سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سازمانی نظامی است که در نخستین روزهای پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ به دستور سید روح‌الله خمینی (بنیانگذار و رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران) تشکیل شد. روح‌الله خمینی در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی دستوری به شورای انقلاب اسلامی رسماً تأسیس این نهاد را اعلام کرد و شورای انقلاب با تأسیس ستاد فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گام اساسی را در جهت سازماندهی این نهاد برداشت. سپاه نهادی نظامی و بازوی مسلح برای پاسداری از نظام جمهوری اسلامی است. نام ایران در آرم سپاه پاسداران وجود ندارد.[۴][۵][۶]
قانون اساسی دربارهٔ سپاه می‌گوید:
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در نخستین روزهای پیروزی این انقلاب تشکیل شد، برای ادامهٔ نقش خود در نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن پابرجا می‌ماند. حدود وظایف و قلمرو مسئولیت این سپاه در رابطه با وظایف و قلمرو مسئولیت نیروهای مسلح دیگر با تأکید بر همکاری و هماهنگی برادرانه میان ایشان به وسیله قانون تعیین می‌شود.[۷]
پس از انتصاب محمدعلی جعفری به فرماندهی کل سپاه در سال ۱۳۸۶ نوآرایی‌های تشکیلاتی در سپاه روی داد. این نوآرایی‌ها شامل تشکیل سازمان بسیج مستضعفین و سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تشکیل ۳۱ سپاه استانی بود.[۸]
در ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ دولت ایالات متحده آمریکا سپاه را گروهی تروریستی نامید.[۹] در واکنش به این اقدام شورای عالی امنیت ملی ایران نیز ستاد فرماندهی ارتش آمریکا در خاورمیانه و شرق آفریقا را تروریستی اعلام کرد.[۱۰] پس از ترور قاسم سلیمانی در طرح سه فوریتی در مجلس پنتاگون، ارتش آمریکا و تمامی شرکت‌ها و نهادهای زیر مجموعه آن را در فهرست تروریستی جمهوری اسلامی ایران قرار داد.[۱۱] از آن پس دولت موظف شد به جهت تقویت بنیه نظامی، ۲۰۰ میلیون یورو به سپاه قدس اختصاص دهد.[۱۱]
تاریخچه
در نخستین روزهای پس از انقلاب بهمن ۵۷، دولت موقت که به علت فروپاشی قوای انتظامی و نظامی فاقد ابزار لازم برای اعمال حاکمیت بر کشور بود، درصدد برآمد تا نیرویی مسلح بنام گارد ملی به وجود آورد. به همین منظور، حسن لاهوتی حکمی از سید روح‌الله خمینی برای تشکیل این نیرو دریافت کرد. با پیشنهاد محمد توسلی نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای آن برگزیده شد. در حکم خمینی تأکید شده بود که سپاه پاسداران زیر نظر دولت موقت فعالیت خواهد کرد.[۱۲][۱۳] هدف از تشکیل این نهاد نیز کنترل شهرها و روستاها، برای جلوگیری از تحریک، جلوگیری از حمله به موسسات دولتی و ملی و مراکز عمومی و سفارتخانه‌ها، جلوگیری از رسوخ مخالفان جمهوری اسلامی در داخل صفوف مردم، اجرای دستور دولت موقت و اجرای احکام دادگاه‌های اسلامی، ذکر شده بود.[۱۴] دولت موقت ابراهیم یزدی را به عنوان معاون نخست‌وزیر در امور انقلاب، مأمور کرد که با حسن لاهوتی اشکوری برای تشکیل این نیرو همکاری کند. اساسنامه سپاه در اواخر بهمن ۱۳۵۷ در باغشاه و در حین جمع‌آوری سلاح‌های پخش شده در روزهای انقلاب تکمیل شد. در ۹ اسفند ۱۳۵۷ در جلسه‌ای در پادگان عباس‌آباد که با حضور ابوشریف، محسن رفیقدوست، مرتضی الویری، علی محمد بشارتی، محمد غرضی، حسن جعفری، علی فرزین، ضرابی، هاشم صباغیان، تهرانچی و علی دانش منفرد تشکیل می‌شود، علی دانش‌منفرد به عنوان فرمانده سپاه پاسداران انتخاب شد. محسن رفیقدوست مسوول تدارکات، بشارتی مسوول اطلاعات و مرتضی الویری مسوول روابط عمومی سپاه شد.[۱۲][۱۳] آنها با جلب همکاری عده‌ای از اعضای انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در آمریکا و کانادا ساختمان ساواک در خیابان سلطنت‌آباد (پاسداران کنونی) را مقر اصلی خود قرار دادند و در مراکزی چون هنگ نوجوانان (مکان مورد استفاده برای دانشگاه امام حسین و دافوس کنونی سپاه) و پادگان سعدآباد، با کمک عده‌ای از جمله برخی تکاوران تیپ نوهد، به جذب و آموزش سیاسی، عقیدتی و نظامی داوطلبان پرداختند.
همزمان با تشکیل سپاه پاسداران، گروه‌های مسلح موازی دیگر نیز به‌طور خودجوش برای حفظ انقلاب تشکیل شده بودند همچون:
- گارد انقلاب در پادگان جمشیدیه به سرپرستی عباس آقازمانی و مورد حمایت موسوی اردبیلی
- گارد دانشگاه‌ها یا پاسا به سرپرستی محمد منتظری و مورد حمایت سید محمد بهشتی. این گروه عمدتاً عده‌ای از عناصر مبارز را که در لبنان آموزش چریکی دیده و به کشور برگشته بودند، دربر می‌گرفت. محسن آرمین از جمله اعضا گارد دانشگاه بود.
- نیروهای مسلح سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به سرپرستی محمد بروجردی و مورد حمایت مرتضی مطهری
وجود این چهار گروه مسلح موازی، اختلاف‌ها و اصطکاک‌هایی را درپی داشت. این مسئله در شورای انقلاب طرح و سرانجام تصمیم گرفته شد که هاشمی رفسنجانی با هماهنگ‌کردن این گروه‌ها و یک‌پارچه‌کردن آنها، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را شکل دهد. پس از تخصیص بودجه ۱۲۰ میلیون تومانی به سپاه از سوی دولت موقت سپاه قدرتمندتر از قبل تصمیم به ادغام سایر نیروها در خود گرفت. در تاریخ ۱۸ فروردین ۱۳۵۸، همه این گروه‌ها با سپاه پاسداران ادغام شدند و یک شورای ۱۲نفره تشکیل گردید که اعضای این شورا عبرت بودن از: عباس زمانی، جواد منصوری، عباس دوزدوزانی، محمد منتظری، یوسف کلاهدوز، محمدکاظم موسوی بجنوردی، مرتضی الویری، محمد بروجردی، محسن رضایی، محسن رفیقدوست و علی دانش منفرد، اکبر هاشمی رفسنجانی (از طرف شورای انقلاب)[۱۵]
این شورا جواد منصوری را به عنوان فرمانده سپاه انتخاب کرد. به فاصله اندکی پس از او عباس آقازمانی مشهور به (ابوشریف) فرماندهی سپاه و فرماندهی عملیات آن را بر عهده گرفت. پس از ادغام، محسن رضایی، محسن رفیقدوست و عباس دوزدوزانی در اواخر فروردین ۱۳۵۸ به دیدار خمینی در قم رفتند و خواستار استقلال سپاه از دولت موقت شدند.
در این دیدار خمینی برخلاف جهت‌گیری پیشین خود مبنی بر نظارت دولت موقت بر سپاه، دستور تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی زیر نظر شورای انقلاب را صادر کرد. در پی این فرمان، گروه دوازده نفره اساسنامه‌ای را در ۹ ماده و ۹ تبصره تهیه کرد که به تصویب شورای انقلاب رسید. به دنبال آن شورای فرماندهی سپاه تشکیل گردید و اعضای آن احکام خود را از شورای انقلاب دریافت کردند. به این ترتیب در ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار بیانیه‌ای رسماً اعلام موجودیت کرد.
با توجه به اینکه مهم‌ترین مأموریت سپاه، حفاظت از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن بود، این تشکیلات تازه‌تأسیس تیم‌ها، دسته‌ها، گروهان‌ها و گردان‌های عملیاتی را صرفاً برای عملیات شهری و حفظ و ارتقای امنیت داخلی کشور شکل داد. در هر شهر و شهرستانی، سپاه به تناسب نیرویی که جذب می‌کرد و وسعت سرزمینی و حساسیت‌های امنیتی خاصی که آن منطقه داشت، وضعیت خود را سامان می‌داد.
بعد از جواد منصوری و عباس آقازمانی، مدتی عباس دوزدوزانی سرپرستی سپاه را بر عهده گرفت. بعد از آن مرتضی رضایی بود که طی حکمی از سوی ابوالحسن بنی صدر و با تأیید سید روح‌الله خمینی در تیرماه ۱۳۵۹ به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد.[۱۶] سپس در شهریور ۱۳۶۰ محسن رضایی در ۲۸ سالگی توسط سید روح‌الله خمینی به این سمت منصوب شد.[۱۷] محسن رضائی برای مدت ۱۸ سال فرماندهی این نهاد را بر عهده داشت ولی در سال ۱۳۷۶ از فرماندهی سپاه استعفاء کرد و قائم مقام او سید یحیی صفوی مشهور به رحیم صفوی از سوی سید علی خامنه‌ای به این سمت منصوب شد. در ۱۰ شهریور ۱۳۸۶ دوره مسئولیت ۱۰ ساله وی در فرماندهی سپاه به پایان رسید و سید علی خامنه‌ای به جای وی سرتیپ پاسدار محمدعلی جعفری فرمانده سابق نیروی زمینی سپاه را به فرماندهی سپاه پاسداران برگزید و او را از درجه سرتیپی به درجه سرلشگری ارتقاء داد. بعد از محمدعلی جعفری در ابتدای سال ۱۳۹۸ حسین سلامی به فرماندهی سپاه برگزیده شد.[۱۸]
فرماندهان سپاه
- جواد منصوری
- عباس آقازمانی
- جواد منصوری
- عباس آقازمانی
- عباس دوزدوزانی
- محسن رضایی
- سید یحیی رحیم‌صفوی
- محمدعلی جعفری
- حسین سلامی
ساختار سازمانی
ساختار فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شکلی است که در راس آن فرمانده کل قرار دارد. پس از او جانشین یا قائم مقام قرار می‌گیرد و پس از او نیز رئیس ستاد مشترک حائز اهمیت است که به‌طور مستقیم با فرمانده کل در بالا و با فرماندهان نیروهای پنجگانه در پایین مرتبط است. فرمانده کل سپاه مستقیماً توسط رهبری انتخاب می‌گردد و جانشین و فرماندهان ستاد مشترک و نیروها به پیشنهاد فرمانده کل و با تصویب و حکم رهبری انتخاب می‌شوند.
سپاه پاسداران شامل ۵ نیرو،[۱۹] با مأموریت‌های متفاوت است:
- نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- سازمان بسیج مستضعفین
و همچنین ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که مسئولیت هماهنگی و فرماندهی نیروهای پنجگانه را بر عهده دارد. دو ساختار دیگر در سپاه به نام‌های حوزه نمایندگی ولی فقیه و سازمان حفاظت اطلاعات وجود دارد که اولی کاملاً مستقل از ساختار فرماندهی و مستقیماً زیر نظر رهبری قرار دارد و دومی نیز تقریباً مستقل از فرماندهی است و فرمانده آن را رهبری با پیشنهاد فرمانده سپاه انتخاب می‌کند و فرمانده آن مستقیماً با دفتر عمومی حفاظت اطلاعات در دفتر رهبری و شخص رهبر مرتبط است و به او گزارش می‌دهد.[۲۰][۲۱][۲۲]
محمدعلی جعفری با دسته‌بندی تهدیدات علیه جمهوری اسلامی به تهدیدهای نرم، نیمه‌سخت (شورش‌های مردمی بدون سلاح گرم،[۲۳] تهدیدهای اقتصادی-سیاسی داخلی و خارجی[۲۴]) و سخت (شورش‌های مسلحانه، جنگ داخلی و جنگ خارجی) وظیفه مبارزه با تهدید نرم را به بسیج غیرنظامی، نیمه‌سخت را به بسیج نظامی و سخت را به نیروی زمینی سپاه و بسیج محول می‌کند.[۲۵]
فعالیت اقتصادی
طبق ماده ۱۰ اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یکی از مأموریت‌های سپاه «مشارکت در عملیات امدادی به هنگام بروز بلایا و حوادث و انجام خدمات امدادی، آموزشی، تولیدی و جهاد سازندگی به درخواست دولت و با رعایت کامل موازین عدل اسلامی در زمان صلح در حدی که به تشخیص شورای عالی سپاه، آمادگی رزمی لازم را برای انجام مأموریت‌های خود از دست ندهد.»[۲۶]
بر اساس تحقیقات مؤسسه رند، سپاه پاسداران ایران از زمان پایان جنگ ایران و عراق تا کنون با انعقاد ۷۶۵۰ قرارداد از طریق مؤسسات وابسته به خود فعالیتهای اقتصادی گسترده‌ای داشته‌است.
روزآنلاین از تحلیل‌گران اقتصادی ایران نقل کرده که درآمد حاصل از فعالیت سپاه در «عرصه‌های قانونی اقتصاد» تا ۱۲ میلیارد دلار در سال می‌رسد.[۲۷] البته هیچ گزارش مالی دربارهٔ فعالیتهای اقتصادی سپاه منتشر نمی‌شود و بودجه آن نیز محرمانه‌است.[۲۸]
این نهاد در حوزه‌های نفت و گاز، راه‌سازی، سدسازی و ساخت تونل، کشاورزی، مخابرات (به عنوان سهامدار عمده شرکت مخابرات ایران)، ساختمان‌سازی و حتی جراحی‌های سرپایی با لیزر حضور فعال دارد. به علاوه با در اختیار داشتن ۴۵٪ سهام شرکت بهمن در تولید خودروی مزدا شریک است.
همچنین علی لاریجانی در نشستی با فرماندهان و مسئولین قرارگاه خاتم‌الانبیا به آنان توصیه کرد که فعالیتهای سپاه پاسداران رقابت‌سوز نباشد بلکه به دنبال رقابت‌سازی باشد.[۲۹]
سپاه گاه برای ابراز ناخرسندی خود از انعقاد قراردادهای اقتصادی دست به نمایش قدرت می‌زند. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۴ دولت سید محمد خاتمی هنگام افتتاح فرودگاه بین‌المللی امام خمینی در تهران مجبور شد قراردادی را که با یک شرکت ترکیه‌ای بسته بود لغو کند زیرا پاسداران، خشمگین از اینکه خود طرف قرارداد نبودند، باند فرودگاه را در روز افتتاح اشغال کردند.[۲۷] همچنین یکی از نمایندگان مجلس ایران در جلسه علنی مجلس، در مورد وجود ۶۰ بندر غیرقانونی متعلق به این نهاد نظامی دست به افشاگری زد.[۲۷]
قاچاق
علی آلفونه، پژوهشگر مؤسسه آمریکن اینترپرایز در واشینگتن و متخصص مسائل سپاه پاسداران می‌گوید، اسکله‌های غیرمجاز محلی برای واردات کالا و صادرات نفت توسط سپاه پاسداران است، «مثلاً از اسکله‌های کوچک برای قاچاق لوازم الکترونیک و مشروبات الکلی و از اسکله‌ها و بنادر بزرگ‌تر برای صادرات نفت سوبسید شدهٔ ایران به بازار جهانی ازجمله به پاکستان استفاده می‌کنند که این از منابع درآمد فوق‌العاده بزرگ سپاه پاسداران است.» خبرگزاری ایسنا، در گزارشی با عنوان «اسکله‌های دردسرساز»، نام ۸۰ اسکله غیرمجاز را در استان‌های هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان و مازندران منتشر کرده‌است.[۳۰]
محمود احمدی‌نژاد هم در تابستان سال ۱۳۹۰ با اشاره به «برادران قاچاقچی خودمان» گفته بود «مرزهای غیرقانونی باید بسته شود و هیچ‌کس نباید مصونیت داشته باشد، اگر کالایی دفاعی، امنیتی و اطلاعاتی است، اشکال ندارد از مرز قانونی وارد شود، هیچ وزارتخانه‌ای حق ندارد اسکله و مرزی داشته باشد، خارج از کنترل گمرک.»[۳۱]
سجاد حق پناه از فرماندهان پیشین حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران به نشریه تایمز گفته‌است که قاچاق مواد مخدر در نزد فرماندهان سپاه پاسداران ایران به امری فراگیر تبدیل شده‌است. وی گفت شماری از فرماندهان سپاه پاسداران مستقیماً در قاچاق مواد مخدر دست دارند. او تشریح کرد که سپاه تریاک افغانستان را در داخل ایران به هروئین و مرفین تبدیل و در همکاری با باندهای تبهکار به سرتاسر جهان قاچاق می‌کند و برای اینکار شرکت‌های کشتیرانی و هواپیمایی خاص خود را استفاده می‌کند.[۳۲][۳۳] در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۲ وزارت خزانه داری آمریکا، سرتیپ غلامرضا باغبانی فرمانده نیروی قدس سپاه در شهر زاهدان را به اتهام مشارکت در قاچاق مواد مخدر در فهرست قاچاقچیان مواد مخدر آمریکا قرار داد. دولت آمریکا می‌گوید که سرتیپ باغبانی در مقابل استفاده از قاچاقچیان افغان برای رساندن اسلحه به طالبان، اجازه می‌داد که آنها تریاک به داخل ایران قاچاق کنند.[۳۴]
روز پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران اعلام کرد سپاه پاسداران در مرزهای جنوبی کشور «از هر ده قاچاق یکی را می‌گیرد.»[۳۵]
به نوشته روزنامه تایمز قاچاق مواد مخدر، سالانه میلیاردها دلار نصیب سپاه پاسداران ایران می‌کند که هم انحصار قاچاق مواد مخدر در ایران را در دست گرفته و هم با شبکه‌های تبهکار در جهان ارتباط دارد. ابوالفضل اسلامی دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی به تایمز گفته‌است که قاچاق مواد مخدر توسط سپاه پاسداران با موافقت عالیترین مقامات حکومت ایران برای تأمین نیازهای مالی سپاه صورت می‌گیرد.[۳۳]
بحث‌های سیاسی در مورد فعالیت اقتصادی سپاه
در اسفند ماه ۱۳۹۳ رئیس‌جمهور حسن روحانی بدون نام‌بردن از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تمرکز قدرت در یک نهاد را عاملی برای ایجاد فساد دانست. روحانی گفت: «اگر اطلاعات، تفنگ، پول، سرمایه، سایت، روزنامه و خبرگزاری را همه یکجا جمع کنیم ابوذر و سلمان هم فاسد می‌شوند.» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حال حاضر بر بسیاری از نهادهای اقتصادی، سرویس‌های اطلاعاتی و گروه‌های رسانه‌ای ایران تسلط دارد.[۳۶] روحانی پیش از این گفته بود «من شایعاتی را که دربارهٔ سپاه مطرح می‌شود اصلاً قبول ندارم که می‌خواهند سپاه را رقیب مردم قرار بدهند، سپاه رقیب مردم و بخش خصوصی نیست، سپاه پیمانکاری همانند پیمانکارهای معمولی نیست و نبوده‌است. سپاه امروز باید پروژه‌های بسیار مهمی را که بخش خصوصی قادر به انجام آن نیست، انجام دهد. سپاه توان نیروی انسانی، تجهیزات و برنامه‌ریزی دارد.»[۳۷] اما اسحاق جهانگیری معاون دولت در ۲۲ آذرماه ۹۵ در همایش سراسری مدیران قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا اظهار داشت «قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء باید متولی اجرای چند کار بزرگ و ماندگار در تاریخ کشور شود، البته قرارگاه نباید عرصه را برای فعالیت بخش خصوصی تنگ کند و باید در طرح‌هایی که بخش خصوصی توان اجرای آن را ندارد، شاهد حضور قرارگاه و اجرای طرح‌های مهم و ماندگار باشیم.»[۳۷] اما ناصر موسوی لارگانی عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت «در موضوعات اقتصادی و آن جایی که نیاز کشور بوده سپاه ورود کرده فقط برای اینکه آبروی نظام را بخرد و حفظ کند، پروژه‌هایی که میراثی شده و بیشتر از ۳۰ تا ۴۰ سال طول کشیده ورود کرده تا به دولت در اتمام آنها کمک کند، به نظرم بی انصافی است به این شکل سپاه مورد حجمه قرار بگیرد.»[۳۷]
اما در واکنش به موضع انتقادی رئیس‌جمهور، فرمانده سپاه پاسداران، محمدعلی جعفری گفت: «سپاه هرگز متقاضی کار اقتصادی نبوده‌است. ما به درخواست دولت‌ها و با اصرار آنها و بدون اینکه حتی دولت، به بسیاری از تعهدات خود در قبال سپاه عمل کنند، وارد عرصه سازندگی شدیم.» او همچنین گفت سپاه فعالیت اقتصادی و انتفاعی نمی‌کند، فعالیتهای آنها در عرصه محرومیت زدایی، سازندگی و خنثی سازی راهبردهای دشمن برای فشار اقتصادی به کشور است. او همچنین گلایه کرد «نمی‌شود که آقایان کارهای سخت را با کمترین منافع به سپاه واگذار کنند و به پروژهایی که سپاه می‌سازد افتخار کنند، اما در مقابل و در حالیکه هزاران میلیارد تومان بابت پروژه‌ها بدهکارند علیه سپاه با بی انصافی حرف بزنند.»[۳۸]
فعالیت سیاسی
افراد طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دستور سید روح‌الله خمینی[۳۹][۴۰] و سید علی خامنه‌ای سپاهیان تا هنگامی که در سازمان سپاه خدمت می‌کنند حق فعالیت در زمینه‌های سیاسی را ندارند.
محمدباقر ذوالقدر معاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و در دولت نهم (محمود احمدی‌نژاد) به سمت معاونت وزارت کشور و معاون امنیتی انتظامی این وزارتخانه منصوب شد. روابط عمومی وزارت کشور اعلام کرد چون سردار ذوالقدر با حکم سید علی خامنه‌ای در سمت «جانشین فرماندهی کل سپاه» فعالیت داشت، با کسب مجوز از وی به سمت جدید منصوب شد.[۴۱]
اتهامات
اتهام جاسوسی در کویت
یک گروه هفت نفرهٔ متهم به جاسوسی برای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در کویت دستگیر شدند. در خانه یکی از این افراد که به اتهام خود اعتراف کرده‌اند، یک رشته اسناد، دستگاه پیشرفته ارتباطات و ۲۵۰ هزار دلار پول یافت شده‌است. افراد دستگیرشدهٔ مظنون به جاسوسی وابسته به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی، در مورد جمع‌آوری اطلاعاتی در مورد پایگاه‌های آمریکا در کویت و نهادهای حساس کویتی به کار گمارده شده بودند.[۴۲][۴۳]
اتهام بمبگذاری در عربستان
با انتشار اسناد بسیار محرمانه دولت بیل کلینتون، مشخص شد او در تابستان ۱۹۹۹ در پیامی کتبی به محمد خاتمی همتای ایرانی خود، سپاه پاسداران را مسئول بمبگذاری برج‌های خبر در عربستان سعودی دانسته و خواستار استرداد متهمین این حادثه بوده‌است. در مقابل دولت وقت ایران اتهام‌های آمریکا را نادرست و غیرقابل پذیرش می‌خواند و تأکید می‌کند هیچ سازمان وابسته به جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گونه دخالتی در طراحی، پشتیبانی یا اجرای این بمبگذاری نداشته‌است.[۴۴] البته ویلیام پری، وزیر دفاع آمریکا در زمان بیل کلینتون، در سال ۲۰۰۷ اعلام کرد به این نتیجه رسیده‌اند که بمبگذاری کار القاعده بوده و نه ایران البته هیچ‌گاه ثابت نشد که این کار توسط سپاه انجام شده باشد عده‌ای معتقدند که این کار سازمان موساد و سیا برای تخریب چهره سپاه بوده‌است.[۴۵]
بمبگذاری در هند
به گزارش یک روزنامه هندی، پلیس این کشور اعلام کرده‌است که عاملان سوءقصد نافرجام به جان یک دیپلمات اسرائیلی در دهلی نو، اعضای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند. در این سوء قصد که ماه فوریه گذشته صورت گرفت، همسر وابسته نظامی اسرائیل در دهلی به شدت زخمی شد. به گزارش رادیو فردا روزنامه «تایمز آو ایندیا» روز دوشنبه نوشت: پلیس هند پس از تحقیقات گسترده، به این نتیجه رسیده‌است که پنج تن از اعضای سپاه پاسداران ایران با همکاری یک روزنامه‌نگار هندی این سوءقصد را اجرا کردند. بر اساس این گزارش، سردسته این گروه «هوشنگ افشار ایرانی» نام دارد و هدایت‌کننده سوء قصد علیه اسرائیلی‌ها در تایلند و گرجستان نیز بوده‌است. پلیس بین‌المللی (اینترپل) در ماه مارس برای چهار تن از این متهمان حکم جلب بین‌المللی صادر کرده بود ولی این نخستین بار است که هند اعلام می‌کند که این افراد اعضای سپاه پاسداران هستند. روزنامه «تایمز آو ایندیا» نوشته‌است که «جزئیات مربوط به این متهمان در اختیار ایران قرار گرفته‌است». پلیس هند می‌گوید که توطئه گران اصلی با ویزای گردشگری وارد این کشور شده بودند و پس از انجام عملیات خاک هند را ترک کردند.[۴۶][۴۷][۴۸][۴۹]
اتهام بمبگذاری در بحرین
در ۲۲ مرداد ۹۴، دولت بحرین پنج نفر را به جرم بمبگذاری در منامه پایتخت این کشور دستگیر و آنها را متهم به ارتباط با سپاه پاسداران کرد و اظهار داشت که آنها روش بمبگذاری را از سپاه یادگرفته بودند. این بمبگذاری منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از نیروهای امنیتی بحرین شد. اما ایران ضمن محکوم کردن این حادثه دست داشتن ایران در آن را رد کرد. بحرین همواره ایران را به تحریک شیعیان این کشور به ناآرامی متهم می‌کند و گاهی از نیروی نظامی عربستان سعودی برای سرکوب معترضان استفاده کرده‌است. ایران هم در مقابل می‌گوید که حکومت بحرین حقوق اکثریت شیعه کشور را نقض می‌کند. یک ماه پیش از این حادثه بحرین روحانی شیعه این کشور، شیخ عیسی قاسم را سلب تابعیت کرده بود و برخی مقام‌های ایران به شدت از دولت بحرین به دلیل این اقدام انتقاد کردند و حتی قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه تهدید کرد که این کار منجر به «مقاومت مسلحانه» در بحرین و «سقوط رژیم» خواهد شد.[۵۰][۵۱][۵۲]
اتهام همدستی با محمد مُرسی
دادستانی مصر او را به اتفاق ۳۵ نفر دیگر به همکاری با جنبش فلسطینی حماس، گروه لبنانی حزب‌الله و سپاه پاسداران ایران برای انجام حملات تروریستی در مصر متهم کرده‌است.[۵۳]
رابطه با طالبان
رئیس امنیت ملی هرات با صدور اعلامیه‌ای اعلام کرد که مولوی شفیع مشهور به «حافظ عمری» مسئول نظامی و عضو رهبری طالبان در حالیکه از خودروی سپاه پاسداران پیاده می‌شدند در استان هرات دستگیر شد.[۵۴] اغلب حملات تروریستی و ترورهای هدفمند و همچنین حمله به تأسیسات عمومی در استان هرات با فرماندهی او انجام شده‌است.[۵۵]
فعالیت خارجی
حضور در جنگ داخلی سوریه
ایران و سوریه دو متحد استراتژیک هستند. در ادبیات سیاسی نظام ایران، سوریه عضو محور مقاومت ضدصهیونیسم و پل ارتباطی با حزب‌الله لبنان است. در پی جنگ داخلی سوریه، جمهوری اسلامی ایران با هدف اینکه دولت بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه استقامت خود را حفظ کند، با ارتش سوریه همکاری می‌کند و با مخالفان بشار اسد به‌صورت پنهانی از طریق سپاه قدس وارد جنگ می‌شود.[۵۶] سال ۲۰۱۱ همگام با ناآرامی‌ها و اعتراضات مردم سوریه در شهرهای درعا و حلب علیه بشار اسد، روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال گزارش داده بود که تهران تجهیزاتی در اختیار دمشق می‌گذارد تا بتواند از اجتماع تظاهرکنندگان جلوگیری کند. افزون بر آن، ایران از تلاش‌های سوریه برای جلوگیری از ارتباط‌های تظاهرکنندگان از طریق اینترنت، تلفن‌های همراه و پیامک پشتیبانی می‌کند.[۵۷][۵۸][۵۹][۶۰]
به گزارش ورلد تریبیون از مخالفین بشار اسد - رئیس‌جمهور سوریه - ایران نیروهای سپاه پاسداران را جهت سرکوبی هزاران تظاهرات‌کننده مخالف بشار اسد فرستاده‌است. آنها می‌گویند سپاه پاسداران صدها کوماندو را به‌وسیلهٔ بالگرد به شهر درعا اعزام کرده‌است. در درگیری‌های درعا در ۱۸ مارس ۲۰۱۱، ۵ شهروند سوریه‌ای کشته شده‌اند.[۶۱]
به گزارش خبرگزاری فرانسه در سال ۲۰۱۱، مقامات آمریکایی مدعی هستند که تهران برای کمک به سرکوب اعتراضات ضد حکومتی در سوریه، سلاح در اختیار رژیم بشار اسد قرار می‌دهد. به گفته این منابع، سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی ویژه قدس وابسته به سپاه پاسداران در ماه ژانویه در پایتخت سوریه حضور داشته و با مقامات رژیم دمشق از جمله بشار اسد دیدار کرده‌است. مقامات آمریکایی گفتند، حضور فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در سوریه برای بررسی اوضاع بحرانی این کشور و راه‌های کمک به رژیم بشار اسد جهت سرکوب اعتراضات ضد حکومتی در سوریه بوده‌است. به گفته این مقامات آمریکایی، دیدار سردار قاسم سلیمانی از سوریه به‌خوبی نشان می‌دهد که تهران کمک‌های نظامی و تجهیزات امنیتی در اختیار رژیم دمشق می‌گذارد تا از آن برای سرکوب مخالفان سوری استفاده کند.[۶۲]
اسماعیل قاآنی، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا» اعتراف کرد که جمهوری اسلامی ایران در عملیات نظامی، شبه‌نظامی و غیرنظامی در سوریه همگام با رژیم بشار اسد شرکت دارد. متن این مصاحبه کوتاه پس از قرار گرفتن بر روی خروجی سایت خبرگزاری «ایسنا» حذف گردید و پس از آن نیز هیچ توضیحی از سوی مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران در مورد اظهارات این فرمانده ارشد سپاه قدس داده نشد. سردار قاآنی در این مصاحبه گفته‌است: «اگر جمهوری اسلامی در سوریه حضور نداشت، کشتار مردم آن چند برابر شده بود».[۶۳][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷][۶۸]
در مرداد ۱۳۹۱ برابر با اوت ۲۰۱۲ معارضان سوری سه پهباد ایرانی درحال تعمیر را در آزمایشگاهی در شهر حلب سوریه پیدا کردند.[۶۹][۷۰] پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها بر این باور است که حضور سپاه در سوریه اولین حضور این نهاد نظامی در بیرون از خاک ایران نیست؛ هر چند حمایت از اسد و جنایات جنگی که علیه مردم کشورش مرتکب می‌شود، شاید بارزترین سندی است که ثابت می‌کند سپاه پاسداران بزرگترین تشکل دولتی حامی تروریسم در جهان است.[۷۱]
حضور در خاک عراق
سپاه پاسداران، در عراق حضور لجستیکی-نظامی دارد؛ برای مثال، قاسم سلیمانی، فرمانده کل نیروی قدس سپاه پاسداران، در جریان علمیات آزادسازی شهر تکریت از دست داعش، حضور داشت و عکس او هم در رسانه‌ها، منتشر شده‌است.[۷۲][۷۳]
با این حال، بر پایهٔ برخی از منابع، نظام جمهوری اسلامی ایران (افزون بر ارتباط با القاعده و طالبان) با داعش نیز ارتباط دارد[۷۴] و نقش قاسم سلیمانی و نظام جمهوری اسلامی ایران در فروپاشی داعش، افسانه است و بلکه آنها یکی از علل و تقویت داعش نیز بوده‌اند.[۷۵]
۲۸ نوامبر ۲۰۱۹ نیروهای امنیتی عراق سرکوب خونینی در شهرهای نجف و ناصریه براه انداختند و به روی مردم معترض آتش گشوده و ۴۴ نفر را کشتند؛ بعد از این حادثه و با پیام سید علی سیستانی، عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق تصمیم به استعفا گرفت.[۷۶] ایالات متحده و اسرائیل، مدعی شدند که در رأس فرماندهی سرکوب خونین عراق، قاسم سلیمانی[۷۷] و ابومهدی مهندس فرمانده حشدالشعبی قرار دارند. اعتراضات عراق در ابتدا علیه فساد، بیکاری و مسائل اقتصادی آغاز شد. معترضان نسبت به رژیم جمهوری اسلامی ایران، که با احزاب سیاسی مهم در عراق ارتباط نزدیکی دارد و چندین گروه شبه نظامی قدرتمند حمایت می‌کند، خشمگین هستند. معترضان عراقی همچنین می‌گویند جمهوری اسلامی سعی دارد مشابه تجربه تضعیف ارتش خود و تقویت سپاه پاسداران را در عراق با تضعیف ارتش رسمی آن کشور و تقویت حشدالشعبی، یا بسیج مردمی عراق، انجام دهد. بسیاری از معترضان شبه نظامیان موسوم به حشدالشعبی را، که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با دولت اسلامی داعش تشکیل شد، به اقداماتی مانند حمله به معترضان بنا بر دستور رژیم جمهوری اسلامی، و همچنین به فعالیتهای درآمدزا و حفاظت از سیاستمداران فاسد و اقدامات خلاف بدون ترس از مجازات متهم می‌کنند. شبکه فاکس نیوز گزارش داده بود که فعالان عراقی می‌گویند ایران کاری کرده که در کشور خودشان با آنها مانند «بیگانگان» رفتار می‌شود.[۷۸][۷۹][۸۰][۸۱]
مداخله در جنگ یمن
نیروهای نظامی (سپاهی) نظام جمهوری اسلامی ایران، افزون بر دخالت نظامی و سیاسی… در سوریه و عراق و افغانستان و لبنان…، در امور و جنگ کشور یمن نیز دخالت می‌کند.[۸۲][۸۳][۸۴][۸۵][۸۶]
حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه عین‌الاسد
فعالیت موشکی
تولید موشک بالستیک
به گفته آنتونی کوردزمن، سپاه پاسداران جهت اغراق در تعداد و کاراکتر موشک‌هایش در یک رزمایش، اقدام به استفاده از نرم‌افزار فتوشاپ برای دستکاری فیلم ضبط شده کرد.[۸۷]
تولید سوخت جامد موشک
خبرگزاری رویترز گزارشی با استناد به اسنادی که بدست آورده‌است و گفته‌های امیر مقدم (مسئول سابق روابط عمومی و رابط پارلمانی معاونت اجرایی ریاست جمهوری اسلامی ایران) منتشر کرده‌است که براساس آن سپاه پاسداران یک مرکز مخفی در گوشه‌ای از بیابان اطراف جاجَرم، در استان خراسان شمالی دارد که کاربرد این واحد، تولید پودر آلومینیوم برای تولید سوخت جامد موشک‌ها است. این واحد «مخفی» در کنار یک کارخانه آلومینیوم و در نزدیکی یک معدن «بوکسیت» (سنگ رسوبی حاوی آلومینیوم) قرار دارد، پیشتر تسنیم نوشته بود که از اوائل دهه ۶۰ تحقیق و بررسی در مورد سوخت جامد زیر نظر حسن طهرانی مقدم شروع شده و موشک نازعات نخستین نمونه از موشک‌های سوخت جامد بود.[۸۸] رویترز اشاره می‌کند بیش از ۱۰ سند مشاهده کرده که حاوی مدارک تولید پودر آلومینیوم و افراد دخیل در این پروژه در فاصله سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ می‌باشد.[۸۸]
اتهام جنایات جنگی و تحریم‌های بین‌المللی
برخی کارشناسان و رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی معتقدند که جمهوری اسلامی ایران به دلیل پشتیبانی از دولت بشار اسد برای سرکوب اعتراضات ۲۰۱۱ سوریه سبب آغاز جنگ داخلی سوریه شده‌است.[۸۹][۹۰][۹۱][۹۲][۹۳][۹۴][۹۵][۹۶][۹۷][۹۸][۹۹][۱۰۰]
در جنگ داخلی سوریه بیش از ۵۱۱٬۰۰۰ (پانصد و یازده هزار) نفر (فقط) کشته‌اند و نیز میلیون‌ها تن زخمی و زندانی و بیش از ۱۲ (دوازده) میلیون نفر هم، آواره شده‌اند.[۱۰۱][۱۰۲][۱۰۳][۱۰۴][۱۰۵]
اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۲۳ فروردین ۱۳۹۰ (۱۳ آوریل ۲۰۱۱)، ۳۲ مقام ایرانی از جمله حسین همدانی را به دلیل نقض حقوق شهروندان ایرانی و همچنین به دلیل همکاری با بشار اسد[۱۰۶][۱۰۷][۱۰۸][۱۰۹] از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه «دارایی‌های» حسین همدانی نیز در اروپا توقیف شد.[۱۱۰]
پس از مرگ او روزنامه گاردین در مقاله‌ای عنوان کرد که کشته شدن حسین همدانی، نقش فزاینده حکومت ایران در حمایت از دولت بشار اسد در سوریه را روشن می‌کند.[۱۰۶]
مه ۲۰۱۱ برابر با اردیبهشت ۱۳۹۰ مقامات وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را متهم به همکاری با نیروهای امنیتی سوریه در جریان اعتراضات در این کشور و سرکوب مخالفان بشار اسد کردند. در پی این اتهام وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، قاسم سلیمانی را تحریم کرد.[۱۱۱]
در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۱ (۳ تیر ۱۳۹۰)، روزنامهٔ رسمی اتحادیه اروپا گزارش کرد که کشورهای عضو اتحادیه، سه تن از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یعنی محمدعلی جعفری، قاسم سلیمانی، حسین طائب و نیز چند شهروند و مؤسسه اقتصادی سوریه را در واکنش به ادامه سرکوب خشونت‌آمیز معترضان سوری توسط حکومت سوریه و سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران، تحریم کرده‌اند.[۱۱۲] اما ایران این ادعا را تکذیب کرده‌است.[۱۱۳]
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی در گفتگوی تلویزیونی با شبکه العربیه می‌گوید: «ایران باید آخرین کشوری باشد که دربارهٔ ثبات در سوریه سخن می‌گوید، زیرا همه می‌دانند که عامل ویرانی و بدبختی مردم سوریه، ایران است.»[۱۱۴]
اتحادیه اروپا روز چهارشنبه اوت ۲۰۱۱–۲ شهریور ۱۳۹۰ سپاه قدس، واحد برون مرزی سپاه پاسداران ایران را به اتهام ارائه کمک و پشتیبانی به حکومت بشار اسد برای سرکوب معترضان سوری مورد تحریم قرار داد. .[۱۱۵][۱۱۶] و نام قاسم سلیمانی و حسن چیذری در فهرست تحریم قرار گرفت.[۱۱۷]
تحریم دو عضو نیروی قدس
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز سه‌شنبه اول آبان ۱۳۹۷ (۲۳ اکتبر ۲۰۱۸) دو عضو نیروی قدس سپاه پاسداران ایران را در لیست تحریم‌های تروریستی خود قرار داد. این دو نفر محمد ابراهیم اوحدی و اسماعیل رضوی نام دارند و گفته شده‌است که از طرف نیروی قدس سپاه پاسداران امکانات مالی و تکنولوژیک در اختیار نیروهای طالبان افغانستان قرار می‌دادند. محمد ابراهیم اوحدی، یک افسر نیروی قدس سپاه پاسداران است که در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۷) طی دیداری در شهر بیرجند با عبدالله صمد فاروقی، معاون حاکم در سایه ولایت هرات و چهره شاخص طالبان، به توافق رسیدند که نیروهای طالبان حملاتی را علیه حکومت افغانستان در استان هرات انجام دهند و پشتیبانی مالی و پول آن را نیروی قدس تأمین کند. در بیانیه وزرات خزانه‌داری آمریکا گفته شده‌است که آمریکا با همکاری شش کشور عربستان سعودی، بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات متحده عربی این تحریم‌ها را علیه ۶ چهره کلیدی طالبان و دو نفر نیروی قدس وضع کرده‌است.[۱۱۸]
توقیف ۹۲ دامنه اینترنتی
روز چهارشنبه ۷ اکتبر ۲۰۲۰ وزارت دادگستری آمریکا با انتشار بیانیه‌ای از ضبط و توقیف ۹۲ دامنه اینترنتی مورد استفاده «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» که اطلاعات نادرست منتشر می‌کردند، خبر داد. در بیانیه آمده‌است چهار دامنه از این ۹۲ دامنه ضبط شده، با پنهان‌کاری خود را رسانه‌های خبری معتبر معرفی می‌کردند. وب سایت‌هایی که توسط وزارت دادگستری آمریکا توقیف شدند «توسط سپاه پاسداران کنترل می‌شدند».[۱۱۹]
توقیف ۲۷ دامنه اینترنتی
وزارت دادگستری آمریکا با صدور بیانیه‌ای ۲۷ وب سایت مرتبط با سپاه پاسداران ضبط و مسدود کرد. در بیانیه آمده‌است که این وب‌سایت‌ها اطلاعات نادرست منتشر می‌کردند.[۱۲۰][۱۲۱]
تحریم‌های بین‌المللی
- بر اساس توافق وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، تمام حساب‌های بانکی که به اعضا و وابستگان سپاه پاسداران تعلق دارند مسدود خواهد شد.[۱۲۲]
- استرالیا، نام رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه پاسداران، را در فهرست تحریم‌های یک‌جانبه این کشور قرار داد.[۱۲۳]
- وزارت خزانه‌داری آمریکا در چارچوب اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت علیه ایران، فرمانده سپاه و وزیر دفاع ایران را به همراه نیروی هوایی و فرماندهی موشکی سپاه و شرکت مهندسی نفت و گاز سپانیر و شرکت راه ساحل وابسته به قرارگاه خاتم‌الانبیا در فهرست تحریم خود قرار داد. محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، محمدرضا نقدی، فرمانده سابق بسیج، و احمد وحیدی، وزیر دفاع، در فهرست افراد مورد تحریم قرار گرفتند.[۱۲۴]
- روز ۲۸ دی ۱۳۹۸ وزارت خارجه آمریکا حسن شاهوارپور فرمانده قرارگاه ولی عصر سپاه پاسداران در استان خوزستان را به دلیل نقض عمده حقوق بشر در برخورد با معترضین آبان‌ماه تحت تحریم قرار داد.[۱۲۵]
- وزارت خزانه داری آمریکا روز پنجشنبه ۷ فروردین ۱۵ شخص حقیقی و پنج شرکت تجاری وابسته به سپاه پاسداران را مورد تحریم قرار داد، آنها متهم به همکاری با سپاه قدس و ارسال اسلحه به شبه نظامیان وابسته به ایران از جمله «کتائب حزب‌الله» و «عصائب اهل‌الحق» شده‌اند. شرکت سهامی خاص متاجر نوین مدائن، شرکت سامان شیمی خاورمیانه. ستاد بازسازی عتبات عالیات، شرکت بهجت الکوثر و شرکت خدمات حمل و نقل دریایی الخمائل مشمول تحریم‌های تازه آمریکا شده‌اند.[۱۲۶]
- وزارت خزانه داری آمریکا با صدور بیانیه فردی بنام «امیر دیانت» را به اتهام همکاری با نیروی قدس سپاه پاسداران تحریم کرد، وی سال‌هاست که از عملیات قاچاق نیروی قدس در زمینه قاچاق اسلحه و موشک از ایران به یمن حمایت و همکاری می‌کند. این فرد به نام «امیر عبدالعزیز جعفر المثاجی» نیز شناخته می‌شود.[۱۲۷][۱۲۸]
تحریم توسط اینستاگرام
اینستاگرام بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی زیر مجموعه مجموعه سپاه پاسداران، این سازمان را در لیست سیاه خود قرار داد، هر کسی پستی مستقیم به فعالیت سپاه پاسداران اشاره دارد بزارد پس از مدتی پست پاک می‌شود.[۱۲۹]
سپاه پاسداران در فهرست تروریستی برخی کشورها
سپاه پاسداران تا امروز توسط برخی کشورها در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار گرفته‌است. اولین کشورهایی که سپاه را در لیست تروریستی خود قرار دادند بحرین و عربستان سعودی در اکتبر سال ۲۰۱۸ بودند.[۱۳۰][۱۳۱] همچنین ایالات متحده در آوریل سال ۲۰۱۹ سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار داد.[۱۳۲][۱۳۳] کانادا نیز در اکتبر همان سال سپاه پاسداران را پس از رای‌گیری در پارلمان به فهرست گروه‌های تروریستی خود وارد کرد.[۱۳۴]
ورود به فهرست تروریستی ایالات متحده
ایالات متحده آمریکا در تاریخ هشتم آوریل ۲۰۱۹ سپاه پاسداران ایران را در لیست گروه‌های تروریستی قرارداد.[۱۳۲][۱۳۳] این نخستین بار است که ایالات متحده واحد نظامی یک دولت را به عنوان یک گروه تروریستی شناخته‌است.[۷۸] این امر، قرار دادن بخشی از نیروی نظامی رسمی یک کشور در فهرست تروریستی، از سوی ایالات متحده حتی در زمان اوج خصومت با شوروی نیز رخ نداده‌است.[۱۳۵] پس از وضع تحریم‌های مختلف، این اقدام بزرگترین اقدام علیه جمهوری اسلامی تا به امروز ارزیابی شد.[۱۳۶][۱۳۷]
- روز جمعه هفتم شهریور (۲۸ اوت) وزارت دادگستری آمریکا با انتشار بیانیه‌ای مسدود شدن سه شرکت ایرانی «مبین اینترنشنال»، «صحار فایول» و «عمان فایول» را اعلام کردِ، این شرکت‌ها در انتقال محموله سوخت سپاه پاسداران که در لیست تروریستی آمریکا قرار دارد، یاری رسانده‌اند.[۱۳۸]
واکنش‌ها
ایران
شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی نیز در تاریخ نوزدهم فروردین ۱۳۹۸، در اقدامی متقابل، فرماندهی مرکزی آمریکا موسوم به سنتکام و تمامی نیروهای وابسته به آن را "تروریستی" اعلام کرد.[۱۳۵] در واکنش به این اقدام ایران، حساب توئیتری فرماندهی ارتش آمریکا تصویری از عبور تفنگداران دریایی تیم ۲۲ این کشور در حال عبور از تنگه هرمز منتشر کرد و در توضیح عکس نوشت «ما همیشه مشغول نظارت و پایش هستیم.»[۱۳۹]
قرار گرفتن سپاه در فهرست تروریستی آمریکا با واکنش‌هایی از سوی سیاستمداران داخل ایران و فرماندهان سپاه همراه بود. محمدعلی جعفری، از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با واکنش برابر قرار دادن نام سپاه در این لیست اظهار کرد نیروهای آمریکایی در غرب آسیا "دیگر آرامش امروز را نخواهند داشت".[۱۳۳]
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در اقدامی نمادین برای حمایت از سپاه دراقدامی هماهنگ اقدام به پوشیدن یونیفرم‌های یک رنگ سبز سپاه در یک جلسه علنی مجلس کردند.[۱۴۰]
آمریکا
- دونالد ترامپ این اقدام را تنها بخشی از "کمپین فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی" خواند[۷۸] و در در بیانیه تحریم سپاه گفت:
«این گام بی‌سابقه که تحت رهبری وزارت خارجه برداشته می‌شود، موید این واقعیت است که [رژیم] ایران نه تنها یک حامی حکومتی تروریسم است، بلکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالانه در تروریسم، به عنوان یک ابزار حکومتداری، مشارکت کرده و آن را تأمین مالی و ترویج می‌کند. سپاه پاسداران ابزار اصلی دولت ایران برای هدایت و اجرای کارزار تروریسم بین‌المللی آن [رژیم] است. این اقدام، گستره و میزان فشار حداکثری ما بر رژیم ایران را به مقدار چشمگیری گسترش خواهد داد. اگر شما با سپاه پاسداران داد و ستد می‌کنید، در حقیقت در حال پشتیبانی مالی از تروریسم هستید.»[۱۳۲][۱۴۱]
- مایک پنس معاون رئیس‌جمهوری آمریکا گفت:
«ما به اقداماتمان برای مقابله با آیت‌الله‌ها در ایران به خاطر فعالیتهای ویرانگرشان ادامه خواهیم داد. ما همزمان در کنار مردم ایران خواهیم ماند؛ مردمی که امسال هم به خیابان می‌آیند (ببینید: تظاهرات ۱۳۹۶ ایران و تظاهرات ۱۳۹۷ ایران). آنها خواستار برقراری آزادی در کشورشان هستند».[۱۴۲][۱۴۳]
- مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده، در جریان اعلام قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی گفت:
«این کار آمریکا نباید هیچ‌کس را غافلگیر کند. سپاه پاسداران از شماری باجگیر تشکیل شده و نه انقلابی‌ها. حالا و با این اقدام همه می‌فهمند چقدر سپاه پاسداران خود را در اقتصاد ایران تنیده‌است. سپاه پاسداران ۴۰ سال است خود را به شکل یک بخش نظامی نشان داده درحالیکه از هر راه ممکن برای صدورانقلاب استفاده می‌کند».[۱۴۴][۱۴۵]
- پمپئو روز بعد در جریان مصاحبه‌ای گفت از نظر او بین قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ابوبکر البغدادی رهبر داعش تفاوتی نیست و هر دو تروریست هستند.[۱۴۶] او همچنین در حاشیه یک جلسه در سنای آمریکا مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران با القاعده ارتباط دارد.[۱۴۷]
- برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، سپاه پاسداران را مسئول بسیاری از سرکوب‌ها، دستگیری‌ها و کشتارها در داخل ایران و تنش‌آفرینی در منطقه دانست.[۱۴۸] و گفت:
«اگر به مناطق بی‌ثباتی در خاورمیانه مثل عراق، سوریه، لبنان، یمن یا بحرین نگاه کنید، می‌بینید که سپاه پاسداران در آنجاست. ضمن اینکه در عراق ۶۰۳ نیروی آمریکایی به دست سپاه پاسداران کشته شدند. دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه بدون از قدرت انداختن سپاه پاسداران و تضعیف رژیم، ممکن نیست.»[۱۴۹]
- جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید در پیامی در توئیتر گفت:
«با قراردادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی خارجی که کار درستی بود، باید برای همه خطر حمایت از سپاه پاسداران واضح و مشخص شده باشد. ایران به استفاده از تروریسم برای هدف قرار دادن ایالات متحده، متحدان و شرکای ما، ادامه می‌دهد.»[۱۵۰] او همچنین گفت نباید سپاه و به ویژه نیروی قدس را، که سلیمانی فرمانده آن است و در سراسر عراق و سوریه ویرانی به بارمی‌آورد دستکم گرفت. وی ارزیابی جیمز استاوریدیس افسر عالیرتبه بازنشسته نیروی دریایی آمریکا را ارزیابی کاملاً درست خواند، استاوریدیس گفته بود «قاسم سلیمانی یکی از خطرناک‌ترین افراد در جهان است».[۱۵۱]
- شماری همچون لیندسی گراهام، تد کروز، تاد یانگ، میت رامنی، تام کاتن، کوین کریمر، سام گریوز، آدام کینزینگر، گای رشنتالر، مایکل مککال و ویلیام هورد از این اقدام پشتیبانی کردند.[۱۵۲][۱۵۳]
بریتانیا و فرانسه
- دو روز بعد در تاریخ ۲۱ فروردین ماه نیروی دریایی فرانسه، نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا و نیروی دریایی آمریکا در منطقه، با مسئولیت سنتکام رزمایشی تحت عنوان «نیزه سه‌شاخ آرتمیس ۱۹» در آب‌های خلیج فارس برگزار کردند.[۱۵۴][۱۵۵]
اسراییل
- بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل پس از صدور این دستور که دو روز پیش از برگزاری انتخابات اسرائیل انجام شد، فقط به عبری توییت کرد که این فرمان ترامپ، انجام یکی دیگر از خواسته‌های مهم وی بوده‌است.[۱۵۶]
پیامدها
- با توجه به نفوذ سپاه پاسداران در اقتصاد ایران، که به علت عدم شفافیت رقم دقیقی وجود نداشته اما چیزی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد تخمین زده می‌شود، معامله و تعامل با شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران، از سکوی آمریکا، نه تنها با خطر نقص تحریم که با خطراتی جدی‌تر چون «حمایت از تروریسم» و عقوبتی چون بازداشت، استرداد، یا زندانی شدن افراد مسئول در آمریکا منجر شود. از همین روی این اقدام مانعی جدی‌تر از قبل بر سر معامله با ایران را ایجاد می‌کند چرا که هر معامله ای می‌تواند در نهایت منجر به روبرو شدن شرکت یا فرد مربوط با سپاه شود.[۱۳۵][۱۳۶]
- با توجه به سابقه تنش میان قایق‌های سپاهی و نیروی دریایی آمریکا و با در نظر گرفتن اینکه در موازین ایالات متحده مذاکره با تروریست‌ها جایی ندارد، درصورت اتفاق افتادن تقابل مجدد با قایق‌های سپاه، دیگر نیروی دریایی آمریکا نمی‌تواند با هشدار صرف به قایق‌های فوق مماشات کند و از آنجایی که عدم پاسخگویی از سوی ایالات متحده موضوعی حیثیتیست و با توجه به عدم وجود امکان برای مذاکره، از این جهت احتمال وقوع درگیری و جنگ بین طرفین بالا می‌رود. یکی از دلایل عمده مخالفت پنتاگون با این اقدام ریاست جمهوری وقت، دونالد ترامپ، نیز همین مسئله ارزیابی شد.[۱۳۵]
- این حرکت ایجاد سازوکار مالی اروپا را که چندان نیز کارآمد نبود ضعیفتر کرد.[۱۳۵]
- این اقدام احتمال اجرایی شدن لوایحی چون اف ای تی اف (گروه ویژه اقدام مالی) و کنوانسیون پالرمو (کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی) و اجرایی شدن سی اف تی (کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم) در ایران را به حداقل رساند.[۱۳۵]
فهرست
کشورهایی که تاکنون سپاه را تروریستی قلمداد کردند.
| شماره | کشور | تاریخ |
|---|---|---|
| ۱ |  عربستان سعودی[۱۵۷]
|
۲۳ اکتبر ۲۰۱۸ |
| ۲ |  بحرین[۱۵۷]
|
۲۳ اکتبر ۲۰۱۸ |
| ۳ |  ایالات متحده آمریکا[۱۵۸]
|
۸ آوریل ۲۰۱۹ |
| ۴ |  کانادا[۱۳۴]
|
۲ اکتبر ۲۰۱۹ |
اتهام نقض حقوق بشر و تحریم‌های بین‌المللی
جستارهای وابسته
- دانشگاه امام حسین
- مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه
- قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی از سوی دولت آمریکا
- بازداشتگاه ۵۹ سپاه پاسداران
- برادران قاچاقچی
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ The International Institute of Strategic Studies (IISS) (2020). "Middle East and North Africa". The Military Balance 2020. 120. Routledge. pp. 348–352. doi:10.1080/04597222.2020.1707968. ISBN 978-0-367-46639-8. S2CID 219624897.
- ↑ بودجه-دفاعی-نظامی-کشور-در-سال-۹۹-چقدر-است؟, خبرگزاری میزان, 18 آذر 1398 https://www.mizanonline.com/fa/news/575259/بودجه-دفاعی-نظامی-کشور-در-سال-۹۹-چقدر-است Check date values in:
|date=(help); Missing or empty|title=(help) - ↑ Ostovar, Afshon P. (2009). "Guardians of the Islamic/muslim Revolution Ideology, Politics, and the Development of Military Power in Iran (1979–2009)" (PhD Thesis). University of Michigan. Retrieved 26 July 2013.
- ↑ «چرا نام «ایران» در آرم سپاه پاسداران نیست؟». خبر آنلاین. ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹.
- ↑ «سردار فدوی: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هیچ کلمه‌ای را در ادامه خود ندارد حتی ایران». تابناک. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ «سردار فدوی: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» هیچ کلمه‌ای در ادامه خود ندارد حتی ایران». بهار. ۲ ادریبهشت ۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ اصل ۱۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ «سپاه پاسداران از تغییر ساختاری تا آرایش امنیتی». بی‌بی‌سی فارسی. ۶ آبان ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۶ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ «آمریکا سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۴-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۸.
- ↑ «شورای عالی امنیت ملی سنتکام و نیروهای وابسته به آن را «تروریست» اعلام کرد- اخبار بین‌الملل - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۸.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «ارتش آمریکا تروریستی اعلام شد».
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ سه روایت از تشکیل سپاه پاسداران
- ↑ «از ویرانه‌های ساواک تا شبه ارتشی عظیم». رادیو فردا. ۲۵ مرداد ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۲۰ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ http://www.bbc.com/persian/iran/2009/04/090422_mg_sepah_anniversary
- ↑ «تأیید حکم انتصاب آقای مرتضی رضایی به فرماندهی سپاه پاسداران». سایت جامع امام خمینی.
- ↑ «حکم انتصاب آقای محسن رضایی به سمت فرماندهی کل سپاه پاسداران». سایت جامع امام خمینی.
- ↑ انتصاب سردار سرتیپ حسین سلامی به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
- ↑ همشهری آنلاین[پیوند مرده]
- ↑ گذر از الیگارشی روحانیت به الیگارشی روحانیت و سپاه بایگانی‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)
- ↑ موقعیت سپاه پاسداران و روحانیت در ساخت قدرت - ۲ بایگانی‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)
- ↑ الیگارشی روحانیت به الیگارشی روحانیت و سپاه خش سوم: فعالیت اقتصادی سپاه بایگانی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)
- ↑ کابینه دهم در معرض رأی نمایندگان مجلس - اخبار مرتبط - سرخط
- ↑ :: Psychological Operation - حکومت نرم و دکترین اقدام نامتقارن در جهاد نرم ::
- ↑ مانور شش روزه نیروی انتظامی در سطح شهر تهران | • ایران | Deutsche Welle | ۰۹٫۱۱٫۲۰۰۸
- ↑ «مرکز پژوهشها - اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۱۳.
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ «رشد مجتمع‌های صنعتی - نظامی». وبگاه روزآنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ «سپاه پاسداران و حضور در عرصه اقتصادی ایران».
- ↑ «فعالیتهای سپاه رقابت‌سوز نباشد». وبگاه ایلنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۱۰.
- ↑ «۸۰ اسکله غیرمجاز زیر نظر «برادران قاچاقچی»». دویچه وله فارسی. ۵ ژوئیه ۲۰۱۱.
- ↑ «اشتراک در Twitter اشتراک در Telegram Share via Email Print this page ایران سپاه از هر ده قاچاق یکی را می‌گیرد؛ روایت حسن روحانی از ناتوانی سپاه پاسداران در مبارزه با قاچاق». رادیو صدای آمریکا. ۱۶ اسفند ۱۳۹۷.
- ↑ مجید محمدی (۱۳۸۸). «کتاب امپراطوری زشتی‌ها و پلیدی‌ها جلد دوم». ص. ۴۴.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ «نقش مرکزی سپاه پاسداران در قاچاق مواد مخدر در ایران». rfi. ۱۷ نوامبر ۲۰۱۱.
- ↑ «درج نام یک فرمانده سپاه پاسداران در فهرست قاچاقچیان مواد مخدر آمریکا». بی‌بی‌سی فارسی. ۷ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ «اشتراک در Twitter اشتراک در Telegram Share via Email Print this page ایران سپاه از هر ده قاچاق یکی را می‌گیرد؛ روایت حسن روحانی از ناتوانی سپاه پاسداران در مبارزه با قاچاق». رادیو صدای آمریکا. ۱۶ اسفند ۱۳۹۷.
- ↑ «روحانی تلویحاً سپاه پاسداران را به فساد متهم کرد». دویچه وله فارسی. ۸ دسامبر ۲۰۱۴.
- ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ ۳۷٫۲ «آیا سپاه 90 درصد اقتصاد را در دست دارد؟ / بازی خوردن چهره‌های شناخته شده داخلی در بازی آمریکایی ها/ توان نظامی سپاه هدف اصلی دشمن». الف.
- ↑ «دولت بدون تفنگ تحقیر و تسلیم خواهد شد/ فعالیتهای سپاه در عرصه محرومیت‌زدایی و سازندگی است نه اقتصادی/ اگر فعالیتهای سازندگی سپاه نبود تحریم‌ها عرصه را بر دولت و کشور تنگ می‌کرد». فارس.
- ↑ روح‌الله خمینی، صحیفه لزوم اجتناب اعضای سپاه پاسداران از ورود به جریانات سیاسی بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
- ↑ روح‌الله خمینی وصیت‌نامه
- ↑ محمدباقر ذوالقدر جانشین وزیر و معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور شد فارس نیوز ۸۴/۰۹/۰۲
- ↑ http://www.dw.de/دستگیری-جاسوسان-سپاه-پاسداران-در-کویت/a-5528738
- ↑ http://www.alarabiya.net/articles/2011/03/29/143431.html
- ↑ «مکاتبات کلینتون و خاتمی در ماجرای انفجار الخُبَر». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۰ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۱ خرداد ۱۳۸۹.
- ↑ Set Cookies
- ↑ «ادعای هند: عاملان سوء قصد به دیپلمات اسرائیلی، عضو سپاه پاسداران بودند». ندای سبز آزادی. ۲۰۱۲-۰۷-۳۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۷-۳۰.
- ↑ «پلیس هند پاسداران را مسئول حمله به دیپلمات‌های اسرائیلی دانست». دویچه وله. ۲۰۱۲-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۷-۳۰.
- ↑ «انتشار گزارشی از 'نقش سپاه پاسداران در حمله به دیپلمات اسرائیلی در دهلی'». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۱۲-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۷-۳۰.
- ↑ «سپاه پاسداران مسئول حمله به سفارت اسرائیل در هند». ایران امروز. ۲۰۱۲-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۷-۳۰.
- ↑ «گروه‌های نیابتی سپاه در پی بمبگذاری در بحرین و عربستان بوده‌است». ملی مذهبی. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۲۲.
- ↑ «بحرین: پنج مظنون بمبگذاری با سپاه پاسداران ایران مرتبط بوده‌اند». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۲۲.
- ↑ «بحرین می‌گوید سپاه پاسداران پشت بمب‌گذازی تیرماه در این کشور است». voa.
- ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/02/140216_em-egypt-morsi-charges.shtml
- ↑ «امنیت ملی: فرمانده طالبان پس از انتقال توسط سپاه پاسداران ایران بازداشت شد». دویچه وله دری. ۲۲ مه ۲۰۲۰.
- ↑ «دستگیری مسئول نظامی طالبان در هرات پس از پیاده شدن از خودروی سپاه پاسداران». ایران اینترنشنال. ۲ خرداد ۱۳۹۹.
- ↑ «"ایران به سوریه در سرکوب اعتراض‌ها کمک می‌کند"». BBC Persian. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.
- ↑ «جنگ در منطقه و مسئولیت ایران در بحران سوریه». Radio zamaneh.
- ↑ «درگیری نظامی میان نیروهای تحت حمایت ایران و روسیه در سوریه». دویچه وله.
- ↑ «آمریکا: ایران در سرکوب اعتراضات به سوریه کمک می‌کند». دویچه وله.
- ↑ «شش دروغ قاسم سلیمانی دربارهٔ مداخله نظامی جمهوری اسلامی ایران در منطقه». رادیوفردا. دریافت‌شده در ۲۶ اسفند ۱۳۹۴.
- ↑ «Iran's IRGC attacks anti-Assad protesters in Syria». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «Iran's Iran supplying weapons to Syria crackdown: US officials». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «اعتراف «سپاه قدس» به دخالت مستقیم در درگیری‌های سوریه». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «اعتراف به مشارکت در سرکوب مردم سوریه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «یکی از فرماندهان نیروی قدس سپاه «حضور مؤثر» این نیرو در سوریه را تأیید کرد». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «جانشین سپاه قدس دخالت در حوادث سوریه را تأیید کرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «از سوی جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه:دخالت فیزیکی جمهوری اسلامی در سوریه تأیید شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «مسئولان سپاه: نیروی قدس در سوریه حضور مؤثر دارد». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
- ↑ «کشف سه هواپیمای ایرانی توسط مخالفان بشار اسد در حلب». DW. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۲.
- ↑ «امید سوریه به موشک‌های ایرانی». sputniknews. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «بررسی نقش سپاه در سوریه و توان نظامی رقبای آمریکا در دو رسانه انگلیسی زبان». صدای آمریکا.
- ↑ عملیات ارتش عراق برای بازپس‌گیری تکریت با 'حضور قاسم سلیمانی'
- ↑ پیشروی نیروهای ارتش عراق در تکریت
- ↑ «روابط به هم تنیده داعش، طالبان و القاعده با رژیم ایران». alarabiya.
- ↑ «آیا قاسم سلیمانی نقشی ویژه در فروپاشی خلافت داعش داشت؟». دویچه وله آلمان.
- ↑ «دولت عراق سقوط کرد». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۱۹-۱۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۳۰.
- ↑ «قاسم شلیمانی شمشیر دو دم ایران در منطقه خاورمیانه». یورونیوز. دریافت‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۲۰.
- ↑ ۷۸٫۰ ۷۸٫۱ ۷۸٫۲ ادامه اعتراضات در عراق؛ تنها در یک شب دست کم ۱۷ نفر کشته شدند خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ نام «ir.voanews.com» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ مرگ حدود ۷۰ نفر معترض دیگر در عراق؛ معترضان از ادامه دخالت‌های جمهوری اسلامی خشمگین هستند
- ↑ وزیر خارجه ایالات متحده خشونت در درگیری‌های عراق را محکوم کرد
- ↑ ادامه درگیری‌های خونین در عراق؛ معترضان عراقی می‌گویند ایران باعث شده که آنها در کشورشان بیگانه باشند
- ↑ جنگ داخلی یمن؛ نقش و تأثیر ایران و حزب‌الله لبنان radiofarda.com
- ↑ رویترز: ایران مسیر جدیدی برای رساندن سلاح به شورشیان حوثی یمن یافته‌است ir.voanews.com
- ↑ با وجود شواهد حمایت تسلیحاتی از حوثی‌ها… ir.voanews.com
- ↑ مداخله ایران در یمن «یک حلقه» از زنجیره مداخله‌های منطقه ای است almashareq.com
- ↑ مداخله ایران در جنگ داخلی یمن asoyroj.com
- ↑ Cordesman، Anthony (۲۰۱۵). Iran's Rocket and Missile Forces and Strategic Options. Rowman & Littlefield. ص. ۸۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۶-۰۳.
- ↑ ۸۸٫۰ ۸۸٫۱ «رویترز: سپاه پاسداران در شرق ایران «واحد مخفی» مربوط به سوخت جامد موشک دارد». رادیو فردا. ۵ تیر ۱۳۹۹.
- ↑ روشنایی، نسیم (۱۴ اسفند ۱۳۹۶). «موضع اخلاقی و انسانی مخالفت با دخالت ایران در سوریه». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ «کمیته مجلس آمریکا، ایران، اسد و روسیه را به «جنایت جنگی» متهم کرد». رادیوفردا. ۱۳ اسفند ۱۳۹۴.
- ↑ «سوریه چگونه 'دوست و برادر' ایران شد؟». همن سیدی (تحلیل‌گر سیاسی). بی‌بی‌سی فارسی. ۶ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «Archive of evil' damns Syria's President Assad». thetimes. دریافت‌شده در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «ایران مهم‌ترین عامل منطقه‌ای بحران است». علی کشتگر (تحلیل‌گر سیاسی). رادیو زمانه. ۲ آبان ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ «چرا ایران رژیم سوریه را رها نمی‌کند؟». میثم بهروش (پژوهشگر روابط بین‌الملل). بی‌بی‌سی فارسی. ۸ نوامبر ۲۰۱۶.
- ↑ «کمک نظامی ایران به سوریه». اسپوتنیک. ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۵.
- ↑ «درگیری نظامی میان نیروهای تحت حمایت ایران و روسیه در سوریه». دویچه‌وله فارسی. ۲۵ ژانویه ۲۰۱۹.
- ↑ «جنگ در منطقه و مسئولیت ایران در بحران سوریه». ۲ آذر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۸ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ «Activists urge U.N. to cite Russia, Iran war crimes in Syria». reuters. دریافت‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ tehran times: Iran denies supporting Syria in dealing with protestors
- ↑ Video, Syria: Pro President Bashar al Assad Goverment Forces Kill 30 Protesters In Homs | World News | Sky News
- ↑ https://ir.voanews.com/persiannews/syria-iran-0
- ↑ صدای آمریکا، دیدبان حقوق بشر سوریه: هفت سال جنگ، ۵۱۱ هزار کشته در سوریه https://ir.voanews.com/persiannewsworld/syria-war-3
- ↑ آمار وحشتناک.. بیش از نیم میلیون نفر طی 7 سال در سوریه کشته شدند https://farsi.alarabiya.net/fa/middle-east/2018/03/12/آمار-وحشتناک-بیش-از-نیم-میلیون-نفر-طی-7-سال-در-سوریه-کشته-شدند
- ↑ بیش از نیم میلیون کشته از آغاز بحران هفت ساله در سوریه https://www.yjc.ir/fa/news/6470074/بیش-از-نیم-میلیون-کشته-از-آغاز-بحران-هفت-ساله-در-سوریه
- ↑ https://radis.org/چشم-انداز-بروز-جنگ-بین-جمهوری-اسلامی-با/
- ↑ ۱۰۶٫۰ ۱۰۶٫۱ "Senior Iranian commander killed in Syria". گاردین. 9 October 2015.
- ↑ «Beraim Kampf gegen IS: Iranischer General in Syrien getötet». دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ Lizzie Dearden. «Iranian commander Brigadier General Hossein Hamedani killed by Isis while advising Syrian regime». دریافت‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ Parisa Hafezi. «Senior Iranian Revolutionary Guards general killed in Syria -IRGC». دریافت‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ «تحریم مقامات ایرانی توسط اتحادیه اروپا» (PDF). وبگاه عدالت برای ایران. ۶ شهریور ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۴.
- ↑ [www.radiofarda.com/content/f11_iran_syria_crackdown_sanctions_revolutionary_quard/24179096.html «تحریم فرمانده سپاه قدس به دلیل سرکوب معترضان سوری»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). Radio Farda. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۱۱. - ↑ «اتحادیه اروپا سه نظامی ایرانی را به اتهام کمک به سرکوب معترضان سوریه تحریم کرد». BBC Persian. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۱.
- ↑ ایران کمک به سرکوب معترضان در سوریه را تکذیب کرد
- ↑ «وزیر خارجه عربستان: ایران مسبب ویرانی سوریه و شریک حوثی‌ها است». دویچه‌وله فارسی. ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۵.
- ↑ «ایرانیان مقیم انگلستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۱.
- ↑ «اتحادیه اروپا سپاه قدس را در ارتباط با سرکوب معترضان سوری تحریم کرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۱.
- ↑ تحریم دو فرمانده سپاه قدس به دلیل سرکوب معترضان سوری رادیو فردا
- ↑ آمریکا دو عضو نیروی قدس سپاه را به اتهام پشتیبانی از طالبان تحریم کرد
- ↑ «آمریکا می‌گوید ۹۲ دامنه اینترنتی «مورد استفاده سپاه» را توقیف کرده‌است». رادیو فردا. ۷ اکتبر ۲۰۲۰.
- ↑ «۲۷ وبسایت مرتبط با سپاه پاسداران مسدود شد». روزنامه آسیا. ۱۵ آبان ۱۳۹۹.
- ↑ «United States Seizes 27 Additional Domain Names Used by Iran's Islamic Revolutionary Guard Corps to Further a Global, Covert Influence Campaign». THE UNITED STATES DEPARTMENT OF JUSTICE. ۴ نوامبر ۲۰۲۰.
- ↑ «عزم اتحادیه اروپا برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی». دویچه‌وله. ۱۴ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰.
- ↑ «استرالیا، بانک ملت و شرکت خطوط کشتیرانی ایران را مورد تحریم قرار داد». وبگاه رسمی. ۲۵ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰.
- ↑ «گسترش تحریم‌های آمریکا علیه افراد و شرکت‌های دولتی ایران». رادیو فردا. ۲۷ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۳۸۹.
- ↑ «مورگان اورتگاس: تحریم فرمانده سپاه خوزستان به دلیل نقض حقوق بشر و در حمایت از مردم ایران صورت گرفت». صدای آمریکا. ۲۹ دی ۱۳۹۸.
- ↑ «آمریکا تحریم‌های تازه‌ای را علیه سپاه به اجرا گذاشت». ANF NEWS. ۲۶ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ «Treasury Designates IRGC-Qods Force Front Company and Owner». U.S. Department of the Treasury. ۱ مه ۲۰۱۰.
- ↑ «Sanctioned businessman's ties to illicit Iranian oil shipments revealed». The National. ۱ مه ۲۰۲۰.
- ↑ https://www.bbc.com/persian/iran-50990988
- ↑ «عربستان و بحرین سپاه پاسداران ایران و قاسم سلیمانی را در فهرست تروریستی خود قرار دادند». euronews. ۲۰۱۸-۱۰-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۲.
- ↑ «عربستان و بحرین سپاه و سردار سلیمانی را در لیست تروریسم خود قرار دادند». ایسنا. ۲۰۱۸-۱۰-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۲.
- ↑ ۱۳۲٫۰ ۱۳۲٫۱ ۱۳۲٫۲ https://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/sm0177.aspx
- ↑ ۱۳۳٫۰ ۱۳۳٫۱ ۱۳۳٫۲ fa.euronews.com https://fa.euronews.com/2019/04/08/u-s-designates-elite-iranian-force-as-terrorist-organization-trump. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۸. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ ۱۳۴٫۰ ۱۳۴٫۱ نت، العربیة (۲۰۱۹-۱۰-۰۲). «پارلمان کانادا سپاه پاسداران ایران را در لیست گروه‌های «تروریستی» قرار داد». العربیة نت. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۲.
- ↑ ۱۳۵٫۰ ۱۳۵٫۱ ۱۳۵٫۲ ۱۳۵٫۳ ۱۳۵٫۴ ۱۳۵٫۵ «قرار دادن سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد؟».
- ↑ ۱۳۶٫۰ ۱۳۶٫۱ «نتایج قرار گرفتن سپاه در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی»».
- ↑ «اخبار جهان هدف آمریکا از تروریستی خواندن سپاه؛ جنگ یا مذاکره؟».
- ↑ «آمریکا وبسایت سه شرکت ایرانی "وابسته به سپاه" را مسدود کرد». دویچه وله فارسی. ۲۹ اوت ۲۰۲۰.
- ↑ واکنش توییتری نیروی سنتکام آمریکا به تهدید مقام‌های ایران صدای آمریکا
- ↑ «بازتاب «سبز شدن» مجلس در رسانه آمریکایی».
- ↑ "Trump Designates Iran's Revolutionary Guard a Foreign Terrorist Group". "Trump Designates Iran's Revolutionary Guard a Foreign Terrorist Group".
- ↑ پنس: همزمان با حمایت از مردم ایران، به مقابله با رفتار مخرب آیت‌الله‌ها ادامه می‌دهیم
- ↑ مایک پنس در نشست سازمان ملل درباره ونزوئلا، درباره ایران چه گفت[پیوند مرده]
- ↑ مایک پمپئو: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مشتی باجگیر هستند و نه انقلابی صدای آمریکا
- ↑ لحظه اعلام نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا توسط مایک پمپئو
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=TgsiBmnIh0Y در ویدئو ببینید[پیوند مرده]
- ↑ وزیر خارجه آمریکا: جمهوری اسلامی ایران به‌طور حتم با القاعده ارتباط دارد
- ↑ برایان هوک در پاسخ به خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا: سپاه مسئول سرکوب در داخل و تنش‌آفرینی در منطقه است صدای آمریکا
- ↑ برایان هوک: سپاه پاسداران مسئول اجرای سیاست خارجی نظام در صادرات انقلاب است
- ↑ بولتون: خطر حمایت از سپاه پاسداران حالا باید برای همه واضح شده باشد
- ↑ جان بولتون: قاسم سلیمانی از خطرناک‌ترین افراد جهان است؛ سپاه و نیروی قدس را دست کم نگیرید صدای آمریکا
- ↑ تعدادی از سناتورهای آمریکا از قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی استقبال کردند
- ↑ واکنش شماری از اعضای مجلس نمایندگان به قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی
- ↑ سنتکام آمریکا با مشارکت فرانسه و بریتانیا در خلیج فارس مانور برگزار کرد صدای آمریکا
- ↑ https://twitter.com/CENTCOMFarsi/status/1116377622760624133/photo/1
- ↑ «After Tight Race, Netanyahu Appears Poised to Form Israel's Next Government». NYTimes. ۹ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ ۱۵۷٫۰ ۱۵۷٫۱ «https://www٫reuters٫com/article/us-saudi-bahrain-security-iran/saudi-bahrain-add-irans-revolutionary-guards-to-terrorism-lists-idUSKCN۱MX۲۸۸». Saudi, Bahrain add Iran's Revolutionary Guards to terrorism lists.
- ↑ «U.S. Designates Iran's Islamic Revolutionary Guard Corps as a Terror Organization».
پیوند به بیرون
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موجود است. |
- پایگاه خبری سپاه پاسداران (سپاه نیوز)
- موقعیت سپاه پاسداران در ساخت قدرت ۱
- موقعیت سپاه پاسداران در ساخت قدرت ۲ - ۷
- از ویرانه‌های ساواک تا شبه ارتشی عظیم(۱)
- از ویرانه‌های ساواک تا شبه ارتشی عظیم(۲)
- سرلشکر موسوی (یوتوب)
- سپاه پاسداران از سواحل جنوبی و ارتش از سواحل شمالی ایران دفاع می‌کند
- مافیای نظامی - صنعتی سپاه پاسداران
- ?What Do Structural Changes in the Revolutionary Guards Mean
- فرمانده کل سپاه: حمایت نظامی از سوریه، بسته به شرایط است.
|  | |
همچنین ببینید: الگو:فرماندهان نیروهای مسلح ایران | ||
| نظامی |
|  | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| انتظامی |
| |||||||||||||||||||||
- اقتصاد ایران
- خصوصی‌سازی در ایران
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- اتحاد اسلام
- بنیانگذاریهای ۱۹۷۹ (میلادی) در ایران
- تروریسم در ایران
- تروریسم در سوریه
- دستههای طرفدار دولت در جنگ داخلی سوریه
- سازمان‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران
- سازمان‌های شبه‌نظامی در ایران
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست توسط اسرائیل
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست توسط ایالات متحده آمریکا
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست توسط عربستان سعودی
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست توسط کانادا
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست در آسیا
- صهیونیسمستیزی در آسیا
- نهادهای انقلابی جمهوری اسلامی ایران
- واحدها و تشکیلات نظامی بنیانگذاریشده در ۱۹۷۹ (میلادی)