اسطوره‌شناسی کردی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اساطیر کردی اصطلاحی است جمعی برای باورها و اعمال گروهی از مردمان باستانی که از نظر فرهنگی، قومی یا زبانی مرتبط هستند که در کوه‌های کردستان شمال غربی زاگرس ، شمال بین النهرین و جنوب شرقی آناتولی ساکن بودند. این باور‌ها شامل دین بت پرستی هندواروپایی آنها قبل از گرویدن به اسلام و همچنین اسطوره ها، افسانه ها و فولکلور محلی است که آنها پس از مسلمان شدن تولید کردند.

پیش از اسلام[ویرایش]

باورهای سنتی[ویرایش]

کردها در ابتدا گروهی از خدایان یا دسته ای از خدایان به نام dêw را می پرستیدند که در انگلیسی به عنوان daeva شناخته می شود ، اگرچه این خدایان بعدها به عنوان هیولاهای شیطانی، ترول ها یا غول ها شناخته شدند. مانند آسوراها ، قبل از ادغام در اهورامزدا . کردها به اژدهای وحشتناکی اعتقاد داشتند که آن را ایجداها ( شاه ضحاک ) می نامیدند که در انگلیسی به ضحاک معروف است .

داستان مبدا[ویرایش]

در اساطیر کردی، نیاکان کردها برای فرار از ظلم و ستم پادشاهی به نام ضحاک به کوهستان گریختند. گمان می رود که این افراد مانند کاوه آهنگر که در طول تاریخ در کوه ها پنهان شده بود قومیت کردی را ایجاد کردند. [۱]تا به امروز همچنان از چهره های مهم جغرافیایی و نمادین در زندگی کردها هستند. اساطیر کردی همانند دیگر اسطوره های ملی برای اهداف سیاسی استفاده می شود. [۲]

پس از اسلام[ویرایش]

خسرو پرویز پادشاه ساسانی در سنت شفاهی، ادبیات و اسطوره‌شناسی کردی بسیار مورد احترام است. [۳]

شاماران[ویرایش]

تصویری از شاماران

شاماران (پادشاهِ مارها) موجودی اساطیری در فولکلور کردی است، اعتقاد بر این است که او دورگه‌ای از انسان و مار است که در غار زندگی می‌کرده و او را الهه خرد برای محافظت از اسرار می‌دانستند. همچنین باور و اعتقاد بر این است که وقتی شاهماران می میرد روح او به دخترش می رسد.[۴][۵]

منابع[ویرایش]

  1. John Bulloch, Harvey Morris (1993), No Friends but the Mountains: The Tragic History of the Kurds, p. 50
  2. RÖ DÖNMEZ (2012). "CONSTRUCTING KURDISH NATIONALIST IDENTITY THROUGH LYRICAL NARRATIVES IN POPULAR MUSIC" (PDF). Alternative Politics. Archived from the original (PDF) on September 12, 2014. The narrative is based on Kurdish mythology for political targets and the aesthetics of territory
  3. "Kurdish Library - Kurdish Museum". Summer 1991. pp. 117–123.
  4. Nakamura, Toru (2019). Snakes, Birds and Dreams. Dorrance Publishing. p. 64. ISBN 9781480991132. Archived from the original on 2023-02-15. Retrieved 2023-02-15.
  5. Emmanuel, Raphael (1944). The Ring of Shah Maran, a Story from the Mountains of Kurdistan. the University of Michigan. Archived from the original on 2023-02-15. Retrieved 2023-02-15.