بندر بوشهر
بندر بوشهر بوشهر | |
---|---|
به ترتیب: نمای هوایی بوشهر، نیروگاه اتمی بوشهر، شرکت کشتی سازی و سکوسازی ایران صدرا، نمای هوایی گمرک بوشهر، عمارت ملک
![]() نشانوارهٔ شهرداری بندر بوشهر | |
کشور | ![]() |
استان | بوشهر |
شهرستان | بوشهر |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | سیگار برگ[۱] |
نام(های) پیشین | لیان، راماردشیر، بُخت اردشیر، ابوشهر، ریشهر،[۲] ریضهر، کرسونئوس، بندر نادریه[۳] |
سال شهرشدن | ۱۳۰۱[۴] |
مردم | |
جمعیت | ۲۲۳٬۵۰۴ نفر (سال ۹۵)[۵] |
رشد جمعیت | ۱٫۴ درصد |
تراکم جمعیت | ۳۶٫۹ نفر بر کیلومتر مربع |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۵۰۰۰ هکتار[۶] |
ارتفاع | ۱۸ متر[۲] |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۲۵ درجهٔ سانتیگراد[۷] |
میانگین بارش سالانه | ۲۵۹٫۲ میلیمتر[۸] |
روزهای یخبندان سالانه | ۰ روز[۷] |
اطلاعات شهری | |
شهردار | حسین حیدری[۹] |
تأسیس شهرداری | ۱۲۹۰ هجری شمسی[۱۰] |
رهآورد | ماهی، میگو، گلیم، قالی، مسقطی، حصیر |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۷ |
وبگاه | |
شناسهٔ ملی خودرو | ![]() |
بوشِهْر ( آوا) از شهرهای بندری ایران است که مرکز استان بوشهر و شهرستان بوشهر میباشد. بوشهر در سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۲۲۳٬۵۰۴ نفر جمعیت داشتهاست که بدین ترتیب پرجمیتترین شهر استان بوشهر و سومین شهر پرجمعیت جنوب ایران بهشمار میرود. این شهر که در واقع به صورت یک شبه جزیره در بخش مرکزی شهرستان بوشهر قرار دارد، فقط از سمت شرق با خشکی ارتباط دارد. بوشهر ۱۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دارای آب و هوای نیمه بیابانی گرم است.
بوشهر قدمتی حدود ۵ هزار سال دارد و از مراکز مهم در حکومتهای مختلف اعم از عیلامی، ساسانی، و افشاریان بودهاست. در دوره خلیفه دوم (عمر)، ریشهر (بوشهر قدیم) توسط مسلمانان در جنگی به نام «وقعه ریشهر» فتح شد. بوشهر کنونی توسط «ابومهیری» که پسر «شیخ ناصرخان آل مذکور» بود، در سال ۱۱۱۴ ه.ش ایجاد شد. به دلیل اهمیت زیاد این شهر در سدههای گذشته، اقدامات زیادی برای اولین بار در بوشهر انجام شد. بعنوان نمونه اولین چاپخانه سنگی، صنایع برق، یخ سازی، و اولین خط تلگراف در بوشهر راهاندازی شد.
نام بوشهر در کتابها و اسناد تاریخی، تحت نامهای مختلفی نظیر «رام اردشیر»، «ابوشهر»، «بُخت اردشیر»، «لیان»، و «ریشهر» به ثبت رسیدهاست.
بیشتر مردم بوشهر به زبان فارسی با گویش بوشهری تکلم میکنند. بندر بوشهر به خاطر عواملی مانند صیادی (شیلات)، وجود نیروگاه اتمی، کشتیسازی و صادرات از این بندر رونق اقتصادی گرفتهاست.
۱۸ اسفند سالروز تأسیس مدرسه سعادت، روز بوشهر نام گرفتهاست.
نام بوشهر
در گذشته نامهای گوناگونی برای تمدن و شهر بوشهر فعلی وجود داشتهاست که قدیمیترین نام اعلام شده «لیان» است. براساس حفاریهای باستانشناسی موریس پزار (باستانشناس فرانسوی) در سال ۱۹۱۳ میلادی که در مناطق گل پیل، امامزاده، و سبزآباد انجام شد، حدس زده شد که در دوره عیلامیان به این شبه جزیره لیان گفته میشدهاست. به گفته برخی از محققان بوشهری، کلمه لیان یک واژه بابلی و به معنای «آفتاب درخشان» است.[۱۱] همچنین در دیگر دورانها نامهایی همچون «ریشهر»، «ریواردشیر»، «بوخت اردشیر»، «رام اردشیر»، و «رامش اردشیر» را به بوشهر نسبت دادهاند. در برخی منابع گفته شده که بوشهر تصحیف و تحریف شده «بخت اردشیر» به معنی «شهر رهایی» و همان شهری است که اردشیر بابکان در آن رهایی یافتهاست. در برخی اسناد قدیمی عربی، این شهر را «البوشهر» نامیدهاند که کوتاه شده آن «ابوشهر» است.[۱۲] از نامهای دیگری که به این شهر نسبت دادهاند میتوان به «رامشهر»، «انطاکیه»، و «بندر نادری» اشاره کرد.[۱۳] در عصر هخامنشی از تمدنهای بزرگ در ایران تمدن لیان بودهاست که برخی به اشتباه نام آن را از نامهای بوشهر میدانند. هماکنون نام خیابانی در بازار بوشهر به همین نام است طبق آثار کشف شده در منطقه باستانی هلیله و ریشهر نام این سرزمین ژرمانسیکا بودهاست. همچنین در آثار باستانی شوش از این بندر نام برده شدهاست. در زمان اسکندر نام آن به موزامبری تغییر یافت.[۱۴]
نقشه محدوده بوشهر در قسمتی از نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه. در این نقشه نام بندر بوشهر به انگلیسی: bender buschehr ذکر شدهاست
نقشه منتشر شده در سال ۱۸۶۲ از خلیج فارس که در آن از بوشهر با نام ابوشهر یاد شدهاست
یک نقشه که توسط یک مجارستانی (یانوس اردودی) در ۱۸۹۰ ایجاد و منتشر شده. در این نقشه فقط نام بوشهر (با نام ابوشهر) و شیراز در جنوب کشور دیده میشود
پیشینه
قبل از اسلام
براساس کشفیات، بوشهر قدمتی در حدود ۵ هزار سال دارد. در حدود ۳ هزار سال قبل از میلاد، بوشهر یکی از مراکز مهم حکومت عیلام بودهاست که به آن «لیان» میگفتند. ویرانههای این شهر در ۱۱ کیلومتری شهر بوشهر قرار دارد. علت اشغال لیان توسط عیلامیها این بود که این بندر میتوانست برایشان یک پایگاه دریایی مهم باشد. به همین دلیل «شاه انشان و شوش» سعی میکردهاند تا این منطقه را به تصرف خود درآورند.[۳] گفته شده که بوشهر توسط اردشیر بابکان (ساسانی) ایجاد شدهاست که به آن «بخت اردشیر» میگفتهاند. این بندر برای حکومت ساسانی از اهمیت زیادی برخوردار بود بطوری که کالاها از این شهر به کازرون و شیراز فرستاده میشدهاست.[۱۵] هماکنون ویرانههای این شهر در ۸ کیلومتری شهر بوشهر قرار دارد و به آن «ریشهر» گفته میشود. عربها این شهر را «ریضهر» و یونانیان آن را «کرسونئوس» مینامیدند.[۳]
بعد از اسلام
در زمان خلیفه دوم (عمر)، بوشهر که ریشهر نامیده میشد، فتح شد. البته این فتح با سختی زیادی بدست آمد به طوری که جنگ بین لشکر ایران و اعراب در این منطقه به «وقعه ریشهر» و یکی از ایام العرب نامیده شد. خود اعراب سختی این جنگ را برابر با جنگ قادسیه میشمارند. در بین جغرافی دانان، اولین کسی که از بوشهر نام برده، یاقوت حموی است. او از این شهر با نام «بوشر» یاد کردهاست.[۳]
در سال ۱۷۳۵ میلادی، نادرشاه افشار جهت تأمین امنیت در خلیج فارس و ایجاد ارتباط جزایر با کرانههای خلیج فارس، لطیف خان دشتستانی را حاکم کل بندرها، کرانهها، جزایر، دشتستان، و شولستان انتخاب کرد تا یک نیروی دریایی ایجاد کند. لطیف خان شهر بوشهر کنونی که آبادی ساده ای بود، منتقل و به عنوان محل فرماندهی خود تعیین کرد. سپس نام آن را «بندر نادریه» گذاشت که البته بعد از نادرشاه به بوشهر مشهور شد. در دوره افشاریان به هلندیها آزادی بازرگانی و ساخت خانه در بوشهر اعطا شد.[۳][۱۶]
بوشهر فعلی حدود ۳۰۰ سال قدمت دارد و توسط «ابومهیری» در سال ۱۱۱۴ هجری شمسی ایجاد شد تا محلی برای تأسیس نیروی دریایی نادرشاه باشد. ابومهیری پسر «شیخ ناصرخان آل مذکور» (ناخداباشی کشتیهای نادرشاه و بنیانگذار خاندان «آل مذکور» است.[۱۷][۱۸] به دلیل رونق زیاد بندر بوشهر که رقیب مهمی برای بندر بصره بود، «حاج محمد شفیع» اجازه چاپ و نشر اسکناس برای بوشهر را بدست آورد که تا تأسیس بانک شاهی در بوشهر برقرار بود. به دلیل رونق و موقعیت خاص این بندر، نمایندگی شرکتهای تجاری و کنسولگری دولتهای خارجی شامل بریتانیا، آلمان، روسیه، عثمانی در این بندر وجود داشتهاست.[۱۹] به دلیل همین اهمیت بوشهر، این شهر و منطقه تاکنون دوبار به اشغال بریتانیا درآمده است.[۲۰] از طرف دیگر، موقعیت خاص و رونق این بندر باعث شده بود تا این شهر در برخی موارد به شهر اولینها شناخته شود. بعنوان مثال، بوشهر اولین شهری بود که چاپ سنگی در آن راه افتاد و به همین دلیل مردمان این منطقه نیز جزو اولین مردمان کشور بودند که با نشریات و مجلات آشنا شدند. از اولین نشریات بوشهر میتوان به مظفری، خلیج فارس، و ندای جنوب اشاره کرد. همچنین مردم بوشهر در صنایع برق و یخ سازی نیز پیشرو بودهاند.[۱۹] اولین خط تلگراف ایران در بوشهر کشیده شد که ایران را به هندوستان و اروپا متصل میکرد.[۲۱]
بوشهر به دلیل موقعیت بندری همیشه برای بازرگانان دنیا مهم بودهاست بهطوری که حتی نظر کمپانیهای هند شرقی انگلیسی، فرانسه و هند شرقی هلند را به خود جلب کردهاست. در زمان ناصرالدینشاه، بوشهر به شکل بندری آزاد بودهاست و واردات بسیاری از محصولات از این گمرک تعرفه گمرکی نداشتهاست.[۲۲] برای نمونه از شرکتهای قدیمی تجاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:[۲۳]
- شرکت هاتس و پسران (دارای دو شعبه در لندن و بوشهر)
- شرکت موییر توییدی (یک شرکت بریتانیایی)
- شرکت گری پل (یک شرکت بریتانیایی)
- شرکت دیوید ساسون (یک شرکت یهودی که در بوشهر و اصفهان شعبه داشت)
وغیره
از شرکتهای کشتیرانی قدیمی در بوشهر میتوان به موارد زیر نام برد:[۲۴]
- کمپانی حاج ابوالقاسم بوشهری
- کمپانی کشتیرانی جهازات هند انگلیسی
- کمپانی کشتیرانی جهازات خلیج فارس
- کمپانی خط هامبورگ و آمریکا
- کمپانی روسی کشتیرانی و تجار
وغیره
قسمت ساحلی بافت قدیم بوشهر در سال ۱۳۷۸ با شماره ۲۳۶۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. تقریباً تمامی این نواحی قدیمی و مربوط به دوره حکومتهای پیشین میباشند.[۱۹]
تصویر هوایی از بوشهر در سال ۱۳۰۳ اثر والتر میتلهولتسر
تصویر هوایی دیگری از بوشهر در سال ۱۳۰۳ اثر والتر میتلهولتسر
تصویر از ساحل شهر بوشهر در سال ۱۳۰۳ اثر والتر میتلهولتسر
تصویر از یک قریه کوچک نزدیک شهر بوشهر در سال ۱۳۰۳ که به احتمال زیاد اسکله جفره یا جلالی فعلی میباشد (اثر والتر میتلهولتسر)
تصویری از بندر بوشهر در دوره قاجار (اثر اوژن فلاندن)
جغرافیا
موقعیت
بوشهر در موقعیت جغرافیایی ۲۸ درجه و ۵۹ دقیقه و ۳ ثانیه، و عرض جغرافیایی ۵۰ درجه و ۵۱ دقیقه و ۱۵ ثانیه طول شرقی نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار دارد. طول این شبه جزیره حدود ۱۵ کیلومتر و عرض آن بین ۲ الی ۴ کیلومتر است. این شهر یا هم سطح دریا یا در برخی قسمتها پایینتر از سطح دریا قرار دارد. بوشهر فقط از سمت شرق به خشکی راه دارد که در این قسمت جاده ورودی به شهر به نام جاده شیراز-بوشهر قرار دارد.[۲۵]
![]() |
برازجان | بندر گناوه | جزیره خارگ | ![]() |
اهرم | ![]() |
خلیج فارس | ||
![]() ![]() | ||||
![]() | ||||
دلوار | خلیج فارس | خلیج فارس |
پوشش گیاهی
شهر بوشهر به دلیل موقعیت و خاک فقیر و شوری آن دارای پوشش گیاهی قابل توجهی نیست اما اخیراً کاشت نهال حرا در ساحل بوشهر آغاز شده و کمکم وضعیت پوشش گیاهی این شبه جزیره را تغییر خواهد داد.[۲۶]
آب و هوا
شهر بوشهر به دلایلی دارای آب و هوای گرم است که این دلایل عبارتند از: قرار گرفتن در عرضهای پایین جغرافیایی و ندیکی به مدار راس سرطلان، کمی ارتفاع نسبت به سطح دریا، کمبود پوشش گیاهی، قرار گرفتن در مسیر بادهای گرم عربستان، کمی بارش.[۲۱] طبق بررسیها متوسط دمای بوشهر ۲۵ درجه سانتیگراد[۷] و معدل حداکثر دما ۴۲ درجه سانتیگراد بودهاست. از ویژگیهای مهم آب و هوایی شهر بوشهر میتوان به پدیده شرجی اشاره کرد.[۲۷]
![]() ![]()
| |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مـــــه | ژوئـن | ژوئیـه | اوت | سپتامبر | اکتبـر | نوامبر | دسامبر | سـال
| |
گرمترین C° |
۲۵ | ۲۶ | ۳۶ | ۳۶ | ۴۰ | ۴۱ | ۴۲ | ۴۰ | ۴۰ | ۳۸ | ۳۶ | ۲۶ | ۴۲
|
میانگین گرمترینها C° |
۱۶ | ۱۸ | ۲۱ | ۲۶ | ۳۱ | ۳۳ | ۳۵ | ۳۵ | ۳۴ | ۳۰ | ۲۵ | ۱۹ | ۲۷
|
میانگین سردترینها C° |
۱۲ | ۱۳ | ۱۷ | ۲۱ | ۲۶ | ۲۹ | ۳۱ | ۳۱ | ۲۹ | ۲۵ | ۲۰ | ۱۵ | ۲۳
|
سردترین C° |
−۱ | ۲ | ۵ | ۲ | ۱۶ | ۱۳ | ۲۳ | ۲۲ | ۲۱ | ۱۱ | ۷ | ۶ | −۱
|
منبع: سایت ودربیس[۲۸] ۸ ژانویه ۲۰۱۳ |
فرهنگ و هنر
سینما، تئاتر، نگارخانه
سینماهای شهر بوشهر عبارتند از سینما بهمن (با سه سالن به نامهای فانوس، ساحل، و دریا)، کانون پرورش فکری کودکان، شهید آوینی، شهدای نیروگاه اتمی، و ولایت.[۲۹]
در حوزه تئاتر، بوشهر بعنوان یک شهر کوچک در میان ۵ کلانشهر ایران قرار گرفته که در آن جشنواره تئاتر فجر برگزار شدهاست. در شهر بوشهر ۳ سالن تئاتر وجود دارد که از این میان میتوان به سالنهای استاد صغیری با ظرفیت ۱۴۰ نفر و استاد امیری با ظرفیت ۸۰ نفر اشاره کرد.[۳۰]
در حال حاضر اولین نگارخانه تخصصی و استاندارد این شهر با نام نگارخانه سوره در سال ۱۳۹۷ در بوشهر افتتاح شد.[۳۱]
فرهنگسرا
در حال حاضر یک فرهنگسرا تحت مدیریت بخش خصوصی با نام شهید گنجی در شهر بوشهر وجود دارد.[۳۲]
کتابخانهها
۱۵ کتابخانه در شهر بوشهر موجود است که عبارتند از[۳۳] کتابخانه ملی ایران شعبه بوشهر، کتابخانه اداره کل بنادر و دریانوردی، کتابخانه اداره کل حفاظت محیط زیست، کتابخانه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، کتابخانه استانداری بوشهر، کتابخانه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، کتابخانه مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، کتابخانه شهید مطهری، کتابخانه بنیاد بینالمللی غدیر، کتابخانه سازمان قضایی نیروهای مسلح، کتابخانه بنیاد ایرانشناسی، کتابخانه مصلحیان (کتابخانه شبانهروزی)، کتابخانه مرکز تربیت معلم بنت الهدا صدر، کتابخانه پستی بوشهر، کتابخانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز شماره ۱ بوشهر، کتابخانه پژوهشکده میگوی کشور
روز ملی بوشهر
هماکنون ۱۸ اسفند ماه سالروز تأسیس مدرسه سعادت روز بوشهر نام گرفته شدهاست. هماکنون در مورد روز بوشهر نظراتی بر طبق این که ۱۲ شهریور ماه، سالروز شهادت رئیس علی دلواری روز بوشهر باشد بیان شدهاست.[۳۴]
شهروندان افتخاری
در سال ۱۳۹۱، همزمان روز بوشهر، احمد اقتداری، جغرافیدان و پدر مطالعات خلیجفارس، از سوی شهرداری این شهر به عنوان شهروند افتخاری بوشهر معرفی شد.[۳۵]
مردم
جمعیت
بوشهر پرجمیتترین شهر استان بوشهر و سومین شهر پرجمعیت جنوب ایران بهشمار میرود.[۳۶] طبق سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ جمعیت شهر بوشهر ۱۷۷۶۳۰ نفر و ۴۲۷۷۷ خانوار بودهاند. از این تعداد ۹۴۷۹۵ نفر مرد و بقیه یعنی ۸۲۸۳۵ نفر زن بودهاند. براساس آمار بیشترین تراکم ابتدا در مرکز شهر و سپس به ترتیب در محلات سنگی و بهمنی بودهاست.[۳۷] در سال ۱۳۹۵ طبق سرشماری نفوس و مسکن جمعیت بوشهر ۲۲۳۵۰۴ نفر و ۶۳۸۲۰ خانوار بودهاست. از این تعداد ۱۱۵۲۶۰ نفر مرد و ۱۰۸۲۴۴ نفر زن بودهاند.
مردان | سن | زنان |
---|---|---|
۳٬۸۱۲ | ۴٬۰۱۱ | |
۳٬۳۲۹ | ۲٬۷۹۱ | |
۴٬۱۷۸ | ۳٬۷۸۳ | |
۵٬۱۰۵ | ۴٬۶۲۳ | |
۷٬۱۳۶ | ۵٬۶۰۸ | |
۸٬۳۲۴ | ۷٬۰۵۹ | |
۱۱٬۵۴۴ | ۱۰٬۸۱۵ | |
۱۳٬۶۱۳ | ۱۳٬۸۰۵ | |
۱۱٬۶۳۶ | ۱۲٬۲۸۴ | |
۱۰٬۶۳۳ | ۹٬۴۵۱ | |
۸٬۳۷۲ | ۷٬۲۲۸ | |
۸٬۲۷۳ | ۸٬۰۹۹ | |
۹٬۶۷۰ | ۹٬۱۸۰ | |
۹٬۶۳۵ | ۹٬۵۰۷ |
اقوام
در تاریخ ۱۹۱۳ میلادی، ج.ج. لوریمر، سرکنسول انگلیس در بوشهر که جمعیت آن ۱۵ هزار نفر بود، قومیتهای موجود در شهر بوشهر را طبق جدول زیر اعلام کرد.
قوم | جمعیت (نفر) |
---|---|
بوشهریها | ۵۰۰۰ |
شنبدیها | ۲۵۰۰ |
کازرونیها | ۱۰۰۰ |
بهبهانیها | ۱۰۰۰ |
خنسیرها | ۳۰۰ |
شیرازیها | ۲۰۰ |
تنگستانیها | ۲۰۰ |
دوانیها | ۲۰۰ |
بحرینیهای عرب | ۲۰۰ |
دهدشتیها | ۱۵۰ |
دشتیها | ۱۰۰ |
صمفانیها | ۴۰ |
خراجیها | ۳۰ |
اصفهانیها | ۱۰ |
طهرانیها | ۱۰ |
لنگهایها | ۵ |
این جدول نشان میدهد که بیشترین قوم غالب در بوشهر از کدام بودهاست. طبق این جدول قومهای غالب به ترتیب خود بوشهریها، شنبدیها، کازرونیها، بهبهانیها، خنسیرها، شیرازیها، تنگستانیها، دوانیها، و بحرینیهای عرب بودهاند. پس میتوان گفت که نژاد مردم شهر بوشهر در اصل از این قومها بودهاست.[۳۹]
زبان
بوشهریها با گویش بوشهری صحبت میکنند.
اقتصاد
اقتصاد شهر بوشهر در اصل بسیار وابسته به دریا میباشد. صنایع دریایی مانند کشتی سازی و سکوسازی،[۴۰][۴۱] تجارت دریایی،[۴۲] و شیلات[۴۳] نقش مهمی در اقتصاد مردیم این شهر داشته و دارد. اما چند ده سال از تأسیس منطقه ویژه اقتصادی بوشهر[۴۴] و دو شهرک صنعتی[۴۵][۴۶] و یک ناحیه صنعتی دریائی بوشهر[۴۷] در کنار این شهر میگذرد و نقش این دو در اقتصاد مردم این شهر پررنگ تر شدهاست. جدای از اشتغال در محیطهای اداری، وجود چندین پایگاه نظامی (پایگاه ششم شکاری، منطقه دوم نیروی دریای سپاه،[۴۸] نیروی دریایی ارتش[۴۹](گردان تکاوران دریایی بوشهر)، نیروی هوافضای سپاه،[۵۰] پدافند هوایی شهید بوشهریان،[۵۱] و نیروی زمینی سپاه[۵۲][۵۳])، چندین نیروگاه اتمی و گازی از دیگر مواردی است که در ایجاد اشتغال و اقتصاد مردم نقش داشتهاست. از دیگر منابع درآمدی و اشتغال مردم بوشهر، میتوان به وجود مراکز تجاری و تفریحی در بوشهر اشاره کرد که هماکنون در حال افزایش میباشد.[۵۴]
ماهیهای صید شده که در شهر بوشهر فروخته میشوند
فروش میگو در شهر بوشهر
یک کشتی در حال ساخت در بوشهر سال ۱۳۰۳ (اثر والتر میتلهولتسر)
اسکله بوشهر و بارهای در اسکله برای بارگیری در سال ۱۳۰۳ (اثر والتر میتلهولتسر)
جاذبههای گردشگری
تاریخی

از اماکن تاریخی و دیدنی این شهر میتوان به مراکز مقابل اشاره نمود: ریشهر، آب انبار قوام، خانه قاضی، عمارت دهدشتی، مدرسه گلستان، بافت شهر بوشهر، عمارت کلاهفرنگی بوشهر، عمارت گلشن، کلیسای ارامنه گریگوری، گورستان مهاجمین انگلیسی، قبر جنرال، عمارت کوتی، مدرسه سعادت، عمارت ملک بوشهر، آرامگاه اصفهانی، معبد خدا دریا، کلیسای مسیح مقدس، قلعه هلندیها، کنیسه یهودیان، عمارت حاج رئیس
مذهبی
طبیعی

بوستانها
بوستانهای شهر بوشهر عبارتند از: مرجان، مروارید، لیان، خلیج فارس، شغاب
موزه
موزههای شهر بوشهر عبارتند از: باستانشناسی، مردمشناسی بوشهر، دریا و دریانوردی خلیج فارس، تاریخ طبیعی، تاریخ پزشکی خلیج فارس، موزه منطقه ای خلیج فارس (بزرگترین موزه جنوب ایران)،[۵۵] موزه تجارت دریایی خلیج فارس،[۵۶] دهدشتی
هتل و مراکز اقامتی
- هتل سیراف (رضا، سابق)؛ خیابان امام خمینی (سنگی)میگو خشک یکی از سوغاتیهای شهر بوشهر
- هتل دلوار، میدان رئیس علی دلواری
- هتل پرواز :خیابان ساحلی، روبروی پارک مرجان
- هتل آپارتمان آسمان: بوشهر. خیابان حافظ جنوبی
- هتل آپارتمان پاسارگاد: بوشهر. خیابان خمینی
- مهمانسرای ایران؛ خیابان صفوی
- مهمانسرای سعدی؛ خیابان حافظ
- مهمانسرای کسری؛ خیابان نادر
- مهمانسرای قصر طلائی؛ خیابان لیان
- هتل آپارتمان یاس؛ خیابان عاشوری
- هتل آپارتمان جزیره؛ کوی بندر
- هتل ورزش؛ خیابان ورزش
- هتل پلاس چهارراه کشتیرانی
نمایشگاه بینالمللی
شرکت نمایشگاههای بینالمللی شهر بوشهر در سال ۱۳۸۱ تشکیل گردید و هماکنون در کیلومتر ۴ جاده بوشهر-برازجان قرار دارد.[۵۷]
سوغات
از سوغاتهای شهر بوشهر میتوان به ماهی، میگو، گلیم، قالی، مسقطی، و حصیر اشاره کرد.
ترابری
فرودگاه

فرودگاه بینالمللی شهدای بوشهر در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی ایجاد شد که در حال حاضر یک قرن از تأسیس آن میگذرد.[۵۸] در گذشته، این فرودگاه یکی از دو قطب اصلی فرودگاهی کشور بودهاست به طوری که اولین میزبان خطوط هوایی بزرگ و مهم دنیا همچون بریتیش ایرویز انگلستان و کی ال ام هلند در ایران بودهاست. گفته شده که اولین محموله هواپیماهای خریداری شده برای ارتش شاهنشاهی ایران در سال ۱۳۰۳ هجری شمسی در بندر بوشهر تحویل و از این فرودگاه به دیگر نقاط کشور فرستاده شدهاست.[۵۹]در سال ۱۹۱۹ میلادی اولین پرواز بین اروپا و هندوستان راه اندازی شد که در فرودگاه بینالمللی بوشهر جهت سوختگیری و سرویس، نشست و برخاست داشت و همچنین از اولین پروازهایی بود که از آسمان ایران استفاده میکرد. این فرودگاه به دلیل امکانات و تجهیزات، و سامانههای پیشرفته ناوبری هوایی از توان بسیار بالایی برخوردار است.[۵۸] در حال حاضر کار مطالعات احداث فرودگاه جدید بوشهر تمام شدهاست[۶۰] و قرار است این فرودگاه در ۲۵ کیلومتری بندر بوشهر (بین چغادک و احمدی) با ۴۲۵۰ هکتار وسعت ایجاد گردد.[۶۱]
پروازهای بینالمللی فرودگاه بوشهر به عراق، سوریه، عربستان سعودی و کشورهای حوزهٔ خلیج فارس چون امارات متحده عربی صورت میپذیرد.
پروازهای داخلی فرودگاه بوشهر هماکنون به تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، خارگ، تبریز، رشت، بندرعباس، کیش انجام میشود.[۶۲]
مسافری و گردشگری دریایی
بوشهر دارای یک پایانه بینالمللی مسافری و گردشگری دریایی میباشد که برای مسیر خارگ-بوشهر نیز مورد استفاده قرار میگیرد.[۶۳] همچنین مسئولین استان هنوز در حال پیگیری برای برقراری خط کشتیرانی بوشهر-قطر هستند اما هنوز این امر محقق نشدهاست.[۶۴]
راهآهن
در حدود سال ۱۲۹۸ هجری شمسی، انگلیسیها با استفاده از هندوها بین بوشهر و برازجان یک خط ریلی ایجاد کردند تا از آن جهت مقاصد نظامی استفاده کنند. انگلیسیها به شهرداری بوشهر پیشنهاد فروش این خط ریلی را دادند اما چون شهرداری توانایی خرید آن را نداشت پس مصالح خط ریلی را جمع کرده و به بصره میبرند.[۶۵]
بعد از انقلاب اسلامی، در دولت دهم، طرح راهآهن بوشهر شیراز به طول ۴۳۹ کیلومتر تصویب شد اما به علت نبود اعتبارات مالی متوقف شد.[۶۵] این پروژه به ۱۱ قطعه تقسیم شدهاست.[۶۶] قرار بودهاست که این خط راهآهن از مرودشت در شمال شیراز آغاز و پس از عبور از کوار، فیروزآباد، فراشبند، کلمه، بوشکان، اهرم و چغادک عبور کرده و نهایتاً به بوشهر متصل شود.[۶۷] در قسمت دیگر، محور دیگری از اهرم شروع و با گذشتن از خورموج و کنگان به بندر عسلویه متصل شود.[۶۸] تأمین اعتبار این پروژه نیز قرار بودهاست تا توسط وزارت نفت انجام شود که ظاهراً این وزارتخانه از ۱۳۸۹ از تأمین اعتبار این خط ریلی شانه خالی کردهاست.[۶۹]
اتوبوس و تاکسی برونشهری
در حال حاضر شهر بوشهر دارای یک ترمینال اتوبوس جهت مقاصد برونشهری و برون استانی است که در قسمت جنوبی شهر و در جاده برازجان-بوشهر قرار دارد. ۱۱ شرکت مسافربری با ۱۲۰ اتوبوس و ۱۱۰ تاکسی در حال خدمت رسانی به مسافران در این ترمینال میباشند.[۷۰]
اتوبوس و تاکسی درونشهری
در حال حاضر با وجود پاندمی کرونا ۳۰ دستگاه اتوبوس شهری در ۱۱ خط در حال انجام فعالیت هستند.[۷۱] همچنین در بوشهر حدود ۴۰۰ تاکسی زرد شهری وجود دارد که به دلیل فرسودگی فقط ۲۰۰ عدد در حال استفاده میباشند.[۷۲] از دیگر تاکسیهای عمومی در شهر بوشهر میتوان به تاکسی بیسیم اشاره کرد.[۷۳]
سیما و رسانهها
صدا و سیما
صدا و سیمای مرکز بوشهر که شامل دو بخش تلویزیونی و رادیویی است، برنامههای متعددی را پخش میکند. شبکه بوشهر هماکنون هر روز به مدت ۲۴ ساعت برنامههای خود را به مخاطبان ارائه میکند. رادیو بوشهر نیز بهعنوان یکی از رادیوهای محلی کشور هماکنون به صورت ۲۴ ساعته فعالیت میکند.[۷۴]
نشریهها
بوشهر سابقه صد ساله در داشتن مطبوعات دارد. تبادل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بوشهر با نقاط دیگر جهان موجب ارتقاء فرهنگی سیاسی و گسترش نشر و چاپ روزنامهها و هفتهنامههای مختلف از دوران مشروطیت در بوشهر شدهاست. روزنامهها و هفتهنامههایی چون ندای جنوب، سنگلاخ، دریاکنار، پست خلیج، عرشه، طلوع، مظفری، اصلاح، ندای حق و… در دهههای گذشته تا زمان کودتای سال ۱۳۳۲، در بندر بوشهر، چاپ، نشر و توزیع میشدهاست. بعد از انقلاب ایران با تأخیر چند ساله، اولین هفته نامهٔ بوشهر «آئینه جنوب» در سال (۱۳۷۳) نشر گردید. نسیم جنوب دومین هفتهنامه استان بوشهر و قدیمیترین نشریه در حال انتشار بوشهر از اسفندماه ۱۳۷۶ تاکنون است.[۷۵]
بامداد جنوب (روزنامه استانی)، آئینه جنوب، نسیم جنوب، آوای بهارستان، ماهرویان (هفته نامه سراسری)، خبر بوشهر، لیان، پیغام، شناشیر، خلیج فارس، فایز، دلوار، صدای بوشهر، سینیز، نصیر جنوب، اتحاد جنوب، دریای جنوب، دریادلان، میثاق منتظران، دلیران تنگستان، چغادک نیوز از نشریات بوشهرند.
ورزش
ورزشگاهها
از ورزشگاههای مهم و مشهور شهر بوشهر میتوان به ورزشگاه شهید بهشتی و ورزشگاه شهید مهدوی اشاره کرد.
باشگاه فوتبال
شهر بوشهر دارای دو باشگاه فوتبال مشهور میباشد که عبارتند از باشگاه فوتبال ایرانجوان بوشهر و باشگاه فوتبال شاهین بوشهر که هر دو سابقه حضور در جام حذفی و لیگ برتر را در کارنامه خود دارند.
مراکز آموزش عالی و دانشگاهها
- دانشگاه خلیج فارس
- دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
- دانشگاه الزهرا
- دانشگاه جامع علمی کاربردی بوشهر
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر عالیشهر
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات استان بوشهر
- دانشگاه پیام نور مرکز بوشهر
- دانشکده فنی پسران بوشهر
- مرکز تربیت معلم بنت الهدی صدر بوشهر
- مؤسسه غیرانتفاعی لیان بوشهر
- مؤسسه غیرانتفاعی خرد بوشهر
- آموزشکده فنی و حرفهای سماء بوشهر
- دانشگاه تربیت معلم علامه طباطبایی بوشهر
- مدرسه علمیه خمینی بوشهر
- دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر بوشهر
معضلات شهری
از معضلات شهر بوشهر میتوان به مدیریت نامناسب فاضلاب و آبهای جاری شده نزولات آسمانی یا زه ساختمانها،[۷۶] عدم حفاظت صحیح از بافت قدیمی شهر، کمبود شدید امکانات تفریحی و مبلمان شهری ضعیف، ترافیک سنگین در برخی نقاط شهر مانند نقاط ورودی شهر،[۷۷] کمبود شدید محل پارک یا پارکینگ در برخی از خیابانهای شلوغ مانند باغ زهرا و سنگی و خیابانهای مرکز شهر[۷۸] اشاره کرد.
ارتباطات بینالمللی
کنسولگریها
نام کشور | وضعیت کنسولگری | سال فعالیت |
---|---|---|
![]() |
غیرفعال | [۷۹][۸۰] |
![]() |
غیرفعال | [۸۱] |
![]() |
غیرفعال | [۸۲][۸۳] |
![]() |
غیرفعال | ۱۹۱۳[۸۴] |
![]() |
غیرفعال | [۸۵][۸۳] |
![]() |
غیرفعال | [۸۳] |
![]() |
غیرفعال | ۱۸۶۸[۸۶][۸۳] |
![]() |
غیرفعال | [۸۳] |
![]() |
غیرفعال | [۸۳][۸۷] |
![]() |
غیرفعال | [۸۳] |
![]() |
غیرفعال | [۸۸][۸۹] |
![]() |
غیرفعال | ۱۲۸۸ هجری قمری– ۱۳۳۶ شمسی[۹۰] |
شهرهای خواهرخوانده
بوشهر با ۲ شهر، پیمان خواهرخواندگی امضا کردهاست:
مشاهیر
استاد جهانبخش کردی زاده نماد موسیقی سوگواری و مذهبی بوشهر و جنوب ایران، نوحه و مرثیه خوان اباعبدالله الحسین (ع) بودند که در سال ۱۳۱۵ خورشیدی در محلهی باغ ملای بوشهر زاده شدند و در سال ۱۳۵۶ خورشیدی چهره در نقاب خاک کشیدند و در امامزاده محمد باقر کوی خواجه ها به خاک سپرده شدند. تسلط ایشان بر این نوع از موسیقی به همراه تن صدا و اجرای بی نظیرشان، از ایشان چهرهای بی نظیر در این عرصه ساختند که تا به امروز نام و یادشان پابرجاست.
محلات و مراکز شهری
امروزه محلههای دهدشتی، شنبدی، کوتی و بهبهانی چهار محلهٔ شمالی و مرکزی بندر بوشهر هستند.[۹۵]
قدیمیترین محلهی این شهر، ریشهر است که با همین نام پارسی حداقل قدمت آن به قرن هشتم قمری برمیگردد و نام آن در کتاب نزهةالقلوب حمدالله مستوفی (به اهتمام محمد دبیرسیاقی، نشر طهوری، صفحه ۱۵۶) در بخش ذکر مواضع برّ و بحر مملکت فارس آمده است.
دیگر محلهی بسیار قدیمی این شهر محلهی امامزاده است که آرامگاه امامزاده عبدالمهیمن (ع) در آنجا است و وجه تسمیه آن نیز همین است. شش پشت ایشان به اباالفضل العباس (ع) میرسد و تاریخ وفات ایشان به قول مشهور و متقن علما، حدود سال ۳۶۵ ق یعنی اوایل خلافت بیست و چهارمین خلیفه عباسی، الطائع بالله تخمین زده میشود.
از دیگر محلههای این بندر میتوان از بن مانع، بهمنی، صلحآباد، جفره علیباش، جفره ماهینی، سنگی، شکری (بهشت صادق)، باغ زهرا، جبری، شغاب، کوی فرهنگیان، عالیآباد، رونی، سبزآباد، جلالی، مخ بلند، دواس، تل کوتی، عسلو، هلالی، نیدی، خواجهها، دستک، سرتل، تنگک (شمالی، وسطی، جنوبی)، تنگک غریب، تنگک محمد جعفری (رئیس)، تنگک زنگنه، هلیله، بندرگاه، دروازه، توحید.[۹۶]
محلات سنتی ساحلی یا قطبهای صیادی محلی که در دو قسمت شرق و غرب بوشهر قرار دارند، شامل محلات جفره (مفگه)، صلحآباد و جبری میگردد؛ و نیز محلات جنوبی تنگک غریب به دیگر نام تنگک صفری و نیز تنگک اول، تنگک محمدجعفری به دیگر نام تنگک رئیسی و نیز تنگک دوم، تنگک زنگنه به دیگر نام تنگک سوم.
محلههای شهر بوشهر |
---|
دهدشتی، شنبدی، کوتی و بهبهانی، صلحآباد، جُفره، جفره علیباش، جفره ماهینی، سنگی، عاشوری، شکری (بهشت صادق)، هلالی، باغ زهرا، جبری، شغاب، کوی فرهنگیان، عالیآباد، ستمآباد، ظلمآباد، بهمنی، رونی، سبزآباد، پودر، جلالی، مخ بلند، دواس، تل کوتی، بن مانع، نیدی، خواجهها، دستک، ریشهر، امامزاده، رایانی، سرتل، تنگک (شمالی، وسطی، جنوبی)، تنگک غریب، تنگک محمد جعفری (رئیس)، تنگک زنگنه، نیروگاه اتمی، دروازه، توحید،سنگی،بیسیم،باهنر، |
بیمارستانها
شماری از بیمارستانهای بندر بوشهر عبارتند از:
- بیمارستان شهدای خلیج فارس بوشهر
- بیمارستان فاطمه زهرا
- بیمارستان قلب بوشهر
- بیمارستان پایگاه هوایی (بیمارستان امیرالمؤمنین)
- بیمارستان نیروگاه اتمی بوشهر
- بیمارستان سلمان فارسی (تأمین اجتماعی) بوشهر
- بیمارستان کودکان علیاصغر بوشهر
- مرکز جراحی دی
- بیمارستان ۶۴تخت خوابی قائم
- بیمارستان خاتم النبیا
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «اقوال مختلف درباره نژاد مردم بوشهر/ شبه جزیرهای ک». خبرگزاری علم و فناوری. ۱ بهمن ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۰.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «بوشهر». چهارگوشه - معرفی استانها و شهرهای ایران و جاذبههای توریستی. بایگانیشده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ شیوا تقوایی زحمتکش (۱۳۹۵). «جغرافیای تاریخی بندر بوشهر» (PDF). دوفصلنامه علمی "پژوهش در تاریخ". بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ رستگار، بوشهر: تاریخ، سرزمین، فرهنگ، 527.
- ↑ «درگاه ملی آمار> سرشماری عمومی نفوس و مسکن> نتایج سرشماری> جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ «جزئیات ساخت فرودگاه جدید بوشهر و خروج فرودگاه نظامی/ منتظر پرواز ای.تی. آرها به فرودگاه بوشهر هستیم». پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی. ۲۰۱۷-۰۶-۲۸. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ «سالنامه آماری استان بوشهر 1397» (PDF). سازمان مدیریت و برنامهریزی استان بوشهر. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ کنین، جغرافیای استان بوشهر، 190.
- ↑ 1309 (۲۰۲۱-۰۹-۱۲). «شهردار بوشهر انتخاب شد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ بوشهر، شهرداری بندر. «نکوداشت یکصد و دهمین سال تأسیس شهرداری (بلدیه) بوشهر برگزار میشود». شهرداری بندر بوشهر. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ KHABAR, SIRAF (2019-10-12). "از لیان تا ریشهر: اسامی بوشهر در عصر باستان قسمت اول". Medium. Archived from the original on 27 September 2021. Retrieved 2021-09-27.
- ↑ اردکانیان و همکاران، راهنمای گردشگری در استان بوشهر، 13.
- ↑ معرفی استان بوشهر بایگانیشده در ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine ادارهٔ کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان بوشهر
- ↑ نوری زاده بوشهری، نظری به ایران و خلیج فارس.
- ↑ دریایی، شاهنشاهی ساسانی.
- ↑ «ساحل زیبای بوشهر». دانشنامه آریانیکا. ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ ناتانیل کرزن، ایران و قضیه ایران (جلد ۲)، ۲۸۲.
- ↑ «سال شمار وقایع جنوب ایران(1)». www.rasekhoon.net. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ «جشنواره دانایی خلیج فارس - بندر بوشهر». festival7.pgstp.ir. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۸.
- ↑ «صدمین سالگرد اشغال بوشهر توسط بریتانیا». BBC News فارسی. ۲۰۱۵-۰۸-۰۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ کنین، جغرافیای استان بوشهر، 189.
- ↑ حمیدی، استان زیبای بوشهر، ۱۰۳.
- ↑ حمیدی، استان زیبای بوشهر، ۱۰۷.
- ↑ حمیدی، استان زیبای بوشهر، ۱۰۸–۱۰۹.
- ↑ کنین، جغرافیای استان بوشهر، 180.
- ↑ سیما، IRIB NEWS AGENCY | خبرگزاری صدا و (۱۷ بهمن ۱۳۹۹). «کاشت نهال حرا در ساحل بوشهر». fa. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «از بیش و کم هوای بوشهر چه میدانید؟». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۸-۱۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ "اطلاعات آب و هوای بندر بوشهر (ودربیس)". وبگاه wheatherbase. Archived from the original on 7 April 2014. Retrieved 8 January 2013.
- ↑ بوشهر. «سینماهای فعال استان بوشهر». بوشهر. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ «معرفی فعالترین سالنهای تئاتر ایران (پرونده دوم - بوشهر) / تئاتری که ضربانش با دما میتپد». ایران تئاتر. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ «نخستین نگارخانه تخصصی استان بوشهرافتتاح شد | فکر شهر». www.fekrshahr.ir. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ بوشهر. «فرهنگسراهای استان بوشهر». بوشهر. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ جو، پی (۲۰۱۸-۰۸-۲۸). «پی جو». بانک مشاغل برتر شیراز. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ «. :: پایگاه خبری خلیج فارس ::.. :: درخواست جهانبخش برای تغییر روز بوشهر ::». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۰-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ 10 (۲۰۱۹-۰۵-۰۴). «آیین بزرگداشت پدر مطالعات خلیج فارس در بوشهر برگزار شد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۹.
- ↑ «آمار نفوس و مسکن استان بوشهر». مرکز آمار. بایگانیشده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۱۷. دریافتشده در ۴ ژوئیه ۲۰۱۷.
- ↑ کنین، جغرافیای استان بوشهر، 194.
- ↑ «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانیشده از اصلی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹.
- ↑ کنین، جغرافیای استان بوشهر، 208.
- ↑ «بهرهبرداری از پروژه نوسازی زیرساخت کارخانه کشتی سازی بوشهر به روایت تصویر- اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ 1309 (۲۰۱۹-۱۰-۲۳). «غول صنعت دریایی ایران امیدوار به وعدهها». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «ترخیص ۳۷ هزار تن کالای اساسی از گمرک بوشهر». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۶-۰۱. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «خبرگزاری فارس - خرید و فروش میگو در اسکله بوشهر». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۱-۰۸-۲۳. بایگانیشده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «منطقه ویژه اقتصادی بوشهر». منطقه ویژه اقتصادی بوشهر. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «شهرک صنعتی بوشهر1». شهرک صنعتی بوشهر1. بایگانیشده از اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «شهرک صنعتی بوشهر2». شهرک صنعتی بوشهر2. بایگانیشده از اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «ناحیه صنعتی دریائی بوشهر». ناحیه صنعتی دریائی بوشهر. بایگانیشده از اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «فرمانده منطقه دوم نیروی دریای سپاه: روی امنیت خلیج فارس حساس هستیم/ جمهوری اسلامی قدرت برتر منطقه است- اخبار بوشهر - اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ 1918 (۲۰۲۱-۰۸-۱۳). «جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش از پایگاه دریایی بوشهر بازدید کرد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «چگونه سپاه اف-۱۴ نیروی هوایی ارتش را به اشتباه ساقط کرد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۱-۲۶. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (۳۰ فروردین ۱۴۰۰). «فرمانده جدید پدافند هوایی منطقه جنوب در استان بوشهر معرفی شد». fa. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «یادواره سرداران و 271 شهید اطلاعات قرارگاه منطقه ای سپاه استانهای فارس، بوشهر و هرمزگان - نمایشگر دسته ای مطالب». fars.irib.ir. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «پردهبرداری از ۱۰ قرارگاه منطقهای نیروی زمینی سپاه». رادیو فردا. بایگانیشده از اصلی در ۱۰ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «احداث مجتمع بزرگ تجاری خورشید در بوشهر | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۳۰.
- ↑ «افتتاح بزرگترین موزه جنوب ایران در بوشهر». همشهری آنلاین. ۲۰۲۱-۰۲-۰۱. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ پریسا جُفره ای (۱۸ فروردین ۱۴۰۰). «موزه تجارت دریایی خلیج فارس بوشهر». ایسنا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۴-۰۶.
- ↑ «شرکت نمایشگاههای بینالمللی بوشهر». www.messe.ir. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ ۵۸٫۰ ۵۸٫۱ «فرودگاه بوشهر (تلفن، آدرس، مشخصات) Boushehr airport – آمبولانس هوایی | انتقال هوایی بیمار | فوریتهای پزشکی هوایی Iran Air EMS». آمبولانس هوایی | انتقال هوایی بیمار | فوریتهای پزشکی هوایی Iran Air EMS. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «فرودگاه بینالمللی بوشهر | قدیمیترین فرودگاه در بوشهر». همگردی. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «جانمایی زمین فرودگاه جدید بوشهر/ ثبت دو شرکت هواپیمایی فوق سبک». پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی. ۲۰۲۰-۰۲-۰۵. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «انجام امور مطالعاتی برای تخصیص زمین و ساخت فرودگاه جدید بوشهر». پرتال حمل و نقل iranway. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «اطلاعات پرواز فرودگاههای کشور». fids.airport.ir. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «طرحهای گردشگری در پایانه مسافری دریایی بوشهر اجرا میشود+تصاویر- اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «چالشهای راهاندازی خط کشتیرانی بوشهر - قطر». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ «راهآهن بوشهر اولویت بیست و سوم دولت/ بودجه ۱۴۰۰ برای دو کیلومتر راه! | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «جزئیات احداث راهآهن 450 کیلومتری شیراز-بوشهر/هدف گذاری تأمین اعتبار از بازار سرمایه». خبرگزاری برنا. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ 10 (۲۰۱۹-۰۱-۱۷). «عملیات اجرایی راهآهن بوشهر- شیراز آغاز شد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «خط راهآهن شیراز - بوشهر - عسلویه از 6 بوشهر عبور میکند». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۰۹-۱۱-۰۹. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «ابرپروژهای که لنگ اعتبار است/ پیشرفت لاکپشتی راهآهن بوشهر». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۱-۰۸-۳۱. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «ترمینال و پایانههای مسافربری بوشهر». مجله مِستر بلیط. ۲۰۲۰-۰۶-۰۵. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ بوشهر، شهرداری بندر. «فعالیت ناوگان اتوبوسرانی بوشهر با ۵۰درصد ظرفیت آغاز شد+تصاویر». شهرداری بندر بوشهر. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «چرا بوشهر تاکسی زرد ندارد؟». ایسنا. ۲۰۱۹-۱۲-۲۸. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «افزایش نرخ کرایه تاکسیها در بوشهر/ سهمیهای که کفاف نمیدهد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۹-۱۲-۱۶. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ 993 (۲۰۱۹-۱۰-۲۷). «صدا و سیمای بوشهر از آژیر قرمز تا تولید ۱۰۰ هزار دقیقه برنامه». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ «مطبوعات بوشهر در آینه تاریخ». بوشهری ها. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۴.
- ↑ 993 (۲۰۲۰-۱۱-۱۵). «حل مشکلات محلههای جنوبی بندر بوشهر اولویت مدیریت شهری باشد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «معضلات شهر بوشهر از نگاه امام جمعه | فکر شهر». www.fekrshahr.ir. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ KHABAR, SIRAF (2019-10-22). "سه طرح بزرگ شهردار برای ساخت پارکینگ در شهر بوشهر و معضلات آن". Medium. Archived from the original on 5 October 2021. Retrieved 2021-10-05.
- ↑ «وقتی «پرچم انگلیس» در بوشهر پایین کشیده شد+ عکس | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «چرا بوشهر 4 بار مورد هجوم بریتانیا قرار گرفت؟ / عملکرد متفاوت انگلیس در مشروطه بوشهر و تهران/وحدت شیعه و سنی در مبارزه علیه دشمن/ تدابیر تیزهوشانه رئیسعلی در تقابل با بریتانیا». rajanews.com. ۲۰۱۵-۰۸-۱۴. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «فرانسه و خلیج فارس». پرتال جامع علوم انسانی. بایگانیشده از اصلی در ۲ اوت ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «بندر بوشهر در کشاکش جنگ جهانی». روزنامه دنیای اقتصاد. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ ۸۳٫۰ ۸۳٫۱ ۸۳٫۲ ۸۳٫۳ ۸۳٫۴ ۸۳٫۵ ۸۳٫۶ «بوشهر-معماری-میراث فرهنگی-کنسولگری». شرکت مهندسی اردیبهشت مهرازان. ۲۰۱۹-۰۳-۰۲. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «صدمین سالگرد اشغال بوشهر توسط بریتانیا». BBC News فارسی. ۲۰۱۵-۰۸-۰۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «روابط ایران و آمریکا در دوره قاجار» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «روابط ایران و هلند». netherlands.mfa.gov.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «از اسکاندیناویهای بوشهر تا سالمون نروژی؛ شاید!؟». peigham.ir. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «تدوین سند همکاری بوشهر با لیگوریا ایتالیا». ایسنا. ۲۰۲۰-۱۰-۲۱. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «بررسی نقش ارامنه در گمرک بوشهر در دوره قاجار براساس اسناد این دوره» (PDF). مجله علمی-پژوهشی پژوهشهای تاریخی. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۱ مارس ۲۰۲۰. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «شهبندری عثمانیها در بوشهر». پرتال جامع علوم انسانی. بایگانیشده از اصلی در ۵ اکتبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۵.
- ↑ «. :: Ostan News Agency استان نیوز ::.. :: تصاویر/ خواهرخوانده بوشهر ::». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۱-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ دریانوردی، سازمان بنادر و. «خواهر خواندگی بنادر بوشهر و مرسین ترکیه». سازمان بنادر و دریانوردی. بایگانیشده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ «معرفی شهر بوشهر | دانستنیهای پیش از سفر». کارناوال ☀️ راهنمای سفر | karnaval. بایگانیشده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ «بوشهر». Iran Attractions Inform. بایگانیشده از اصلی در ۱ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
- ↑ «محلههای شهر بوشهر». ایران صدا.
- ↑ «محلات». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۱-۲۲. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۷.
منابع
- نوری زاده بوشهری، اسمعیل (۱۳۲۴). نظری به ایران و خلیج فارس.
- دریایی، تورج (۱۳۸۳). شاهنشاهی ساسانی. تهران: ققنوس. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۱-۴۳۶-۷.
- ناتانیل کرزن، جورج (۱۳۸۰). ایران و قضیه ایران (جلد ۲). تهران: علمی و فرهنگی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۳۲۶-۷.
- اردکانیان و همکاران، عباس (۱۳۸۳). راهنمای گردشگری در استان بوشهر. تهران: برای فردا. شابک ۹۶۴-۸۱۶۹-۱۰-۱.
- کنین، عبدالحسین (۱۳۹۱). جغرافیای استان بوشهر. تهران: آینه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۲۰۲-۱۷-۴.
- رستگار، زکریا (۱۳۹۲). بوشهر: تاریخ، سرزمین، فرهنگ. بروجن: آبتیننگار. شابک ۹۷۸۶۰۰۶۹۶۷۰۳۵.