قائم آل محمد
قائم (به عربی: القائم) در لغت به معنای برخاسته است. مسلمانان -هم‌چون پیروان بسیاری ادیان باورمند به کتاب آسمانی- باور دارند که در آخرالزمان فردی قیام (ظهور) می‌کند و همه جهان را از عدل و داد پر می‌کند.
اهل تسنن و تشیع مهدی را شخصی از تبار پیامبر اسلام می‌دانند که در آخرالزمان قیام خواهدکرد و زمین را هنگامی که پر از ظلم شده باشد از عدالت و نور خدا پر خواهد کرد.[۱][۲]
در زمان جعفر صادق امام ششم، برخی شیعیان او را قائم دانستند ولی ایشان گفت قائم منتظر نیست و او ظهور خواهد کرد. امروزه بیشتر شیعیان قائم را امام دوازدهم، حجة بن الحسن العسکری می‌دانند و منتظر ظهور او هستند.[۳]
آنان باور دارند او در سال ۲۵۵ هجری زاده شده و به غیبت رفته ولی عمر بسیار طولانی دارد و همچنان زنده‌است؛ ایشان باور دارند آن امام در آخرالزمان ظهور خواهدکرد. در روایات شیعیان این لقب رواج فراوانی دارد.[نیازمند منبع]
برخی از پژوهشگران روایاتی را که از پیامبر در شناساندن مهدی با اسم و رسم مشخص از نوادگان حسین آمده‌است، جعلی و متاخر می‌دانند؛ زیرا که در زمان جعفر صادق امام ششم، شیعیان او را قائم دانستند؛ هر چند او گفت قائم منتظر نیست و قائم ظهور خواهد کرد. پس در آن زمان اندیشه این که قائم کیست و چه خصوصیاتی دارد، هنوز بین شیعیان نسج نگرفته‌بوده‌است.[نیازمند منبع]
دلایل شیعه در وجه صدور لقب[ویرایش]
- امام ششم شیعیان در گفتاری می‌گوید: او به دلیل قیام به حقش قائم نامیده شده‌است.[۴]
- در گفتاری صقر بنِ دلف از محمد بن علی امام نهم شیعیان شوند این نامگذاری را می‌پرسد و او در پاسخ می‌گوید: «چون او پس از فراموش شدن نامش و ارتداد بیشتر کسانی که به او باور دارند قیام می‌کند.»[۵]
- ابوحمزه ثمالی می‌گوید: «از ابوجعفر محمد بن علی (امام پنجم شیعیان) پرسیدم: «ای فرزند رسول خدا! آیا همه شما قائم و به پا دارنده حق نیستید؟» فرمود: «بلی.» عرض کردم: «چرا قائم را قائم نامیده‌اند؟» فرمود: «هنگامی که جد من، حسین شهید شد، فرشتگان به درگاه خداوند ضجه و ناله نموده، نزد او شکایت کردند!... پس خداوند امامان از فرزندان حسین را به آنان نشان داد و فرشتگان از دیدن آنان خوشحال شدند. در آن هنگام، دیدند که یکی از ایشان ایستاده و نماز می‌خواند. پس خداوند فرمود: به وسیله این قائم [= ایستاده] از آنان[= قاتلان حسین] انتقام خواهم گرفت.»[۶]
امام هشتم شیعیان به هنگام بیان این لقب امام دوازدهم از جای برمی‌خاسته و دست بر سر می‌نهاده و می‌گفت: «اللهم عجل فرجه و مخرجه وانصرنا به نصرا عزیزا.»[۷] از این رو شیعیان به پیروی از امام هشتم خویش به هنگام بیان این لقب از جای برخاسته و ادای احترام می‌نمایند.
منابع[ویرایش]
- ↑ دیدگاه اهل سنت نسبت به امام زمان (عج) چیست؟ پرسمان
- ↑ ظهور منجی از باور‌های مهم اهل سنت است خبرگزاری صدا و سیما
- ↑ مکتب در فرایند تکامل
- ↑ رَوَی مُحَمَّدُ بْنُ عَجْلَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ … سُمِّیَ الْقَائِمَ لِقِیَامِهِ بِالْحَقِّ. بحارالانوار، ج۵۱، ص۳۰، ح۷.
- ↑ ... لِمَ سُمِّیَ الْقَائِمَ قَالَ لِأَنَّهُ یَقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِکْرِهِ وَ ارْتِدَادِ أَکْثَرِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ…، محمد باقر مجلسی، بحارالاانوار ج۵۱، ص۳۰ و همچنین شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه ج۲، باب ۳۶ ح۳.
- ↑ عنِ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ الْبَاقِرَ … فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَلَسْتُمْ کُلُّکُمْ قَائِمِینَ بِالْحَقِّ قَالَ بَلَی قُلْتُ فَلِمَ سُمِّیَ الْقَائِمُ قَائِماً قَالَ لَمَّا قُتِلَ جَدِّیَ الْحُسَیْنُ ع ضَجَّتِ الْمَلَائِکَةُ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِالْبُکَاءِ وَ النَّحِیبِ … ثُمَّ کَشَفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنِ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ ع لِلْمَلَائِکَةِ فَسُرَّتِ الْمَلَائِکَةُ بِذَلِکَ فَإِذَا أَحَدُهُمْ قَائِمٌ یُصَلِّی فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِذَلِکَ الْقَائِمِ أَنْتَقِمُ مِنْهُمْ. بحارالانوار، ج۳۷، ص ۲۹۴، ح۸
- ↑ محمد لک علی‌آبادی، عزیز آل یاسین، طاووس بهشت، ۱۳۷۹، به نقل از کتاب منتهی الامال
منابع شیعی برای مطالعه بیشتر در این زمینه[ویرایش]
- مکتب قائم آل محمد بایگانی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، پایگاه معارف اهل بیت
- لطف‌الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، قم: موسسه السیده المعصومه
- غلامحسین تاجری‌نسب (۱۳۸۷)، فرجام‌شناسی حیات انسان (ریشه و پیشینه و اساس دینی مهدویت)، تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر
- سیّد ثامر هاشم العمیدی (۱۳۸۷)، در انتظار ققنوس (کاوشی در قلمرو موعودشناسی و مهدی باوری)، ترجمهٔ مهدی علیزاده، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نسخه PDF بخش اول: موعودشناسی، پایگاه تراث؛ متن کامل کتاب، مرکز تعلیمات اسلامی واشینگتن.
- مأخذشناسی «حضرت مهدی»، پایگاه حوزه.
- سید هاشم بحرانی، المحجة فیما نزل فی القائم الحجّة
- محمدباقر مجلسی، مهدی موعود (بحار الانوار، جلد ۱۳)، ترجمهٔ علی دوانی، دارالکتب الاسلامیه
| زندگی |  | |
|---|---|---|
| نام‌ها |
| |
| نواب اربعه | ||
| مکان‌ها |
مرتبط با ظهور: وادی یابس • بیت‌المقدس • بیداء • وادی‌السلام • مسجد حله | |
| زیارات | ||
| نشانه‌های ظهور | ||
| آثار مرتبط | ||
| موعود در دیگر ادیان | ||
| شخصیت‌های ظهور |
| |
| مدّعیان مهدویت (متمهدی) | ||
| سایر مدعیان | مدعیان نیابت: ابومحمد شریعی • احمد بن هلال کرخی • احمدالحسن • شلمغانی مدعیان شخصیت‌های ظهور: احمدالحسن | |
| فرقه‌ها | ||
| مفاهیم وابسته | ||