اورشلیم: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
خنثیسازی ویرایش 21757452 توسط 5.239.235.62 (بحث) بدون منبع |
SINAGROUPS3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{coord|31|46|0|N|35|13|0|E|display=title}} |
{{coord|31|46|0|N|35|13|0|E|display=title}} |
||
{{Infobox settlement |
{{Infobox settlement |
||
| name = اورشلیم، |
| name = اورشلیم، |
||
| native_name = عبری:{{lang|he|יְרוּשָׁלַיִם}}/عربی:{{lang|ar|أورشلیم القدس}} (اسرائیل |
| native_name = عبری:{{lang|he|יְרוּשָׁלַיִם}}/عربی:{{lang|ar|أورشلیم القدس}} (اسرائیل) |
||
| native_name_lang = |
| native_name_lang = |
||
| settlement_type = [[شهر]] ([[فهرست شهرهای اسرائیل|اسرائیل]]/[[فهرست شهرهای فلسطین|فلسطین]]) |
| settlement_type = [[شهر]] ([[فهرست شهرهای اسرائیل|اسرائیل]]/[[فهرست شهرهای فلسطین|فلسطین]]) |
||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| mapsize = |
| mapsize = |
||
| map_alt = |
| map_alt = |
||
| map_caption = موقعیت شهر در میان [[اسرائیل |
| map_caption = موقعیت شهر در میان [[اسرائیل]] |
||
| image_map1 = |
| image_map1 = |
||
| mapsize1 = |
| mapsize1 = |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
| coordinates_footnotes = |
| coordinates_footnotes = |
||
| subdivision_type = [[فهرست کشورهای جهان|کشور]] |
| subdivision_type = [[فهرست کشورهای جهان|کشور]] |
||
| subdivision_name = {{ISR}}، {{پرچم|فلسطین}} (مورد مناقشه) |
|||
| subdivision_type1 = ادارهکننده |
| subdivision_type1 = ادارهکننده |
||
| subdivision_name1 = اسرائیل |
| subdivision_name1 = اسرائیل |
||
خط ۵۰: | خط ۴۹: | ||
| government_footnotes = |
| government_footnotes = |
||
| leader_party = |
| leader_party = |
||
| leader_title = شهردار{{سخ}}* |
| leader_title = شهردار{{سخ}}** اسرائیلی |
||
| leader_name ={{سخ}}[[زکی غول]]{{سخ}}[[نیر بارکات]] |
| leader_name ={{سخ}}[[زکی غول]]{{سخ}}[[نیر بارکات]] |
||
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> |
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> |
||
خط ۸۴: | خط ۸۳: | ||
| blank_name_sec2 = |
| blank_name_sec2 = |
||
| blank_info_sec2 = |
| blank_info_sec2 = |
||
| website = {{نشانی وب|www.jerusalem.muni.il}} شهرداری اورشلیم{{سخ}} |
| website = {{نشانی وب|www.jerusalem.muni.il}} شهرداری اورشلیم{{سخ}} |
||
| footnotes = به باور جامعهٔ جهانی شرق بیتالمقدس ([[قدس شرقی]]) |
| footnotes = به باور جامعهٔ جهانی شرق بیتالمقدس ([[قدس شرقی]]) است که هماکنون در اشغال اسرائیل قرار دارد.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.bbc.co.uk/persian/world/2012/04/120426_l03_palestinian_abbas.shtml BBC فارسی - جهان - محمود عباس: بازدید از مسجد الاقصی مجاز است<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> |
||
}} |
}} |
||
'''اورشلیم''' {{به عبری|ירושלים}}؛ '''یورشلایم''' {{IPA-he|jeruˈʃalajim|pron|He-Jerusalem.ogg}} و {{به عربی|أورشلیم القُدس}} یا '''بیتالمقدس''' {{به عربی|بَيْتُ الْمَقْدِس}} یا '''قُدس''' {{به عربی|القُدس}}، شهری در دامنه [[جبال الخلیل]] و یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است. [[اسرائیل]] |
'''اورشلیم''' {{به عبری|ירושלים}}؛ '''یورشلایم''' {{IPA-he|jeruˈʃalajim|pron|He-Jerusalem.ogg}} و {{به عربی|أورشلیم القُدس}} یا '''بیتالمقدس''' {{به عربی|بَيْتُ الْمَقْدِس}} یا '''قُدس''' {{به عربی|القُدس}}، شهری در دامنه [[جبال الخلیل]] و یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است. [[اسرائیل]] ط این شهر در هر سه دین بزرگ [[ادیان ابراهیمی|ابراهیمی]] [[یهودی]]ت، [[مسیحیت]] و [[اسلام]] مقدس است. جمعیت اورشلیم ۸۰۰۰۰۰ نفر (سال ۲۰۱۲)<ref name="چرا بیتالمقدس اینقدر مهم است؟" /> و مساحت آن ۱۲۵٫۱ کیلومترمربع است. |
||
اورشلیم یکی از چهار شهر مقدس یهودیان محسوب میشود و در کنار شهرهای [[صفاد]]، [[حبرون]] و [[طبریه]]، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بودهاست.<ref>[http://www.israel-iran.org/page5e.htm طبریه]، وزارت مهاجرت اسرائیل</ref> این شهر مقدسترین شهر در [[مسیحیت]] محسوب میشود و نیز پس از [[مکه]] و [[مدینه]] سومین شهر مقدس برای [[مسلمان]]ان است. |
اورشلیم یکی از چهار شهر مقدس یهودیان محسوب میشود و در کنار شهرهای [[صفاد]]، [[حبرون]] و [[طبریه]]، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بودهاست.<ref>[http://www.israel-iran.org/page5e.htm طبریه]، وزارت مهاجرت اسرائیل</ref> این شهر مقدسترین شهر در [[مسیحیت]] محسوب میشود و نیز پس از [[مکه]] و [[مدینه]] سومین شهر مقدس برای [[مسلمان]]ان است. |
نسخهٔ ۸ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۴۱
اورشلیم،
عبری:יְרוּשָׁלַיִם/عربی:أورشلیم القدس (اسرائیل) | |
---|---|
نمایی از قسمت قدیمی و تاریخی شهر اورشلیم | |
لقب(ها): عربی: بَیْتُ المَقْدِس (بیتالمقدس) عبری: اِر ها-کُدِش (شهر مقدس) | |
موقعیت شهر در میان اسرائیل | |
مختصات: مختصات: عرض جغرافیایی وارد نشدهاست {{#coordinates:}}: عرض جغرافیایی نامعتبر | |
ادارهکننده | اسرائیل |
ناحیهٔ اسرائیلی | اورشلیم |
استان فلسطینی | قدس |
مدیریت | |
• شهردار ** اسرائیلی | زکی غول نیر بارکات |
مساحت | |
• شهر (اسرائیل/فلسطین) | ۱۲۵٫۲ کیلومتر مربع (۴۸٫۳ مایل مربع) |
• کلانشهری | ۶۵۲ کیلومتر مربع (۲۵۲ مایل مربع) |
بلندی | ۲۴۷۴ متر (۸۱۱۷ پا) |
جمعیت (۲۰۰۹) | |
• شهر (اسرائیل/فلسطین) | ۷۸۰٬۲۰۰ |
منطقه زمانی | یوتیسی ۲+ (IST) |
• تابستانی (DST) | یوتیسی ۳+ (IDT) |
پیششماره(های) تلفن | ۰۲ ۹۷۲ |
وبگاه | www |
به باور جامعهٔ جهانی شرق بیتالمقدس (قدس شرقی) است که هماکنون در اشغال اسرائیل قرار دارد.[۱] |
اورشلیم (به عبری: ירושלים)؛ یورشلایم pronounced [jeruˈʃalajim] ( شنیدن) و (به عربی: أورشلیم القُدس) یا بیتالمقدس (به عربی: بَيْتُ الْمَقْدِس) یا قُدس (به عربی: القُدس)، شهری در دامنه جبال الخلیل و یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است. اسرائیل ط این شهر در هر سه دین بزرگ ابراهیمی یهودیت، مسیحیت و اسلام مقدس است. جمعیت اورشلیم ۸۰۰۰۰۰ نفر (سال ۲۰۱۲)[۲] و مساحت آن ۱۲۵٫۱ کیلومترمربع است.
اورشلیم یکی از چهار شهر مقدس یهودیان محسوب میشود و در کنار شهرهای صفاد، حبرون و طبریه، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بودهاست.[۳] این شهر مقدسترین شهر در مسیحیت محسوب میشود و نیز پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس برای مسلمانان است.
نام
نام این شهر در زبان عبری یروشلاییم و در زبان عربی قدس است. از دیگر نامهای این شهر میتوان به جروسلم، اورشلیم یا بیتالمقدس اشاره کرد.[۲]
در متنهای پهلوی از این شهر با نام اورشلیم (Urišlīm) یاد شدهاست.[۴] پس از اسلام در منابع فارسی از این شهر به طور عمده با سه نام ایلیا، اورشلیم (یا اورشلم) و بیتالمقدس یاد شدهاست.[۵] در برخی از منابع فارسی این ایلیاست که نام عبری شهر دانسته شدهاست[۶] و نیز گفته شدهاست که اورشلیم نامیاست که برخی پارسیان شهر را به آن بازخوانند.[۷] در برخی منابع ایلیا یکی از سه شهرستان زمین بیتالمقدس دانسته شدهاست.[۸] دو شهرستان دیگر را نام بلقا و اریحاست.[۸] هر دو صورت بیتالمُقَدَّس و بیتالمَقْدَس در زبان فارسی به کار رفتهاست. گرچه صورت بیتالمَقْدَس اصیلتر است —و ترکیب عبری בית המקדש (بیت همقدش) با آن خویشاوند است — صورت بیتالمقدَّس به طور خاص برای گنجانیدن در بحر متقارب (و بعضاً هزج) مناسب است و در شعر فارسی به کار گرفته شدهاست.[۹]
در بسیاری از متون کهن نظم و نثر فارسی از این شهر با نام بیتالمقدس یاد شدهاست و بنا به گفتهٔ فردوسی نام این شهر در زبان پهلوی، کَنگْ دِزْ هوخْت بودهاست:
به خشکی رسیدند سر کینه جوی | به بیتالمقدس نِهادند روی | |
که بر پهلَوانی زبان راندند | همی «کَنگْ دِزْ هوخْتَ» ش خواندند | |
بهتازی کنون «خانهٔ پاک» خوان | برآورده ایوان ضحّاک دان |
سیاست رسمی دولت اسرائیل، الزام میدارد که أُورُشَلِیمَ، که هم ریشه نامهای عبری و انگلیسی ست، در کنار القُدس به صورت أُورُشَلِیمَ-القُدس به کار برود.[۱۱]
تاریخچه
در سال ۵۳۹ پیش از میلاد کوروش بزرگ به یهودیان آواره اجازه داد تا به اورشلیم بازگردند و در آنجا آزادانه برای خود کنیسه بسازند.[۱۲]
تا پیش از جنگ ششروزه ۱۹۶۷ میلادی بخش غربی شهر در اختیار اسرائیل و بخش شرقی در اختیار اردن بود. پس از آن بیتالمقدس شرقی به اشغال اسرائیل درآمد. در ۱۹۸۰ بعد اسرائیل رسماً بیتالمقدس شرقی را که عمدتاً فلسطینینشین است ضمیمه خاک خود کرد، لیک جامعهٔ بینالملل این الحاق را به رسمیت نشناختهاست.[۱۳]
ریشهشناسی اورشلیم
اورشلیم برخلاف آنچه ممکن است بدواً به نظر آید توسط عبرانیان بر شهر نهاده نشدهاست بلکه اصلی اوگاریتی میدارد. البته زبان اوگاریتی چون زبان عبری از زبانهای سامیاست. نام اصلی شهر قبل از ورود عبرانیان اوراشالیموم یا اوراشالیمو به معنای بنیاد شالم بود. شالم نام خدایی از خدایان اوگاریتی بود. بعدها عبرانیان این نام را تغییر ندادند چرا که در عبری به معنای شهر صلح میشد. از نگاه دستور زبان عبری، این کلمه از دو بخش «اور» به معنی شهر و «شلیم» به معنی صلح و سلام است.[۱۴]
مردم
زبان
زبانهای عمومی در این شهر، زبان عبری و زبان عربی هستند.
قومیت
هماکنون ۳۹ درصد از جمعیت ۸۰۰ هزار نفری اورشلیم را مردم فلسطینی تشکیل میدهند.[۱۵]
مذهب
ترکیب مذهبی این شهر بنا بر آمار اداره مرکزی آمار اسرائیل در سال ۲۰۱۲ میلادی۵۰۲۸۳۰ نفر یهودی، ۲۸۸۱۷۰ نفر مسلمان، ۱۴۸۲۰ نفر مسیحی، ۹۰ نفر دروزی و ۹۳۹۰ نفر هم پیرو دیگر ادیان هستند.[۲]
فرهنگ
بسیاری از خانوادههای یهودی سکولار ساکن اورشلیم، به دلیل فشارهای مذهبی یهودیان ارتدوکس، دیگر شهرهای اسرائیل را برای زندگی انتخاب کرده و اکثراً به تلآویو نقل مکان میکنند و در عوض مذهبیان اصولگرا به آن مهاجرت میکنند.[۱۶]
جمعیت
جمعیت اورشلیم حدود هشتصد هزار نفر (شامل بخش قدیمی و جدید) میباشد که از این تعداد حدود پانصد هزار نفر یهودی و حدود دویست و هشتاد و هشت هزار نفر مسلمان و حدود پانزده هزار نفر مسیحی (شامل ارامنه و سایر مسیحیان) و تعداد کمی دروزی و پیروان سایر ادیان میباشد.. در این شهر ۵۰۲۰۰۰ یهودی، ۲۸۸۰۰۰ مسلمان، ۱۴۸۰۰ مسیحی، ۹۰ دروز و ۹۴۰۰ نفر با ادیان و مذاهب دیگر زندگی میکنند.
شهر قدیمی اورشلیم
شهر قدیمی اورشلیم قلب اورشلیم یا همان بیتالمقدس است. این شهر شکلی تقریباً به صورت مربع با طول ۱ کیلومتر و کوچههای باریک و تودرتو، با معماری تاریخی دارد که مشخصه هر چهار محلهاش است – محله مسیحیها، محله مسلمانان، محله یهودیها و محله ارمنیها. دورادور این شهر قدیمی را دیواری سنگی مثل دیوار قلعههای قدیمی فرا گرفتهاست.
محله ارمنیها
هر محله به نام دینی است که پیروانش بیشتر در آن زندگی میکنند. البته مسیحیها در حقیقت دو محله دارند، چون ارمنیها هم مسیحیاند. محله ارمنیها از سه محله دیگر کوچکتر است و یکی از قدیمیترین مناطق ارمنینشین دنیاست. محله ارمنیها از این جهت که فرهنگ و تمدن خاص خودش را در قالب کلیسای جامع یعقوب مقدس (سنت جیمز) و صومعه آن حفظ کرده منحصربهفرد است.[۱۷]
محله مسیحیها
محله مسیحیها خانه کلیسای مقبره مقدس است. بنایی که برای همه مسیحیهای جهان مهم است چون به باور مسیحیان داستان زندگی عیسی از مصلوب شدن تا مرگ و رستاخیز همینجا رخ دادهاست. آنطور که در اکثر روایتهای مسیحی آمده، عیسی را در جلجتا یا تپه کالوری، به صلیب کشیدند. قبر او داخل آرامگاه است و رستاخیزش هم همانجا بوده. کلیسا را گروهی متشکل از نمایندگان شاخههای مختلف مسیحیت اداره میکنند. گردانندگان اصلی کلیسای ارتدکس یونانی انطاکیه، راهبان فرقه فرانسیسکن کلیسای کاتولیک و کلیسای ارامنه هستند. اما اتیوپیها، قبطیها و کلیسای ارتودکس سریانی هم مشارکت دارند.[۱۷]
محله مسلمانها
محله مسلمانها از سه محله دیگر بزرگتر است. مهمترین جای محله فضایی است که مسلمانها به آن حرم شریف میگویند. هم مسجدالاقصی و هم قبةالصخره در همین فضا واقع شدهاند.[۱۷]
مسجدالاقصی پس از مسجد الحرام در مکه و مسجد النبی در مدینه مقدسترین مکان در دین اسلام است و اداره آن به عهده بنیاد وقف –و در رأس آن مفتی اعظیم بیتالمقدس– است. مسلمانان معتقدند پیامبر اسلام از مکه به اینجا سفر کرده و با روح همه پیامبران پیش از خود عیادت کرده بودهاست. کمی دورتر، بنای قبهالصخره قرار گرفته. صخره در واقع سنگی است که مسلمانان معتقدند پیامبر اسلام از روی آن به معراج رفتهاست. مسلمانها در تمام طول سال به این مکان مقدس میآیند. اما معمولاً شلوغترین زمان ماه رمضان است که در هر جمعه آن صدها هزار نفر برای نماز به مسجد میآیند.[۱۷]
محله یهودیها
محله یهودیها خانه دیوار ندبه یا دیوار غربی یا دیوار براق است – که در زبان عبری به آن کتل میگویند. یهودیان معتقدند پرستشگاه اورشلیم (یا هیکل مقدس) اینجا قرار داشتهاست. حرم درونی آن یا همان قدسالاقداس – کدش هاکدوشیم در زبان عبری – مقدسترین مکان یهودیان بوده و هست. یهودیان معتقدند سنگی که جهان با آن بنا شده در اینجا بوده و همینجا بوده که ابراهیم میخواسته پسرش اسحاق را قربانی کند. یهودیهای بسیاری بر این باورند که قبهالصخره جایی است که قدسالاقداس قرار گرفته بوده. امروزه دیوار ندبه (یا دیوار غربی) نزدیکترین جا به قدسالاقداس است که یهودیها میتوانند در آن عبادت کنند. اداره دیوار بر عهده خاخامی است که به خاخام دیوار ندبه معروف است. هر سال میلیونها نفر از این دیوار بازدید میکنند. یهودیهای بسیاری هم از سراسر دنیا برای عبادت و نزدیکی با میراثشان به اینجا میآیند بهویژه در ایام مقدس مانند روش هشانا یا یومکیپور.[۱۷]
جغرافیا
این بخش به تمیزکاری نیاز دارد. محتویات این بخش ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشند یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کنند. |
اورشلیم در ۳۵ درجه و ۱۳ دقیقه طول شرقی و ۳۱ درجه و ۵۰ دقیقه عرض شمالی واقع شدهاست. این شهر بر روی کوههای یهودا، که مقسم آب بین دره اردن در شرق و دریای مدیترانه در غرب است، بر روی دو تپه صخرهای به ارتفاع ۷۵۰ متر از سطح دریا در میانه کوههای بیتایل (یا بیت ئیل) در شمال و حبرون یا الخلیل در جنوب، در فلات قدس و الخلیل واقع شدهاست. در جانب مغرب شهر دامنه کوههای یهودا گستردهاست و در جانب مشرق دشت یهودا که تا دریای مرده ادامه دارد. فاصله این شهراز کناره غربی کوههای یهودا ۱۵ تا ۱۶ کیلومتر و از کناره شرقی آن تنها ۲ کیلومتر است. بلندی ارتفاعات شمالی و جنوبی شهر به ۱۰۰۰ متر میرسد. چون بلندی شهر در میانه این دو ارتفاع کمتر از ایناست، شکل توپوگرافی این شهر به چیزی شبیه زین اسب بدل شدهاست. این وضعیت با شکل ساختشناختی کوههای یهودا، که همچون صخرهای یکپارچه و بدون درهاست آن را به دژی تبدیل کرده که بر ناحیه وسیعی در پیرامون خود اشراف دارد. فاصله این شهر از ساحل مدیترانه ۵۲ کیلومتر، و از دریای مرده ۲۲ کیلومتر، و ارتفاع آن از سطح دریای مرده (که سطح آن از دریاهای آزاد پائینتر است) حدود ۱۱۵۰ متر است. اورشلیم از عمان ۸۸ کیلومتر، از دمشق ۲۹۰ کیلومتر، از بیروت ۳۸۸ کیلومتر، و از قاهره ۵۲۸ کیلومتر فاصله دارد. این شهر در ملتقای راههای واصل بین شمال به جنوب و شرق به غرب در منطقه واقع شده و علاوه بر آن که از طریق راههای زمینی به شهرهایالخلیل، بیتلحم، رامالله و نابلوس میپیوندد، از طریق خط آهن نیز با تلآویو و یافا در ساحل مدیترانه مربوط است. فرودگاه قلندیه در بخش شمالی نیز ارتباط این شهر را با جهان خارج برقرار میکند.
حصار اورشلیم
حصار شهر اورشلیم گرداگرد شهر کهن را فراگرفتهاست.
این حصار دارای دروازههای است با نامهای زیر:
وضعیت حقوقی
وضعیت اورشلیم یکی از مهمترین موضوعات در مناقشه اسرائیل و فلسطین بودهاست، در سال ۱۹۴۷ قطعنامه ۱۸۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد حکومت آینده فلسطین مقرر کرد تا این شهر برای یک دوره ده ساله تحت کنترل هیچکدام از دو کشور فلسطین و اسرائیل قرار نگیرد و با یک رژیم ویژه بینالمللی با نظارت سازمان ملل متحد اداره شود. اما این طرح هیچگاه اجرایی نشد. با پایان جنگ ۱۹۴۸ بخش غربی شهر به تصرف اسرائیل و بخش شرقی به تصرف اردن درآمد و اسرائیل در جنگ شش روزه بخش شرقی را نیز تصرف کرد.[۱۸] جامعه جهانی حضور اسرائیل در بیتالمقدس شرقی و بخشهای دیگر کرانه باختری رود اردن را «اشغال نظامی» میداند و به همین دلیل هم با ساخت شهرکهای یهودی نشین در این مناطق مخالف است.[۱]
در ۳۱ ژوئیه ۱۹۸۰ با تأیید کنست پایتختی اورشلیم طبق مرزهای تعیین شده توسط دولت اسراییل در سال ۱۹۶۷، به یک اصل قانونی در حقوق اسراییل تبدیل شد.[۱۹] در پاسخ شورای امنیت سازمان ملل متحد طی قطعنامهٔ ۴۷۸ در همان سال اسراییل را برای اتخاذ این قانون سرزنش کرد، و تأکید کرد که این مخالف قانونهای بینالمللی است، و از اطلاق پذیری کنوانسیون ۱۹۴۹ ژنو بر بخش غربی اورشلیم جلوگیری نخواهد کرد، زیرا این شهر جزء فرمانداری اورشلیم تحت قدرت ملی فلسطین پنداشته میشود.[۲۰] سازمان آزادی بخش فلسطین مرکزی را در بخش شرقی اورشلیم اداره میکرد که به دستور وزارت کشور اسراییل بسته شد.[۲۱]
دونالد ترامپ ریاست جمهوری آمریکا در تاریخ ۶ دسامبر ۲۰۱۷ میلادی با توجه به مصوبهٔ سال ۱۹۹۵ کنگره ایالات متحده دربارهٔ انتقال سفارت این کشور به اورشلیم، دستور اجرایی شدن این مصوبه را صادر کرد و این شهر را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت.[۲۲]
مراکز آموزشی
دانشگاه عبری اورشلیم بر بالای تپهای به نام کوه اسکوپوس قرار دارد. این دانشگاه، یکی از برترین دانشگاههای اسرائیل است.[۲۳]
مرکز درمانی هداسا، از بیمارستانهای دانشگاهی اسرائیل و یکی از برترین بیمارستانهای اسرائیل است که بر بلندیهای کوه اسکوپوس در اورشلیم واقع شدهاست.
دانشگاه قدس نیز دانشگاهی فلسطینی است که در قسمت شرقی شهر اورشلیم واقع شدهاست.
کتابخانه ملی اسرائیل با ۵ میلیون نسخه دارایی، مالک بزرگترین کتابخانه جهان به زبان عبری[۲۴] نیز در شهر اورشلیم واقع شدهاست.
جستارهای وابسته
- بناهای با اهمیت مذهبی اورشلیم
- نامهای دیگر اورشلیم
- دانشگاه عبری اورشلیم
- کتابخانه ملی اسرائیل
- نام بیتالمقدس در متون کهن فارسی
- یوم یروشالاییم یا روز اورشلیم
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ BBC فارسی - جهان - محمود عباس: بازدید از مسجد الاقصی مجاز است
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ چرنوفسکی، اریکا (۲۸ آبان ۱۳۹۳). «چرا بیتالمقدس اینقدر مهم است؟». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ طبریه، وزارت مهاجرت اسرائیل
- ↑ مکنزی، فرهنگ کوچک زبان پهلوی ←اورشلیم؛ مینوی خرد صفحهٔ؟
- ↑ لغتنامه دهخدا←بیتالمقدس؛ مستوفی، «مقالهٔ سوم»، نزهةالقلوب؛ ۵۲. مجملالتواریخ والقصص، ۴۱؛ ابوریحان بیرونی، التفهیم ۲۴۷
- ↑ برای نمونه: مستوفی، «مقالهٔ سوم»، نزهةالقلوب، ۵۲
- ↑ مجملالتواریخ ۴۱
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ تاریخ بلعمی، ۳۴۳
- ↑ چنانکه سعدی در بحر متقارب میگوید: «چو بیتالمقدّس درون پر قباب / رها کرده دیوار بیرون خراب». یا نظامی در همان بحر گوید: «چو از قدسیان این حکایت شنید / عنان سوی بیتالمقدّس کشید». خاقانی در بحر هزج میگوید: «که بهر دیدن بیتالمقدّس / مرا فرمان بخواه از شاه دنیا».
- ↑ شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، نشر Bibliotheca Persica، نیویورک، جلد اول، صفحهٔ ۷۴
- ↑ האתר הרשמי של עיריית ירושלים
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ بیتالمقدس، شهری در آستانه انفجار بیبیسی فارسی، ۲۰ آبان ۱۳۹۳
- ↑ "Meaning, origin and etymology of the name Jerusalem" (به انگلیسی). وبگاه رسمی. Retrieved مرداد 1388.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
(help) - ↑ Lynfield, Ben (۲۲ اکتبر ۲۰۱۳). "Why Jerusalem's new mayor will only be able to count on one half of the city" (به انگلیسی). independent. Retrieved 25 October 2013.
- ↑ اتوبوسهای زنانه مردانه در اورشلیم (دویچه وله فارسی)
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ چرا بیتالمقدس اینقدر مهم است؟ بیبیسی فارسی، ۲۸ آبان ۱۳۹۳
- ↑ شهر ادیان (وزارت امور خارجه اسرائیل)
- ↑ Basic Law- Jerusalem- Capital of Israel
- ↑ Security Council Resolutions 1980
- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Orient_House
- ↑ «ترامپ بیتالمقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت». ۶ دسامبر ۲۰۱۷. از پارامتر ناشناخته
|وبگاه=
صرف نظر شد (|وبگاه=
پیشنهاد میشود) (کمک) - ↑ «فهرست یکصد دانشگاه برتر جهان». مجله نیوزویک. ۱۳ اوت ۲۰۰۶. دریافتشده در ۲۰۰۷/ژوئن/۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Jewish National & University Library History
منابع
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای اورشلیم دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اورشلیم موجود است. |
- بیرونی، ابوریحان (۱۳۸۶)، التفهیم لاوائل صناعة التنجیم، به کوشش به تصحیح و مقدمهٔ جلالالدین همایی.، تهران: نشر هما، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۱۷۱-۳۱-۲ پارامتر
|چاپ=
اضافه است (کمک) - طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۵)، تاریخ الرسل و الملوک [تاریخ بلعمی]، ترجمهٔ ابوعلی بلعمی، به کوشش با تکملهٔ ابوعلی بلعمی و تصحیح محمدتقی بهار و کوشش محمد پروین گنابادی.، تهران: زوّار، شابک ۹۶۴-۴۰۱-۰۹۴-۹ پارامتر
|چاپ=
اضافه است (کمک) - مجمل التواریخ و القصص، به کوشش به تصحیح محمدتقی بهار.، تهران: دنیای کتاب، ۱۳۸۱، شابک ۹۶۴-۵۸۷۰-۷۳-۹
- مستوفی، حمدالله (۱۳۸۱)، نزهةالقلوب (مقالهٔ سوم)، به کوشش به کوشش محمد دبیرسیاقی.، قزوین: حدیث امروز، شابک ۹۶۴-۷۵۳۶-۱۷-۸ پارامتر
|چاپ=
اضافه است (کمک) - مکنزی، دیوید نیل. فرهنگ کوچک زبان پهلوی. ترجمه مهشید میرفخرایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ۱۳۷۹.
- اورشلیم
- استان اورشلیم
- استان قدس
- بنیانگذاریها در هزاره پنجم (پیش از میلاد)
- پایتخت فرهنگ عرب
- پایتختهای آسیا
- پایتختهای فلسطین
- تاریخ اسلام
- تاریخ مسیحیت
- جوامع تاریخی یهودیت
- خشکی اسرائیل
- سرزمینهای مورد مناقشه در آسیا
- شهرهای استان اورشلیم
- شهرهای اسرائیل
- شهرهای تورات
- شهرهای فلسطین
- شهرهای مقدس
- شهرهای مقدس یهودیان
- محلههای اورشلیم
- مکانهای مقدس اسلامی
- مکانهای مقدس یهودی
- نزاع اسرائیل و فلسطین
- نزاع اسرائیل و فلسطین در اورشلیم
- هلال حاصلخیز