غزوه خیبر

غزوه خیبر
بخشی از جنگ‌های محمد
علی، مرحب را می‌کشد.
تاریخ ۶۲۹ مکان خیبر نتیجه مسلمانان پیروز شدند.
طرفین درگیر
ارتش اسلام	یهودیان خیبر
فرماندهان و رهبران
محمد (پیامبر اسلام) علی بن ابی‌طالب	الحارث بن أبی زینب † مرحب بن أبی زینب†
قوا
۱٬۶۰۰	خیبر ۱۰٬۰۰۰ بنی قطفان ۴٬۰۰۰
تلفات
کمتر از ۲۰ نفر کشته شدند. ۵۰ نفر نیز زخمی شدند.	۹۳نفر کشته شدند.

غزوه خیبر به جنگ میان مسلمانان در زمان محمد (پیامبر اسلام) و یهودیان خیبر گفته می‌شود که به پیروزی مسلمانان سرانجامید.

دلایل شروع جنگ

پس از بر قراری صلح حدیبیه محمد (پیامبر اسلام) از جانب قریش خیالش راحت شد و از این رو تصمیم گرفت که یهودیان و قبایل نجد را سرکوب نماید تا امنیت و آرامش را بیش از پیش در جامعه اسلامی برگرداند. در این میان خیبر مرکز آشوبهای نظامی و تحریکات و جنگ‌افروزی‌ها علیه مسلمانان بود پس از صلح حدیبیه وی تمام ماه «ذی الحجة»، و مقداری از «محرّم» سال هفتم هجری را در «مدینه» توقف کرد، سپس با حدود یک هزار و چهارصد نفر از یارانش که در «حدیبیه» شرکت کرده بودند، به سوی «خیبر» حرکت کرد.

پیش از جنگ

پیش از شروع جنگ محمد سباع بن عرفطه را جانشین خود کرد و به سوی خیبر حرکت کرد. وی به سمت وادی حرکت کرد و با این کار راه پیوند میان یهودیان و قبیلهٔ غطفان که همپیمانان خیبریان بودند را قطع کرد. قبیله غطفان با شنیدن خبر لشکرکشی مسلمانان، برای کمک به یهودیان خیبر آماده شدند ولی از ترس اینکه لشکر اسلام در غیابشان به خانه و دیارشان حمله کند و زن و بچه‌هایشان را به اسارت ببرند به خانه‌های خود بازگشته دست از کمک یهودیان برداشتند.

قلعه‌های خیبر

خیبر در زبان عبری به معنای قلعه‌است و چون این منطقه بواسطه این قلعه‌های هفتگانه دربر گرفته شده بود به آن خیبر می‌گفتند. منطقه خیبر در ۸ منزلی شمال مدینه واقع شده و سرزمینی بود که هفت قلعه و مزارع و درخت‌های نخل بسیاری داشت.

خیبر از دو بخش تشکیل می‌شد:

• بخش اول پنج قلعه بزرگ را شامل می‌شد: ناعم، صعب بن معاذ، زبیر، ابیّ و نزار. سه قلعه اول در منطقهای به نام نطاة و دو قلعه دیگر در منطقهای به نام شقّ قرار داشتند.
• بخش دوم معروف به کتیبه دارای سه قلعه مستحکم بود قموص، وطیح، سلالم، علاوه بر این قلعه‌ها در خیبر قلعه‌های کوچکتری نیز وجود داشتند که به اهمیت قلعه‌های ذکر شده نبودند.

پیروزی مسلمانان

قلعه‌های هفتگانه خیبر دارای برج‌های بلندی بود که تیراندازان از آنجا به پیرامون قلعه اشراف کامل داشتند و تلاش مسلمانان برای تخریب دروازه ورود به قلعه توسط کمانداران ناکام گذاشته می‌شد. سرانجام پس از کشته شدن تعدادی از مسلمین به دست تیراندازان، علی بن ابی‌طالب به درب خیبر هجوم برد و در قلعه را با زور و بازوی خود از جای درآورد و مسلمانان وارد قلعه شدند و آنجا را به تسخیر خود درآوردند.

پس از جنگ

پس از آن که تمام قلعه های یهودیان، توسط مسلمانان فتح شد، اهل قریه ای به نام فدک، نزد محمد آمدند و از وی خواهش کردند که از کشتن آنها صرف نظر کند و فقط تبعیدشان کند، محمد پذیرفت و لشکری به سوی فدک نفرستاد و فدک بدون جنگ نصیب محمد شد، وی هم آن را به دخترش فاطمه بخشید.

جستارهای وابسته

• خیبر
• علی بن ابی طالب