ولایت کابل
کابل | |
|---|---|
.jpg) ولایت کابل (١ مارچ, ٢۰١٣). | |
 نقشه افغانستان و ولایت کابل بشکل برجسته | |
| مختصات (مرکز): ۳۴°۰۰′شمالی ۶۹°۰۰′شرقی / ۳۴٫۰۰°شمالی ۶۹٫۰۰°شرقیمختصات: ۳۴°۰۰′شمالی ۶۹°۰۰′شرقی / ۳۴٫۰۰°شمالی ۶۹٫۰۰°شرقی | |
| کشور |  افغانستان |
| مرکز | کابل |
| مدیریت | |
| • والی | محمد یعقوب حیدری |
| مساحت | |
| • کل | ۶۵۲۰ کیلومتر مربع (۲۵۰۰ مایل مربع) |
| • آب | ۰ کیلومتر مربع (۰ مایل مربع) |
| بلندی | ۱۸۰۳ متر (۵۹۱۵ پا) |
| جمعیت (٢۰١٥)[۲] | |
| • کل | ۴٣٧٢٩٧٧ |
| • برآورد (١ جنوری ٢۰٢۰) | ٥۰٢٩٢٨۰[۱] |
| • تراکم | ۶۷۰/کیلومتر مربع (۱۷۰۰/مایل مربع) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی +۴:۳۰ (وقت افغانستان) |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | AF-KAB |
| زبان های اصلی | دری پشتو |
ولایت کابل یکی از ولایت‌های کشور افغانستان است. مرکز آن شهر کابل است و کابل، پایتخت کشور افغانستان است.
مردم آن فارسی‌زبان می‌باشند. آنان غالباً مسلمان اند، و تعدادی سیک‌ها نیز در این استان به ویژه در مرکز آن اقامت دارند. مردم کابل را فارسی زبانان تشکیل می‌دهند ولایت کابل با ولایات لوگر، وردک، پروان و ننگرهار هم‌مرز است.
این ولایت ۳٫۵ میلیون جمعیت دارد که ۸۰٪ در نواحی شهری و ۲۰٪ در نواحی روستایی زندگی میکنند.[۳]
جغرافیا[ویرایش]
رشته‌کوه‌های پغمان در غرب، کوه قوروغ در جنوب غرب، کوه شیردروازه، آسمایی و علی‌آباد در مرکز، کوه صافی در شمال شرق و سلسله‌های جنوب شرق بگرامی، شینه، لته‌بند و تنگ غارو کوه‌های مهم ولایت کابل را تشکیل می‌دهد. تپه بی‌بی مهرو، تپه مرنجان، تپه تاج بیک، قلعه بلند و کلوله‌پشته از همواری اراضی می‌کاهد. بلندترین قله ولایت یعنی کوه پغمان ۴۷۰۰ متر ارتفاع دارد و بلندی دیگر کوه‌های این ولایت از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ متر است. باقی اراضی هموار کابل دارای خاک‌های رسوبی قابل کشاورزی است.[۴]
تاریخ[ویرایش]
تاریخچه کابل به بیش از ٣٥۰۰ سال قبل برمی گردد. کابل مرکز رشد و توسعه دین های زرتشتی سپس بودایی و هندوئیسم میباشد. نظر به سوابق مطالعات موزه انگلیس شهروندان بومی کابل تاجیک و پشتون هستند.
در قرن هفتم میلادی و در زمان ظهور اسلام کابل مورد هجوم اعراب قرار گرفت اما به آرامی توسط کابلشاهان پس گرفته شد. در پی تضعیف کابلشاه در قرن نهم، کابل توسط یعقوب لیث صفاری فتح گردیده بدنبال آن سامانیان و متعاقباََ در قرن یازدهم زیر سلطه سلطان محمود غزنوی درآمد. پس از آن بخشی از سلطنت غوریان شده بدنبال آن تحت هدایت چنگیزخان مورد حمله مغولان قرار گرفت. در قرن چهاردهم میلادی دوباره مورد حمله تیمور قرار گرفت و در سال ١٥۰۴ تحت سلطه بابر درآمد. بابر کابل را به پایتخت خود مبدل ساخت و در دوران بعد از شهر های مهم امپراطوری مغول گردید. در سال ١٥٢٥ بابر در مورد کابلستان نوشت:
در کابلستان قبایل مختلف و مردمان مختلفی وجود دارد. در دره ها و دشت های آن ترکان، ایماق ها و اعراب زندگی می کنند. در شهر ها و قسمت اعظم روستاهای آن، مردمی بنام تاجیک زندگی میکنند (بابر تاجیک ها را با نام ستارت ها نبشته است). بسیاری از روستاها و مناطق اطراف توسط پشه ای، پراچی ها، برکی ها و افغانها اشغال اشغال گردیده است. در غزب آن، قبایل هزاره و نکودری سکونت دارند که بعضی هایشان به زبان مغولی صحبت می کنند. در شمال شرقی و کافرستان، محل زندگی مردم کاتور و گبرک است. یازده یا دوازده زبان مختلف در کابل صحبت می شود: من جمله عربی، فارسی، ترکی، مغولی، هندی، پشتو، پشه ای، پراچی، گبری، برکی و لامغانی ...[۵]
— بابرنامه ١٥٢٥ میلادی
تقسیمات[ویرایش]
پهناوری ولایت کابل ۴٬۵۵۸ کیلومتر مربع است و دارای هشت ولسوالی (شهرستان) و سه علاقه‌داری (بخش) است که قرار ذیل است:
فهرست والیان ولایت کابل[ویرایش]
| والی | دوره | جزئیات | یاداشت | ||
|---|---|---|---|---|---|
|
شاه قاضی سرور خان | ۱۹۰۱ | پدر بزرگ حبیب‌الله خان، پادشاه افغانستان. | [۶] | |
|
|
محمد خان بارکزی | ۱۹۱۹ ۱۹۲۰ |
|||
|
|
محمد موسی هوتک | ---
--- |
|||
| داکتر افضل اکرم | ۱۹۸۶
۱۹۹۰ |
داکتر افضل اکرم در پایان کار اش سال ۱۹۹۰ به عنوان معین شهرداری کابل تعیین شد. | |||
|
|
تاج محمد مجاهد | ----
۲۰۰۴ |
|||
|
|
دین محمد | ۲۰۰۴
۲۴ ژوئن ۲۰۰۹ |
|||
|
ذبیح‌الله مجددی | ژوئیه ۲۰۰۹ مارس ۲۰۱۱ |
|||
|
|
احمد الله علیزی | ||||
|
|
عبدالجبار تقوا | ۱۳۹۱
؟| |
|||
|
|
حامد اکرام اکرام | ||||
|
|
محمد یعقوب حیدری | ۸ سنبله/شهریور ۱۳۹۶
کنونی |
|||
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ ادارهٔ مرکزی احصائیه
- ↑ اطلس جغرافیای افغانستان بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۰۶ توسط Wayback Machine
- ↑ "شخصیت ولایتی کابل", NABP (برنامه توسعه ملی مبتنی بر منطقه), وزارت احیا و انکشاف دهات, جمهوری اسلامی افغانستان, [۱]
- ↑ جیلانی، غلام «عارض»: جغرافیای ولایات افغانستان. پیشاور: اداره کتابخانه‌های سیار اریک. ۱۳۷۹/۲۰۰۰
- ↑ Zahir ud-Din Mohammad Babur (1525). "Events Of The Year 910". Memoirs of Babur. Packard Humanities Institute. Archived from the original on 2012-11-14. Retrieved 2010-08-22.
- ↑ "Latest intelligence - Afghanistan". The Times (36618). London. 21 November 1901. p. 5.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
 |
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای ولایت کابل دارد. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ولایت کابل موجود است. |
| پایتخت |  | |
|---|---|---|
| ولسوالی‌ها | ||
| شهرها | ||
| جاهای گردشگری | ||
