Afghanistan". Economist. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Moiz, Ibrahim (27 August 2021). "A tricky path from insurgency to Emirate". TRT World (به انگلیسی).
  11. ↑ "Senior Taliban commander, several civilians killed in Kabul hospital attack". France 24 (به انگلیسی). 2 November 2021.
  12. ↑ "First to enter-presidential-palace-taliban member-died-in-daesh-attack-51301". TRT World (به انگلیسی). 3 November 2021. {{cite web}}: Missing or empty |url= (help); line feed character in |title= at position 9 (help)
  13. ↑ Batchelor, Tom (15 August 2021). "Afghan president Ashraf Ghani flees capital Kabul for Tajikistan as Taliban enter city". The Independent. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  14. ↑ Azaz, Syed (11 August 2021). "Afghanistan Army Chief removed from post". Geo.tv. Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  15. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Talib-commander وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  16. ↑ Kilcullen, David (17 August 2021). "Critical intervention that swung the battle for Kabul". The Australian. Retrieved 21 August 2021.
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Roggio, Bill (14 August 2021). "Taliban encircling Afghan capital Kabul, prepping final assault through east". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 14 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  18. ↑ «Afghan conflict: US and Taliban sign deal to end 18-year war» (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۲-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  19. ↑ Borger، Julian (۲۰۲۲-۰۵-۱۸). «US withdrawal triggered catastrophic defeat of Afghan forces, damning watchdog report finds» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  20. ↑ "US withdrawal prompted collapse of Afghan army: Report". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2025-03-19.
  21. ↑ Vazquez, Kevin Liptak,Jeff Zeleny,Kaitlan Collins,Jennifer Hansler,Maegan (2021-08-16). "Biden admits Afghanistan's collapse 'did unfold more quickly than we had anticipated' | CNN Politics". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2025-03-19.
  22. ↑ "Misread warnings helped lead to chaotic Afghan evacuation". AP News (به انگلیسی). 2021-08-18. Retrieved 2025-03-19.
  23. ↑ Ryan، Missy؛ DeYoung، Karen (۲۰۲۱-۰۴-۱۳). «Biden will withdraw all U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, 2021» (به انگلیسی). The Washington Post. شاپا 0190-8286. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ "Pentagon: Afghanistan evacuation completed, officially ending 20-year war - UPI.com". UPI (به انگلیسی). Retrieved 2025-03-19.
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ «Evacuations from Afghanistan by country» (به انگلیسی). Reuters. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  26. ↑ Digital، Kathryn Watson Politics Reporter Kathryn Watson is a politics reporter for CBS News؛ Washington، based in؛ Watson، D. C. Read Full Bio Kathryn (۲۰۲۱-۰۸-۳۱). «Uncertainty lingers for Americans trying to leave Afghanistan after U.S. withdrawal - CBS News». www.cbsnews.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  27. ↑ Jakes، Lara (۲۰۲۱-۰۸-۳۱). «Stranded in Kabul: A U.S. Resident Runs Out of Options» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  28. ↑ Eddy، Melissa؛ Gibbons-Neff، Thomas (۲۰۲۱-۰۹-۰۵). «U.S. Citizens and Afghans Wait for Evacuation Flights From Country's North» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۱۹.
  29. ↑ "Blinken pushes back on GOP criticism of Afghan withdrawal". WVIR-TV. Associated Press (به انگلیسی). 2021-09-13. Retrieved 2025-03-19.
  30. ↑ Lamothe, Dan; Hudson, John; Harris, Shane; Gearan, Anne (10 August 2021). "U.S. officials warn collapse of Afghan capital could come sooner than expected". The Washington Post. Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 11 August 2021.
  31. ↑ "Taliban expected to reach Afghan capital Kabul 'in seven days', ITV News learns". ITV News. 2021-08-13. Retrieved 2021-08-14.
  32. ↑ "Afghanistan Live Updates: Taliban Advances on Kabul; U.S. Embassy Evacuation Underway". The New York Times. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  33. ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ ۳۳٫۳ Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  34. ↑ "Afghanische Regierung kündigt friedliche Machtübergabe an". FAZ. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  35. ↑ Video shows thousands of prisoners, reportedly including Islamic State and al Qaeda fighters, freed from Kabul jail by the Taliban. 15 August 2021.
  36. ↑ "Afghan forces surrender Bagram air base to Taliban".
  37. ↑ "Taliban Fighters Enter Kabul As Helicopters Land At U.S. Embassy". NPR.org.
  38. ↑ Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  39. ↑ Tanzeem, Ayesha; Gul, Ayaz (15 August 2021). "Reports: Taliban Enter Kabul". VOA. Retrieved 15 August 2021.
  40. ↑ "Germany sending A400M planes for Kabul evacuation – Bild am Sonntag". Reuters. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  41. ↑ "Albania ready to temporarily house Afghan refugees, PM Rama says". Reuters. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  42. ↑ News, A. B. C. "The Latest: Afghan leaders form council to meet Taliban". ABC News. {{cite web}}: |last= has generic name (help)
  43. ↑ "India preps to evacuate envoys, citizens still in Afghanistan as Taliban enters Kabul". Hindustan Times. 15 August 2021.
  44. ↑ "Afghan president to abdicate after Taliban entered Kabul: Sources". Al Arabiya English. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  45. ↑ Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  46. ↑ News, A. B. C. "Afghan official tells AP that Taliban negotiators heading to presidential palace to prepare for a 'transfer' of power". ABC News. {{cite web}}: |last= has generic name (help)
  47. ↑ "Afghanische Regierung kündigt friedliche Machtübergabe an". FAZ. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  48. ↑ "Taliban enter Kabul, await 'peaceful transfer' of power". AP NEWS. 2021-08-15. Retrieved 2021-08-15.
  49. ↑ Tanzeem, Ayesha; Gul, Ayaz (15 August 2021). "Reports: Taliban Enter Kabul". VOA. Retrieved 15 August 2021.
  50. ↑ "President Ashraf Ghani Flees Afghanistan, Taliban Take Over Kabul: Report". NDTV.com. Retrieved 15 August 2021.
  51. ↑ "Amid Taliban blitz, Afghan President Ashraf Ghani flees country: Report". Business Standard India. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  52. ↑ "اشرف غنی افغانستان چهوڑ کر چلی گئی: افغان میڈیا کا دعویٰ". Urdu News – اردو نیوز (به اردو). 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  53. ↑ "اشرف غنی مستعفی، افغانستان سی فرار". هم نیوز. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  54. ↑ "Afghanistan crisis: President Ghani flees country". BBC News. Retrieved 2021-08-15.
  55. ↑ Mistlin, Joanna Walters (now); Alex; Murray, Jessica; Sullivan (earlier), Helen (2021-08-15). "Afghanistan president, Ashraf Ghani, reported to have left country as Taliban orders fighters to enter Kabul – live". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  56. ↑ "Germany closes Kabul embassy and rushes evacuation of citizens, local helpers". Reuters. 2021-08-15. Retrieved 2021-08-15.
  57. ↑ Mellen, Ruby (14 August 2021). "Here are the countries evacuating their embassies in Kabul as the Taliban advances". Washington Post. Retrieved 15 August 2021.
  58. ↑ "Afghanistan crisis: President Ghani flees country". BBC News (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-15.
  59. ↑ "Afghanistan crisis: Taliban is soon to declare the Islamic Emirate of Afghanistan". AP News (به انگلیسی).
  60. ↑ "Afghan war: Kabul's young women plead for help as Taliban advance". BBC News. 2021-08-13. Retrieved 2021-08-15.
  61. ↑ Islamabad, Charlie Faulkner, Kabul | Catherine Philp, Diplomatic Correspondent | Henry Zeffman, Chief Political Correspondent | Haroon Janjua. "Mass panic on streets of Kabul as Taliban enter capital from all sides". ISSN 0140-0460. Retrieved 2021-08-15.
  62. ↑ "Taliban seize power amid chaos in Kabul". POLITICO.
  63. ↑ Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  64. ↑ "'People Are Terrified': Panic Sweeps Kabul As Taliban Moves Toward Afghan Capital". RFE/RL.
  65. ↑ "Afghan women's defiance and despair: 'I never thought I'd have to wear a burqa. My identity will be lost'". Guardian. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  66. ↑ Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
  67. ↑ Golshiri, Ghazal (15 August 2021). "Dans Kaboul menacée par les talibans, les habitants " cherchent à liquider toute leur vie avant de quitter le pays»". Le Monde. Retrieved 15 August 2021.
  68. ↑ Bose, Saikat Kumar (15 August 2021). "In Video With Daughters, Afghanistan's Hamid Karzai Appeals To Taliban". NDTV.com. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  69. ↑ Latifi, Ali M (15 August 2021). "'Unpatriotic': Afghans slam President Ghani's swift departure". Al Jazeera. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  70. ↑ Teh, Cheryl (16 August 2021). "The Afghan Embassy in India sent out a tweet calling Afghan President Ashraf Ghani a 'traitor' who 'screwed and f—ed everything up'". Business Insider. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  71. ↑ "Afghan president flees the country as Taliban move on Kabul". CTV News. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  72. ↑ ۷۲٫۰ ۷۲٫۱ ۷۲٫۲ "World reacts as Taliban closes in on Afghan capital". Al Jazeera. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  73. ↑ "Extremists' morale high after Taliban advance: American analyst". 16 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  74. ↑ Choi, Joseph (15 August 2021). "Pope calls for peace in Afghanistan". The Hill. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  75. ↑ Murray, Jessica (16 August 2021). "Malala Yousafzai 'deeply worried' as Taliban take control in Afghanistan". The Guardian. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  76. ↑ "Taliban Systematically Terrorised Women, Says Afghani Writer Khaled Hosseini". News18 (به انگلیسی). 16 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  77. ↑ "'Kite Runner' author on the Taliban takeover: 'Hard to describe how devastating it is'". American Voices (به انگلیسی). ام‌اس‌ان‌بی‌سی. 15 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  78. ↑ "Leon Panetta compares fall of Afghanistan to Bay of Pigs". The Hill. 16 August 2021. Archived from the original on 17 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  79. ↑ "Canada suspends operations at embassy in Afghanistan, citing safety concerns". CTVNews. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  80. ↑ DIRECT. Afghanistan : Emmanuel Macron s’exprimera lundi soir, annonce l’Elysée بایگانی‌شده در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine. 15 August 2021.
  81. ↑ "Indonesia Pantau Eskalasi di Afghanistan, Siap Evakuasi 15 WNI" [Indonesia Monitors Escalation in Afghanistan, Ready to Evacuate 15 Indonesian Citizens] (به اندونزیایی). Sindonews. 15 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  82. ↑ "Taliban Kuasai Afghanistan, Pemerintah Belum Berencana Tutup KBRI di Kabul" [Taliban Controls Afghanistan, Government Yet to Plan Closing Indonesian Embassy in Kabul]. Berita Satu (به اندونزیایی). 16 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  83. ↑ "Nepal calls for evacuation of at least 1,500 Nepalis in Afghanistan". Reuters (به انگلیسی). 15 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  84. ↑ "MFAT ramps up efforts to get 30 New Zealanders out of Afghanistan – Jacinda Ardern". RNZ. 16 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  85. ↑ Del Callar, Michaela (16 August 2021). "Philippines orders mandatory evacuation of Filipinos in Afghanistan". GMA News. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
  86. ↑ "No need for evacuation of Russian embassy in Kabul, says mission". TASS. 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  87. ↑ "Russia says emergency UN meeting on Afghanistan is planned". The Moscow Times. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  88. ↑ Radio, Sveriges. "Utrikesminister Linde: "Har gått mycket fortare än väntat" – Nyheter (Ekot)". sverigesradio.se. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  89. ↑ "Sweden to evacuate all personnel from Kabul embassy on Sunday – Swedish Radio". news.trust.org. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  90. ↑ "Boris Johnson to recall parliament over Afghanistan crisis". the Guardian. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  91. ↑ "No one wants Afghanistan to become 'breeding ground for terror' – PM". BBC News. 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  92. ↑ "Afghanistan must not become 'breeding ground for terror' once again , PM says". Sky News. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
  93. ↑ "Last Days in Vietnam: The Embassy Evacuation". پی‌بی‌اس. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سقوط_کابل_(۱۴۰۰)&oldid=41883438»