شهرستان دشتستان

شهرستان دشتستان
شهرستان دشتستان
	موقعیت شهرستان دشتستان در استان بوشهر
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	بوشهر
مرکز شهرستان	برازجان
سایر شهرها	آب‌پخش،وحدتیه،سعدآباد،شبانکاره،دالکی،تنگ ارم،کلمه،بوشکان
بخش‌ها	مرکزی،سعدآباد،آب‌پخش،شبانکاره،ارم،بوشکان
سال تأسیس	۱۳۳۳ خورشیدی
نام‌های پیشین	دستقان
مردم
جمعیت	۲۵۲٬۰۴۷ نفر (۱۳۹۵)
مذهب	شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت	۶،۳۲۷ کیلومتر مربع کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۷۷
وبگاه	www.dashtestan.com

شهرستان دشتستان یکی از شهرستانهای استان بوشهر و مرکز آن شهر برازجان است.

جمعیت و وسعت

طبق آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان دشتستان ۲۵۲٬۰۴۷ نفر می‌باشد.

مساحت این شهرستان ۶،۳۲۷ کیلومتر مربع است.

زبان و گویش

مردم دشتستان به گویش دشتستانی زبان فارسی سخن می‌گویند.^[۳] گویش دشتستانی به گویش‌های دشتی و تنگسیری در استان بوشهر نیز نزدیک است.^[۴]^[۵]

موقعیت

شهرستان دشتستان در شرق استان بوشهر از جنوب به شهرستان دشتی، از مغرب به شهرستان بوشهر و تنگستان از شمال غرب به شهرستان گناوه و از مشرق و شمال شرق به استان فارس منتهی می‌شود.

خرما مهم‌ترین محصول کشاورزی این منطقه بوده و نقش مهمی در اقتصاد این شهرستان و استان و کشور دارد.

تاریخچه

شهرستان دشتستان از قدیمی‌ترین شهرستان‌های ایران می‌باشد. دشتستان از قدیمی‌ترین مناطق ایران است که جغرافی دانان از آن به نام دستقان یاد کرده‌اند و آن را جز نواحی گرمسیرات فارس ذکر کرده‌اند. اصطخری آن را از نواحی اردشیر خوره که یکی از کوره‌های پنجگانه فارس قدیم بوده محسوب داشته‌است.

مؤلف فارسنامه ناصری دشتستان [بزرگ] را به چهارده ناحیه تقسیم کرده و از آن‌ها اینگونه یاد می‌کند: «انگالی - برازجان - اهرم - بوشهر - تنگستان - حیات داوود - خورموج - دالکی - رودحله - زنگنه - زیرراه - شبانکاره - گناوه - مضافات بوشهر.»

بناهای تاریخی شهرستان دشتستان

از آثار تاریخی شهرستان دشتستان می‌توان به کاخ زمستانی کورش در شهر برازجان - شهر تاریخی توز یا توج - تل مر - تل خندق در دشت دهرود سفلی در بخش ارم - گور دختر - کوشک اردشیر ساسانی معروف به اردشیر بابکان در روستای پشت پر (بز پر) واقع در بخش تنگ ارم - بنای موسوم به زندان سلیمان واقع در روستای پشت پر در بخش تنک ارم - آتشکده (در نزدیکی تل خندق) - کاروانسرای مشیرالملک (در شهر برازجان) و … که تمامی این آثار در دشتستان و اطراف برازجان قرار دارند اشاره کرد.

تقسیمات کشوری

شهرستان دشتستان دارای ۶ بخش ،۱۲ دهستان و ۹ شهر به شرح زیر است:

شهرستان دشتستان

نام بخش	مرکز بخش	جمعیت بخش ۱۳۹۵	نام دهستان	مرکز دهستان	جمعیت دهستان ۱۳۹۵	شهر	جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی	برازجان	۱۴۵،۴۶۰ نفر	دالکی	دالکی	۱۲،۲۰۸ نفر	برازجان دالکی	۱۱۰،۵۶۷ نفر ۶،۴۳۶ نفر
			حومه	سرکره	۹،۶۰۳ نفر
			زیارت	زیارت	۶،۶۴۶ نفر
سعدآباد	سعدآباد	۳۳،۵۱۳ نفر	زیرراه	نظرآقا	۱۲،۳۱۹ نفر	وحدتیه سعدآباد	۱۱،۲۲۲ نفر ۸،۲۴۸ نفر
سعدآباد	سعدآباد	۳۳،۵۱۳ نفر	وحدتیه	وحدتیه	۱،۷۲۴ نفر	وحدتیه سعدآباد	۱۱،۲۲۲ نفر ۸،۲۴۸ نفر
آب‌پخش	آب‌پخش	۲۳،۱۳۲ نفر	درواهی	آب‌پخش	۳،۲۱۱ نفر	آب‌پخش	۱۸،۹۱۳ نفر
آب‌پخش	آب‌پخش	۲۳،۱۳۲ نفر	دشتی اسماعیل‌خانی	دشتی‌اسماعیل‌خانی	۱،۰۰۸ نفر	آب‌پخش	۱۸،۹۱۳ نفر
شبانکاره	شبانکاره	۲۲،۳۴۸ نفر	شبانکاره	شبانکاره	۱۴،۴۴۸ نفر	شبانکاره	۷،۹۰۰ نفر
ارم	تنگ ارم	۱۳،۶۶۰ نفر	دهرود	دهرود سفلی	۵،۳۷۲ نفر	تنگ ارم	۳،۲۴۲ نفر
ارم	تنگ ارم	۱۳،۶۶۰ نفر	ارم	تنگ ارم	۵،۰۴۶ نفر	تنگ ارم	۳،۲۴۲ نفر
بوشکان	کلمه	۱۲،۹۴۳ نفر	پشتکوه	کلمه	۵،۹۱۱ نفر	کلمه بوشکان	۲،۴۶۳ نفر ۲،۱۳۵ نفر
بوشکان	کلمه	۱۲،۹۴۳ نفر	بوشکان	بوشکان	۲،۴۳۴ نفر	کلمه بوشکان	۲،۴۶۳ نفر ۲،۱۳۵ نفر

تغییرات تقسیمات کشوری

بر اساس مصوبه دولت (۱۸ مرداد ماه ۱۳۸۸)، دهستان دشتی اسماعیل‌خانی به مرکزیت روستای دشتی اسماعیل خانی از توابع استان بوشهر از ترکیب روستاها، مزارع و مکانهای بصری، چم تنگ، تأسیسات گاز، بنارسلیمانی، بنه محمدعبداله خمیسی، پمپاژ چم تنگ ـ مکابری ـ قلعه سوخته ـ کره بند ـ زردکی سفلی ـ احشام شمالی احشام شیخی ـ هفت جوش ـ سه کنار ـ دره دون در تابعیت بخش آبپخش شهرستان دشتستان ایجاد و تأسیس می‌شود. بر این اساس، بخش آبپخش به مرکزیت شهر آبپخش مشتمل بر دهستان‌های درواهی و دشتی اسماعیل‌خانی در تابعیت شهرستان دشتستان ایجاد و تأسیس می‌شود.^[۶]