پرش به محتوا

فیلیپین

ویرایش پیوندها
مختصات: ۱۴°۳۵′ شمالی ۱۲۱°۰′ شرقی / ۱۴٫۵۸۳°شمالی ۱۲۱٫۰۰۰°شرقی / 14.583; 121.000
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
جمهوری فیلیپین

Repúbliká ng̃ Pilipinas
فیلیپین
شعار: برای خدا، مردم، طبیعت و کشور
موقعیت فیلیپین
پایتختمانیل
۱۴°۳۵′ شمالی ۱۲۱°۰′ شرقی / ۱۴٫۵۸۳°شمالی ۱۲۱٫۰۰۰°شرقی / 14.583; 121.000
بزرگترین شهرکزون سیتی
زبان(های) رسمیزبان فیلیپینی
(تاگالوگ) و انگلیسی فیلیپینی (زبانِ دوم)
حکومتجمهوری، ریاست جمهوری، حکومت متمرکز
بونگبونگ مارکوس
بنیان‌گذاری۱۲ ژوئن، ۱۸۹۸
مساحت
• کل
۳۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۲۰٬۰۰۰ مایل مربع) (۷۳ام)
جمعیت
• برآورد سال ۲۰۱۵
۱۰۰٬۹۸۱٬۴۳۷ (۱۳اُم)
• سرشماری ۲۰۱۵
۱۰۰٬۹۸۱٬۴۳۷
• تراکم
۳۳۶ بر کیلومتر مربع (۸۷۰٫۲ بر مایل مربع) (۴۷اُم)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد ۲۰۱۹ 
• کل
۳۶۷ بیلیون دلار (۳۱اُم)
• سرانه
۳٬۴۸۶ دلار
شاخص جینی (۲۰۲۰)۴۴٫۴
(متوسط)
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۲)۰٫۶۹۹
۱۱۶ام(متوسط)
واحد پولپزو (PHP)
منطقه زمانییوتی‌سی+۸ (PST)
گاه‌شماریمیلادی
جهت رانندگیراست.
کد ایزو ۳۱۶۶PH
دامنه سطح‌بالا.ph

فیلیپین (به انگلیسی: Philippines) (به فیلیپینی: Pilipinas) با نام رسمی جمهوری فیلیپین (به فیلیپینی: Republika ng Pinipinas) کشوری مجمع‌الجزایری در جنوب شرقی آسیا، واقع در شرق ناحیهٔ هندوچین و شمال اندونزی است. فیلیپین با مساحت ۳۴۲٬۳۵۳ کیلومتر مربع؛ شصت و چهارمین کشور پهناور و با جمعیت (۱۰۹٬۵۸۱٬۰۷۸)نفر؛ سیزدهمین کشور پرجمعیت در جهان است.[۱][۲] پایتخت فیلیپین مانیل و بزرگ‌ترین شهر آن کزون سیتی است. زبان رسمی این کشور، انگلیسی و فیلیپینی است.

این مجمع‌الجزایر ابتدا توسط فردیناند ماژلان کاشف پرتغالی کشف شد. امپراتوری اسپانیا این مجمع‌الجزایر را مستعمره کرد. بعدها در جنگ آمریکا و اسپانیا، فیلیپین مستعمرهٔ آمریکا شد و در آخر مستعمرهٔ امپراتوری ژاپن گردید تا اینکه بالاخره کشوری مستقل شد.

واحد پول فیلیپین، پزوی فیلیپین است و اقتصاد آن سی و چهارمین اقتصاد بزرگ دنیا با تولید ناخالص داخلی ۳۷۱٫۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ می‌باشد.[۳]

فیلیپین دارای یک حکومت دموکراتیک و مطابق قانون اساسی با نظام ریاست‌جمهوری به ریاست بونگ بونگ مارکوس است.[۴]

نامگذاری

[ویرایش]

نام فیلیپین به‌نام پادشاه اسپانیا، شاه فیلیپ دوم نامگذاری شد. کاوشگر اسپانیایی روی لوپز د والالوبوس در زمان اکتشافاتش در سال ۱۵۴۲ نام جزایر لیته (Leyte) و سامار (Samar) را فلیپیناس (Felipinas) نام نهاد که شاهزاده آستوریاس، وارث تاج و تخت پادشاهی اسپانیا در آن زمان بود.

به این ترتیب نام Las Islas Filipinas برای کل جزایر فیلیپین به‌کار رفت. قبل از این نام، اسم‌های دیگری هم به‌کار می‌رفته که می‌توان به چند مورد اشاره کرد؛ مثلاً Islas del Poniete یا جزایر غرب و سان لازارو (San Lázaro) که اسپانیایی‌ها برای اشاره به جزایرشان استفاده می‌کردند.[۵][۶][۷][۸][۹]

اسم رسمی فیلیپین چندین بار در تاریخ عوض شد. در زمان انقلاب فیلیپین، کنگرهٔ مالولوس اسم جمهوری فیلیپین (Philippine Republic) را اعلام کرد. از زمان جنگ آمریکا و اسپانیا در سال ۱۸۹۸ و جنگ فیلیپین و آمریکا در سال ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۲ تا زمان مشترک‌المنافع شدن (commonwealth) یعنی تا سال ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۶ آمریکایی‌ها نام جزایر فیلیپین (Philippine Islands) را به‌کار می‌بردند.[۱۰]

پس از پایان جنگ جهانی دوم و استقلال فیلیپین، نام رسمی این کشور به جمهوری فیلیپین (Republic of the Philippines) تغییر یافت.[۱۱]

تاریخ

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: تاریخ فیلیپین

پیش از تاریخ (قبل از ۹۰۰ میلادی)

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: پیش از تاریخ فیلیپین
کوزه‌ای با درپوش تزئین‌شده با دو نفر روی یک قایق
کوزه دفن مانونگول، یکی از بسیاری از کوزه‌های دفن یافت‌شده در سیستم غارها

شواهدی از حضور اولیه انسان‌تباران در منطقه‌ای که امروزه فیلیپین نامیده می‌شود، به حدود ۷۰۹٬۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.[۱۲]

تعداد کمی از استخوان‌های یافت‌شده در غار کالائو ممکن است مربوط به گونه‌ای ناشناخته به نام هومو لوزوننسیس باشد که حدود ۵۰٬۰۰۰ تا ۶۷٬۰۰۰ سال پیش زندگی می‌کرده‌اند.[۱۳]

قدیمی‌ترین بقایای انسان امروزی در جزایر فیلیپین از غارهای تابون در پالاوان یافت شده است که قدمتی در حدود ۴۷٬۰۰۰ ± ۱۱–۱۰٬۰۰۰ سال دارند.[۱۴]

انسان تابون احتمالاً از نگریتوها بوده است و از اولین ساکنان این جزایر به‌شمار می‌رود که از مهاجرت‌های اولیه انسان‌ها از آفریقا به سمت آسیا از مسیرهای ساحلی آمده‌اند.[۱۵]

ایالت‌های اولیه (۹۰۰–۱۵۶۵)

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: تاریخ فیلیپین (۹۰۰–۱۵۶۵)
یک زوج در دوره استعمار اولیه اسپانیایی فیلیپین در دهه ۱۵۹۰، پوشیده از طلا

قدیمی‌ترین سند مکتوب شناخته‌شده در فیلیپین، کتیبه مسی لاگونا مربوط به سال ۹۰۰ میلادی است. این نوشته به مالایی قدیم با استفاده از خط کاوی اولیه و دارای تعدادی واژه‌های فنی سانسکریت و القاب جاوه‌ای قدیم یا تاگالوگ قدیم است.[۱۶]

تا قرن ۱۴ میلادی، چندین سکونتگاه ساحلی بزرگ به‌عنوان مراکز تجاری پدیدار شدند و به کانون تغییرات اجتماعی تبدیل شدند.[۱۷]

برخی از نظام‌های سیاسی با کشورهای دیگر آسیا تعاملاتی داشتند.[۱۸]

تجارت با چین در اواخر سلسله تانگ آغاز شد[۱۹] و در دوران سلسله سونگ گسترش یافت.[۲۰]

در طول هزاره دوم میلادی، برخی از نظام‌ها بخشی از سیستم خراجی چین بودند.[۲۱]

ویژگی‌های فرهنگی هندی، مانند اصطلاحات زبانی و آیین‌های مذهبی، در قرن ۱۴ میلادی از طریق امپراتوری ماجاپاهیت که هندوئیسم را گسترش داده بود، در فیلیپین پخش شد.[۲۲]

تا قرن ۱۵ میلادی، اسلام در مجمع‌الجزایر سولو استقرار یافت و گسترش پیدا کرد.[۱۷]

ایالت‌های اولیه تشکیل‌شده در فیلیپین بین قرون ۱۰ تا ۱۶ میلادی شامل ماینیلا، توندو، نامایان، پانگاسینان، سبو، بوتوان، ماگویندانائو، لانائو، سولو و ما-ای بودند.[۲۳]

ساختار اجتماعی این جوامع معمولاً سه‌سطحی بود: اشراف، افراد آزاد، و بدهکاران وابسته. رهبران اشراف به نام داتو بر گروه‌های خودمختار (بارانگای) حکومت می‌کردند.[۲۴]

سلطه استعماری اسپانیا و آمریکا (۱۵۶۵–۱۹۳۴)

[ویرایش]
مقاله‌های اصلی: تاریخ فیلیپین (۱۵۶۵–۱۸۹۸) و تاریخ فیلیپین (۱۸۹۸–۱۹۴۶)
ببینید شرح
مانیل، ۱۸۴۷

یکپارچه‌سازی و استعمار توسط تاج کاستیا زمانی آغاز شد که کاوشگر اسپانیایی میگل لوپز د لگازپی از اسپانیای نو در سال ۱۵۶۵ به این منطقه رسید.[۲۵][۲۶][۲۷]

بسیاری از فیلیپینی‌ها به اسپانیای نو به‌عنوان برده یا خدمه اجباری منتقل شدند،[۲۸] درحالی‌که بسیاری از آسیایی‌های آمریکای لاتین به‌عنوان سرباز و مهاجر به فیلیپین آورده شدند.[۲۹]

مانیل اسپانیایی در سال ۱۵۷۱ پایتخت فرمانداری کل فیلیپین و هند شرقی اسپانیا شد،[۳۰][۳۱] که قلمروهای اسپانیا در آسیا و اقیانوسیه را شامل می‌شد.[۳۲]

اسپانیایی‌ها با استفاده از اصل تفرقه بینداز و حکومت کن به ایالت‌های محلی حمله کردند،[۳۳]: 374  و بیشتر مناطقی را که امروزه فیلیپین خوانده می‌شوند، تحت یک حکومت واحد قرار دادند.[۳۴][۳۵]

بارانگای‌های پراکنده عمداً در شهرها ادغام شدند، تا مبلغان کاتولیک بتوانند راحت‌تر ساکنان آنجا را به مسیحیت که ابتدا ترکیبی بود،[۳۶] تبدیل کنند.

مسیحی‌سازی توسط کشیشان در فیلیپین اسپانیا عمدتاً در دشت‌های سکونتی در طی زمان انجام شد.

از سال ۱۵۶۵ تا ۱۸۲۱، فیلیپین به‌عنوان بخشی از معاونت سلطنتی اسپانیای نو تحت حکومت مکزیکو سیتی قرار داشت؛ و پس از جنگ استقلال مکزیک از مادرید اداره شد.[۳۷]: 81 

مانیل به قطب غربی تجارت ترانس‌اقیانوس آرام[۳۸] از طریق کشتی‌های گالیون مانیل که در بیکول و کویت ساخته می‌شدند، تبدیل شد.[۳۹][۴۰]

در دوران حکومت اسپانیا، این کشور تقریباً خزانه خود را برای سرکوب شورش‌های بومی[۳۷]: 111–۱۲۲  و دفاع در برابر حملات نظامی خارجی تهی کرد.[۴۱]: 1077 

این حملات شامل دزدی دریایی مورو،[۴۲] جنگی در قرن هفدهم با هلندی‌ها، اشغال بریتانیا در قرن هجدهم بر مانیل، و درگیری با مسلمانان جنوب بود.[۴۳]: 4 

اداره فیلیپین به‌عنوان یک بار اقتصادی برای اقتصاد اسپانیای نو محسوب می‌شد،[۴۱]: 1077  و موضوع رها کردن آن یا مبادله‌اش با سرزمین‌های دیگر مورد بحث قرار داشت. اما این اقدام به دلیل پتانسیل اقتصادی جزایر، امنیت، و تمایل به ادامه تبدیل مذهبی در منطقه، مورد مخالفت قرار گرفت.[۴۴][۴۵]

این مستعمره با یک کمک‌هزینه سالانه از تاج اسپانیا دوام آورد،[۴۱] که به‌طور متوسط ۲۵۰٬۰۰۰ پزو بود.[۴۴] معمولاً این کمک‌هزینه به‌صورت ۷۵ تن نقره خالص از قاره آمریکا پرداخت می‌شد.[۴۶]

نیروهای بریتانیایی بین سال‌های ۱۷۶۲ تا ۱۷۶۴ طی جنگ هفت‌ساله، مانیل را اشغال کردند و حکومت اسپانیا با معاهده پاریس ۱۷۶۳ بازگردانده شد.[۲۷]: ۸۱–۸۳  اسپانیا جنگ خود با مسلمانان در آسیای جنوب شرقی را ادامه‌ای از استرداد می‌دانست.[۴۷][۴۸]

درگیری اسپانیا و مورو چندین قرن به طول انجامید؛ اسپانیا بخش‌هایی از میندانائو و هولو را در سه‌ماهه آخر قرن نوزدهم تصرف کرد،[۴۹] و مسلمانان مورو در سلطنت سولو حاکمیت اسپانیا را پذیرفتند.[۵۰][۵۱]

Photo of a large group of men on steps. Some are seated, and others are standing; several are wearing top hats.
ایلستردوس در مادرید حوالی سال ۱۸۹۰

بندرهای فیلیپین در طول قرن نوزدهم به روی تجارت جهانی باز شدند و جامعه فیلیپینی شروع به تغییر کرد.[۵۲][۵۳]

هویت اجتماعی تغییر کرد، به‌طوری‌که اصطلاح «فیلیپینی» دیگر تنها به اسپانیایی‌های متولد فیلیپین اشاره نمی‌کرد، بلکه تمامی ساکنان مجمع‌الجزایر را شامل می‌شد.[۵۴][۵۵]

حس انقلابی در سال ۱۸۷۲ افزایش یافت، پس از اینکه ۲۰۰ سرباز محلی و کارگران همراه با سه کشیش فعال کاتولیک به دلایل بحث‌برانگیز اعدام شدند.[۵۶][۵۷]

این واقعه موجب شکل‌گیری جنبش تبلیغاتی شد که توسط مارسلو اچ. دل پیلار، خوزه ریزال، گراسیانو لوپز ژائنا و ماریانو پونس سازماندهی شد و به دنبال اصلاحات سیاسی در فیلیپین بود.[۵۸]

خوزه ریزال در ۳۰ دسامبر ۱۸۹۶ به اتهام شورش اعدام شد و مرگ او بسیاری از افراد وفادار به اسپانیا را رادیکال کرد.[۵۹]

تلاش‌ها برای اصلاحات با مقاومت مواجه شد؛ آندرس بونیفاسیو در سال ۱۸۹۲ انجمن مخفی کاتیپونان را تأسیس کرد که هدفش استقلال از اسپانیا از طریق شورش مسلحانه بود.[۳۷]: 137 

انقلاب فیلیپین در سال ۱۸۹۶ با فریاد پوگاد لاوین از سوی کاتیپونان آغاز شد.[۶۰]

اختلافات داخلی منجر به کنوانسیون تجروس شد، جایی که بونیفاسیو موقعیت خود را از دست داد و امیلیو آگوینالدو به‌عنوان رهبر جدید انقلاب انتخاب شد.[۶۱]: 145–۱۴۷ 

پیمان بیاک-نا-باتو در سال ۱۸۹۷ منجر به تشکیل دولت در تبعید هونگ کونگ جونتا شد. سال بعد، جنگ آمریکا و اسپانیا آغاز شد و به فیلیپین رسید؛ آگوینالدو بازگشت، انقلاب را از سر گرفت و در ۱۲ ژوئن ۱۸۹۸ استقلال فیلیپین از اسپانیا را اعلام کرد.[۶۲]: 26 

در دسامبر ۱۸۹۸، پس از جنگ آمریکا و اسپانیا، این جزایر همراه با پورتوریکو و گوام از طریق پیمان پاریس (۱۸۹۸) به ایالات متحده واگذار شدند.[۶۳][۶۴]

جمهوری اول فیلیپین در تاریخ ۲۱ ژانویه ۱۸۹۹ اعلام شد.[۶۵]

عدم به رسمیت شناخته شدن این جمهوری توسط ایالات متحده منجر به نبرد مانیل (۱۸۹۹) و آغاز جنگ فیلیپین-آمریکا شد که پس از رد پیشنهاد آتش‌بس از سوی فرمانده نظامی آمریکا در محل و اعلام جنگ توسط جمهوری نوپا شدت یافت.[۶۶][۶۷][۶۸][۶۹]

این جنگ منجر به مرگ ۲۵۰ هزار تا ۱ میلیون غیرنظامی شد که عمدتاً بر اثر قحطی و بیماری جان باختند.[۷۰]

بسیاری از فیلیپینی‌ها توسط آمریکایی‌ها به اردوگاه‌های کار اجباری منتقل شدند که هزاران نفر در آنجا جان باختند.[۷۱][۷۲]

پس از سقوط جمهوری اول فیلیپین در سال ۱۹۰۲، یک دولت غیرنظامی آمریکایی با قانون ارگانیک فیلیپین تأسیس شد.[۷۳]

نیروهای آمریکایی به سرکوب و گسترش کنترل خود بر جزایر ادامه دادند، تلاش‌های احیای جمهوری فیلیپین را سرکوب کردند،: 200–202 [۷۰] و کنترل سلطان‌نشین سولو را تضمین کردند.[۷۴][۷۵]

آمریکایی‌ها کنترل مناطق کوهستانی داخلی که در برابر فتح اسپانیا مقاومت کرده بودند را تثبیت کردند[۷۶] و اسکان گسترده مسیحیان را در مناطق عمدتاً مسلمان میندانائو تشویق کردند.[۷۷][۷۸]

سیاست

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: سیاست فیلیپین
بونگبونگ مارکوس رئیس‌جمهور کنونی فیلیپین و ریچارد نیکسون رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به همراه خانواده

فیلیپین دارای حکومت دموکراتیک و مطابق قانون اساسی با نظام ریاست‌جمهوری است[۴] که به‌استثنای ناحیه خودگردان مسلمان میندانائو (که به‌صورت بسیار گسترده از حکومت جدا اداره می‌شود)، به‌شکل یکپارچه اداره می‌گردد. حکومت فیلیپین چندین‌بار از زمان ریاست‌جمهوری راموس در تلاش بوده تا نظام حکومتی را به نظام فدرال، پارلمانی یا تک‌مجلسی تغییر دهد.[۷۹][۸۰]

رئیس‌جمهور در فیلیپین هم رئیس دولت و هم فرماندهٔ کل نیروهای مسلح می‌باشد. طبق قانون اساسی تازه تصویب شده فیلیپین، نظام سیاسی این کشور جمهوری ریاستی است. رئیس‌جمهور و مجلس سنای ۲۴ نفره با رأی مردم برای یک دوره شش ساله انتخاب می‌شوند. رئیس‌جمهور ریاست قوه مجریه را برعهده دارد که از ۱۹ وزارتخانه تشکیل شده است.[۸۱] همچنین تعیین اعضای کابینه نیز برعهده رئیس‌جمهور و برای این کار نیازی به تصویب در مجلس نیست.

ماریا رسا برندهٔ جوایز صلح نوبل، فولبرایت و ۱۰۰ زن بی‌بی‌سی

دو مجلس قانونگذار این کشور عبارتند از سنا که مجلس اعلای کشور محسوب می‌شود و اعضای آن طی یک دورهٔ شش ساله انتخاب می‌شوند. مجلس نمایندگان، مجلس سفلای این کشور است و نمایندگان آن هر سه سال یک‌بار انتخاب می‌شوند.

مجلس نمایندگان شامل دویست نماینده انتخاب شده با رأی مردم در حوزه‌های محلی و پنج نماینده انتصابی است که این پنج نماینده را رئیس‌جمهور از بین گروه‌های اقلیت انتخاب می‌نماید.[۸۲]

سناتورها از طرف تمام مردم انتخاب می‌شوند ولی نمایندگان از طریق حوزه‌های قانونگذاری هر منطقه و ۲۰٪ از نمایندگان از طریق انتخابات درون‌حزبی انتخاب می‌شوند.[۸۲]

قانون اساسی فیلیپین دوره ریاست‌جمهوری در این کشور را به یک دوره شش ساله محدود کرده است تا مانع از تبدیل شدن یک فرد به دیکتاتور شود.[۸۳]

در فیلیپین رئیس‌جمهور و معاون وی به‌طور جداگانه در انتخابات به‌وسیله مردم برگزیده می‌شوند.[۸۳]

قوهٔ قضائیه دادگاه عالی کشور است که توسط ریاست قوهٔ قضائیه و ۱۴ قاضی دستیار که از طرف رئیس‌جمهور انتخاب و توسط شورای قضات و وکلا منصوب می‌شوند اداره می‌گردد.[۸۲]

تقسیمات اداری

[ویرایش]

نوشته اصلی: فهرست شهرهای فیلیپین

نوشته اصلی: فهرست استان‌های فیلیپین

فیلیپین به سه جزیره اصلی تقسیم شده: لوزون، ویسایا و میندانائو.

در تقسیم‌بندی، کشور به ۱۷ ناحیه، ۸۱ استان، ۱۴۵ شهر، ۱٬۴۸۹ بخش و ۴۲٬۰۳۶ بارانگای تقسیم شده است.[۸۴]

در بخش دوم قانون شماره ۵۴۴۶ اشاره شده که طبق تعریف آب‌های سرزمینی فیلیپین، ادعایی بر مالکیت قسمت شرقی جزیره صباح وجود ندارد.[۸۵][۸۶]

تقسیمات منطقه‌ای

[ویرایش]

منطقه‌ها در فیلیپین برای تقسیم‌بندی اداری ایجاد شده‌اند تا ادارهٔ استان‌ها در هر بخش را سهولت بخشند. فیلیپین به ۱۷ ناحیه تقسیم شده (۱۶ ناحیه اداری و یک ناحیه خودگردان). بیشتر ادارات دولتی براساس منطقه‌ها تقسیم شده‌اند و نه تک‌تک در هر استان. بیشتر موارد مرکز مناطق شهرها هستند. براساس اطلاعات سال ۲۰۱۵، ناحیهٔ CALABARZON بیشترین جمعیت را داراست و ناحیه پایتخت ملی (مانیل) متراکم‌ترین منطقه جمعیتی است.


استان‌های فیلیپین
۱۰ منطقه پر جمعیت در فیلیپین(۲۰۱۵)[۸۷]
رتبه ناحیه اسم مساحت جمعیت (۲۰۱۵) % جمعیت تراکم جمعیت
اول ناحیه ۴ Calabarzon ۱۶٬۸۷۳٫۳۱ کیلومتر مربع (۶٬۵۱۴٫۸۲ مایل مربع) ۱۴٬۴۱۴٬۷۷۴ ۱۴٫۲۷٪ ۸۵۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۲٬۲۰۰ ساکن در هر مایل مربع)
دوم ناحیه پایتخت ملی ناحیه پایخت ملی ۶۱۹٫۵۷ کیلومتر مربع (۲۳۹٫۲۲ مایل مربع) ۱۲٬۸۷۷٬۲۵۳ ۱۲٫۷۵٪ ۲۱٬۰۰۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۵۴٬۰۰۰ ساکن در هر مایل مربع)
سوم ناحیه ۳ لوزون مرکزی ۲۲٬۰۱۴٫۶۳ کیلومتر مربع (۸٬۴۹۹٫۹۰ مایل مربع) ۱۱٬۲۱۸٬۱۷۷ ۱۱٫۱۱٪ ۵۱۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۱٬۳۰۰ ساکن در هر مایل مربع)
چهارم ناحیه ۷ ویسایای مرکزی ۱۰٬۱۰۲٫۱۶ کیلومتر مربع (۳٬۹۰۰٫۴۷ مایل مربع) ۶٬۰۴۱٬۹۰۳ ۵٫۹۸٪ ۶۰۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۱٬۶۰۰ ساکن در هر مایل مربع)
پنجم ناحیه ۵ ناحیه بیکول ۱۸٬۱۵۵٫۸۲ کیلومتر مربع (۷٬۰۱۰٫۰۰ مایل مربع) ۵٬۷۹۶٬۹۸۹ ۵٫۷۴٪ ۳۲۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۸۳۰ ساکن در هر مایل مربع)
ششم ناحیه ۱ ناحیه ایلوکوس ۱۶٬۸۷۳٫۳۱ کیلومتر مربع (۶٬۵۱۴٫۸۲ مایل مربع) ۵٬۰۲۶٬۱۲۸ ۴٫۹۸٪ ۳۰۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۷۸۰ ساکن در هر مایل مربع)
هفتم ناحیه ۱۱ ناحیه داوائو ۲۰٬۳۵۷٫۴۲ کیلومتر مربع (۷٬۸۶۰٫۰۴ مایل مربع) ۴٬۸۹۳٬۳۱۸ ۴٫۸۵٪ ۲۴۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۶۲۰ ساکن در هر مایل مربع)
هشتم ناحیه ۱۰ میندانائو شمالی ۲۰٬۴۹۶٫۰۲ کیلومتر مربع (۷٬۹۱۳٫۵۶ مایل مربع) ۴٬۶۸۹٬۳۰۲ ۴٫۶۴٪ ۲۳۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۶۰۰ ساکن در هر مایل مربع)
نهم ناحیه ۱۲ SOCCSKSARGEN ۲۲٬۵۱۳٫۳۰ کیلومتر مربع (۸٬۶۹۲٫۴۳ مایل مربع) ۴٬۵۴۵٬۲۷۶ ۴٫۵۰٪ ۲۰۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۵۲۰ ساکن در هر مایل مربع)
ناحیه دهم ناحیه ۶ ویسایای غربی ۱۲٬۸۲۸٫۹۷ کیلومتر مربع (۴٬۹۵۳٫۲۹ مایل مربع) ۴٬۴۷۷٬۲۴۷ ۴٫۴۳٪ ۳۵۰ ساکن در هر کیلومتر مربع (۹۱۰ ساکن در هر مایل مربع)

جغرافیا

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: جغرافیای فیلیپین
کوه آپو بلندترین کوه فیلیپین
فیلیپین جزو کشورهای دارای تنوع زیستی کلان

فیلیپین یک مجمع‌الجزایر است که از ۷۶۴۱ جزیره تشکیل شده.[۸۸] این جزایر عموماً در سه مجمع‌الجزایر بزرگ طبقه‌بندی می‌شوند که عبارتند از: لوزون، میندانائو، و ویسایا. مساحت این کشور به‌علاوه آب‌های درون سرزمینی ۳۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۱۵٬۸۳۱ مایل مربع) است.[۸۹] فیلیپین پنجمین کشور بزرگ جزیره‌ای دنیا به‌حساب می‌آید[۹۰] و با داشتن ۳۶٬۲۸۹ کیلومتر مربع (۱۴٬۰۱۱ مایل مربع) خط ساحلی، پنجمین کشور از این نظر است. منطقه انحصاری اقتصادی این کشور ۲٬۲۶۳٬۸۱۶ کیلومتر مربع (۸۷۴٬۰۶۴ مایل مربع) است.[۹۱]

بیشتر این جزایر پوشیده از جنگل‌های استوایی و آتشفشان‌هاست. بلندترین کوه فیلیپ که در جزیره میندانائو قرار دارد کوه «آپو» (Mount Apo) می‌باشد که ۲۹۵۴ متر ارتفاع دارد.[۹۲][۹۳]

پست‌ترین نقطه در فیلیپین اعماق «گالاتا» (Galathea Depth) نام دارد که سومین نقطهٔ عمیق دنیاست.[۹۴]

طویل‌ترین رود فیلیپین در شمال جزیره لوزون قرار دارد که نام آن رود «کاگایان» است.[۹۵] خلیج مانیل که در کرانه پایتخت فیلیپین یعنی مانیل واقع شده به‌واسطهٔ رود پسیگ (Pasig river) به Laguna de Bay متصل است که بزرگ‌ترین دریاچهٔ فیلیپین محسوب می‌شود.[۹۶]

این کشور از شمال غرب با تایوان و چین، از شمال شرق با ژاپن، از جنوب با اندونزی و از جنوب غربی با مالزی، تایلند و سنگاپور همسایه است و شرق آن را دریای فیلیپین و غرب آن را دریای چین جنوبی فراگرفته است.

دو جزیره لوزون و میندانائو مجموعاً ۶۶٪ کل مساحت فیلیپین را شامل می‌شوند. از ۷۱۰۷ جزیره فیلیپین فقط ۱۰۰ جزیره مسکونی هستند و در این بین فقط یازده جزیره به‌صورت عمده جمعیت بزرگی دارد و فقط ۲۷۷۰ جزیره دارای نامی مشخص هستند.

کشور فیلیپین به‌طور کلی در محاصره آب‌های اقیانوس آرام و دریای چین جنوبی قرار دارد. وسیع‌ترین دریاچه‌های این کشور عبارتند از،: لاگونا در غرب جزیره لوزون و تاآل در مرکز آن، دو دریاچه لانائو و دریاچه سوریاگو نیز در جزیره میندانائو قرار دارند.[۹۷]

بزرگ‌ترین رودهای این کشور یعنی کاگایان و پاکساهان در جزیره‌های لوزون و رودهای پالانگی و آگوسان در جزیره میندانائو جریان دارند.

تنوع زیستی

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: حیات وحش فیلیپین
گاومیش آبی با شاخ‌های بزرگ و خمیده، از نمای بالا
کارابائو، حیوان ملی فیلیپین، نماد قدرت، استقامت، کارایی و سخت‌کوشی است.[۹۸]

فیلیپین یکی از کشورهای دارای تنوع زیستی کلان است[۹۹][۱۰۰] و دارای یکی از بالاترین نرخ‌های کشف گونه‌های جدید و بوم‌زادی (۶۷ درصد) در جهان است.[۱۰۱][۱۰۲]

این کشور دارای حدود ۱۳٬۵۰۰ گونه گیاهی است که ۳٬۵۰۰ گونه از آن بوم‌زاد هستند.[۱۰۳] جنگل‌های بارانی فیلیپین تنوع زیادی از گیاهان را در خود جای داده‌اند:[۱۰۴][۱۰۵] حدود ۳٬۵۰۰ گونه درخت،[۱۰۶] ۸٬۰۰۰ گونه گیاهان گل‌دار، ۱٬۱۰۰ گونه سرخس (گیاه) و ۹۹۸ گونه ارکیده شناسایی شده‌اند.[۱۰۷]

فیلیپین همچنین دارای ۱۶۷ گونه پستانداران زمینی (۱۰۲ گونه بوم‌زاد)، ۲۳۵ گونه خزندگان (۱۶۰ گونه بوم‌زاد)، ۹۹ گونه دوزیستان (۷۴ گونه بوم‌زاد)، ۶۸۶ گونه پرندگان (۲۲۴ گونه بوم‌زاد)،[۱۰۸] و بیش از ۲۰٬۰۰۰ گونه حشرات است.[۱۰۹]

فیلیپین بخشی مهم از مثلث مرجانی به‌شمار می‌رود.[۱۱۰][۱۱۱] آب‌های این کشور دارای تنوع بی‌نظیری از حیات دریایی[۱۱۲] و بیشترین تنوع گونه‌های ماهیان ساحلی در جهان هستند.[۱۱۳] این کشور دارای بیش از ۳٬۲۰۰ گونه ماهی است که ۱۲۱ گونه از آن بوم‌زاد هستند.[۱۱۴] آب‌های فیلیپین به پرورش ماهی، سخت‌پوستان، صدف‌ها و جلبک‌های دریایی اختصاص یافته است.[۱۱۵][۱۱۶]

فیلیپین هشت نوع جنگل عمده دارد: دوبال‌میوگان، جنگل ساحلی،[۱۱۷] جنگل کاج، جنگل مولیو، بوم‌سازگان کوهستانی، جنگل ابری، مانگروها، و جنگل سنگ فرامافیک.[۱۱۸] طبق برآوردهای رسمی، فیلیپین در سال ۲۰۲۳ حدود ۷٬۰۰۰٬۰۰۰ هکتار (۲۷٬۰۰۰ مایل مربع) پوشش جنگلی داشته است.[۱۱۹]

آب و هوا

[ویرایش]

آب و هوای فیلیپین گرمسیر دریایی با رطوبت زیاد است. فیلیپینی‌ها در طول سال همواره با طوفان و باران‌های موسمی روبرو هستند و به‌خاطر همین باران‌های سیل‌آسا تقریباً ۷۰٪ این جزایر را جنگل‌های سرسبز استوایی فراگرفته است. دمای هوا بین ۲۰ تا ۴۰ درجه متغیر است و رطوبت نیز از ۳۶٪ تا ۹۰٪ هم می‌رسد. وقوع زمین‌لرزه در این جزایر پدیده‌ای معمولی به‌شمار می‌آید.

مهم‌ترین قلل آتشفشانی فیلیپین قله مایون و پیناتابو در جزیره لوزون، قله آپو در جزیره میندانائو، و قله کان‌لائون در جزیره نگروس هستند که فعال شدن این قلل گاهی باعث خسارات مالی و جانی زیادی برای ساکنان اطراف آنها گردیده است. فعال شدن آتشفشان پیناتابو در جنوب جزیره لوزون در سال ۱۹۹۰ علاوه‌بر خساراتی که برای مردم داشت، پایگاه‌های نظامی آمریکا در فیلیپین را نیز تخریب نمود و درنهایت منجر به جمع‌آوری این پایگاه‌ها شد.[۹۷]

چین و فیلیپین بر سر مالکیت جزایر رنای که پکن از آنها با عنوان جزایر نن‌شا یاد می‌کند و تپه‌های دریایی جانسون اختلاف دارند. آب‌های دریای چین جنوبی که دارای منابع سرشار نفت و گاز و شیلات می‌باشد محل چالش بین چین و فیلیپین است.[۱۲۰] چین مدعی مالکیت مطلق بر آب‌های دریای چین جنوبی است و همواره از مدعیان دیگر از جمله فیلیپین، ویتنام و ژاپن خواسته تا از طریق گفتگوهای دو جانبه به این تنش‌ها پایان دهند. فیلیپین این اختلافات را به دادگاه بین‌المللی سازمان ملل متحد برده است.[۱۲۰]

داده‌های اقلیم فیلیپین
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
میانگین روزانه °C (°F) ۲۵٫۳
(۷۸) 		۲۵٫۳
(۷۸) 		۲۶٫۱
(۷۹) 		۲۷٫۰
(۸۱) 		۲۷٫۳
(۸۱) 		۲۶٫۸
(۸۰) 		۲۶٫۵
(۸۰) 		۲۶٫۳
(۷۹) 		۲۶٫۳
(۷۹) 		۲۷٫۳
(۸۱) 		۲۶٫۰
(۷۹) 		۲۵٫۵
(۷۸) 		۲۶٫۳۱
(۷۹٫۴)
بارندگی میلی‌متر (اینچ) ۱۴۷٫۸
(۵٫۸۲) 		۹۹٫۴
(۳٫۹۱) 		۹۷٫۲
(۳٫۸۳) 		۹۳٫۳
(۳٫۶۷) 		۱۸۸٫۴
(۷٫۴۲) 		۲۳۵٫۹
(۹٫۲۹) 		۲۸۶٫۶
(۱۱٫۲۸) 		۲۷۳٫۱
(۱۰٫۷۵) 		۲۶۹٫۴
(۱۰٫۶۱) 		۲۷۳٫۷
(۱۰٫۷۸) 		۲۵۷٫۷
(۱۰٫۱۵) 		۲۲۶٫۷
(۸٫۹۳) 		۲٬۴۴۹٫۲
(۹۶٫۴۴)
منبع: World Bank Climate Change Knowledge Portal (1990–2009)[۱۲۱]
شهرهای اصلی فیلیپین
Philippine Statistics Office 2010 Census March 30, 2012
رتبه نام شهر Region جمعیت رتبه نام شهر Region جمعیت
کزون سیتی
کزون سیتی

مانیل
مانیل

۱ کزون سیتی کلانشهر مانیل ۲٬۷۶۱٬۷۲۰ ۱۱ پارانیاکه کلانشهر مانیل ۵۸۸٬۱۲۶ کلوکلن
کلوکلن

داوائو سیتی
داوائو سیتی

۲ مانیل کلانشهر مانیل ۱٬۶۵۲٬۱۷۱ ۱۲ داسمارینیاس CALABARZON ۵۷۵٬۸۱۷
۳ کلوکلن کلانشهر مانیل ۱٬۴۸۹٬۰۴۰ ۱۳ Valenzuela کلانشهر مانیل ۵۷۵٬۳۵۶
۴ داوائو سیتی Davao Region ۱٬۴۴۹٬۲۹۶ ۱۴ لاس پینیاس کلانشهر مانیل ۵۵۲٬۵۷۳
۵ سبو (شهر) Central Visayas ۸۶۶٬۱۷۱ ۱۵ General Santos SOCCSKSARGEN ۵۳۸٬۰۸۶
۶ Zamboanga City Zamboanga Peninsula ۸۰۷٬۱۲۹ ۱۶ Makati کلانشهر مانیل ۵۲۹٬۰۳۹
۷ Antipolo CALABARZON ۶۷۷٬۷۴۱ ۱۷ Bacoor CALABARZON ۵۲۰٬۲۱۶
۸ Pasig کلانشهر مانیل ۶۶۹٬۷۷۳ ۱۸ Bacolod Western Visayas ۵۱۱٬۸۲۰
۹ Taguig کلانشهر مانیل ۶۴۴٬۴۷۳ ۱۹ Muntinlupa کلانشهر مانیل ۴۵۹٬۹۴۱
۱۰ Cagayan de Oro Northern Mindanao ۶۰۲٬۰۸۸ ۲۰ San Jose del Monte Central Luzon ۴۵۴٬۵۵۳

مانیل

[ویرایش]
توسعهٔ شهر، بیشتر به سمت خلیج مانیل و در امتداد مسیر رودخانهٔ پسیگ ادامه دارد.

مانیل، پایتخت کشور فیلیپین در طی سال‌های گذشته پیشرفت زیادی داشته است. این شهر حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد و هنوز یکی از ارزانترین شهرهای دنیاست. از لحاظ موقعیت جغرافیایی این شهر در دهانه رود بزرگ پسیگ قرار دارد که در شرق آن خلیج مانیل و در غرب آن ناحیه لوزون قرار گرفته است. این شهر در ۹۵۰ کیلومتری جنوب شرقی هنگ‌کنگ و در ۲۴۰۰ کیلومتری شمال شرقی سنگاپور است. رودخانه پسیگ همچنین از میان شهر عبور می‌کند و تقریباً تمام مردم مانیل به آن دسترسی دارند.

شهر مانیل مرکز اصلی تجارت، سرمایه‌گذاری و امور مالی-اداری در کشور فیلیپین است. بندر مانیل دارای بیشترین حجم واردات و صادرات در کل کشور فیلیپین است. دفتر مرکزی موسسات مالی و تجاری مهم مثل: بانک ملی فیلیپین (Philippine National Bank)، بیمه مرکزی فیلیپین، بانک Veterans و تعداد زیادی از موسسات مالی اعتباری خصوصی در مانیل است.[۱۲۲]

مردم

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: فیلیپینی‌ها
چند زن ایلکانو در سانتا کاتالینا، ایلوکوس جنوبی، سال ۱۹۰۰
آرنیس ورزش ملی فیلیپین

جمعیت فیلیپین طبق آمارهای اعلام شده در سال ۱۹۸۷، ۵۷٫۴ میلیون نفر بود. با نرخ رشد جمعیت حدود ۲٫۴ در سال، جمعیت این کشور در سال ۱۹۹۵ به ۶۸ میلیون نفر رسید و در سال ۲۰۰۰ با نرخ رشد ۲٫۳ از ۷۸ میلیون نفر گذشت.

حاکمیت اسپانیا بر فیلیپین باعث شد که ۹۰٪ مردم این کشور مسیحی و کاتولیک شوند. با مهاجرت گروه‌های مختلف مردم اسپانیایی زبان از اروپا و آمریکای جنوبی، فرهنگ این کشور شباهت زیادی با کشورهای لاتین پیدا کرد و زبان‌های محلی آنان نیز تحت تأثیر واژه‌های اسپانیایی قرار گرفت.

۹۰٪ مردم فیلیپین مسیحی می‌باشند که ۸۱٪ کاتولیک و ۹٪ پروتستان هستند و بقیه که شامل ۱۰٪ از کل جمعیت می‌باشند، بیشتر مسلمان هستند که اکثراً در جزیره میندانائو در جنوب کشور ساکن‌اند.

اکثریت نژاد فیلیپینی‌ها را گروه ماله و باقی آنها را چینی‌ها، آمریکایی‌ها و اسپانیایی‌ها تشکیل می‌دهند.

۲۹٪ درصد مردم فیلیپین، فیلیپینی، ۲۳٪ از نژاد سبوئانو و ۱۰٪ ایلکانو هستند و بقیه از سایر اقوام می‌باشند. مردم فیلیپین به زبان تاگالوگ صحبت می‌کنند و زبان انگلیسی نیز بسیار رایج است. از نظر جمعیتی، زبان انگلیسی گویشوَران بسیار بیشتری از زبان اسپانیایی دارد و بیشتر مردم این کشور به زبان انگلیسی تسلط دارند، با این حال بیش از ۱۰۰۰ لهجه مختلف در فیلیپین وجود دارد. طبق آمار سال ۲۰۱۳ میزان با سوادی در میان مردم این کشور ۹۰/۷٪ بوده است.

اقتصاد فیلیپین
مترو مانیل، مرکز اقتصادی فیلیپین
واحد پولپزوی فیلیپین (به زبان فیلیپینی: piso; نشانه: ₱; کد: PHP)
سال میلادی
سازمان‌های تجاری
ADB، AIIB، AFTA، APEC، ASEAN، EAS، G-24، RCEP، WTO و سایرین
گروه
در حال توسعه/در حال ظهور[۱۲۳]

اقتصاد با درآمد متوسط رو به پایین[۱۲۴] کشور تازه صنعتی‌شده

آمارها
جمعیت
Neutral increase 109,035,343 (دوازدهم)
(سرشماری 2020)[۱۲۵][۱۲۶]

افزایش 114,163,719
(برآورد 2024)[۱۲۷]

تولید ناخالص داخلی
  • افزایش 471.516 میلیارد دلار (اسمی؛ برآورد 2024)[۱۲۸] *افزایش 1.392 تریلیون دلار (PPP؛ برآورد 2024)[۱۲۸]
رتبه
سی‌ودوم (اسمی؛ ۲۰۲۴ برآورد)

بیست‌وهشتم (PPP؛ ۲۰۲۴ برآورد)

رشد تولید ناخالص داخلی
افزایش 5.6% (2023)[۱۲۳]

افزایش 6.2% (2024f)[۱۲۳] افزایش 6.2% (2025f)[۱۲۳]

سرانه تولید ناخالص داخلی
  • افزایش 4,130 دلار (اسمی؛ برآورد 2024)[۱۲۸] *افزایش 12,191 دلار (PPP؛ برآورد 2024)[۱۲۸]
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی
۱۲۴ام (اسمی؛ ۲۰۲۴ برآورد)

۱۱۳ام (PPP؛ ۲۰۲۴ برآورد)

تولید ناخالص داخلی هر بخش
کشاورزی: ۸٫۶٪

صنعت: ۲۹٫۱٪ خدمات: ۶۲٫۳٪ (2023)[۱۲۹]

اجزای تولید ناخالص داخلی
مصرف خانوار ۷۳٫۱٪

مصرف دولتی ۱۴٫۲٪ تشکیل سرمایه ناخالص ۲۳٫۱٪ صادرات کالا و خدمات ۲۷٫۴٪ منهای: واردات کالا و خدمات ۳۹٫۲٪ سایر منابع ۱۰٫۶٪ (2023)[۱۲۹]

افت مثبت 1.9% (سپتامبر 2024)[۱۳۰]
جمعیت زیر خط فقر
افت مثبت 15.5% (2023)[۱۳۱]

بی‌تغییر 18.0% با درآمد روزانه کمتر از $3.65 (2021)[۱۳۲]

افت مثبت 41.2 متوسط (2021)[۱۳۳]
افزایش 0.710 بالا (۲۰۲۲, رتبه 113)[۱۳۴]

افزایش 0.590 متوسط (۲۰۲۲, IHDI)[۱۳۴]

نیروی کار
افزایش 50.28 میلیون

افزایش نرخ مشارکت ۶۶٫۰٪ (ژوئن ۲۰۲۴ برآورد)[۱۳۵]

نیروی کار
بر پایه شغل
کشاورزی: ۲۱٫۱٪

صنعت: ۲۰٫۲٪ خدمات: ۵۸٫۷٪ (ژوئن ۲۰۲۴ برآورد)[۱۳۵]

بی‌کاری
افت مثبت 3.1%

افت مثبت 1.62 میلیون بیکار (ژوئن ۲۰۲۴ برآورد)[۱۳۵]

متوسط حقوق ناخالص
₱18,423 / US$۳۳۸ در ماه (2022)[۱۳۶]
صنایع اصلی
  • مونتاژ محصولات الکترونیکی
  • هوافضا/قطعات
  • کشاورزی صنعتی
  • خودروسازی/قطعات
  • برون‌سپاری فرایندهای کسب‌وکار و فناوری اطلاعات
  • فرآوری مواد غذایی
  • مبلمان
  • داروسازی
  • پتروشیمی
  • ریخته‌گری فلزات و معدن
  • کشتی‌سازی
  • صنعت نساجی
  • گردشگری[۱۳۷][۱۳۸]
تجارت خارجی
صادرات۱۱۵٫۲۶ میلیارد دلار (2022)[۱۳۹][۱۲۹][note ۱]
کالاهای صادراتی
  • محصولات الکترونیک ۵۶٫۹٪
  • محصولات کشاورزی ۸٫۷٪
  • کالاهای ساخته‌شده ۵٫۴٪
  • محصولات معدنی ۴٫۲٪
  • سیم‌کشی جرقه‌زنی ۳٫۶٪
  • ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌ونقل ۳٫۳٪
  • سایر موارد 17.9% (2023)[۱۴۰][۱۴۱]
شرکای اصلی صادرات
واردات۱۵۹٫۲۹ میلیارد دلار (2022)[۱۳۹][۱۲۹][note ۱]
کالاهای وارداتی
  • محصولات الکترونیک ۲۱٫۱٪
  • سوخت‌های معدنی ۱۵٫۹٪
  • محصولات کشاورزی ۱۴٫۲٪
  • تجهیزات حمل‌ونقل ۹٫۹٪
  • آهن و فولاد ۴٫۵٪
  • ماشین‌آلات صنعتی ۴٫۴٪
  • سایر 30.0% (2023)[۱۴۰][۱۴۱]
شرکای اصلی واردات
افزایش $۱۱۸٫۹۸ میلیارد (ورودی، 2023)[۱۴۲]

افزایش $۶۸٫۲۷ میلیارد (خروجی، 2023)[۱۴۲]

افت مثبت -$۱۱٫۲۰ میلیارد

افت مثبت -2.6% تولید ناخالص داخلی (2023)[۱۴۳][۱۴۴]

استقراض ناخالص خارجی
رشد منفی 125.39 میلیارد دلار

رشد منفی 28.7% تولید ناخالص داخلی (2023p)[۱۲۹]

امور مالی عمومی
₱۱۴٫۶۲ تریلیون

(۲۶۳٫۰۳ میلیارد دلار) افت مثبت 60.2% تولید ناخالص داخلی (2023)[۱۲۹][۱۴۵]

تراز بودجه
-₱۱٫۵۱ تریلیون

(-$۲۷٫۲۱ میلیارد) -۶٫۲٪ تولید ناخالص داخلی (2023)[۱۲۹]

درآمدها
₱۳٫۸۲ تریلیون

($۶۸٫۸۱ میلیارد) ۱۵٫۷٪ تولید ناخالص داخلی (2023)[۱۲۹]

مخارج
₱۵٫۳۴ تریلیون

($۹۹٫۶۳ میلیارد) ۲۲٫۰٪ تولید ناخالص داخلی (2023)[۱۲۹]

کمک‌های اقتصادیدریافت‌کننده: $۱٫۶۷ میلیارد (2011)[۱۴۶]
آژانس رتبه‌بندی ژاپن:[۱۴۷]

A− (داخلی/خارجی) A− (اوراق) چشم‌انداز: باثبات استاندارد اند پورز:[۱۴۸] BBB+ (داخلی/خارجی) BBB+ (ارزیابی T&C) چشم‌انداز: مثبت مودیز:[۱۴۹] Baa2 چشم‌انداز: باثبات فیتچ:[۱۵۰] BBB (داخلی/خارجی) BBB+ (سقف کشور) چشم‌انداز: باثبات

ذخایر خارجی
کاهش 107.46 میلیارد دلار (نوامبر 2024)[۱۴۳][۱۵۱]
منبع اصلی داده‌ها: اطلاعات‌نامهٔ جهان سازمان سیا
همهٔ مقدارها -مگر موردهای ذکرشده- به دلار آمریکا است

اقتصاد فیلیپین

[ویرایش]

اقتصاد فیلیپین سی و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است و طبق تخمین‌های سال ۲۰۲۳، تولید ناخالص داخلی (GDP) اسمی آن برابر با ۴۳۵٫۷ میلیارد دلار آمریکا بوده است.[۱۵۲] به عنوان یک کشور تازه صنعتی‌شده[۱۵۳][۱۵۴] اقتصاد فیلیپین در حال گذار از یک پایه کشاورزی به سمت تأکید بیشتر بر خدمات و تولید است.[۱۵۳][۱۵۵] نیروی کار این کشور در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰ میلیون نفر بوده و نرخ بیکاری آن ۳٫۱ درصد اعلام شده است.[۱۵۶] ذخایر بین‌المللی این کشور تا ژانویه ۲۰۲۴ برابر با ۱۰۳٫۴۰۶ میلیارد دلار آمریکا بوده است.[۱۵۷] نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در پایان سال ۲۰۲۳ به ۶۰٫۲ درصد کاهش یافت که از بالاترین سطح خود در ۱۷ سال گذشته (۶۳٫۷ درصد در پایان سه‌ماهه سوم آن سال) پایین‌تر آمده و مقاومت اقتصادی کشور را در دوران همه‌گیری کووید-۱۹ نشان می‌دهد.[۱۵۸] واحد پول این کشور Philippine peso (₱ یا PHP) است.[۱۵۹] یا PHP[۱۶۰]).[۱۶۱]

فیلیپین یک واردکننده خالص است[۱۶۲][۱۶۳] و یک کشور بدهکار در موقعیت سرمایه‌گذاری بین‌المللی است.[۱۶۴] تا تاریخ ۲۰۲۰, بازارهای اصلی صادرات این کشور چین، ایالات متحده آمریکا، ژاپن، هنگ‌کنگ و سنگاپور بودند؛[۱۶۵] صادرات اصلی شامل نیمه رساناها، ماشین‌آلات اداری و قطعات آن‌ها، ترانسفورماتورهای الکتریکی، سیم‌های عایق‌بندی شده و بوده است.[۱۶۵] بازارهای اصلی واردات آن سال چین، ژاپن، کره جنوبی، ایالات متحده آمریکا و اندونزی بودند.[۱۶۵] محصولات عمده صادراتی شامل نارگیل، موز و آناناس هستند؛ این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده abaca در جهان است[۱۶۶]: 226–۲۴۲  و دومین صادرکننده بزرگ سنگ معدن نیکل در سال ۲۰۲۲ بوده است، [۱۶۷] همچنین بزرگ‌ترین صادرکننده فلزات پوشیده شده از طلا و بزرگ‌ترین واردکننده copra در سال ۲۰۲۰ بوده است.[۱۶۵]

دو نفر در حال کاشت برنج در آب
فیلیپینی‌ها در حال کاشت برنج. کشاورزی ۲۴ درصد نیروی کار فیلیپینی را مشغول کرده است تا تاریخ ۲۰۲۲.[۱۶۸]

با نرخ رشد متوسط سالانه شش تا هفت درصد از حدود سال ۲۰۱۰، فیلیپین به یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد جهان تبدیل شده است،[۱۶۹] که عمدتاً ناشی از تکیه روزافزون آن بر بخش خدمات است.[۱۷۰] با این حال، توسعه منطقه‌ای نامتناسب است و به ویژه مانیل بیشترین سهم را از رشد اقتصادی جدید به دست آورده است.[۱۷۱][۱۷۲] حواله‌های پولی از فیلیپینی‌های خارج از کشور به‌طور قابل توجهی به اقتصاد کشور کمک می‌کنند؛[۱۷۳][۱۷۰] در سال ۲۰۲۳ به رکورد ۳۷٫۲۰ میلیارد دلار آمریکا رسید که ۸٫۵ درصد از GDP را تشکیل می‌دهد.[۱۷۴] فیلیپین مرکز اصلی برون‌سپاری فرایندهای کسب‌وکار (BPO) در جهان است.[۱۷۵][۱۷۶] حدود ۱٫۳ میلیون فیلیپینی در بخش BPO مشغول به کار هستند که عمدتاً در خدمات به مشتری فعالیت می‌کنند.[۱۷۷]

رشد تاریخی اقتصاد فیلیپین از ۱۹۶۱ تا ۲۰۱۵

اقتصاد فیلیپین طی دهه‌ها رشد ثابتی داشته و صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۱۴ آن را به‌عنوان سی‌ونهمین اقتصاد بزرگ جهان اعلام کرد. فیلیپین در سال ۲۰۲۲ رشد تولید ناخالص داخلی ۷٫۶ درصدی داشت، بالاترین از 1976.[۱۷۸] با این حال، این کشور عضوی از گروه ۲۰ نیست و در دسته کشورهای با بازار نوظهور قرار دارد.

ترکیب بر اساس بخش‌های صنعتی

[ویرایش]
کارگران فیلیپینی در برونئی

فیلیپین به‌عنوان یک کشور تازه صنعتی‌شده، همچنان بخش کشاورزی بزرگی دارد؛ هرچند صنعت خدمات در سال‌های اخیر گسترش یافته است.[۱۷۹] بخش صنعتی بیشتر بر پردازش و مونتاژ قطعات الکترونیکی و پیشرفته متمرکز است.

نیروی کار فیلیپینی شاغل در خارج از کشور (OFW) نیز سهم مهمی در اقتصاد دارد ولی در آمار بخش‌های داخلی لحاظ نمی‌شود. حواله‌های دریافتی از این کارگران سهم به‌سزایی در رشد اقتصادی داشته و رتبه اعتباری کشور را نیز بهبود داده است.[۱۸۰] در سال ۲۰۲۳، حواله‌های فیلیپینی‌های خارج از کشور به رکورد ۳۷٫۲ میلیارد دلار رسید (۸٫۵ درصد GDP).[۱۸۱]

کشاورزی

[ویرایش]
اطلاعات بیشتر: کشاورزی در فیلیپین

تا سال ۲۰۲۲، کشاورزی ۲۴ درصد نیروی کار را در اختیار دارد و ۸٫۹ درصد GDP را تشکیل می‌دهد.[۱۸۲][۱۸۳] فیلیپین سومین تولیدکننده بزرگ نارگیل در جهان است و در صادرات محصولات نارگیلی پیشتاز است. همچنین سومین تولیدکننده بزرگ آناناس دنیا است. برنج غذای اصلی مردم است و این کشور یکی از ۱۰ تولیدکننده برتر برنج در جهان است.

محصولاتی همچون شکر، نارگیل، آناناس، برنج و سایر محصولات کشاورزی در مناطق گوناگون کشت می‌شود.

خودروسازی و هوافضا

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: صنعت خودروسازی در فیلیپین

قطعات ABS برای مرسدس بنز، بی‌ام‌و و ولوو در فیلیپین تولید می‌شود. فروش خودرو در سال ۲۰۲۲ به ۳۵۲٬۵۹۶ دستگاه رسید. برندهایی چون تویوتا، میتسوبیشی، فورد، نیسان، سوزوکی در این کشور فعالند. در حوزه هوافضا، فیلیپین قطعاتی برای هواپیماهای بوئینگ و ایرباس صادر می‌کند.

الکترونیک

[ویرایش]

شرکت‌هایی چون تکزاس اینسترومنتز تراشه‌های DSP را در باگیو تولید می‌کنند. این تراشه‌ها در محصولات جهانی نوکیا و اریکسون استفاده می‌شود. توشیبا هارددیسک، لکس‌مارک چاپگر و صنایع دیگر الکترونیک در مناطق مختلف فعالیت دارند. محصولات الکترونیک بیش از نیمی از صادرات کالاهای فیلیپین را تشکیل می‌دهند.

معدن و استخراج

[ویرایش]

فیلیپین دارای منابع غنی معدنی و انرژی زمین‌گرمایی است. طلای این کشور، نیکل، مس، پالادیوم و کرومیت از بزرگ‌ترین ذخایر جهانی محسوب می‌شود. با این وجود چالش‌هایی مانند قیمت پایین فلزات، هزینه‌های بالا و زیرساخت‌های نامناسب پیش روست.

برون‌سپاری فرآیندهای کسب‌وکار (BPO)

[ویرایش]
مقاله‌های اصلی: برون‌سپاری فرایندهای کسب‌وکار در فیلیپین و صنعت مرکز تماس در فیلیپین

BPO و صنعت مرکز تماس رشد چشمگیری در فیلیپین داشته و سهم مهمی در ایجاد اشتغال و رشد دارد. اکنون بسیاری از شرکت‌های بزرگ برون‌سپاری آمریکایی در فیلیپین مستقر هستند.

انرژی‌های تجدیدپذیر

[ویرایش]

فیلیپین پتانسیل بالایی در انرژی خورشیدی دارد ولی عمده برق آن از سوخت‌های فسیلی است. دولت به تازگی مالکیت ۱۰۰ درصد خارجی را در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر مجاز کرده تا سهم انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش یابد.

کشتی‌سازی و تعمیر

[ویرایش]

فیلیپین یکی از تولیدکنندگان مهم کشتی در جهان است (در سال ۲۰۲۲ هفتمین تولیدکننده بر اساس تناژ). کشتی‌های باری، کانتینری و مسافری در اینجا تولید و صادر می‌شوند.

گردشگری

[ویرایش]

گردشگری یکی از بخش‌های مهم و رو به رشد در فیلیپین است.

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ "Largest Countries in the World by Area - Worldometer". www.worldometers.info (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-19.
  2. ↑ "Population by Country (2020) - Worldometer". www.worldometers.info (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-19.
  3. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام imf032 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Country description". US State Department Website. US State Department Website. January 2012. Archived from the original on January 3, 2012. Retrieved January 24, 2012. The Philippines is an emerging economy with a democratic system of government.
  5. ↑ Scott 1994, p. 6.
  6. ↑ Spate, Oskar H.K. (1979). "Chapter 4. Magellan's Successors: Loaysa to Urdaneta. Two failures: Grijalva and Villalobos". The Spanish Lake – The Pacific since Magellan, Volume I. Taylor & Francis. p. 97. ISBN 978-0-7099-0049-8. Archived from the original on September 16, 2008. Retrieved January 7, 2010.
  7. ↑ Friis, Herman Ralph, ed. (1967). The Pacific Basin: A History of Its Geographical Exploration. American Geographical Society. p. 369.
  8. ↑ Galang, Zoilo M., ed. (1957). Encyclopedia of the Philippines, Volume 15 (3rd ed.). E. Floro. p. 46.
  9. ↑ Tarling, Nicholas (1999). The Cambridge History of Southeast Asia – Volume One, Part Two – From c. 1500 to c. 1800. Cambridge University Press. p. 12. ISBN 978-0-521-66370-0.
  10. ↑ Constantino, R (1975). The Philippines: a Past Revisited. Quezon City: Tala Pub. Services.
  11. ↑ Quezon, Manuel, III (March 28, 2005). "The Philippines are or is?". Manuel L. Quezon III: The Daily Dose. Retrieved December 20, 2009.
  12. ↑ Ingicco, T.; van den Bergh, G. D.; Jago-on, C.; Bahain, J.; Chacón, M. G.; Amano, N.; Forestier, H.; King, C.; Manalo, K.; Nomade, S.; Pereira, A.; Reyes, M. C.; Sémah, A.; Shao, Q.; Voinchet, P. (May 1, 2018). "Earliest known hominin activity in the Philippines by 709 thousand years ago". Nature. University of Wollongong. 557 (7704): 233–237. Bibcode:2018Natur.557..233I. doi:10.1038/s41586-018-0072-8. PMID 29720661. S2CID 256771231. Archived from the original on April 29, 2019.
  13. ↑ Greshko, Michael; Wei-Haas, Maya (April 10, 2019). "New species of ancient human discovered in the Philippines". National Geographic. Archived from the original on April 10, 2019. Retrieved October 24, 2020.
  14. ↑ Détroit, Florent; Dizon, Eusebio; Falguères, Christophe; Hameau, Sébastien; Ronquillo, Wilfredo; Sémah, François (2004). "Upper Pleistocene Homo sapiens from the Tabon cave (Palawan, The Philippines): description and dating of new discoveries" (PDF). Human Palaeontology and Prehistory. Elsevier. 3 (2004): 705–712. Bibcode:2004CRPal...3..705D. doi:10.1016/j.crpv.2004.06.004. Archived from the original (PDF) on February 18, 2015.
  15. ↑ Jett, Stephen C. (2017). Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas. Tuscaloosa, Ala.: University of Alabama Press. pp. 168–171. ISBN 978-0-8173-1939-7. Retrieved May 23, 2020.
  16. ↑ Postma, Antoon (1992). "The Laguna Copper-Plate Inscription: Text and Commentary". Philippine Studies. Quezon City, Philippines: Ateneo de Manila University. 40 (2): 182–203. ISSN 0031-7837. Archived from the original on December 8, 2015.
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ de Graaf, Hermanus Johannes (1977). Geschichte: Lieferung 2 (به انگلیسی). Leiden, Switzerland: Brill. p. 198. ISBN 978-90-04-04859-1. Archived from the original on March 6, 2023. Retrieved February 18, 2023.
  18. ↑ Junker, Laura Lee (1999). Raiding, Trading, and Feasting: The Political Economy of Philippine Chiefdoms. Honolulu, Hawaii: University of Hawaiʻi Press. ISBN 978-0-8248-2035-0. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved August 22, 2020.
  19. ↑ "The 9th to 10th century archaeological evidence of maritime relations between the Philippines and the islands of Southeast Asia". National Museum of the Philippines. n.d. Retrieved December 4, 2023.
  20. ↑ Glover, Ian; Bellwood, Peter, eds. (2004). Southeast Asia: From Prehistory to History. London, England: RoutledgeCurzon. p. 267. ISBN 978-0-415-29777-6.
  21. ↑ Scott, William Henry (1994). Barangay: Sixteenth-century Philippine Culture and Society. Quezon City, Philippines: Ateneo de Manila University Press. ISBN 978-971-550-135-4. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved October 18, 2015.
  22. ↑ Ramirez-Faria, Carlos (2007). "Philippines". Concise Encyclopedia of World History. New Delhi, India: Atlantic Publishers & Distributors. p. 560. ISBN 978-81-269-0775-5.
  23. ↑ Historical Atlas of the Republic. Presidential Communications Development and Strategic Planning Office. 2016. ISBN 978-971-95551-6-2.
  24. ↑ Arcilla, José S. (1998). An Introduction to Philippine History. Ateneo de Manila University Press. ISBN 978-971-550-261-0.
  25. ↑ Wing, J.T. (2015). Roots of Empire: Forests and State Power in Early Modern Spain, c.1500–1750. Brill's Series in the History of the Environment. Brill. p. 109. ISBN 978-90-04-26137-2. Archived from the original on January 28, 2024. Retrieved February 3, 2024. At the time of Miguel López de Legazpi's voyage in 1564-5, the Philippines were not a unified polity or nation.
  26. ↑ Carson, Arthur L. (1961). Higher Education in the Philippines (PDF). Bulletin. Washington, D.C.: Office of Education, United States Department of Health, Education, and Welfare. p. 7. OCLC 755650. Archived from the original (PDF) on April 13, 2015. Retrieved April 2, 2023.
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ de Borja, Marciano R. (2005). Basques In The Philippines. The Basque Series. Reno, Nev.: University of Nevada Press. ISBN 978-0-87417-590-5. Archived from the original on March 26, 2022. Retrieved April 25, 2023.
  28. ↑ Seijas, Tatiana (2014). "The Diversity and Reach of the Manila Slave Market". Asian Slaves in Colonial Mexico: From Chinos to Indians. Cambridge Latin American Studies. New York, N.Y.: Cambridge University Press. p. 36. ISBN 978-1-107-06312-9. Archived from the original on February 13, 2023. Retrieved March 19, 2023.
  29. ↑ "Orden de enviar hombres a Filipinas desde México" ...
  30. ↑ Beaule, Christine (ed.). The Global Spanish Empire: ...
  31. ↑ Santiago, Fernando A. Jr. (2006 ...). {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |year= (help); Missing or empty |title= (help)
  32. ↑ Andrade, Tonio. ... http://www.gutenberg-e.org/andrade/ ... {{cite book}}: Check |url= value (help); Missing or empty |title= (help)
  33. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Guillermo-2012 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  34. ↑ Giráldez, Arturo. The Age of Trade: The Manila Galleons and the Dawn of the Global Economy ...
  35. ↑ Acabado, Stephen (March 1, 2017 ...). {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |date= (help); Missing or empty |title= (help)
  36. ↑ Schumacher, John N. "Syncretism in Philippine Catholicism ...". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ ۳۷٫۲ Halili ... {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  38. ↑ Kane, Herb Kawainui ... {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  39. ↑ (Conference proceeding ...). {{cite report}}: Missing or empty |title= (help)
  40. ↑ McCarthy, William J. (December 1, 1995 ...). {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |date= (help); Missing or empty |title= (help)
  41. ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ Ooi, Keat Gin, ed. (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-770-2. Archived from the original on January 16, 2023. Retrieved January 29, 2021.
  42. ↑ Klein, Bernhard; Mackenthun, Gesa, eds. (August 21, 2012). Sea Changes: Historicizing the Ocean (به انگلیسی). New York, N.Y.: Routledge. pp. 63–66. ISBN 978-1-135-94046-1. Archived from the original on August 11, 2023. Retrieved August 11, 2023.
  43. ↑ Dolan, Ronald E., ed. (1991). Philippines. Country Studies/Area Handbook Series. Washington, D.C.: GPO for the Library of Congress. Archived from the original on November 9, 2005. Retrieved February 13, 2023 – via Country Studies.
  44. ↑ ۴۴٫۰ ۴۴٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Newson وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  45. ↑ Crossley, John Newsome (July 28, 2013). Hernando de los Ríos Coronel and the Spanish Philippines in the Golden Age. London, England: Ashgate Publishing, Ltd. pp. 168–169. ISBN 978-1-4094-8242-0. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved January 13, 2021.
  46. ↑ Cole, Jeffrey A. (1985). The Potosí Mita, 1573–1700: Compulsory Indian Labor in the Andes. Stanford, Calif.: Stanford University Press. p. 20. ISBN 978-0-8047-1256-9.
  47. ↑ Hoadley, Stephen; Ruland, Jurgen, eds. (2006). Asian Security Reassessed (به انگلیسی). Singapore: Institute of Southeast Asian Studies. p. 215. ISBN 978-981-230-400-1. Archived from the original on March 19, 2023. Retrieved March 19, 2023.
  48. ↑ Hefner, Robert W.; Horvatich, Patricia, eds. (September 1, 1997). Islam in an Era of Nation-States: Politics and Religious Renewal in Muslim Southeast Asia (به انگلیسی). Honolulu, Hawaii: University of Hawaiʻi Press. pp. 43–44. ISBN 978-0-8248-1957-6. Archived from the original on March 19, 2023. Retrieved March 19, 2023.
  49. ↑ United States War Department (1903). Annual Report of the Secretary of War (Report). Vol. III. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office. pp. 379–398.
  50. ↑ Warren, James Francis (2007). The Sulu Zone, 1768–1898: The Dynamics of External Trade, Slavery, and Ethnicity in the Transformation of a Southeast Asian Maritime State (Second ed.). Singapore: NUS Press. p. 124. ISBN 978-9971-69-386-2. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved August 22, 2020.
  51. ↑ Ramón de Dalmau y de Olivart (1893). Colección de los Tratados, Convenios y Documentos Internacionales Celebrados por Nuestros Gobiernos Con los Estados Extranjeros Desde el Reinado de Doña Isabel II Hasta Nuestros Días, Vol. 4: Acompañados de Notas Historico-Criticas Sobre Su Negociación y Complimiento y Cotejados Con los Textos Originales, Publicada de Real Orden (به اسپانیایی). Madrid, Spain: El Progreso Editorial. pp. 120–123. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved June 27, 2020.
  52. ↑ Castro, Amado A. (1982). "Foreign Trade and Economic Welfare in the Last Half-Century of Spanish Rule". Philippine Review of Economics. University of the Philippines School of Economics. 19 (1 & 2): 97–98. ISSN 1655-1516. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved February 11, 2023.
  53. ↑ Romero, Ma. Corona S.; Sta. Romana, Julita R.; Santos, Lourdes Y. (2006). Rizal & the Development of National Consciousness (به انگلیسی) (Second ed.). Quezon City, Philippines: Katha Publishing Co. p. 25. ISBN 978-971-574-103-3. Archived from the original on February 17, 2023. Retrieved February 12, 2023.
  54. ↑ Hedman, Eva-Lotta; Sidel, John (2005). Leifer, Michael (ed.). Philippine Politics and Society in the Twentieth Century: Colonial Legacies, Post-Colonial Trajectories. Politics in Asia. London, England: Routledge. p. 71. ISBN 978-1-134-75421-2.
  55. ↑ Steinberg, David Joel (2018). "Chapter 3: A Singular and a Plural Folk". The Philippines: A Singular and a Plural Place. Nations of the Modern World: Asia (Fourth ed.). Boulder, Colo.: Westview Press. The New Filipinos. doi:10.4324/9780429494383. ISBN 978-0-8133-3755-5. Archived from the original on February 18, 2023. Retrieved September 30, 2020.
  56. ↑ Schumacher, John N. (1997). The Propaganda Movement, 1880–1895: The Creation of a Filipino Consciousness, the Making of the Revolution (Revised ed.). Manila, Philippines: Ateneo de Manila University Press. pp. 8–9. ISBN 978-971-550-209-2. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved January 15, 2021.
  57. ↑ Schumacher, John N. (1998). Revolutionary Clergy: The Filipino Clergy and the Nationalist Movement, 1850–1903. Quezon City, Philippines: Ateneo de Manila University Press. pp. 23–30. ISBN 978-971-550-121-7. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved January 15, 2021.
  58. ↑ Acibo, Libert Amorganda; Galicano-Adanza, Estela (1995). Jose P. Rizal: His Life, Works, and Role in the Philippine Revolution (به انگلیسی). Manila, Philippines: REX Book Store, Inc. pp. 46–47. ISBN 978-971-23-1837-5. Archived from the original on February 17, 2023. Retrieved February 12, 2023.
  59. ↑ Owen, Norman G., ed. (January 1, 2005). The Emergence of Modern Southeast Asia: A New History (به انگلیسی). Honolulu, Hawaii: University of Hawaiʻi Press. p. 156. ISBN 978-0-8248-2841-7.
  60. ↑ Borromeo-Buehler, Soledad (1998). The Cry of Balintawak: A Contrived Controversy: A Textual Analysis with Appended Documents. Quezon City, Philippines: Ateneo de Manila University Press. p. 7. ISBN 978-971-550-278-8. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved January 16, 2021.
  61. ↑ Duka, Cecilio D. (2008). Struggle for Freedom: A Textbook on Philippine History. Manila, Philippines: REX Book Store, Inc. ISBN 978-971-23-5045-0. Archived from the original on September 23, 2023. Retrieved January 16, 2021.
  62. ↑ Abinales, Patricio N. (July 8, 2022). Modern Philippines. Understanding Modern Nations (به انگلیسی). Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 978-1-4408-6005-8. Archived from the original on February 17, 2023. Retrieved February 12, 2023.
  63. ↑ Draper, Andrew Sloan (1899). The Rescue of Cuba: An Episode in the Growth of Free Government. New York: Silver Burdett. pp. 170–172. OCLC 9764656. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved February 10, 2021.
  64. ↑ Fantina, Robert (2006). Desertion and the American Soldier, 1776–2006. New York: Algora Publishing. p. 83. ISBN 978-0-87586-454-9.
  65. ↑ Starr, J. Barton, ed. (September 1988). The United States Constitution: Its Birth, Growth, and Influence in Asia. Hong Kong, China: Hong Kong University Press. p. 260. ISBN 978-962-209-201-3. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved January 19, 2021.
  66. ↑ "The week". The Nation. Vol. 68, no. 1766. May 4, 1899. p. 323.
  67. ↑ Linn, Brian McAllister (2000). The Philippine War, 1899–1902. Lawrence, Kans.: University Press of Kansas. pp. 75–76. ISBN 978-0-7006-1225-3. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved December 25, 2018.
  68. ↑ Kalaw, Maximo Manguiat (1927). The Development of Philippine politics (1872–1920). Manila: Oriental Commercial Company, Inc. pp. 199–200. Archived from the original on December 14, 2019. Retrieved December 3, 2023.
  69. ↑ Paterno, Pedro Alejandro (June 2, 1899). "Pedro Paterno's Proclamation of War". The Philippine-American War Documents. San Pablo City, Philippines: MSC Institute of Technology, Inc. Retrieved December 25, 2016.
  70. ↑ ۷۰٫۰ ۷۰٫۱ Tucker, Spencer, ed. (May 20, 2009). "Philippine-American War". The Encyclopedia of the Spanish-American and Philippine-American Wars: A Political, Social, and Military History (به انگلیسی). Vol. I: A–L (Illustrated ed.). Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. p. 478. ISBN 978-1-85109-951-1. Archived from the original on September 23, 2023. Retrieved July 25, 2021.
  71. ↑ Briley, Ron (2020). Talking American History: An Informal Narrative History of the United States. Santa Fe, N.M.: Sunstone Press. p. 247. ISBN 978-1-63293-288-4. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved December 27, 2022.
  72. ↑ Cocks, Catherine; Holloran, Peter C.; Lessoff, Alan (March 13, 2009). "Philippine-American War (1899–1902)". Historical Dictionary of the Progressive Era. Historical Dictionaries of U.S. Historical Eras. Vol. 12. Lanham, Md.: The Scarecrow Press. p. 332. ISBN 978-0-8108-6293-7. Archived from the original on February 11, 2023. Retrieved December 27, 2022.
  73. ↑ Gates, John M. (November 2002). "Chapter 3: The Pacification of the Philippines". The U.S. Army and Irregular Warfare. OCLC 49327571. Archived from the original on August 5, 2010. Retrieved February 20, 2010 – via College of Wooster.
  74. ↑ Abanes, Menandro Sarion (2014). Ethno-religious Identification and Intergroup Contact Avoidance: An Empirical Study on Christian-Muslim Relations in the Philippines. Nijmegen Studies in Development and Cultural Change (به انگلیسی). Zürich, Switzerland: LIT Verlag Münster. p. 36. ISBN 978-3-643-90580-2. Archived from the original on February 17, 2023. Retrieved February 11, 2023.
  75. ↑ Federspiel, Howard M. (January 31, 2007). Sultans, Shamans, and Saints: Islam and Muslims in Southeast Asia (به انگلیسی). Honolulu, Hawaii: University of Hawaiʻi Press. p. 120. ISBN 978-0-8248-3052-6. Archived from the original on February 3, 2024. Retrieved February 12, 2023.
  76. ↑ Aguilar-Cariño, Ma. Luisa (1994). "The Igorot as Other: Four Discourses from the Colonial Period". Philippine Studies. Ateneo de Manila University. 42 (2): 194–209. ISSN 0031-7837. JSTOR 42633435.
  77. ↑ Wolff, Stefan; Özkanca, Oya Dursun-, eds. (March 16, 2016). External Interventions in Civil Wars: The Role and Impact of Regional and International Organisations (به انگلیسی). London, England: Routledge. p. 103. ISBN 978-1-134-91142-4. Archived from the original on March 23, 2023. Retrieved March 23, 2023.
  78. ↑ Rogers, Mark M.; Bamat, Tom; Ideh, Julie, eds. (March 24, 2008). Pursuing Just Peace: An Overview and Case Studies for Faith-Based Peacebuilders (به انگلیسی). Baltimore, Md.: Catholic Relief Services. p. 119. ISBN 978-1-61492-030-4. Archived from the original on February 8, 2009. Retrieved April 25, 2023.
  79. ↑ Robles, Alan C. (July–August 2008). "Civil service reform: Whose service?". D+C. 49: 285–289. Archived from the original on December 2, 2008. Retrieved November 30, 2008.
  80. ↑ Bigornia, Amante (September 17, 1997). "The 'consultations' on Charter change". The Manila Standard. Retrieved December 13, 2009.
  81. ↑ "General Information". March 9, 2009. Archived from the original on March 9, 2009. Retrieved September 21, 2014.. (older version – as it existed in 2009 – during the presidency of Gloria Macapagal Arroyo), The Official Government Portal of the Republic of the Philippines بایگانی‌شده در سپتامبر ۳۰, ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine.
  82. ↑ ۸۲٫۰ ۸۲٫۱ ۸۲٫۲ "General Information". March 9, 2009. Archived from the original on March 9, 2009. Retrieved September 21, 2014.. (older version – as it existed in 2009 – during the presidency of Gloria Macapagal Arroyo), The Official Government Portal of the Republic of the Philippines بایگانی‌شده در سپتامبر ۳۰, ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine.
  83. ↑ ۸۳٫۰ ۸۳٫۱ ایرنا: رئیس‌جمهور فیلیپین با فشار افکار عمومی از موضع خود عقب‌نشینی کرد. تاریخ خبر: 07/08/1393.
  84. ↑ "Provincial Summary: Number of Provinces, Cities, Municipalities and Barangays, by Region as of September 30, 2016" (PDF). Philippine Statistics Authority. Archived from the original (PDF) on January 10, 2017. Retrieved January 5, 2017.
  85. ↑ Ronald Echalas Diaz (September 18, 1968). "Republic Act No. 5446 – An Act to Amend Section One of Republic Act Numbered Thirty Hundred and Forty-Six, Entitled "An Act to Define the Baselines of the Territorial Sea of the Philippines". Republic of the Philippines". Chan Robles Virtual Law Library. Retrieved May 4, 2013.
  86. ↑ Mohamad, Kadir (2009). "Malaysia's territorial disputes – two cases at the ICJ: Batu Puteh, Middle Rocks and South Ledge (Malaysia/Singapore), Ligitan and Sipadan [and the Sabah claim] (Malaysia/Indonesia/Philippines)" (PDF). Institute of Diplomacy and Foreign Relations (IDFR) Ministry of Foreign Affairs, Malaysia: 46. Archived from the original (PDF) on May 16, 2016. Retrieved May 16, 2014. Map of British North Borneo, highlighting in yellow color the area covered by the Philippine claim, presented to the Court by the Philippines during the Oral Hearings at the ICJ on 25 June 2001 {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  87. ↑ "2015 Population Counts Summary" (XLSX). Philippine Statistics Authority. May 19, 2016. Retrieved June 10, 2017.
  88. ↑ Mayuga, Jonathan (February 10, 2016). "Namria 'discovers' 400 previously 'unknown' PHL islands using IfSAR". BusinessMirror. Retrieved February 12, 2016.
  89. ↑ "Island Countries Of The World". WorldAtlas.com. Archived from the original on 2017-12-07. Retrieved 2019-08-10.
  90. ↑ "Island Countries Of The World". WorldAtlas.com. Archived from the original on 2017-12-07. Retrieved 2019-08-10.
  91. ↑ Central Intelligence Agency. (2009). "Field Listing : Coastline" بایگانی‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine. Washington, DC.
  92. ↑ "Philippines Mountain Ultra-Prominence". peaklist.org. Retrieved June 19, 2009.
  93. ↑ (2011-04-06). "The World Factbook – Philippines" بایگانی‌شده در ژوئیه ۱۹, ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine. Central Intelligence Agency. Retrieved on March 14, 2011.
  94. ↑ Bruun, Anton Frederick (1956). The Galathea Deep Sea Expedition, 1950–1952, described by members of the expedition. Macmillan, New York.
  95. ↑ Kundel, Jim (June 7, 2007). "Water profile of Philippines". Encyclopedia of Earth. Retrieved September 30, 2008.
  96. ↑ Republic of the Philippines. Department of Tourism. [c. 2008]. Leyte is Famous for... توسط Wayback Machine (بایگانی‌شده آوریل ۲۷, ۲۰۱۲) (archived from the original on April 27, 2012). Retrieved March 21, 2010 from www.travelmart.net.
  97. ↑ ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ رایزنی ایران در مانیل بایگانی‌شده در ۵ نوامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. بازدید: نوامبر ۲۰۱۴.
  98. ↑ Philippine Historical Association; New Day Publishers (1999). Philippine Presidents: 100 Years. Quezon City, Philippines: Philippine Historical Association. p. 338. ISBN 978-971-10-1027-0. Archived from the original on March 11, 2023. Retrieved March 11, 2023.
  99. ↑ Berba, Carmela Maria P.; Matias, Ambrocio Melvin A. (March 21, 2022). "State of biodiversity documentation in the Philippines: Metadata gaps, taxonomic biases, and spatial biases in the DNA barcode data of animal and plant taxa in the context of species occurrence data". PeerJ. 10. Introduction. doi:10.7717/peerj.13146. PMC 8944339. PMID 35341040.
  100. ↑ Williams, Jann; Read, Cassia; Norton, Tony; Dovers, Steve; Burgman, Mark; Proctor, Wendy & Anderson, Heather (2001). Biodiversity Theme Report: The Meaning, Significance and Implications of Biodiversity (continued) (Report). Collingwood, Victoria, Australia: سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود on behalf of the Australian Government Department of the Environment and Heritage. ISBN 978-0-643-06749-3. Archived from the original on May 14, 2007. Retrieved November 6, 2009.
  101. ↑ OECD Food and Agricultural Reviews Agricultural Policies in the Philippines (به انگلیسی). Paris, France: سازمان توسعه و همکاری اقتصادی. April 7, 2017. p. 78. doi:10.1787/9789264269088-en. ISBN 978-92-64-26908-8. Archived from the original on May 9, 2023. Retrieved March 9, 2023.
  102. ↑ McGinley, Mark, ed. (January 10, 2008). "Biological diversity in the Philippines". دانشنامه زمین. Archived from the original on February 18, 2008. Retrieved May 4, 2013.
  103. ↑ Clemen-Pascual, Lydia M.; Macahig, Rene Angelo S.; Rojas, Nina Rosario L. (2022). "Comparative toxicity, phytochemistry, and use of 53 Philippine medicinal plants". Toxicology Reports. الزویر. 9: 22–35. Bibcode:2022ToxR....9...22C. doi:10.1016/j.toxrep.2021.12.002. ISSN 2214-7500. PMC 8685920. PMID 34976744.
  104. ↑ "Hub of Life: Species Diversity in the Philippines". Foundation for the Philippine Environment. February 18, 2014. Archived from the original on September 16, 2015. Retrieved July 5, 2020.
  105. ↑ Taguinod, Fioro (November 20, 2008). "Rare flower species found only in northern Philippines". جی‌ام‌ای (به انگلیسی). Archived from the original on February 19, 2009. Retrieved February 5, 2023.
  106. ↑ Schulte, Andreas; Schöne, Dieter Hans-Friedrich, eds. (1996). Dipterocarp Forest Ecosystems: Towards Sustainable Management (به انگلیسی). Singapore: World Scientific. p. 494. ISBN 978-981-02-2729-6.
  107. ↑ Agoo, Esperanza Maribel G. (June 2007). "Status of Orchid Taxonomy Research in the Philippines" (PDF). Philippine Journal of Systematic Biology. Association of Systematic Biologists of the Philippines. 1 (1). Archived from the original (PDF) on April 7, 2020. Retrieved July 23, 2020.
  108. ↑ Nishizaki, Shin-ya; Numao, Masayuki; Caro, Jaime; Suarez, Merlin Teodosia, eds. (2019). Theory and Practice of Computation: Proceedings of the Workshop on Computation: Theory and Practice (WCTP 2018), September 17–18, 2018, Manila, The Philippines (Conference proceeding) (به انگلیسی). Milton Park, Abingdon, Oxon, England: انتشارات سی‌آرسی. p. 94. ISBN 978-0-429-53694-6. Archived from the original on April 7, 2023. Retrieved March 9, 2023.
  109. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Sajise-2010 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  110. ↑ Green, Alison L.; Mous, Peter J. (September 2008). Delineating the Coral Triangle, its Ecoregions and Functional Seascapes: Version 5.0 (PDF). Conservation Gateway (Report). TNC Coral Triangle Program. The Nature Conservancy. pp. vii–viii, 1, 4, 6–7. Archived from the original (PDF) on May 18, 2019. Retrieved May 28, 2023.
  111. ↑ Leman, Jennifer (February 11, 2019). "What Is the Coral Triangle?". لایوساینس. Archived from the original on April 29, 2020. Retrieved July 24, 2020.
  112. ↑ Bowling, Haley (July 17, 2015). "Over 100 New Marine Species Discovered in the Philippines". فرهنگستان علوم کالیفرنیا (به انگلیسی). Archived from the original on September 6, 2015. Retrieved April 2, 2023.
  113. ↑ Carpenter, Kent E. & Springer, Victor G. (April 2005). "The center of the center of marine shore fish biodiversity: the Philippine Islands". Environmental Biology of Fishes. اشپرینگر ساینس+بیزینس مدیا. 74 (2): 467–480. Bibcode:2005EnvBF..72..467C. doi:10.1007/s10641-004-3154-4. S2CID 8280012.
  114. ↑ Ani, Princess Alma B.; Castillo, Monica B. (March 18, 2020). "Revisiting the State of Philippine Biodiversity And The Legislation on Access and Benefit Sharing". FFTC Agricultural Policy Platform (FFTC-AP) (به انگلیسی). Taipei: Food and Fertilizer Technology Center for the Asian and Pacific Region. The Philippine Biodiversity. Archived from the original on November 14, 2020. Retrieved March 20, 2023.
  115. ↑ "National Aquaculture Sector Overview: Philippines". فائو. Archived from the original on October 10, 2008. Retrieved August 17, 2020.
  116. ↑ Yap, Wilfredo G. (1999). Rural Aquaculture in the Philippines (PDF) (Report). RAP Publication. فائو. Background. Archived from the original (PDF) on September 21, 2021. Retrieved April 17, 2023.
  117. ↑ Primavera, J. H.; Montilijao, C. L. (2017). Field Guide to Philippine Beach Forest Species (PDF). Iloilo City, Philippines: انجمن جانورشناسی لندن – CMRP Philippines. ISBN 978-621-95325-1-8. Archived from the original (PDF) on February 25, 2023. Retrieved April 12, 2023.
  118. ↑ Wikramanayake, Eric D.; Dinerstein, Eric; Loucks, Colby J. (2002). Terrestrial Ecoregions of the Indo-Pacific: A Conservation Assessment. Washington, D.C.: Island Press. p. 480. ISBN 978-1-55963-923-1.
  119. ↑ Domingo, Katrina (June 27, 2023). "DENR targets to reforest 1 to 2 million hectares in PH". ABS-CBN News. Archived from the original on June 27, 2023. Retrieved August 30, 2023.
  120. ↑ ۱۲۰٫۰ ۱۲۰٫۱ نامه فیلیپین به سازمان ملل و ۱۹۳ کشور در خصوص اختلافات ارضی با چین. تاریخ خبر: ۲۶/۰۷/۱۳۹۳.
  121. ↑ "Average Monthly Temperature and Rainfall for Philippines from 1990–2009". World Bank. Archived from the original on 11 October 2014. Retrieved October 7, 2014.
  122. ↑ "Manila - People". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Retrieved 2019-12-24.
  123. ↑ ۱۲۳٫۰ ۱۲۳٫۱ ۱۲۳٫۲ ۱۲۳٫۳ WORLD ECONOMIC OUTLOOK — Steady but Slow: Resilience amid Divergence. صندوق بین‌المللی پول (Report). pp. 36, 142. Retrieved April 16, 2024.
  124. ↑ "World Bank Country and Lending Groups". بانک جهانی. Retrieved September 29, 2019.
  125. ↑ Mapa, Claire Dennis S. (July 7, 2021). "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President" (Press release). مرکز آمار فیلیپین. Archived from the original on July 7, 2021.
  126. ↑ "PH 2021 population growth lowest in 7 decades". خبرگزاری فیلیپین. Retrieved December 27, 2021.
  127. ↑ "Population Projection Statistics". psa.gov.ph. 28 Mar 2021. Archived from the original on December 26, 2023. Retrieved 15 Nov 2023.
  128. ↑ ۱۲۸٫۰ ۱۲۸٫۱ ۱۲۸٫۲ ۱۲۸٫۳ "World Economic Outlook Database, April 2024". صندوق بین‌المللی پول. Retrieved April 16, 2024.
  129. ↑ ۱۲۹٫۰ ۱۲۹٫۱ ۱۲۹٫۲ ۱۲۹٫۳ ۱۲۹٫۴ ۱۲۹٫۵ ۱۲۹٫۶ ۱۲۹٫۷ ۱۲۹٫۸ "PHILIPPINES: SELECTED ECONOMIC AND FINANCIAL INDICATORS" (PDF). بانک مرکزی فیلیپین. Archived (PDF) from the original on March 28, 2024.
  130. ↑ Mapa, Claire Dennis S. "Summary Inflation Report Consumer Price Index (2018=100): September 2024" (Press release). مرکز آمار فیلیپین. Retrieved October 4, 2024.
  131. ↑ Mapa, Claire Dennis S. "Percentage of Filipino Families Classified as Poor Declined to 10.9 percent in 2023". مرکز آمار فیلیپین (Press release). Archived from the original on July 22, 2024.
  132. ↑ "Poverty headcount ratio at $3.65 a day (2017 PPP) (% of population)". بانک جهانی. Retrieved November 3, 2019.
  133. ↑ Mapa, Claire Dennis S. "Highlights of the Preliminary Results of the 2021 Annual Family Income and Expenditure Survey" (Press release). مرکز آمار فیلیپین. Archived from the original on August 3, 2023. Retrieved August 15, 2022.
  134. ↑ ۱۳۴٫۰ ۱۳۴٫۱ Human Development Index (HDI). گزارش توسعه انسانی (Report). برنامه توسعه ملل متحد. Retrieved October 10, 2022.
  135. ↑ ۱۳۵٫۰ ۱۳۵٫۱ ۱۳۵٫۲ Mapa, Claire Dennis S. "Employment Rate in June 2024 was Estimated at 96.9 Percent" (Press release). مرکز آمار فیلیپین. Retrieved August 7, 2024.
  136. ↑ Mapa, Claire Dennis S. "Highlights of the 2022 Occupational Wages Survey (OWS)" (Press release). مرکز آمار فیلیپین. Archived from the original on September 25, 2023. Retrieved September 22, 2023.
  137. ↑ "Manufacturing". Industry.gov.ph. وزارت تجارت و صنایع فیلیپین. Archived from the original on February 25, 2023. Retrieved February 25, 2023.
  138. ↑ "Census of Philippine Business and Industry (CPBI)". مرکز آمار فیلیپین.
  139. ↑ ۱۳۹٫۰ ۱۳۹٫۱ "Philippines (PHL) Exports, Imports, and Trade Partners". The Observatory of Economic Complexity.
  140. ↑ ۱۴۰٫۰ ۱۴۰٫۱ Del Prado, Divina Gracia. "Highlights of the 2023 Foreign Trade Statistics for Agricultural Commodities in the Philippines: Final Results". مرکز آمار فیلیپین (Press release). Archived from the original on April 12, 2024.
  141. ↑ ۱۴۱٫۰ ۱۴۱٫۱ ۱۴۱٫۲ ۱۴۱٫۳ Del Prado, Divina Gracia. "Highlights of the 2023 Annual International Merchandise Trade Statistics of the Philippines". مرکز آمار فیلیپین (Press release). Archived from the original on April 12, 2024.
  142. ↑ ۱۴۲٫۰ ۱۴۲٫۱ World Investment Report 2024: Philippines (PDF). آنکتاد (Report). Archived (PDF) from the original on June 22, 2024.
  143. ↑ ۱۴۳٫۰ ۱۴۳٫۱ "Special Data Dissemination Standards, Economic and Financial Data for the Philippines". بانک مرکزی فیلیپین. Retrieved July 23, 2022.
  144. ↑ "PHILIPPINES: BALANCE OF PAYMENT". بانک مرکزی فیلیپین. Retrieved March 28, 2024.
  145. ↑ Gonzalez, Anna Leah. "PH debt-to-GDP improves in 2023". خبرگزاری فیلیپین. Archived from the original on January 31, 2024.
  146. ↑ "NEDA: Foreign aid releases slightly increased in 2011". Philippine Daily Inquirer. March 5, 2012. Retrieved October 12, 2012. {{cite news}}: Text "Inquirer Business" ignored (help)
  147. ↑ "Philippines: Japan Credit Rating Agency, Ltd" (PDF). JCR. Retrieved March 10, 2023.
  148. ↑ Gonzalez, Anna Leah. "S&P Global Ratings raises PH credit outlook to positive". خبرگزاری فیلیپین. Retrieved November 26, 2024.
  149. ↑ Moaje, Marita. "Moody's affirms PH's 'BAA2' investment-grade credit rating". خبرگزاری فیلیپین. Retrieved August 23, 2024.
  150. ↑ "Philippines". Fitch Ratings. Retrieved May 22, 2023.
  151. ↑ "Gross International Reserves". بانک مرکزی فیلیپین. Retrieved January 1, 2023.
  152. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام IMFWEO.PH وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  153. ↑ ۱۵۳٫۰ ۱۵۳٫۱ "Commercial Setting: The Philippines". Federal Register. Office of the Federal Register, National Archives and Records Service, General Services Administration. 78 (51): 16468. March 15, 2013.
  154. ↑ Yu Chang, Albert Vincent Y.; Thorson, Andrew, eds. (2010). A Legal Guide to Doing Business in the Asia-Pacific. Chicago, Ill.: American Bar Association. p. 288. ISBN 978-1-60442-843-8.
  155. ↑ "GDP Expands by 7.2 Percent in the Fourth Quarter of 2022, and by 7.6 Percent in Full-year 2022" (Press release). Philippine Statistics Authority. January 26, 2023. Archived from the original on January 30, 2023. Retrieved March 13, 2023.
  156. ↑ Mapa, Dennis S. "Unemployment Rate in December 2023 was Estimated at 3.1 Percent" (Press release). Philippine Statistics Authority. Archived from the original on February 7, 2024.
  157. ↑ "Gross International Reserves". Bangko Sentral ng Pilipinas. Archived from the original on February 15, 2024.
  158. ↑ Gonzalez, Anna Leah. "PH debt-to-GDP improves in 2023". Philippine News Agency. Archived from the original on January 31, 2024.
  159. ↑ "Executive Order No. 66". Executive Orders and Proclamations Issued by the Governor-General [1903]. Bureau of Public Prints. August 3, 1903. p. 89. Archived from the original on August 17, 2020. Retrieved August 17, 2020.
  160. ↑ "List one: Currency, fund and precious metal codes". ISO 4217 Maintenance Agency. August 29, 2018. Archived from the original (XLS) on May 11, 2020. Retrieved August 17, 2020.
  161. ↑ International Monetary Fund. Monetary and Capital Markets Department (September 17, 1999). Annual Report on Exchange Arrangements and Exchange Restrictions 1999 (PDF) (Report). Washington, D.C.: International Monetary Fund. p. 683. ISBN 978-1-4519-4280-4. Archived from the original (PDF) on April 9, 2023. Retrieved April 17, 2023.
  162. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام ILOOrg-2019 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  163. ↑ Gadon, Bernadette Therese M. (April 21, 2022). "2021 trade deficit widest in 3 years". BusinessWorld. Archived from the original on April 21, 2022. Retrieved April 22, 2023.
  164. ↑ "Philippines Net International Investment Position". CEIC. 2022. Archived from the original on March 11, 2023. Retrieved May 2, 2023.
  165. ↑ ۱۶۵٫۰ ۱۶۵٫۱ ۱۶۵٫۲ ۱۶۵٫۳ "Philippines (PHL) Exports, Imports, and Trade Partners" (به انگلیسی). Observatory of Economic Complexity. Archived from the original on December 5, 2022. Retrieved February 26, 2023.
  166. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Boquet-2017 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  167. ↑ Serapio, Manolo Jr.; Calonzo, Andreo (January 30, 2023). "Nickel Gets Fresh Supply Risk as Philippines Mulls Export Tax". Bloomberg (به انگلیسی). Archived from the original on January 31, 2023. Retrieved May 2, 2023.
  168. ↑ Mapa, Dennis S. "Employment situation as of December 2022" (Press release). Philippine Statistics Authority. Archived from the original on February 8, 2023. Retrieved February 8, 2023.
  169. ↑ Biswas, Rajiv (March 10, 2023). "Philippines amongst world's fastest growing emerging markets". IHS Markit. Archived from the original on March 11, 2023. Retrieved April 2, 2023.
  170. ↑ ۱۷۰٫۰ ۱۷۰٫۱ "The Philippines" (PDF). SME Policy Index: ASEAN 2018: Boosting Competitiveness and Inclusive Growth (به انگلیسی). Paris, France; Jakarta, Indonesia: OECD Publishing; Economic Research Institute for ASEAN and East Asia. September 21, 2018. pp. 371–373. doi:10.1787/9789264305328-22-en. ISBN 978-92-64-30531-1. Retrieved May 12, 2023.
  171. ↑ "Critical Perspectives on Federalism for Regional Development (Proceedings of the Third Annual Public Policy Conference 2017)" (PDF). Appc 2017 (Conference proceeding). Quezon City, Philippines: Philippine Institute for Development Studies: xvii. 2018. ISSN 2546-1761. Archived from the original (PDF) on February 8, 2023. Retrieved February 8, 2023.
  172. ↑ Fajardo, Fernando (March 5, 2014). "Poverty and regional development imbalance". Philippine Daily Inquirer. Archived from the original on February 22, 2015. Retrieved July 19, 2020.
  173. ↑ Seriño, Moises Neil V. (2012). "Effects of International Remittances on the Philippine Economy: A Cointegration Analysis" (PDF). DLSU Business & Economics Review. De La Salle University. 21 (2): 47–48. OCLC 855102346. Archived from the original (PDF) on April 30, 2023. Retrieved April 30, 2023.
  174. ↑ Gonzalez, Anna Leah. "OFW remittances hit all-time high in 2023". Philippine News Agency. Archived from the original on February 15, 2024.
  175. ↑ "Phl overtakes India as world's BPO leader". The Philippine Star. December 2, 2010. Archived from the original on September 1, 2020. Retrieved September 1, 2020.
  176. ↑ Stevens, Andrew J. R. (2014). Call Centers and the Global Division of Labor: A Political Economy of Post-Industrial Employment and Union Organizing. Routledge Advances in Sociology. New York, N.Y.: Routledge. p. 1. ISBN 978-1-135-11868-6.
  177. ↑ Arenas, Guillermo; Coulibaly, Souleymane, eds. (2022). A New Dawn for Global Value Chain Participation in the Philippines. International Development in Focus (به انگلیسی). Washington, D.C.: World Bank Publications. pp. 28–29. ISBN 978-1-4648-1848-6.
  178. ↑ Esmael, Lisbet (January 26, 2023). "Strongest since 1976: PH records 7.6% economic growth in 2022". CNN Philippines. Archived from the original on January 26, 2023. Retrieved March 18, 2023.
  179. ↑ "Philippines", The World Factbook, سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا, September 27, 2021, retrieved October 11, 2021
  180. ↑ del Rosario, King. "MBA Buzz: More Funds in the Philippines". Globis. Archived from the original on April 7, 2014. Retrieved June 11, 2013.
  181. ↑ Gonzalez, Anna Leah. "OFW remittances hit all-time high in 2023". خبرگزاری فیلیپین. Archived from the original on February 15, 2024.
  182. ↑ "Employment situation as of December 2022". مرکز آمار فیلیپین (Press release). Retrieved February 8, 2023.
  183. ↑ "Agriculture shared (%) of the total GDP". مرکز آمار فیلیپین. Retrieved February 22, 2023.
  1. ^ بنیتو آکینو در سال ۱۹۳۴ در شهر کنسپسیون متولد گردید. پدرش سناتور بود و پدر بزرگش از انقلابیونی که با اسپانیا و بعد از آن با آمریکا می‌جنگیدند.
  2. ^ محافل سیاسی دولت فیلیپین معتقدند که دولت مارکوس مسئول ترور آکیتو بوده است.
  3. [۱]
  1. ↑ "General Information". March 9, 2009. Archived from the original on March 9, 2009. Retrieved September 21, 2014.. (older version – as it existed in 2009 – during the presidency of Gloria Macapagal Arroyo), The Official Government Portal of the Republic of the Philippines بایگانی‌شده در سپتامبر ۳۰, ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine.

منابع

[ویرایش]
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به فیلیپین در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فیلیپین موجود است.
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای فیلیپین دارد.


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب <references group="note"/> متناظر پیدا نشد. ().

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فیلیپین&oldid=41380969»