مرزهای ایران
مرزهای ایران اصطلاحی است که در جغرافیای سیاسی از آن برای مشخص کردن مرزهای جغرافیای ایران استفاده می‌شود و مفهوم آن خطوطی است فرضی که محدوده کشور ایران را با کشورهای همسایه معین می‌کند. ایران بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر با کشورهای افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، ترکیه، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و عراق مرز مشترک (خشکی) دارد. ایران همچنین دارای ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان می‌باشد. ایران طولانی‌ترین مرز را با عراق و کوتاه‌ترین مرز را با ارمنستان دارد.[۱]
محتویات
استان‌های مرزی[ویرایش]
از ۳۱ استان ایران، ۱۶ استان مرزی هستند که از میان آنها، ۹ استان تنها مرز زمینی (اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان، ایلام، خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی) دارند. ۳ تای آنها فقط از راه دریا (مازندران، هرمزگان و بوشهر) مرز دارند و ۴ تا از استان‌ها هم هر دو مرز زمینی و دریایی (گیلان، گلستان، سیستان و بلوچستان و خوزستان) را دارا می‌باشند.
با جمهوری آذربایجان[ویرایش]
استان‌های گیلان، اردبیل وآذربایجان شرقی با خاک اصلی جمهوری آذربایجانو استان‌های آذربایجان شرقیو آذربایجان غربی با جمهوری خودمختار نخجوان مرز مشترک دارند.
با ارمنستان[ویرایش]
آذربایجان شرقی و اردبیل با ارمنستان مرز مشترک دارند که استان اردبیل تنها با منطقه ای از جمهوری آذربایجان که به اشغال ارمنستان درآمده هم‌مرز است.
با افغانستان[ویرایش]
استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان با افغانستان هم‌مرز هستند.
با پاکستان[ویرایش]
استان سیستان و بلوچستان تنها استان ایران است که با پاکستان هم‌مرز است.
با ترکمنستان[ویرایش]
استان‌های گلستان، خراسان شمالیو خراسان رضوی با جمهوری ترکمنستان مرز اشتراکی دارند.
با ترکیه[ویرایش]
آذربایجان غربی تنها استان جمهوری اسلامی ایران است که با ترکیه مرز اشتراکی دارد. مرز سرو هم بعد از ۱۰ کیلومتر عبور از گیت گمرک وارد خاک ایران می‌شود.
با عراق[ویرایش]
استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام و خوزستان با عراق مرز مشترک دارند.
از طریق دریای خزر[ویرایش]
استان‌های گیلان، مازندران و گلستان از طریق دریای خزر با کشورهای دیگر مرز مشترک دارند.
از طریق خلیج‌فارس[ویرایش]
استان‌های خوزستان، بوشهر و هرمزگان از طریق خلیج فارس با کشورهای دیگر همسایه هستند.
از طریق دریای عمان[ویرایش]
استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان از طریق دریای عمان با کشورهای دیگر همسایه هستند.
طول مرز ایران با کشورهای همسایه[ویرایش]
عراق: ۱۴۵۸ کیلومتر
ترکمنستان: ۹۹۲ کیلومتر
افغانستان:۹۳۶ کیلومتر
پاکستان: ۹۰۹ کیلومتر
جمهوری آذربایجان: ۷۵۹ کیلومتر
ترکیه: ۴۹۹ کیلومتر
ارمنستان: ٣٥ کیلومتر- مرزهای آبی: ٢٤٤٠ کیلومتر[۲]
گذرگاه‌های مرزهای زمینی[ویرایش]
گذرگاه‌های مرزی با کشور ترکیه[ویرایش]
- گذرگاه مرزی بازرگان (مرز گوربولاغ)
- گذرگاه مرزی رازی (مرز کاپی کوی)
- گذرگاه مرزی سرو (مرز اسن دره)
گذرگاه‌های مرزی با کشور عراق[ویرایش]
- گذرگاه مرزی خسروی (منذریه، دولت مرکزی عراق)
- گذرگاه مرزی چذابه (الشیب)
- گذرگاه مرزی شلمچه
- گذرگاه مرزی مهران (زرباطیه)
- گذرگاه مرزی سومار (مندلی)
- گذرگاه مرزی تمرچین (اقلیم کردستان عراق) - (حاجی عمران)
- گذرگاه مرزی پرویزخان (خانقین، دولت مرکزی عراق)
- گذرگاه مرزی باشماق (اقلیم کردستان عراق)
- گذرگاه شیخ صالح (دولت مرکزی عراق)
- گذرگاه مرزی کیله سردشت، سیرانبند بانه و سیف سقز که در سه مورد اخیر و در مرزهای تمرچین پیرانشهر و باشماق مریوان، ایران و عراق دارای شهرک‌های صنعتی مشترک نیز هستند.
گذرگاه‌های مرزی با کشور ارمنستان[ویرایش]
مرز نوردوز در سمت ایران (مغری نام شهر مرزی کشور ارمنستان)
گذرگاه‌های مرزی با کشور جمهوری آذربایجان[ویرایش]
گذرگاه مرزی جلفا
گذرگاه مرزی بیله سوار
گذرگاه مرزی پلدشت (صنم بلاغی)
گذرگاه‌های مرزی با کشور افغانستان[ویرایش]
مرز دوغارون مرز میلک زابل/نیمروز مرز فراه- مرز شمتیغ
گذرگاه‌های مرزی با کشور پاکستان[ویرایش]
گدرگاه میر جاوه، تفتان
گذرگاه‌های مرزی با کشور ترکمنستان[ویرایش]
گذرگاه مرزی لطف آباد شهرستان درگز
گذرگاه مرزی شهرستان سرخس
گذرگاه مرزی اینچه برون استان گلستان
جستارهای وابسته[ویرایش]
- اطلس ایران در انبار [۱]
- مرز ایران و افغانستان
منابع[ویرایش]
- ↑ «مرزهای سیاسی کنونی ایران». آریا بوم. دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۱.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Outline of Iran». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به مرزهای ایران در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- «آشنایی با کشورهای همسایه». معاونت صدور اسناد و مدارک بین‌المللی. دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۱.
- «مرزهای جغرافیایی و سیاسی ایران». دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۱.
