کاخ سنگ سیاه
| کاخ سنگ سیاه | |
|---|---|
 | |
| نام | کاخ سنگ سیاه |
| کشور | ایران |
| استان | استان بوشهر |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | کاخ |
| دیرینگی | دوره هخامنشی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره هخامنشی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۴۰۴۳ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | متأسفانه یا برای بازدیدکنندگان خوشبختانه این اثر بدون نگهبان یا مسئول دائم رها شده و امکان بازدید آن برای عموم در تمام طول سال میسر می باشد . این اثر واقع در روستای جتوط بخش سعدآباد می باشد |
کاخ سنگ سیاه مربوط به دوره هخامنشی است و در استان بوشهر، شهرستان برازجان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۰۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
هرچند ماندگاری و دیرپایی دشتستان به هزاره‌های پیشین می‌رسد؛ اما در نبشته‌های در دست، کمتر از آن نام برده شده است. با همۀ نشانه‌های آبادانی، دشتستان به گونۀ یک بزرگ شهر ارزشمند یا یک پایگاه شاهی در زمان هخامنشیان، در هیچ جای نامی از آن نیست. هرچند در گل‌نبشته‌های به‌دست‌آمده از تخت جمشید نام برازگان نیامده، اما با کاوش و بررسی‌های باستان‌شناسی این گستره، به‌درستی روشن است دشتستان امروزی که دربرگیرندۀ محوطۀ توز/توج، کاخ بردک‌سیاه (روستای دورودگاه)، کاخ سنگ‌سیاه (روستای جتوط) و بسیاری کاخ‌ها و محوطه‌های دیگر و حتی استودان چل‌خانه است، همان تموکن (عیلامی ـ هخامنشی) است.
کاخ سنگ سیاه در شهرستان دشتستان، روستای جتوط جای دارد. کاوش این کاخ در سال 1356 سه ماه به طول کشیده است. دست‌آورد این کاوش، یک تالار میانی راست‌گوشه در راستای خاوری ـ باختری با دو رج هشت‌تایی پایه‌ستون سنگی است. در چهارسوی این تالار نیز چهار ایوان راست‌گوشه با پایه‌ستون‌هایی کوچک‌تر از تالار میانی جای دارد. مغز ستون‌ها چوبی با روکشی از گچ آراسته به رنگ سبز مغزپسته‌ای است. سرستون‌ها نیز از گچ بوده که بخش‌های چشمگیر آن چون چشم، پوزۀ شیر و .... سنگی است. این کاخ را یکی از سازه‌های ارزندۀ شهر هخامنشی تموکن دانسته‌اند که در یورش اسکندر مقدونی نابود شده است؛ اما آنچه به‌سختی کاوش شده نیز به دست غارت‌گران بمی منطقه با لودر زیرورو شده و از دست رفته است.
کاخ سنگ‌سیاه یکی از سازه‌های ارزشمند شهر تموکن هخامنشی است که امروز قاچاقچیان بیمار جز سنگ‌های شکستۀ پایه‌ستون‌ها و زمینی شخم‌زده چیزی از آن باقی نگذاشته‌اند. این کتاب دست‌آوردی است از کاوش این کاخ در زمستان 1356 و بازسازی نیمه‌کارۀ آن در سال 1384.[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ اسماعیل یغمایی، سمیرا ایمنی. «کتاب سنگ سیاه کاخی که دیگر نیست: کاوش‌های باستان‌شناسی در دشتستان، برازجان/ روستای جتوط». کتابخانه تخصصی ادبیات.
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
