نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
| نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |
|---|---|
 نشان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |
 پرچم نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |
| فعال | ۱۳۵۹ – اکنون |
| کشور | ایران |
| وفاداری | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
| گونه | نیروی ویژه |
| نقش | عملیات ویژه |
| اندازه | محرمانه (تخمین‌ها: ۵۰۰۰۰–۳۰۰۰) |
| نام(های) مستعار | سپاه قدس |
| نبردها | جنگ ایران و عراق جنگ ۱۹۸۲ لبنان جنگ بوسنی درگیری‌های جنوب لبنان (۲۰۰۰–۱۹۸۵) جنگ داخلی کردستان عراق شورش ۲۰۰۱ هرات کشمکش بلوچستان درگیری ایران و پژاک جنگ داخلی سوریه حمله داعش به شمال عراق مداخله نظامی علیه داعش |
| فرماندهان | |
| فرمانده | سرتیپ پاسدار اسماعیل قاآنی |
| جانشین فرمانده | سرتیپ پاسدار محمدرضا فلاح‌زاده |
نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا سپاه قدس یکی از نیروهای پنجگانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران است که مسئولیت فعالیت‌های نظامی برون‌مرزی را برعهده دارد. این نیرو در جریان جنگ ایران و عراق تأسیس شد و هدف آن عملیات در خاک عراق بود.[۱][۲] برخی منابع نفرات این نیرو را تا ۵۰٬۰۰۰ تن تخمین زده‌اند.[۳] فرمانده این نیرو، تا ۱۳ دی ۱۳۹۸ قاسم سلیمانی بود[۱][۴] که پس از ترور سلیمانی در حمله ۲۰۲۰ به فرودگاه بین‌المللی بغداد، از سوی سید علی خامنه‌ای به اسماعیل قاآنی واگذار شد.[۵]
تاریخچه
نیروهای قدس در جنگ ایران و عراق به‌عنوان نیروی مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل شد[۱] و فعالیتش را با حمایت از کردها برای مقابله با صدام حسین در زمان جنگ ادامه داد. همچنین با حمایت از احمد شاه مسعود در جنگ شوروی در افغانستان و بعدها در مقابله با طالبان دامنه فعالیتش را گسترش داد. همچنین گزارش‌هایی از نیروهای قدس مبنی بر حمایت از مبارزان مسلمان بوسنیایی در جنگ یوگسلاوی در دست است.[۶]
همچنین این نیرو در پوشش فعالیت‌های فرهنگی و هنری در خارج از ایران فعالیت‌های ایذایی و اطلاعاتی دارد و به ساخت فیلم‌های مستند ضد غربی در خارج از ایران می‌پردازد.[۷]
فرمانده سپاه قدس، قاسم سلیمانی بود. این سپاه نقش مهمی در جنگ ۸ ساله با حکومت بعث عراق داشت.[۷]
مأموریت
مأموریت اصلی نیروی قدس، سازماندهی، پروراندن، تجهیز کردن و سرمایه‌گذاری بر جنبش‌های انقلابی اسلامی است. در ضمن نیروی قدس مسئولیت راهبرد سیاست‌های خارجی نظام را بر عهده دارد.
به گفته فریبرز صارمی، استاد دانشگاه و پژوهشگر روابط بین‌الملل مقیم آلمان، سپاه قدس نفوذ بسیار زیادی در عراق، لبنان، سوریه و خاورمیانه دارد. قاسم سلیمانی فرمانده سابق آن، در صدد مبارزه با عربستان و ترکیه، و جلوگیری از کاهش قدرت شیعه در عراق بود.[۸]
رایت روبین فرمانده نیروهای آمریکایی منطقه فعالیت این نیروها را به هشت دسته تقسیم می‌کند:
- کشورهای غربی
- عراق
- افغانستان، پاکستان، و هند
- اسرائیل، لبنان، و اردن
- ترکیه
- آفریقای شمالی
- شبه جزیره عربستان
- جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق
تعداد نفرات
تعداد نفرات این نیرو مشخص نیست ولی تعدادی بر پایه حدس تعداد آنها را ۲۰۰۰ نفر با ۸۰۰ هسته مرکزی گزارش داده‌اند و تعدادی آنها را ۳۰۰۰ تا ۵۰٬۰۰۰ نفر گزارش دادند.[۹][۱۰][۱۱]
توانایی
محمد عابدین مسئول مرکز مطالعات تروریسم در لندن، اعضای این گروه را افرادی باهوش و ماهر دانسته و همچنین آنها را خودمختار معرفی می‌کند که خودشان تصمیم گیرنده برای فعالیت‌های برون مرزی هستند.[۱۲]
اقدامات
انفجار مقر تفنگداران آمریکایی و فرانسوی در بیروت (لبنان) در ۲۱ اکتبر ۱۹۸۳ به سپاه قدس نسبت داده می‌شود. در این عملیات دو نفر از اعضای حزب‌الله لبنان دو کامیون با بار مواد منفجره‌ای در حدود ۵۴۰۰ کیلوگرم تی‌ان‌تی را به بلوک‌های ساختمان کوبیدند و انفجار بزرگی به وجود آوردند که در اثر آن بیش از ۲۸۶ نفر از نیروهای آمریکایی و فرانسوی کشته شدند. پس از این حوادث نیروهای آمریکا و فرانسه لبنان را ترک کردند و سربازان اسرائیلی نیز تا ماه ژوئن ۱۹۸۵، از بخش عمده خاک لبنان خارج شدند.[۷]
لوئیس فری، رئیس سابق اف‌بی‌آی که برای بررسی ترور ۲۵ ژوئن ۱۹۹۶ به عربستان سعودی اعزام شده بود، سپاه پاسداران و نیروی قدس را در این عملیات تروریستی دارای نقش دانسته‌است. در آن عملیات، انفجاری در برج‌های خوبر و در پایگاه نیروهای آمریکایی در شهر دهران عربستان رخ داد. مواد منفجره از لبنان با کامیونی از نوع تانکر انتقال گاز قاچاق شده بود و حاوی ده‌هزار کیلوگرم TNT بود و ۱۹ سرباز آمریکایی کشته شده و حدود ۴۰۰نفر مجروح شدند. به گفته لوئیس فری، در سال ۱۹۹۷ ولیعهد وقت عربستان، امیر عبدالله، در حاشیه اجلاس سران کشورهای اسلامی دراسلام‌آباد، خطاب به هاشمی رفسنجانی گفته بود: «ما می‌دانیم شما عملیات خوبر را انجام دادید.» رفسنجانی در پاسخ اصرار داشته که خودش شخصاً درگیر این کار نبوده و با اشاره به علی خامنه‌ای گفته‌است: «او این کار را کرده‌است.»[۷]
به گفته فریبرز صارمی، استاد دانشگاه و پژوهشگر روابط بین‌الملل مقیم آلمان، «در سال‌های گذشته هزاران نفر از واحد قدس و سپاه پاسداران در عراق فعال بودند، به‌ویژه از شیعه‌های عراق حمایت کردند. در سال ۲۰۰۸ موقعی که مبارزه آمریکا با مقتدی صدر خیلی بالا گرفت، قاسم سلیمانی این تنش را تاحدی کاهش داد.»[۸]
به گزارش روزنامه الشرق الاوسط به نقل از یک مقام ارشد امنیتی عراقی، سپاه قدس مسئول رویداد النخیب که ۳۰ عراقی زایر که از سوریه بازمی‌گشتند کسته شدند، بوده‌است. نیروهای امنیتی عراقی هدف این ترور را ایجاد تفرقه و فتنه طایفه‌ای در عراق ارزیابی کرده‌اند. این مقام امنیتی عراقی معتقد بود «نیروی قدس به شدت به‌دنبال کنترل جاده بین عراق و سوریه است و مسئولیت این نیرو گماردن نیروهای نظامی و امنیتی در حد فاصل این جاده است تا بر تمامی مناطق سنی‌نشین خصوصاً در فرمانداری الانبار تسلط کامل داشته باشد؛ و نیروی قدس به‌دنبال ایجاد جای پایی در بین مرز عراق و عربستان سعودی هستند و چندین‌بار تلاش‌هایی برای کنترل آن انجام داده‌اند.»[۸][۱۳]
در هنگام خیزش مردم کشورهای عربی، این نیرو به حمایت از گروه‌های شیعه و دخالت در امور داخلی برخی کشورها متهم شد.[۸]
روزنامه الشرق الاوسط به نقل از یک مقام ارشد امنیتی عراقی می‌نویسد سپاه قدس در تمامی زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی و به‌ویژه در منطقه حفاظت شده سبز بغداد (که سفارتخانه‌های غربی و عربی و ادارات و خانه‌های مقامات دولتی و اعضای پارلمان عراق در آن قرار دارد) نفوذ دارد. به گفته او «اعضای سپاه پاسداران به درون منطقه سبز با پوشش محافظ فیزیکی مقامات دولتی و سیاستمداران عراقی که اکثراً از طرفداران احزاب شیعه عراقی هستند، نفوذ کرده‌اند.» او معتقد است عراقی‌های شیعه در سپاه قدس استخدام شده و آموزش دیده‌اند. سپاه قدس در تمامی بخش‌های عراق پراکنده هستند و نفوذ دارند، و حتی به مناطق کردنشین با تأسیس شرکتهای تجاری نفوذ کرده‌اند.[۷][۱۳]
در سوریه
از ابتدای جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، برخی منابع خبری از حضور نیروهای سپاه قدس برای کمک به بشار اسد خبر دادند. در سال ۲۰۲۰، خبرگزاری فارس در گزارش خود با اشاره به شروع اعتراضات مردمی علیه حکومت بشار اسد در جریان بهار عربی در سال ۲۰۱۱ گفته‌است نیروی انتظامی با هماهنگی نیروی قدس به کمک پلیس سوریه رفته تا با شورش‌های خیابانی مقابله کند. بنابر این گزارش، «کارشناسان» نیروی انتظامی به آموزش و توجیه پلیس سوریه برای سرکوب «شورش‌های خیابانی» پرداخته‌اند و از آنجا که پلیس سوریه از کمبود تجهیزات برای مقابله با معترضان برخوردار بوده، تجهیزات مقابله با «شورش خیابانی» به پلیس سوریه داده‌اند.[۱۴][۱۵] تا قبل از ظهور داعش، دیده‌بان حقوق بشر سوریه در گزارش خود شمار قربانیان درگیری‌های داخلی این کشور را بر اساس مستنداتی که در اختیار دارد ۱۲۰ هزارو ۲۹۶ تن اعلام کرده‌است.[۱۶]
اعتراف سپاه به سرکوب اعتراضات سوریه
دو رسانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار گزارشی دربارهٔ فعالیت‌های نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پس از سال‌ها تأیید کردند که نیروی قدس به فرماندهی قاسم سلیمانی از زمان آغاز اعتراضات مردم سوریه در اوایل سال ۲۰۱۱، در سرکوب این اعتراضات، نقش داشته‌است و به پلیس این کشور، دربارهٔ چگونگی سرکوب اعتراضات و اقدامات اطلاعاتی و امنیتی بر ضد معترضان، آموزش داده و به آنها جنگ‌افزار و تجهیزات سرکوب داده‌است.[۱۷] قاسم سلیمانی در پی اعتراضات سراسری مردم سوریه، بشار اسد را متقاعد کرد که تسلیم خواسته‌های مردم سوریه نشود.[۱۸]
در عراق
در سفر اسماعیل قاآنی به عراق، به منظور هماهنگی انتخاب نخست‌وزیر در عراق، دفتر سید علی سیستانی درخواست نشست وی را رد کرد.[۱۹]
در یمن
آمار و جنایات جنگی
در جنگ داخلی سوریه بیش از ۵۱۱٬۰۰۰ (پانصد و یازده هزار) نفر (فقط) کشته‌اند و نیز میلیون‌ها تن زخمی و زندانی و بیش از ۱۲ (دوازده) میلیون نفر هم، آواره شده‌اند.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴]
برخی از کارشناسان و رسانه‌های منتقد، بر این باورند که نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل پشتیبانی از دولت بشار اسد برای سرکوب اعتراضات ۲۰۱۱ سوریه سبب آغاز جنگ داخلی سوریه شده‌است،[۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲][۳۳][۳۴][۳۵][۳۶] که پی‌آمد آن مرگ صدها هزار نفر، میلیون‌ها آواره، میلیاردها دلار خسارت اقتصادی و ایجاد گروه‌های تروریستی داعش و جبهه النصره شده‌است.[۳۷][۳۸]
سال ۲۰۱۱ همگام با ناآرامی‌ها و اعتراضات مردم سوریه در شهرهای درعا و حلب علیه بشار اسد، روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال گزارش داده بود که تهران تجهیزاتی در اختیار دمشق می‌گذارد تا بتواند از اجتماع تظاهرکنندگان جلوگیری کند. افزون بر آن، ایران از تلاش‌های سوریه برای جلوگیری از ارتباط‌های تظاهرکنندگان از طریق اینترنت، تلفن‌های همراه و پیامک پشتیبانی می‌کند.[۳۲][۳۳][۳۹][۴۰]
تا اینکه در اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۲۳ فروردین ۱۳۹۰ (۱۳ آوریل ۲۰۱۱)، ۳۲ مقام ایرانی از جمله حسین همدانی را به دلیل نقض حقوق شهروندان ایرانی و همچنین به دلیل همکاری با بشار اسد[۴۱][۴۲][۴۳][۴۴] از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه «داراییهای» حسین همدانی نیز در اروپا توقیف شد.[۴۵]
پس از مرگ او روزنامه گاردین در مقاله‌ای عنوان کرد که کشته شدن حسین همدانی، نقش فزاینده حکومت ایران در حمایت از دولت بشار اسد در سوریه را روشن می‌کند.[۴۱]
مه ۲۰۱۱ برابر با اردیبهشت ۱۳۹۰ مقامات وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را متهم به همکاری با نیروهای امنیتی سوریه در جریان اعتراضات در این کشور و سرکوب مخالفان بشار اسد کردند. در پی این اتهام وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، قاسم سلیمانی را تحریم کرد.[۴۶]
در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۱ (۳ تیر ۱۳۹۰)، روزنامهٔ رسمی اتحادیه اروپا گزارش کرد که کشورهای عضو اتحادیه، سه تن از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یعنی محمدعلی جعفری، قاسم سلیمانی، حسین طائب و نیز چند شهروند و مؤسسه اقتصادی سوریه را در واکنش به ادامه سرکوب خشونت‌آمیز معترضان سوری توسط حکومت سوریه و نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تحریم کرده‌اند.[۴۷]
در مرداد ۱۳۹۱ برابر با اوت ۲۰۱۲ معارضان سوری سه پهباد ایرانی درحال تعمیر را در آزمایشگاهی در شهر حلب سوریه پیدا کردند.[۴۸][۴۹]
تحریم
اتحادیه اروپا روز چهارشنبه اوت ۲۰۱۱–۲ شهریور ۱۳۹۰ سپاه قدس، واحد برون مرزی سپاه پاسداران ایران را به اتهام ارائه کمک و پشتیبانی به حکومت بشار اسد برای سرکوب معترضان سوری مورد تحریم قرار داد.[۵۰][۵۱] و نام قاسم سلیمانی و حسن چیذری در فهرست تحریم قرار گرفت.[۸]
تحریم دو عضو نیروی قدس
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا روز سه‌شنبه ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸ (اول آبان ۱۳۹۷) دو عضو نیروی قدس سپاه پاسداران ایران را در لیست تحریم‌های تروریستی خود قرار داد. این دو نفر محمد ابراهیم اوحدی و اسماعیل رضوی نام دارند و گفته شده‌است که از طرف نیروی قدس سپاه پاسداران امکانات مالی و تکنولوژیک در اختیار نیروهای طالبان افغانستان قرار می‌دادند. محمد ابراهیم اوحدی، یک افسر نیروی قدس سپاه پاسداران است که در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) طی دیداری در شهر بیرجند با عبدالله صمد فاروقی، معاون حاکم در سایه ولایت هرات و چهره شاخص طالبان، به توافق رسیدند که نیروهای طالبان حملاتی را علیه حکومت افغانستان در استان هرات انجام دهند و پشتیبانی مالی و پول آن را نیروی قدس تأمین کند. در بیانیه وزرات خزانه‌داری آمریکا گفته شده‌است که آمریکا با همکاری شش کشور عربستان سعودی، بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات متحده عربی این تحریم‌ها را علیه ۶ چهره کلیدی طالبان و دو نفر نیروی قدس وضع کرده‌است.[۵۲] جان بولتون، مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در یک مصاحبه رادیویی گفت: «قاسم سلیمانی خطرناک‌ترین انسان جهان است، او و سپاه پاسداران را دست‌کم نگیرید.».[۵۳]
تحریم شبکه پشتیبان در ایران و عراق
دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا روز ۲۶ مارس ۲۰۲۰ بیست کمپانی و مقام ارشد ایرانی و عراقی و وابستگان تجاری آنها را تحریم کرد. علت تحریم‌ها حمایت و پشتیبانی یا اقدام مستقیم از جانب سپاه قدس، علاوه بر انتقال تسلیحات مرگبار به شبه نظامیان تروریست مورد حمایت ایران، از جمله کتائب حزب‌الله عصائب اهل حق و دیگر اعمال شرورانه می‌باشد. این شرکت‌ها و افراد در کارهای زیر شرکت مستقیم داشته یا از آنها پشتیبانی کرده‌اند:[۵۴]
- قاچاق از طریق بندر ام قصر
- پولشویی از طریق شرکتهای عراقی
- فروش نفت ایران به رژیم سوریه
- قاچاق سلاح به عراق و یمن
- تبلیغ و اقدامهای تبلیغی به نمایندگی از جانب سپاه قدس و شبه نظامیان
- ارعاب سیاستمداران عراقی
- جمع‌آوری اعانه‌های به ظاهر مذهبی برای پشتیبانی و کمک رسانی به بودجه سپاه قدس…
در نتیجه این اقدام، همه اموال و سودهای ناشی از اموال این اشخاص حقیقی و حقوقی که در قلمروی ایالات متحده باشد یا به این قلمرو بیاید یا در تحت مالکیت یا کنترل اشخاص آمریکایی باشد، باید مسدود شوند و به دفتر کنترل داراییهای خارجی گزارش شوند.[۵۴]
تحریم شرکت پوششی نیروی قدس
در تاریخ اول مه ۲۰۲۰ دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی وابسته به وزارت خزانه‌داری آمریکا یک وابسته قدیمی به مقامات ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران، بنام امیر دیانت را که فردی دو تابعیتی ایرانی-عراقی است، لیست‌گذاری کرد. دیانت که همچنین بنام امیر عبدالعزیز جعفر المزعجی نیز شناخته می‌شود، در تلاش‌های سپاه قدس برای تولید عایدات و قاچاق سلاح به خارج دست داشته‌است. دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی همچنین شرکت خدمات معدنی «طیف» را که صاحب و کنترل‌کننده آن دیانت می‌باشد، لیست‌گذاری کرده‌است.[۵۵] خزانه‌داری آمریکا همچنین ۱۲ میلیون دلار که برای خرید نفتکش ضبط شده با پرچم لیبریا بکار رفته بود را ضبط کردند و آنرا بزرگترین ضبط پول تا به امروز خواندند که برای حمایت از نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بکار رفته‌است.[۵۶]
تحریم شبکه مالی نیروی قدس و حوثی‌های یمن
روز چهارشنبه ۴ اسفند ۱۴۰۰ وزارت خزانه داری آمریکا مجموعه‌ای از افراد حقیقی و حقوقی که زیر نظر نیروی قدس سپاه پاسداران و سعید الجمال، یکی از سازمان‌دهندگان اصلی عملیات مالی حوثی‌ها فعالیت می‌کند را تحریم کرد. این شبکه در تأمین ده‌ها میلیون دلار برای این گروه دخیل بوده‌است.[۵۷][۵۸]
تحریم سه شخص مرتبط با نیروی قدس
روز دوشنبه ۱۶ خرداد ۱۴۰۱ وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد که «مرکز هدف‌گیری تأمین مالی تروریسم» موسوم به تی اف تی سی سه شخص مرتبط با نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را مشمول تحریم کرده‌است. علی قصیر، مقداد امینی، و مرتضی هاشمی اعضای دو شبکه تحت مدیریت نیروی قدس سپاه پاسداران و حزب‌الله لبنان هستند که هر دوی این سازمان‌های تروریستی را تأمین مالی می‌کنند. نیروی قدس همچنین با تکیه بر این سه شخص، اقدام به پولشویی برای مقامات حزب‌الله و سازمان‌های وابسته به آن و نیز عقد قراردادهای تجاری انجام داده‌است.[۵۹]
وضعیت نیرو پس از کشته شدن قاسم سلیمانی
خبرگزاری آسوشیتدپرس در ۲۲ خرداد ۱۳۹۹، گزارشی با عنوان «ایرانِ دچار مشکل برای حفظ نفوذش بر شبه‌نظامیان عراق هم در حال دست‌وپنجه نرم کردن است» منتشر کرد. به نوشته آسوشیتدپرس، اندکی پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، اسماعیل قاآنی، فرمانده جدید این نیرو، در نخستین سفرش در مقام جدید به عراق، با فرماندهان حشد الشعبی و گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی دیدار کرد اما «در حالی که آنها همچون همیشه چشم‌انتظار پول نقد بودند، قاآنی به آنها انگشترهای نقره داد».[۶۰][۶۱][۶۲]
بنابر همین گزارش، اسماعیل قاآنی برای دومین سفرش به عراق که ماه آوریل انجام شد ناچار بود ویزا بگیرد.[۶۱][۶۲]
آسوشیتدپرس به نقل از چند مقام دولتی عراق و همچنین چند تن از اعضای ارشد حشد الشعبی، این رویدادها را از یک سو نتیجه مشکلات شدید اقتصادی ایران و از سوی دیگر به خاطر دیدگاه سیاسی نخست‌وزیر جدید عراق، مصطفی الکاظمی، دانسته‌است. آسوشیتدپرس می‌گوید ابومهدی المهندس و قاسم سلیمانی نقش متحد کننده این گروه‌ها را داشتند و پس از کشته شدن آن دو، اختلافات تا حدی بالا گرفته‌است که نخست‌وزیر عراق در دیدار اخیرش از مقر فرماندهی حشد الشعبی، ناچار شد دو گروه اصلی مخالفان را در دو طرف راست و چپ خود بنشاند.[۶۰]
آسوشیتدپرس همچنین نوشته‌است در حالی که سلیمانی مستقیماً به زبان عربی با این گروه‌ها ارتباط برقرار می‌کرد، جانشین او از طریق مترجم، و عمدتاً با مدیریت و هماهنگی ایرج مسجدی، سفیر ایران در بغداد، ایفای نقش می‌کند و با رهبران گروه‌های شبه‌نظامی آشنایی کمتری دارد. سه مقام رسمی عراق به آسوشیتدپرس گفته‌اند اسماعیل قاآنی در دومین سفرش به عراق، به گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی گفته‌است فعلاً به بودجه عراق اکتفا کنند و منتظر کمک ایران نباشند.[۶۰][۶۲]
فرماندهان
| ر. | فرمانده | آغاز تصدی | پایان تصدی | طول دوران | منبع | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | سرتیپ پاسدار[الف] احمد وحیدی (زادهٔ ۱۳۳۷) | ۱۳۶۷ | ۱۳۷۶ | ۹–۱۰ سال | – | |
| ۲ | سپهبد پاسدار[ب] قاسم سلیمانی (زادهٔ ۱۳۳۵) | ۱۳۷۶ | ۱۳۹۸ | ۲۳–۲۴ سال | [۶۳] | |
| ۳ | سرتیپ پاسدار اسماعیل قاآنی | ۱۳۹۸ | در حال تصدی | ۱–۲ سال | – |
.jpg)
اتهام نقض حقوق بشر و تحریم‌های بین‌المللی
یادداشت‌ها
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «تحریم دو فرمانده سپاه قدس به دلیل سرکوب معترضان سوری». رادیو فردا. ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ علی جواهری؛ به نقل از فرنس پرس (۱۷ تیر ۱۳۸۶). «مقامات ایران از فعالیت‌های سپاه قدس باخبرند». روزآنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۸ ژوئیه ۲۰۰۷.
- ↑
Daragahi, Borzou and Spiegel, Peter. "Iran's elite and mysterious fighters", Los Angeles Times, February 15, 2007. Retrieved February 15, 2۰۰۷.
- ↑ اتهام زنی واشینگتن پست به سردار قاسم سلیمانی، فردا نیوز
- ↑ «با حکم رهبر معظم انقلاب/ سردار اسماعیل قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه شد- اخبار سیاسی - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
- ↑ مایکل هرش؛ بابک دهقان‌پیشه؛ مارک هوسنبال (۱۵ فوریه ۲۰۰۷). "The New Enemy" (به انگلیسی). نیوزویک. Retrieved 7 July 2007.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ «عراق در چنگال ژنرال وحشت». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ «ژنرال بدون سایه خامنه‌ای». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ Daragahi, Borzou and Spiegel, Peter. "Irans elite and mysterious fighters", Los Angeles Times, February 15, 2007. Retrieved February 15, 2007.
- ↑ Experts: Iran's Quds Force Deeply Enmeshed in Iraq", Fox News, February 15, 2۰07. Retrieved February 15, 2۰۰7.
- ↑ Shane, Scott. "Iranian Force, Focus of U.S. , Still a Mystery", The New York Times, February 17, 2۰۰7. Retrieved February 17, 2۰۰7.
- ↑ [۱] بایگانی‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine"Iran: Expert Discusses Iran's Quds Force And U.S. Charges Concerning Iraq", RFE/RL correspondent Golnaz Esfandiari interview with Mahan Abedin, Web site of Radio Free Europe/Radio Liberty, February 16, 2007, accessed October 17, 2007
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ الکشف عن وجود عناصر من فیلق القدس فی المنطقة الخضراء بایگانی‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine الشرق الأوسط
- ↑ «افشای مشارکت پلیس ایران در سرکوب اعتراض‌های سوریه». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۷.
- ↑ ««رزمندگان بدون مرز» در میدان رزم/ نیروی قدس در کدام جنگ‌ها حضور یافت؟ | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ Welle (www.dw.com)، Deutsche. «شمار قربانیان جنگ داخلی سوریه از ۱۲۰ هزار تن گذشت | DW | 01.11.2013». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۷.
- ↑ «سپاه پاسداران نقش نیروی قدس و قاسم سلیمانی در سرکوب اعتراضات مردم سوریه را تأیید کرد». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۰۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «بدیع یونس | جنایت‌های هولناک و مشترک خامنه‌ای و بشار اسد علیه مردم سوریه». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۳-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «تکلیف الکاظمی بالحکومة یحظی بدعم مکونات العراق الثلاثة». ایلاف. ۸ آوریل ۲۰۲۰.
- ↑ «دیدگاه | دشمن واقعی ایران در سوریه | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «دیدبان حقوق بشر سوریه: هفت سال جنگ، ۵۱۱ هزار کشته در سوریه | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «آمار وحشتناک.. بیش از نیم میلیون نفر طی 7 سال در سوریه کشته شدند». العربیه فارسی. ۲۰۱۸-۰۳-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «بیش از نیم میلیون کشته از آغاز بحران هفت ساله در سوریه». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ اسرائیل، رادیو پیام (۲۰۱۸-۰۵-۰۱). «چشم‌انداز بروز جنگ بین جمهوری اسلامی با اسرائیل؛ حسن داعی». رادیو پیام اسرائیل. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «موضع اخلاقی و انسانی مخالفت با دخالت ایران در سوریه». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «کمیته مجلس آمریکا، ایران، اسد و روسیه را به «جنایت جنگی» متهم کرد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «سوریه چگونه کشور 'دوست و برادر' ایران شد؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «Archive of evil' damns Syria's President Assad». thetimes. دریافت‌شده در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «ایران مهم‌ترین عامل منطقه‌ای بحران است». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «چرا ایران رژیم سوریه را رها نمی‌کند؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «کمک نظامی ایران به سوریه». ir.sputniknews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ Welle (www.dw.com)، Deutsche. «درگیری نظامی میان نیروهای تحت حمایت ایران و روسیه در سوریه | DW | 25.01.2019». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ «جنگ در منطقه و مسئولیت ایران در بحران سوریه». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ Nebehay, Stephanie (2017-01-12). "Activists urge U.N. to cite Russia, Iran war crimes in Syria" (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-21.
- ↑ "Iran denies supporting Syria in dealing with protestors". Tehran Times (به انگلیسی). 2011-04-18. Retrieved 2021-05-21.
- ↑ "The Latest News from the UK and Around the World". Sky News (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-21.
- ↑ «متیس: دخالت حکومت ایران در سوریه و عراق هیچ فایده‌ای به مردم ایران نمی‌رساند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۹ آبان ۱۳۹۷.
- ↑ ««آرشیو شرارت»: اسناد جدید از جنایت بشار اسد». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۹ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ Welle (www.dw.com)، Deutsche. «آمریکا: ایران در سرکوب اعتراضات به سوریه کمک می‌کند | DW | 15.04.2011». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ««شش دروغ قاسم سلیمانی در مورد مداخله نظامی جمهوری اسلامی در منطقه»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ "Senior Iranian commander killed in Syria" (به انگلیسی). گاردین. ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ «Beraim Kampf gegen IS: Iranischer General in Syrien getötet». دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ Lizzie Dearden. «Iranian commander Brigadier General Hossein Hamedani killed by Isis while advising Syrian regime». دریافت‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ Parisa Hafezi. «Senior Iranian Revolutionary Guards general killed in Syria -IRGC». دریافت‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- ↑ «تحریم مقامات ایرانی توسط اتحادیه اروپا» (PDF). وبگاه عدالت برای ایران. ۶ شهریور ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۴.
- ↑ «تحریم دو فرمانده سپاه قدس به دلیل سرکوب معترضان سوری». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «اتحادیه اروپا سه نظامی ایرانی را به اتهام 'کمک به سرکوب مردم سوریه' تحریم کرد». BBC News فارسی. ۲۰۱۱-۰۶-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «کشف سه هواپیمای ایرانی توسط مخالفان بشار اسد در حلب». DW. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۲.
- ↑ «امید سوریه به موشک‌های ایرانی». sputniknews. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «ایرانیان مقیم انگلستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۱.
- ↑ «اتحادیه اروپا سپاه قدس را در ارتباط با سرکوب معترضان سوری تحریم کرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۱.
- ↑ «آمریکا دو عضو نیروی قدس سپاه را به اتهام پشتیبانی از طالبان تحریم کرد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «جان بولتون: قاسم سلیمانی از خطرناک‌ترین افراد جهان است؛ سپاه و نیروی قدس را دست کم نگیرید | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ «Treasury Designates Vast Network of IRGC-QF Officials and Front Companies in Iraq, Iran». U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY. ۲۶ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ «Treasury Designates IRGC-Qods Force Front Company and Owner». U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY. مه ۱, ۲۰۲۰.
- ↑ «U.S. seizes millions, disrupts purchase of oil tanker in move targeting Iran's elite Quds Force». Washington Post. مه ۱, ۲۰۲۰.
- ↑ «آمریکا شبکه حامیان زیر نظر نیروی قدس سپاه برای تأمین مالی حوثی‌های یمن را تحریم کرد». رادیو فردا. ۴ اسفند ۱۴۰۰.
- ↑ «آمریکا یک شبکه مالی مرتبط با سپاه پاسداران و حوثی‌های یمن را تحریم کرد». rfi. ۲۴ فوریه ۲۰۲۲.
- ↑ «یک نهاد مبارزه با تروریسم سه شخص مرتبط با نیروی قدس و دو گروه بحرینی را تحریم کرد». رادیو صدای آمریکا. ۱۶ خرداد ۱۴۰۱.
- ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ ۶۰٫۲ «آسوشیتدپرس: فرمانده جدید نیروی قدس با روادید به عراق می‌رود و انتقال پول قطع شده». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ «جانشین قاسم سلیمانی برای سفر به عراق باید ویزا بگیرد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۰-۰۶-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ ۶۲٫۲ «آسوشیتدپرس: قاآنی به جای پول نقد به رهبران گروه‌های شبه‌نظامی عراق انگشتر نقره داد». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۰۶-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «قاسم سلیمانی در عراق کشته شد» (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۱-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
جستارهای وابسته
- ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- سپاه حفاظت ولی‌امر
- سپاه بدر
- صدور انقلاب
- مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه
- قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی از سوی دولت آمریکا
- فایل صوتی محرمانه فرماندهان سپاه
| نظامی |
|  | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| انتظامی |
| |||||||||||||||||||||
پیوند به بیرون
| فرماندهی |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| نیروها |
| ||||
| نیروهای ویژه |
| ||||
| نهادهای امنیتی | |||||
| بسیج |
| ||||
| قرارگاههای مرکزی | |||||
| شاخههای منطقه‌ای | |||||
| مراکز علمی و آموزشی | |||||
| رسانهها | |||||
| نهادهای اقتصادی | |||||
- نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- بنیانگذاریهای ۱۹۸۰ (میلادی) در ایران
- بنیانگذاریهای ۱۹۸۸ (میلادی) در ایران
- دستههای طرفدار دولت در جنگ داخلی سوریه
- سازمان‌های اطلاعاتی نظامی
- سازمان‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران
- سازمان‌های شناختهشده به عنوان تروریست در آسیا
- سازمانهایی که ایالات متحده آمریکا تروریستی میداند
- سازمانهایی که کانادا تروریستی میداند
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- سپاه قدس
- سیاست خارجی ایران
- نیروهای ویژه ایران
- واحدها و تشکیلات نظامی جنگ بوسنی
- واحدها و تشکیلات نظامی در جنگ افغانستان