امیر کرور سوری
امیر کرور سوری (به پشتو: امیر کروړ سوری) به گفتهٔ پُته خَزانه (گنجینه پنهان)[۱]، قدیمی‌ترین شاعر پشتو است که یک منظومهٔ حماسی او را مؤلف کتاب پته خزانه به استناد تاریخ سوری نقل کرده‌است. اما پشتون بودن امیر کرور واینکه اولین شعر پشتورا اوسروده باشد. در کتاب‌های تاریخی عربی و فارسی و در هیچ یک از منابع معتبر وجود ندارد. تنها منبعی که از او ياد می‌کند، پته خزانه (گنجينۀ پنهان) است. پژوهشگران و زبان‌شناسان اصل بودن کتاب پته خزانه و واقعی بودن اطلاعات آن را مورد شک و تردید زیادی دانسته و آن را ساختگی در قرن بیستم میلادی می‌دانند.[۲][۳][۴]
با این حال نام امیر کرور در کتاب «لرغونی پشتانه» یعنی افغان‌های قدیم، تألیف شیخ کته در سال ۷۵۰ه- ق نیز آمده‌است. این یادکرد به نقل از کتاب «تاریخ سوری» تألیف محمد بن علی بستی (۶۵۰ه- ق/۷۳۱ش/۱۲۵۲م.) بیان شده‌است.
بنا برگفته پُته خَزانه ، امیر کرور پسر امیر پولاد سوری است. امیر پولاد یکی از فرزندان امیر شنسب است که دامنه‌های کوهستان غور را در تصرف داشت و در سال ۱۳۹ ه. ق./ ۷۵۶ م. در مندش غور امیر بود و همیشه به کمک ابومسلم خراسانی می‌شتافت.
امیر کرور در سال ۱۵۴ ه. ق./۱۴۹ خورشیدی/ ۷۷۰ م. در جنگل‌های پوشنگ هرات درگذشته‌است.
منابع[ویرایش]
- لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ پشتو[پیوند مرده].
- ↑ پته خزانه را تألیف محمد بن داود خان هوتک در سال (۱۱۴۲ه- ق/۱۱۰۸ش/۱۱۴۲م) دانسته‌اند.
- ↑ Philip G. Kreyenbroek, Ulrich Marzolph (eds.). Oral Literature of Iranian Languages: Kurdish, Pashto, Balochi, Ossetic; Persian and Tajik: Vol XVIII (A History of Persian Literature). Edit by Philip G. Kreyenbroek and Ulrich Marzolph. London/New York, I. B. Tauris, 2010, 400 p. p. 91.
- ↑ پیام مجاهد، بازدید: آوریل ۲۰۰۹.
- ↑ Afghan Mirror بایگانی‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine، بازدید: آوریل ۲۰۰۹.