ولایت هلمند
مختصات: ۳۱°۰۰′شمالی ۶۴°۰۰′شرقی / ۳۱٫۰°شمالی ۶۴٫۰°شرقی
| ولایت هلمند | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| نام رسمی : | ولایت هلمند |
| کشور : | افغانستان  |
| نام‌های پیشین: | هیرمَند |
| مردم | |
| جمعیت | ۸۳۵٫۸۰۰ برآورد سال (۲۰۰۹)[۱] |
| زبان‌های گفتاری: | پشتو، بلوچی، فارسی |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت: | ۵۸٬۵۸۴ کیلومتر مربع |
هِلمَند یکی از بزرگترین ولایات از ولایت‌های افغانستان به‌شمار می‌رود که در جنوب افغانستان قرار دارد و از جنوب با پاکستان همسایه‌است. این ولایت ۱٬۴۴۱٬۷۶۹ نفر جمعیت [نیازمند منبع] و ۵۸٬۵۸۴ کیلومتر مربع مساحت دارد که پشتون‌ها نیمی از جمعیت را شامل می‌شوند؛در نیمی دیگر از نفوس این ولایت را بلوچ‌ها در اکثریت، تاجیک‌هاو هزاره‌ها در اقلیت شامل می‌شوند.[۲][۳]
نام‌گذاری[ویرایش]
واژهٔ هیرمَند (در اوستایی) به معنی دارای پل و دارندهٔ سد و بند است. رود هیرمند از رودهای فلات شرقی ایران نام رودی بزرگ در سیستاناست.
«هیر» همان نامیست که در «پنجهیر» (نام پیشین پنجشیر) نیز آمده.
هیر همچنین به معنی آتش و سرپرست آتش آمده‌است. هیرمند به معنی آتش‌پرست که ملازم آتش باشد ذکر شده؛ مرکب از هیر بمعنی آتش و مند بمعنی صاحب و دارا.
به رود هیرمند در شاهنامهٔ فردوسی بارها اشاره شده. این رود هیرمند از رودهای شرقی فلات ایران است که طول آن به ۱۱٠٠ کیلومتر می‌رسد. هیرمندرود از غرب کابل نزدیک بامیان سرچشمه گرفته تا مرز میان ایران و افغانستان جاریست.
مردم[ویرایش]
بیشتر مردم ولایت هلمند به زبان‌های پشتو و بلوچی سخن می‌گویند اما اقلیت کوچکی از دری زبانان هم در این ولایت زیست می‌کنند. براساس آخرین برآوردها پشتون‌ها بیش از ۴۵ درصد از جمعیت ولایت هلمند را تشکیل می‌دهند و ۴۰ درصد نفوس این ولایت متشکل از بلوچ ها و مابقی از دیگر قومیت‌ها می‌باشد.[۴][نیازمند منبع].
سیک‌ها[ویرایش]
سیک‌ها در زمان ظاهرشاه به ولایت هلمند آمدند و در مارجه ساکن شدند. بعد به دیگر مناطق این ولایت سفر کردند؛ از جمله لشکرگاه. سال‌ها زندگی آرامی داشتند تا هنگامی که با آغاز جنگ‌های دهۀ هفتاد مهاجرت هندوها از این ولایت نیز آغاز شد.[۵]
شمار دقیق سیک‌ها و هندوها در افغانستان مشخص نیست. گفته می‌شود تا پیش از جنگ‌های دهۀ هفتاد خورشیدی، شمار این اقلیت‌ها به حدود ۱۰۰ الی ۲۰۰ هزار نفر می‌رسید، اما در حال حاضر بین سه تا چهار هزار سیک و هندو در بخش‌های مختلف افغانستان زندگی می‌کنند که عمدتاً به دکانداری و تجارت مشغول هستند. در سال ۱۳۹۶ خورشیدی، در ولایت هلمند، از بیش از ۱۲۰ خانواده اهل سیک و هندو تنها ۲ نفر باقی ماند بودند.[۵]
جغرافیا[ویرایش]
مرکز این ولایت شهر «لشکرگاه» است که مساحت آن ۶۱/۸۲۹ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۵۴۲٬۰۰۰ نفر است[نیازمند منبع]. نام هلمند را در ایران بیشتر هیرمند می‌خوانند که در واژه به معنای «دارندهٔ آتش» است و رودی است که از افغانستان به سیستان ایران و در پایان به دریاچه هامون می‌ریزد. این ولایت بیشتر بیابانی است.
سد گریشک در این ولایت توسط آمریکا و پیش از یورش شوروی ساخته شده‌است. آمریکا از دههٔ ۱۳۴۰، برنامه‌ای با عنوان «کمی با آمریکا» را در این منطقه اجرا کرد.
تقسیمات اداری[ویرایش]
- بَغران
- دیشو
- ریگِ خان‌نشین
- سَنگین
- کَجَکی
- گرمسیر
- لشکرگاه
- موسی‌قلعه
- نادعلی
- ناوهٔ بارکزائی
- نوزاد
- نهرِ سراج
- واشیر
مواد مخدر[ویرایش]
حدود ۶۰ درصد مواد مخدر افغانستان در ولایت هلمند کشت می‌شود. امنیت این ولایت بر عهدهٔ نیروهای انگلیسی است و ۸ هزار سرباز انگلیسی در این ولایت حضور دارند. نیروهای انگلیسی در برابر کشت خشخاش واکنشی نشان نمی‌دهند و با قاچاقچیان مواد مخدر همکاری می‌کنند.[۶][۷]
سواد[ویرایش]
طبق آمار سال ۲۰۱۲، فقط ۶٫۱ درصد بزرگسالان (بالای ۱۵ سال) در ولایت هلمند سواد داشتند. از بین مردان ۱۰٫۲ درصد باسواد بودند و از بین زنان فقط ۱٫۶ درصد. این ولایت از لحاظ میزان باسوادی، در قعر فهرست ولایت‌های افغانستان قرار دارد.[۸]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
 |
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای ولایت هلمند دارد. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ولایت هلمند موجود است. |
- ویکی‌پدیای انگلیسی
- ↑ Central Statistics Office of Afghanistan. "Settled Population of country by Provinces and sex for 2006-2009 years". Archived from the original on 28 January 2010. Retrieved 2009-11-30.
- ↑ «Helmand provincial profile» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳ ژوئیه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۰۹.
- ↑ Helmand Executive Summary, nps.edu
- ↑ «Ministry of Rural Rehabilitation and Development» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ بی‌بی‌سی فارسی: زندگی آخرین بازمانده سیک‌ها در هلمند. ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۷–۰۶ مرداد ۱۳۹۶.
- ↑ اقتصاد افغانستان همچنان به مواد مخدر وابسته‌است[پیوند مرده]
- ↑ «جوانان افغان تحت حمایت انگلیس، تریاک برداشت می‌کنند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۶ ژوئیه ۲۰۰۹.
- ↑ Fact Sheet on Enhancement of Literacy in Afghanistan
 | این یک مقالهٔ خرد افغانستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
|  | ||
