احکام اسلام

احکام اسلام به مجموعه فرامین عملی و عبادی اسلامی گفته می‌شود. این احکام شامل آداب و مناسک اسلامی و همچنین عبادات هستند. احکام اسلام در علم فقه شرح و بسط می‌یابند و شامل دو گروه حکم تأسیسی و حکم امضایی هستند.

کشورهایی که شریعت را اجرا می کنند در مورد موضوعاتی مانند حقوق بشر ، برابری ، حقوق زنان ، حمایت از کودکان ، ترجیحات فردی و عدم حمایت از حقوق و آزادی های فردی با انتقاد شدید سازمان های بین المللی روبرو می شوند. این واقعیت که اسلام مفهوم حقوق و آزادی های فردی را در بر نمی گیرد ، منبع مهم تعارض بین شرع و درک غربی ها از قانون است.مثلا؛ بر اساس شرع ، می توان افراد را به بدعت گذاران ، مرتدان (یا به تعبیر ملایم گناهکاران) و برچسب های مشابه متهم کرد و مجازات های تا حد مرگ را برای آنها وضع کرد.

به عقیدۀ برخی برخی تعاریف از جرایم مبتنی بر شرع و مجازات های تعیین شده برای این جرایم، اگر به طور سیستماتیک اعمال شوند، می توانند در چارچوب «جنایات علیه بشریت» ارزیابی شوند.

بازار برده قرن سیزدهم، یمن. از نظر شرع، برده (مرد/زن) دارایی محسوب می شود; می توان آن را خرید، فروخت، اجاره، هدیه داد، به اشتراک گذاشت و به ارث برد.

حقوق جزای اسلامی

برای گناهان اسلامی در کتاب‌های فقهی کیفرهای زیر آمده‌است:

1. حدود (جمع حد):گناهان و جرائم مهمی که شارع اسلام برای آن‌ها جزا(کیفر) در نظر گرفته شده‌است عبارتند از:زنا، سحق- قیاده، قذف، نوشیدن مسکرات، دزدی، محاربه، ارتداد.
2. تعزیرات:کیفرهایی هستند که کم‌وکیف آن‌ها از طرف شارع اسلام تعیین نشده‌است، و به حاکم شرع اجازه داده‌است که به مصلحت خویش مرتکب گناه را تادیب کند.
3. قصاص:عبارت است از انتقام بدنی از کسی که جنایتی را به صورت عمد و عدوان مرتکب شده‌است.
4. دیات (جمع دیه):غرامت و خسارت مالی را که شخص مرتکب در جنایتها و صدمات غیر عمدی باید بپردازد دیات می‌گویند.

قصاص

قصاص اقدامی است که در "نظم اجتماعی قبیله ای" قصاص تلقی می شود و بر اساس "معادل اجتماعی" انجام می شود. چه قربانی مذکر باشد ، چه زن ، چه برده ، چه آزاد ، چه نخبه و چه معمولی ، یکی از اعضای قبیله قاتل (معادل قربانی در موقعیت اجتماعی) کشته می شود. به عنوان مثال ، تنها یک برده می تواند برای یک برده کشته شود ، و یک زن می تواند برای یک زن کشته شود. شرط معادل سازی اجتماعی در انتقام به این معناست که اگر طبقه پایین شخصی را از طبقه بالا بکشد ، مجازات اعمال می شود و اگر فردی از طبقه بالا فردی از طبقه پایین را بکشد ، هیچ تلافی نمی شود. در این صورت امکان پرداخت غرامت به خانواده مقتول وجود دارد.

آیات مختلف مجازاتی در قرآن درباره کشتار و زخمی شدن جنایات وجود دارد:اگرچه قطعی است "طبق جنایت قصاص در جنایات قتل اعمال خواهد شد

"ای کسانی که ایمان آورده اید! قصاص در مورد قتل برای شما مقرر شده است ؛ آزاده برای آزاد ، و برده برای برده ، و زن برای زن. (2: 178)" ، وضعیت در آسیب مشخص نیست. برای چنین مجازاتی ، (چشم در برابر چشم ، دندان در برابر دندان ، و غیره) عبارت "این گونه ما در کتاب به آنها (بنی اسرائیل) نوشتیم" استفاده می شود. (5:45)

کلیات

مسلمانان در جوامع اسلامی رعایت احکام اسلامی را به صورت سنتی یک ضرورت می‌دانند. به قوانین اسلامی شریعت گفته می‌شود و فلسفه حقوقی اسلام را فقه می‌گویند و بیشتر شیعیان منابع فقهی را به قرآن، پیامبران، امامان و عقل تقسیم می‌کنند اما اهل تسنن معمولاً منابع فقهی را به قرآن، سنت، اجماع، قیاس، قول صحابی، استحسان و… طبقه‌بندی می‌کنند.

حکم تأسیسی و امضایی

مقالهٔ اصلی: حکم تأسیسی و حکم امضایی

حکم تأسیسی حکم و قانونی است که قبلاً وجود نداشته و جدیداً تأسیس و وضع شده باشد. حکم‌امضایی حکم و قانونی‌است که در قوانین قدیم (و یا در عرف و عادت) وجود داشته، لیکن مقنّن آن حکم را اکنون در قوانین جدیدی که وضع می‌کند به‌کار می‌برد؛ که این‌عمل، به‌معنای تأیید و امضای قانون قدیم است؛ به همین دلیل به این حکم «حکم‌امضایی» می‌گوییم.

وظیفه انسان نسبت به احکام

احکام اسلام به پنج دسته تقسیم می شوند:

واجب: یعنی کاری که باید انجام شود. مانند نماز

حرام: کاری که نباید انجام شود. مانند دزدی

مستحب: کاری که خوب است انجام شود ولی ترک آن نیز جایز است مثل نماز های مستحب

مکروه: کاری که خوب است انجام نشود ، مثل قسم خوردن راست به خدا.

مباح: کاری که انجام و ترک آن مساوی است. مثل راه رفتن

این اقدامات پیامدهای "مادی یا اخلاقی" از نظر شرعی دارد.

جستارهای وابسته

• آیات حجاب در قرآن
• حجاب اسلامی