متروی تهران
| مترو تهران | |||
|---|---|---|---|
 | |||
_(15025618305).jpg) قطار مترو در ایستگاه شهرری | |||
| اطلاعات | |||
| مکان | تهران | ||
| نوعی ترابری | مترو | ||
| تعداد خطوط | ۷ خط | ||
| تعداد ایستگاه‌ها | ۱۱۶ | ||
| مسافران روزانه | ۳٬۰۰۰٬۰۰۰[۱] | ||
| مسافران سالانه | ۶۷۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۵) | ||
| وبگاه | وب سایت متروی تهران | ||
| اداره | |||
| آغاز بهره‌برداری | ۱۶ اسفند ۱۳۷۷ (۱۹۹۹ م) | ||
| تعداد قطارها | ۱٬۲۳۰ | ||
| فنی | |||
| طول سیستم |
۲۰۴ کیلومتر (۱۲۷ مایل) (طول خط) ۱۶۱ کیلومتر (۱۰۰ مایل) (مترو) ۴۳ کیلومتر (۲۷ مایل) (ریل شدآمد) | ||
| اندازه ریل | 4 ft 8 1⁄2 in (۱٬۴۳۵ mm) ریل استاندارد | ||
| میانگین سرعت |
خطوط یک، دو، سه، چهار، هفت ۳۵ کیلومتر خط پنج ۶۲ کیلومتر | ||
| حداکثر سرعت |
خط یک، دو، سه، چهار، هفت ۸۰ کیلومتر خط پنج ۱۴۰ کیلومتر | ||
| |||
متروی تهران به مجموعه قطارهای شهری تهران و همچنین «شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه» گفته می‌شود. این قطارها در شش خط اصلی در حال تردد هستند که پنج خط آن (۱-۲-۳-۴-۷) درون‌شهری و خطوط دیگر (۵-انشعاب خط ۱) نیز برون‌شهری (میان کرج و تهران و فرودگاه امام خمینی (ره) و تهران) هستند. تا مهر ماه ۱۳۹۷ خورشیدی، درازای خطوط متروی بهره‌برداری‌شده برابر ۲۰۴ کیلومتر با ۱۱۶ ایستگاه است و شمار واگنهای فعال در مترو تهران بیش از ۱۰۰۰ واگن است که روزانه به‌طور میانگین بیش از ۳ میلیون مسافر[۲] را جابه‌جا می‌کنند.[۳] مترو تهران به رکورد جابجایی ۴ میلیون مسافر در روز دست یافته‌است.[۴][۵] آذر ماه سال ۱۳۹۶، تعداد سفر با متروی تهران از مرز ۷ میلیارد و ۵۸۷ میلیون سفر گذشت و به این ترتیب توانست تا از رکورد جمعیت فعلی دنیا عبور کند.[۶]
گرچه طرح‌های نخست متروی تهران در زمان محمدرضا پهلوی ریخته شد،[۷] اما به‌طور رسمی از سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۹ میلادی) شروع به کار کرد.[۸] نخستین مسیر فعال، خط ۵ مترو بود که میان تهران و کرج مسافر جابه‌جا می‌کرد و در ۱۶ اسفند ۱۳۷۷خ فعالیت خود را آغاز کرد.[۹]
از اواخر سال ۱۳۸۵خ، با افزایش مسافران و تعداد قطارها، بخشی برای بهره‌برداری از بدنه اصلی سازمان قطار شهری تهران و حومه جدا شده و با عنوان «شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه» به کار خود ادامه می‌دهد و دفتر مرکزی آن در چهارراه کالج (تقاطع خیابان‌های حافظ و انقلاب تهران) واقع است. در ۱۷ مهر ۹۶ فرنوش نوبخت که پیشتر معاون عملیات شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران بود، به سمت مدیر عامل شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه و در تاریخ دهم آبان ۹۶ مهندس علی امام به سمت مدیر عامل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه منصوب شدند.[۱۰]
محتویات
- ۱ پیشینه
- ۲ خطوط و ایستگاه‌ها
- ۳ خطوط در حال کار
- ۴ فهرست ایستگاه‌های متروی تهران
- ۵ مدیران مترو
- ۶ برنامه‌های توسعه
- ۷ طراحی ایستگاه‌ها و خطوط و تجهیزات
- ۸ آمارها
- ۹ مشخصات کلی
- ۱۰ افزایش ۱۴ درصدی قیمت بلیط مترو در سال۱۳۹۶
- ۱۱ هنر در مترو
- ۱۲ مترو در استان تهران
- ۱۳ حوادث
- ۱۴ جستارهای وابسته
- ۱۵ پانویس
- ۱۶ پیوند به بیرون
پیشینه[ویرایش]
پیشینه بحث دربارهٔ ساخت قطار شهری در تهران به زمان ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. تأسیس تراموای شهری از جمله نکات پیش‌بینی‌شده در امتیازنامه‌ای بود که بارون ژولیوس دو رویتر در عهد ناصرالدین شاه روی کاغذ آورد. نخستین طرح شبیه به متروی امروزی که برای تهران طراحی و اجرا شد، طرح واگن اسبی بود که از دروازه شهرری تا باغشاه (میدان حُر امروزی) کشیده شده و تا سال ۱۳۱۰ نیز دایر بود.
اما نخستین برنامه‌ریزی‌ها برای بنیان‌گذاری مترو (قطار زیرزمینی) به سال ۱۳۵۰ بازمی‌گردد. در مهر سال ۱۳۵۳ مطالعات مربوط به حل مشکلات ترافیک، مترو تهران توسط شرکت‌های مشاور خارجی از جمله سوفرتو منتج به پیشنهاد سیستم اتوبان مترو (با ۷ خط) شد. بر اساس این پژوهش‌ها، ساخت مترو به عنوان اساسی‌ترین راه حل بهبود ترافیک تعیین شد. شرکت‌های فرانسوی از سال ۱۳۵۶ عملیات اجرایی احداث خط ۱ مترو را در اراضی شمال تهران (بزرگراه شهید حقانی کنونی) آغاز کردند. عملیات اجرایی مترو تا آذر سال ۵۹ اجرای ۲۳۰۰ متر تونل و بخشی از سازه ۳ ایستگاه حدفاصل بزرگراه شهید حقانی و خیابان شهید بهشتی ادامه یافت ولی در این زمان و در پی جریان‌های جنگ ایران و عراق، نمایندگان شرکت‌های خارجی ایران را ترک کردند و در اواخر سال ۶۰ هیئت وزیران توقف کامل طرح توسط مشاوران خارجی را اعلام کرد. در سال ۱۳۶۳خ پس از ارائه گزارشی از طرف جمعی از کارشناسان ایرانی در خصوص لزوم ساخت مترو و طرح مسئله ضرورت ساخت مترو در نماز جمعه تهران توسط اکبر هاشمی رفسنجانی، ریاست وقت مجلس، در فروردین ۱۳۶۴خ هیئت وزیران اجرای طرح متروی تهران را تصویب و فعالیت‌های مترو مجدداً در تهران آغاز شد. برنامه اول مترو شامل ساخت خط ۱ (میرداماد - حرم مطهر)، خط ۲ (دردشت - صادقیه) و مسیر برون‌شهری خط ۵ (تهران - گلشهر) جمعاً به طول ۹۰ کیلومتر با ۵۲ ایستگاه بود. فعالیت‌های اجرایی این برنامه از سال ۱۳۶۶ با عقد مشارکت مدنی با سیستم بانکی آغاز شد.[۱۱] بنا به گفته اصغر ابراهیمی اصل، مدیرعامل وقت مترو:
«سال ۶۵ همه مخالف ساخت مترو بودند. حتی ساختمان شرکت مترو به وزارت کشور تحویل داده و تبدیل به استانداری شده بود. هیچ‌کس حتی یک اتاق نمی‌داد. کار از نمازخانه شروع شد. هیچ نقشه‌ای در کار نبود تا اینکه در نمازخانه تعدادی نقشه پیدا شد. وقتی پیگیری کردیم که باقی نقشه‌ها کجاست، مشخص شد که یک سبزی‌فروش نقشه‌ها را خریده‌است. سپس با وجود یک ماه تحقیق بر روی کاغذها، سبزی‌فروش پیدا شد و بدین ترتیب ۱۹۰ کیلو نقشه در انبارش پیدا شد.»[۱۲]
در سال ۱۳۷۴ با توجه به اتمام بخش‌هایی از کارهای ساختمانی، قراردادی برای تأمین تجهیزات مترو به امضا رسید و در نهایت ۱۶ اسفند ۱۳۷۷خ نخستین خط متروی تهران که بخش حومه‌ای خطوط متروی فعلی است، افتتاح شد که تهران را به کرج متصل می‌کرد. این خط در حال حاضر خط ۵ نامیده شده و در طراحی‌های آتی مترو از آن به عنوان خط اکسپرس اول یاد می‌شود.
یک سال بعد، نیمه غربی خط دو (حد فاصل ایستگاه صادقیه در میدان صادقیه تا ایستگاه امام خمینی در میدان امام خمینی) نیز بهره‌برداری شد. بخشی از خط یک متروی تهران نیز که ایستگاه شهید حقانی را به ایستگاه علی‌آباد متصل می‌کرد، در سال ۱۳۸۰ به بهره‌برداری رسید. لازم است ذکر شود که در این تاریخ ایستگاه شهید حقانی که نقطه آغازین خط ۱ از شمال بود، میرداماد نام داشت، ولی بعدها و با توسعه خط ۱ به سمت شمال، نام این ایستگاه به شهید حقانی تغییر یافته و ایستگاهی به نام میرداماد در محل خیابان میرداماد ساخته شد. این خط بعداً در سال ۱۳۸۱ تا ایستگاه حرم مطهر در بهشت زهرا ادامه یافت. همچنین بخش شرقی خط دو متروی تهران به تدریج در سال‌های ۱۳۸۲، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید. با بهره‌برداری از این ایستگاه‌ها، خط ۲ مترو از میدان صادقیه تا دانشگاه علم و صنعت امتداد یافت.
در سال ۱۳۸۷ بخشی از خط ۴ مترو تهران، حد فاصل ایستگاه دروازه شمیران تا ایستگاه میدان فردوسی افتتاح شد. شایان ذکر آن است که در این قسمت از خط ۳ ایستگاه دروازه شمیران، دروازه دولت و میدان فردوسی بهره‌برداری شد که ۲ ایستگاه نخست، ایستگاه‌های تقاطعی و دو طبقه با خطوط یک و دو هستند که به این ترتیب تعداد ایستگاه‌های تقاطعی دو طبقه در متروی تهران در این مقطع به ۳ دستگاه افزایش یافت. در بهمن ماه ۱۳۸۷ نیز ایستگاه‌های باقری و تهرانپارس در امتداد شرقی خط دو به بهره‌برداری رسید و در اسفند ماه همین سال ایستگاه میدان شهدا در امتداد شرقی خط چهار نیز بهره‌برداری شد.
در بهار ۱۳۸۸خ نیز ضمن افتتاح فاز نخست توسعه شمالی خط ۱، حد فاصل ایستگاه حقانی تا ایستگاه قلهک، ایستگاه میدان انقلاب اسلامی در امتداد غربی خط چهار نیز به بهره‌برداری رسید. تا پایان این سال، فاز دوم توسعه شمالی خط یک از ایستگاه قلهک تا ایستگاه قیطریه به بهره‌برداری رسید.
در بهار سال ۱۳۸۹ ایستگاه مترو کلاهدوز واقع در انتهای شرقی خط ۴ مترو به بهره‌برداری رسید. همچنین تا پایان سال ۱۳۸۹ این موارد در متروی تهران بهره‌برداری شد:
- ایستگاه میان‌راهی صدر در گسترش شمالی خط یک
- امتداد توسعه شرقی خط دو از ایستگاه علم و صنعت تا ایستگاه فرهنگسرا
- ایستگاه میان‌راهی محمدشهر در خط ۵ (خط متروی تهران-کرج)
- ایستگاه‌های میان‌راهی ولیعصر و نبرد در خط ۴
- امتداد توسعه غربی خط ۴ از ایستگاه میدان انقلاب اسلامی تا ایستگاه میدان آزادی و گشایش ایستگاه‌های توحید و میدان آزادی
در بهار سال ۱۳۹۰ ایستگاه میان‌راهی دکتر حبیب‌الله در بخش غربی خط ۴ و در مرداد ماه همین سال امتداد خط ۱ از ایستگاه حرم مطهر تا کهریزک و همچنین ایستگاه کهریزک به بهره‌برداری رسید. در شهریور ۱۳۹۰ ایستگاه متروی ابن‌سینا از خط ۴ نیز افتتاح شد. گفتنی است در تاریخ ۱۸ دی ۱۳۹۰ نیز ایستگاه پیروزی واقع در خط ۴ افتتاح شد و در اسفند ۱۳۹۰ نیز ایستگاه تجریش به عنوان عمیق‌ترین ایستگاه متروی تهران مورد بهره‌برداری قرار گرفت که با ساخت این ایستگاه خط یک متروی تهران کامل شد. با این افتتاح پرونده طرح‌های توسعه متروی تهران در سال ۱۳۹۰ بسته شد.
اما با آغاز سال ۱۳۹۱ طرح‌هایی به شرح ذیل مورد بهره‌برداری قرار گرفتند: در تاریخ بیست و هفتم اردیبهشت ۱۳۹۱ ایستگاه نیروهوایی در خط ۴ مورد بهره‌برداری قرار گرفت.[۱۳] در تاریخ اول مرداد ماه ۱۳۹۱ ایستگاه‌های شهرک اکباتان و بخش مربوط به خط ۴ ایستگاه ارم سبز به همراه ۴ کیلومتر تونل از ایستگاه میدان آزادی تا ایستگاه ارم سبز مورد بهره‌برداری قرار گرفتند که با افتتاح این قسمت تعداد ایستگاه‌های تقاطعی دو طبقه متروی تهران به چهار ایستگاه افزایش یافت.[۱۴]
در تاریخ بیست و هفتم آذرماه ۱۳۹۱ پنجمین خط متروی تهران که در واقع خط چهارم درون‌شهری است، متولد شد. در این تاریخ بخش میانی خط سه به طول هفت کیلومتر به همراه ایستگاه‌های شهید بهشتی و ولیعصر مورد بهره‌برداری قرار گرفتند؛ که با توجه به تقاطعی بودن هر دو ایستگاه (شهید بهشتی در تقاطع با خط یک و سه و ولیعصر در تقاطع با خط چهار و سه) تعداد ایستگاه‌های تقاطعی دو طبقه متروی تهران به شش ایستگاه افزایش یافت.[۱۵]
در سال ۱۳۹۲ به علت پاره‌ای از مشکلات از جمله عدم تخصیص به موقع و کافی بودجه به مترو تقریباً هیچگونه افتتاحی در آن صورت نپذیرفت[۱۶] و تنها بخش جنوبی خط ۳ به طول ۱۲ کیلومتر مورد تست سرد (بهره‌برداری آزمایشی) قرار گرفت[۱۷] و همچنین از بخش مربوط به خط ۴ ایستگاه آزادی تقاطع شادمان نیز در خرداد ماه همین سال مورد بهره‌برداری قرار گرفت و با توجه به بهره‌برداری از این ایستگاه تعداد ایستگاه‌های تقاطعی دو طبقه متروی تهران به ۷ ایستگاه افزایش یافت.[۱۸]
در دوم اردیبهشت ۱۳۹۳ نیمه جنوبی خط ۳ متروی تهران به عنوان طولانی‌ترین خط متروی خاورمیانه تا این تاریخ از کمربندی آزادگان (ایستگاه آزادگان) واقع در جنوب غرب شهر تهران تا چهارراه ولیعصر به طول ۱۲ کیلومتر مورد افتتاح رسمی قرار گرفته و به بخش میانی این خط که قبلاً در سال ۱۳۹۱ افتتاح شده بود متصل گردید و به این صورت طول این خط تا اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ به ۱۹ کیلومتر افزایش یافت همچنین با این افتتاح ۵ ایستگاه آزادگان، قلعه مرغی، جوادیه، میدان راه‌آهن و میدان منیریه به مجموعه ایستگاه‌های متروی تهران اضافه شدند.[۱۹]
همچنین دو ایستگاه میدان ولیعصر (عج) در نیمه میانی خط ۳ و شهرک شریعتی در نیمه جنوبی خط ۳ در تاریخ ۱۱ اسفند ماه ۱۳۹۳ به بهره‌برداری رسید و با این کار پرونده طرح‌های توسعه‌ای مترو در سال ۱۳۹۳ بسته شد.[۲۰][۲۱]
و اما با آغاز سال ۱۳۹۴ این وعده داده شد که در این سال و به‌طور میانگین در هر ماه ۱ ایستگاه مترو به بهره‌برداری خواهد رسید.[۲۲] در همین راستا در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۹۴ ایستگاه میدان جهاد واقع در نیمه میانی خط ۳ مترو به بهره‌برداری رسید.[۲۳] کمتر از دو ماه بعد در روز ۸ تیرماه ۱۳۹۴ ایستگاه متروی عبدل آباد در این خط افتتاح شد.[۲۴] در همین راستا و با توجه به وعده‌های داده شده در ابتدای سال در روز سه شنبه ۳۱ شهریور ماه نیمه شمالی خط ۳ متروی تهران به طول ۱۸ کیلومتر از ایستگاه شهید بهشتی واقع در تقاطع خط ۱ و ۳ تا ایستگاه قائم و با ۳ ایستگاه شهید زین الدین، نوبنیاد و قائم افتتاح گردید.[۲۵] در ادامه کار موفق در متروی تهران در تاریخ ۱۸ آبان ایستگاه متروی نعمت‌آباد در قسمت جنوبی[۲۶] و در ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۴ ایستگاه متروی میرزای شیرازی در قسمت میانی خط ۳ مترو تهران به بهره‌برداری رسیدند.[۲۷] همچنین در ۲۵ اسفند ماه ۱۳۹۴ خط متروی ویژه فرودگاه مهر آباد و در واقع انشعاب فرودگاه مهرآباد از خط ۴ مترو با ۳ ایستگاه با نام‌های فرودگاه مهرآباد (در مجاورت ایستگاه بیمه)، ترمینال ۱ و ۲ و ترمینال ۴ و ۶ و ایستگاه چهارم یعنی ایستگاه بیمه از خط اصلی ۴ متروی تهران به بهره‌برداری رسید. این خط به عنوان متفاوت‌ترین خط متروی تهران شناخته می‌شود و طول سکوهای آن حدود ۸۰ متر می‌باشد که تقریباً معادل نیمی از طول سکوهای خطوط ۳ و ۴ است و طول کلی این خط ۳ کیلومتر است. با این اقدام پرونده افتتاح پروژه‌های متروی تهران در سال ۱۳۹۴ بسته شد.[۲۸]
با شروع سال ۱۳۹۵ و در ابتدای سال با توجه به آماده‌سازی مکان جدید نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در ابتدای آزاد راه تهران- قم راه اندازی بخشی از توسعه جنوبی خط ۱ متروی تهران (خط فرودگاه امام خمینی- شهر جدید پرند) در دستور کار قرار گرفت و بدین ترتیب در روز ۳۰ فروردین ۹۵ ایستگاه شهر آفتاب از توسعه جنوبی خط ۱ به همراه ۶ کیلومتر خط مترو افتتاح شد. تا پیش از افتتاح این ایستگاه، ایستگاه متروی تجریش بزرگترین ایستگاه متروی ایران و خاورمیانه بود که با افتتاح این ایستگاه که با الهام از معماری بنای چهلستون در اصفهان ساخته شده است عنوان بزرگترین ایستگاه متروی تهران تا این تاریخ به این ایستگاه تعلق گرفت. شایان ذکر است با توجه به اینکه این خط از مترو هنوز کامل نشده بود تا پیش از افتتاح ادامه خط تنها در زمانهایی که نمایشگاه در محل شهر آفتاب برگزار می‌شد سرویس دهی انجام می‌داد.[۲۹] در ادامه سال ۱۳۹۵ و با توجه به افتتاح نیمه شمالی خط ۳ در سال ۱۳۹۴ مقرر گردید که ایستگاه‌های این خط یک به یک بهره‌برداری گردند. در همین راستا در روز ۱۷ خرداد ۱۳۹۵ ایستگاه متروی خواجه عبدالله انصاری[۳۰] در روز ۱۸ امرداد ۱۳۹۵ ایستگاه متروی سهروردی[۳۱] در روز ۲۴ شهریور ایستگاه متروی شهید قدوسی (واقع در چهارراه قصر)[۳۲] در روز ۱۷ مهر ایستگاه متروی شهید صیاد شیرازی (واقع در تقاطع بزرگراه شهید صیاد شیرازی و مسیل باختر در ضلع شمال شرقی میدان گلبرگ)[۳۳] در روز ۲۲ آذر ایستگاه متروی حسین‌آباد[۳۴] و در روز ۱۶ بهمن ایستگاه متروی میدان هروی که همگی از ایستگاه‌های خط ۳ مترو می‌باشند نیز به بهره‌برداری رسیدند.[۳۵] همچنین در روز ۲۵ اسفند ماه ۱۳۹۵ خط ۷ به عنوان ششمین خط متروی تهران و پنجمین خط درون‌شهری حد فاصل ایستگاه نواب (ایستگاه تقاطعی خط ۷ با خط ۲) تا ایستگاه میدان محمدیه (ایستگاه تقاطعی خط ۷ با خط ۱) مورد تست گرم قرار گرفت و مقرر گشت که در ابتدای سال ۱۳۹۶ مورد افتتاح رسمی قرار گیرد که با این امر پرونده افتتاح پروژه‌های متروی تهران در سال ۱۳۹۵ بسته شد.[۳۶]
با آغاز سال ۱۳۹۶ و با توجه به تست گرم بخش مرکزی خط ۷ مترو تهران و متعاقب آن تست گرم بخش شمالی و جنوبی این خط در فروردین و اردیبهشت، در تاریخ ۲۰ خرداد ۱۳۹۶، خط ۷ متروی تهران به عنوان ششمین خط متروی تهران و پنجمین خط متروی درون‌شهری با ۲۲ کیلومتر مسیر و ۷ ایستگاه به صورت هم‌زمان افتتاح شد. ایستگاه‌های افتتاح شده به ترتیب میدان صنعت - دانشگاه تربیت مدرس (گیشا) - شهید نواب صفوی - کمیل - بریانک - میدان محمدیه و بسیج می‌باشند. همچنین با توجه به افتتاح دو ایستگاه شهید نواب صفوی (تقاطع با خط ۲) و میدان محمدیه (تقاطع با خط ۱) تعداد ایستگاه‌های تقاطعی متروی تهران به ۹ ایستگاه افزایش یافت. اما افتتاح خط ۷ در سال ۱۳۹۶ چند ماه بیشتر دوام پیدا نکرد و به دنبال برگزاری انتخابات شورای شهر تهران و متعاقب آن تغییر طیف سیاسی شورا و تغییر شهردار، ناایمن بودن این خط و افتتاح بدون رعایت مسائل ایمنی و زیرساخت‌های لازم مورد توجه قرار گرفت.
در هر صورت و فارغ از مسائل سیاسی با انتخاب محمدعلی نجفی به سمت شهردار تهران، خط ۷ مترو در پاییز سال ۹۶ تعطیل شد و مقرر گردید که پس از رفع نواقص ایمنی از جمله نصب هواکش‌های میان تونلی، پله‌های اضطراری و نیز تامین تجهیزات الکترونیکی نظیر سیستم سیگنالینگ و این بار با امنیت کافی مجددا افتتاح شود. تغییرات پی‌درپی در شهرداری تهران و استعفای نجفی از این سمت و همچنین کمبودهای بودجه‌ای عامل تداوم توقف خط ۷ تا پایان سال ۱۳۹۶ شد.
ایستگاه شهید محلاتی از خط ۳ مترو نیز به عنوان یکصد و پانزدهمین ایستگاه مترو تهران، در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۹۶ افتتاح شد.[۳۷] همچنین در ۱۶ مرداد ۱۳۹۶ ایستگاه شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) از مسیر انشعابی خط ۱ مترو به بهره‌برداری رسید[۳۸] و با توجه به رویدادهای بوجود آمده در جریان افتتاح و تعطیلی خط ۷ پرونده مترو در سال ۱۳۹۶ صرفا با افتتاح دو ایستگاه بسته شد.
سال ۱۳۹۷ آغاز شد و با شروع این سال و پیگیری‌های مکرر مردم و وعده‌های چندین باره برای بازگشایی مجدد خط تعطیل شده ۷ بالاخره در تیرماه این سال ۶ کیلومتر میانی از این خط به همراه ۵ ایستگاه آن مجددا بازگشایی شد. ایستگاه‌های افتتاح شده عبارتند از: شهید نواب صفوی - رودکی - کمیل - بریانک- مهدیه که از این ۵ ایستگاه ۴ ایستگاه شهید نواب صفوی - رودکی - کمیل - بریانک در سال گذشته افتتاح و سپس تعطیل شده بودند و ایستگاه مهدیه برای اولین بار مورد افتتاح قرار گرفت. ذکر این نکته لازم است که ایستگاه مهدیه یک ایستگاه تقاطعی در این خط و در تقاطع با خط ۳ می‌باشد و بنابراین تعداد ایستگاه‌های تقاطعی متروی تهران همچنان ۹ ایستگاه باقی ماند. (بخش مربوط به خط ۷ میدان محمدیه تعطیل شده اما مهدیه در تقاطع خط ۷ با خط ۳ افتتاح شد.)
خطوط و ایستگاه‌ها[ویرایش]
| خط | سال تأسیس[۳۹] | طول[۴۰] | ایستگاه[۴۱] | گونه |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | ۱۳۸۰ | ۷۰ کیلومتر (۴۳ مایل) | ۳۲[۴۲] | مترو |
| ۲ | ۱۳۷۸ | ۲۶ کیلومتر (۱۶ مایل) | ۲۲[۴۲] | مترو |
| ۳ | ۱۳۹۱ | ۳۷ کیلومتر (۲۳ مایل) | ۲۴[۴۲] | مترو |
| ۴ | ۱۳۸۷ | ۲۲ کیلومتر (۱۴ مایل) | ۲۲[۴۲] | مترو |
| ۷ | ۱۳۹۶ | ۶ کیلومتر (۳٫۷ مایل) | ۵ | مترو |
| ۵ | ۱۳۷۷ | ۴۳ کیلومتر (۲۷ مایل) | ۱۱[۴۳] | مترو |
| مجموع طول | ۲۰۴ کیلومتر (۱۲۷ مایل) | ۱۱۶ | ||
خطوط در حال کار[ویرایش]
.jpg)
متروی تهران با پنج خط درون‌شهری و یک خط برون‌شهری به شرح ذیل در حال سرویس دهی می‌باشد:[۴۴][۴۵]
۱- خط یک به طول ۳۱+۳۹ کیلومتر با ۳+۲۹ ایستگاه از ایستگاه تجریش واقع در ابتدای خیابان شریعتی تا ایستگاه کهریزک واقع در ضلع جنوب شرقی بهشت زهرا قرار دارد.[۴۶] این خط پس از شروع از میدان تجریش طول خیابان شریعتی (خیابان شمیران) را به سمت جنوب طی کرده و با رسیدن به تقاطع خیابان میرداماد به سمت غرب متمایل شده و در طول این خیابان امتداد مسیر می‌دهد سپس در اواسط خیابان میرداماد مجدداً به سمت جنوب متمایل گشته و با عبور از اراضی عباس‌آباد به ابتدای خیابان شهید مفتح می‌رسد و در طول این خیابان تا میدان هفت تیر امتداد مسیر می‌دهد سپس وارد خیابان شهید مفتح شده و در طول این خیابان و خیابان سعدی امتداد می‌یابد. در حوالی خیابان اکباتان به سمت غرب متمایل شده و به میدان امام خمینی می‌رسد. سپس در طول خیابان خیام حرکت کرده و با رسیدن به محدوده خیابان شوش از زیر زمین خارج می‌شود و به موازات خطوط راه‌آهن سراسری تهران-مشهد تا شهر ری حرکت می‌نماید. سپس بار دیگر به سمت غرب متمایل شده و به ایستگاه شاهد در ضلع شمال شرقی بهشت زهرا (س) و مرقد امام می‌رسد. این خط در اینجا به دو شاخه تقسیم می‌شود. شاخه اول با طی کردن ضلع غربی بهشت زهرا و پس از عبور از ایستگاه حرم مطهر به سمت شرق متمایل شده و در انتها به ایستگاه کهریزک می‌رسد. شاخه دوم با طول فعلی سی و دو کیلومتر پس از عبور به سمت غرب در امتداد آزادراه خلیج فارس (اتوبان تهران -قم) به سمت جنوب متمایل شده و به ایستگاه ایستگاه شهر فرودگاهی امام خمینی می‌رسد. این خط در ایستگاه شهید بهشتی با خط سه، در ایستگاه شهدای هفت تیر با خط در حال احداث شش، در ایستگاه دروازه دولت با خط چهار، در ایستگاه امام خمینی با خط دو و در ایستگاه میدان محمدیه با خط هفت تقاطع دارد.[۴۷]
۲- خط دو به طول ۲۶ کیلومتر با ۲۲ ایستگاه از ایستگاه فرهنگسرا واقع در خیابان جشنواره جنب فرهنگسرا اشراق تا ایستگاه تهران (صادقیه) واقع در ضلع جنوب غربی فلکه دوم صادقیه قرار دارد.[۴۸] این خط پس از آغاز در خیابان جشنواره وارد بزرگراه رسالت شده و پس از طی مسیر به سمت غرب در حوالی میدان رسالت به سمت جنوب غرب متمایل شده و در طول خیابان شهید مدنی امتداد مسیر می‌دهد. سپس به میدان ابن سینا رسیده و از آنجا تا میدان بهارستان به سمت جنوب حرکت می‌کند. سپس بار دیگر به سمت جنوب غرب متمایل شده و پس از طی مسیر در امتداد خیابان اکباتان به میدان امام خمینی (سپه- توپخانه) می‌رسد. از میدان امام خمینی به سمت غرب در طول خیابان امام خمینی (سپه) تا میدان حر (باغشاه) حرکت کرده و در حوالی این میدان به سمت شمال غرب متمایل می‌شود و با عبور در امتداد خیابان‌های دانشگاه جنگ و آذربایجان به خیابان آزادی می‌رسد و از طریق بلوار تیموری و خیابان گلاب به میدان صادقیه (آریا شهر) می‌رسد. این خط در ایستگاه شهید باقری با توسعه شرقی خط چهار، در ایستگاه امام حسین با خط در حال احداث شش، در ایستگاه دروازه شمیران با خط چهار، در ایستگاه امام خمینی با خط یک، در ایستگاه دانشگاه امام علی با ایستگاه در حال احداث خط سه، در ایستگاه شهید نواب صفوی با خط هفت، در ایستگاه شادمان با خط چهار تقاطع داشته و در نهایت در انتهای خط و در ایستگاه صادقیه به صورت تبادلی به خط پنج متصل می‌شود.[۴۷]
۳- خط سه به طول ۳۷ کیلومتر با ۲۴ ایستگاه از ایستگاه قائم تا ایستگاه آزادگان: این خط از ایستگاه قائم واقع در شهرک قائم در شمال شرق تهران آغاز شده و در طول بزرگراه ارتش ادامه می‌یابد. سپس به سمت جنوب غربی متمایل شده و به میدان نوبنیاد می‌رسد. در ادامه و با عبور از زیر بزرگراه صیاد شیرازی به صورت شمال به جنوب به میدان گلبرگ رسیده و به سمت غرب در طول خیابان شهید بهشتی امتداد مسیر داده و سپس وارد خیابان ولیعصر (پهلوی سابق) شده و در طول خیابان ولیعصر (پهلوی سابق) و به سمت جنوب تا میدان راه‌آهن ادامه مسیر داده و سپس به سمت فرودگاه قلعه مرغی و بزرگراه آزادگان در جنوب غربی تهران متمایل شده و به ایستگاه آزادگان منتهی می‌گردد.[۱۵] خط سه مترو در ایستگاه شهید بهشتی با خط یک، در ایستگاه میدان ولیعصر با خط در حال احداث شش، در ایستگاه تئاتر شهر با خط چهار، در ایستگاه مهدیه با خط هفت و در ایستگاه دانشگاه امام علی (در دست ساختمان) با خط دو تقاطع خواهد داشت. ایستگاه متروهای احداث شده در خط سه مترو تهران عبارتند از:شهرک قائم، شهید محلاتی، نوبنیاد، حسین‌آباد، هروی، شهید زین‌الدین، خواجه عبدالله انصاری، شهید صیاد شیرازی، شهید قدوسی، سهروردی، شهید بهشتی، میرزای شیرازی، میدان جهاد، میدان ولیعصر، تئاتر شهر، منیریه، مهدیه، راه‌آهن، جوادیه، زمزم، شهرک شریعتی، عبدل آباد، نعمت‌آباد و آزادگان. هم‌اکنون ایستگاه اقدسیه، به عنوان ایستگاه باقیماندهٔ خط ۳، در حال ساخت و ایستگاه تقاطعی دانشگاه امام علی در این خط در حال مطالعات اولیه برای ساخت می‌باشند.
۴- خط چهار به طول ۲۲ کیلومتر (شامل ۱۹ کیلومتر در شاخه اصلی و ۳ کیلومتر در انشعاب فرودگاه مهرآباد) با ۲۲ ایستگاه (شامل ۱۹ ایستگاه در شاخه اصلی و ۳ ایستگاه در انشعاب فرودگاه مهرآباد) از ایستگاه شهید کلاهدوز واقع در انتهای خیابان پیروزی بزرگراه اسبدوانی تا ایستگاه اکباتان (ارم سبز) واقع در بلوار فردوس انتهای خیابان شقایق جنوبی قرار دارد.[۴۹] این خط پس از شروع از بزرگراه اسبدوانی در طول خیابان پیروزی به سمت غرب امتداد مسیر داده و پس از رسیدن به میدان شهدا به سمت شمال غرب متمایل می‌شود و با عبور از زیر خیابان ایران و میدان ابن سینا به خیابان انقلاب اسلامی می‌رسد، بخش عمده‌ای از این خط از زیر خیابان انقلاب اسلامی و آزادی می‌گذرد و پس از رسیدن به میدان آزادی در امتداد جاده مخصوص کرج ادامه مسیر داده و با رسیدن به ایستگاه بیمه شاخه مربوط به فرودگاه مهرآباد با ۳ ایستگاه به سمت جنوب و ترمینال‌های مختلف فرودگاه مهرآباد از آن جدا می‌شود. شاخه اصلی خط ۴ در ادامه به سمت غرب امتداد مسیر می‌دهد و پس از رسیدن به شهرک اکباتان به سمت شمال تغییر مسیر داده و با عبور در امتداد بزرگراه ستاری به بلوار شقایق منتهی می‌گردد. این خط در ایستگاه میدان شهدا با خط در حال احداث شش، در ایستگاه دروازه شمیران با خط دو، در ایستگاه دروازه دولت با خط یک، در ایستگاه تئاتر شهر با خط سه، در ایستگاه توحید با خط هفت، مجدداً در ایستگاه شادمان با خط دو و در ایستگاه ارم‌سبز با خط پنج تقاطع دارد.[۵۰]
۵- خط پنج (خط برون‌شهری) به طول ۴۳ کیلومتر با ۱۱ ایستگاه از ایستگاه تهران (صادقیه) واقع در ضلع جنوب غربی فلکه دوم صادقیه تا ایستگاه ایستگاه گلشهر واقع در گلشهر کرج قرار دارد. این خط موازی آزادراه تهران-کرج عبور می‌کند.[۵۱]
۶- خط هفت یک خط درون شهری به طول ۲۷ کیلومتر با ۲۳ ایستگاه است. این خط که عمیق‌ترین خط متروی تهران است از شهرک امیرالمؤمنین (قصر فیروزه) و در کنار ورزشگاه تختی تهران در جنوب شرقی تهران آغاز شده و پس از طی مسیر شرقی- غربی و تقاطع با خط یک در ایستگاه متروی میدان محمدیه، از ایستگاه بریانک به سمت شمال متمایل می‌شود و در ایستگاه متروی مهدیه با خط سه، در ایستگاه متروی شهید نواب صفوی با خط دو، در ایستگاه متروی توحید با خط چهار و در ایستگاه متروی دانشگاه تربیت مدرس با خط در دست ساخت ۶ تقاطع خواهد داشت و سپس در امتداد بزرگراه چمران ادامه پیدا می‌کند و پس از عبور از کنار برج میلاد، وارد میدان صنعت در شهرک غرب گردیده و در انتها به میدان کتاب (نام‌های قدیمی: میدان فرحزادی، میدان بوستان) در سعادت آباد می‌رسد.[۵۲] ایستگاه‌های افتتاح شده به ترتیب شهید نواب صفوی - رودکی - کمیل - بریانک و مهدیه می‌باشند.
فهرست ایستگاه‌های متروی تهران[ویرایش]
متروی تهران، ٧ خط (۶ خط فعال) و ۱۱۶ ایستگاه (مستقل و تقاطعی) دارد.
خط ۱ متروی تهران ۲۹ ایستگاه دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو تجریش | |
| ایستگاه مترو قیطریه | |
| ایستگاه مترو شهید صدر | |
| ایستگاه مترو قلهک | |
| ایستگاه مترو دکتر شریعتی | |
| ایستگاه مترو میرداماد | |
| ایستگاه مترو شهید حقانی | |
| ایستگاه مترو شهید همت | |
| ایستگاه مترو مصلای امام خمینی (ره) | |
| ایستگاه مترو شهید بهشتی | خط ۳ |
| ایستگاه مترو شهید مفتح | |
| ایستگاه مترو شهدای هفت تیر | خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو طالقانی | |
| ایستگاه مترو دروازه دولت | خط ۴ |
| ایستگاه مترو سعدی | |
| ایستگاه مترو امام خمینی (ره) | خط ۲ |
| ایستگاه مترو پانزده خرداد | |
| ایستگاه مترو خیام | |
| ایستگاه مترو میدان محمدیه | خط ۷ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو شوش | |
| ایستگاه مترو پایانه جنوب | |
| ایستگاه مترو شهید بخارایی | |
| ایستگاه مترو علی‌آباد | |
| ایستگاه مترو جوانمرد قصاب | |
| ایستگاه مترو شهرری | |
| ایستگاه مترو پالایشگاه | |
| ایستگاه مترو شاهد-باقرشهر | انشعاب شهر پرند خط ۱ متروی تهران |
| ایستگاه مترو حرم مطهر امام خمینی (ره) | |
| ایستگاه مترو کهریزک |
خط ۲ متروی تهران ۲۲ ایستگاه دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو فرهنگسرا | |
| ایستگاه مترو تهرانپارس | |
| ایستگاه مترو شهید باقری | |
| ایستگاه مترو دانشگاه علم و صنعت | |
| ایستگاه مترو سرسبز | |
| ایستگاه مترو جانبازان | |
| ایستگاه مترو فدک | |
| ایستگاه مترو سبلان | |
| ایستگاه مترو شهید مدنی | |
| ایستگاه مترو امام حسین (ع) | خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو دروازه شمیران | خط ۴ |
| ایستگاه مترو بهارستان | |
| ایستگاه مترو ملت | |
| ایستگاه مترو امام خمینی (ره) | خط ۱ |
| ایستگاه مترو حسن‌آباد | |
| ایستگاه مترو دانشگاه امام علی (ع) | خط ۳ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو میدان حر | |
| ایستگاه مترو شهید نواب صفوی | خط ۷ |
| ایستگاه مترو شادمان | خط ۴ |
| ایستگاه مترو دانشگاه شریف | |
| ایستگاه مترو طرشت | |
| ایستگاه مترو تهران (صادقیه) | خط ۵ |
خط ۳ متروی تهران ۲۶ ایستگاه (۲۴ ایستگاه فعال) دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو قائم | |
| ایستگاه مترو شهید محلاتی | |
| ایستگاه مترو اقدسیه (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو نوبنیاد | |
| ایستگاه مترو حسین‌آباد | |
| ایستگاه مترو هروی | |
| ایستگاه مترو شهید زین‌الدین | |
| ایستگاه مترو خواجه عبدالله انصاری | |
| ایستگاه مترو شهید صیاد شیرازی | |
| ایستگاه مترو شهید قدوسی | |
| ایستگاه مترو سهروردی | |
| ایستگاه مترو شهید بهشتی | خط ۱ |
| ایستگاه مترو میرزای شیرازی | |
| ایستگاه مترو میدان جهاد | |
| ایستگاه مترو میدان ولیعصر | خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو تئاتر شهر | خط ۴ |
| ایستگاه مترو دانشگاه امام علی (ع) (در حال ساخت) |
خط ۲ |
| ایستگاه مترو منیریه | |
| ایستگاه مترو مهدیه | خط ۷ |
| ایستگاه مترو راه‌آهن | |
| ایستگاه مترو جوادیه | |
| ایستگاه مترو زمزم | |
| ایستگاه مترو شهرک شریعتی | |
| ایستگاه مترو عبدل‌آباد | |
| ایستگاه مترو نعمت‌آباد | |
| ایستگاه مترو آزادگان |
خط ۴ متروی تهران ۱۹ ایستگاه و انشعاب فرودگاه بین‌المللی مهرآباد ۳ ایستگاه دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو شهید کلاهدوز | |
| ایستگاه مترو نیروهوایی | |
| ایستگاه مترو نبرد | |
| ایستگاه مترو پیروزی | |
| ایستگاه مترو ابن‌سینا | |
| ایستگاه مترو میدان شهدا | خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو دروازه شمیران | خط ۲ |
| ایستگاه مترو دروازه دولت | خط ۱ |
| ایستگاه مترو فردوسی | |
| ایستگاه مترو تئاتر شهر | خط ۳ |
| ایستگاه مترو میدان انقلاب اسلامی | |
| ایستگاه مترو توحید | خط ۷ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو شادمان | خط ۲ |
| ایستگاه مترو دکتر حبیب‌الله | |
| ایستگاه مترو استاد معین | |
| ایستگاه مترو میدان آزادی | |
| ایستگاه مترو بیمه (فرودگاه مهرآباد) | انشعاب فرودگاه بین‌المللی مهرآباد خط ۴ متروی تهران |
| ایستگاه مترو شهرک اکباتان | |
| ایستگاه مترو ارم‌سبز | خط ۵ |
| ایستگاه مترو فرودگاه مهرآباد پایانه ۱ و ۲ | |
| ایستگاه مترو فرودگاه مهرآباد پایانه ۴ و ۶ |
خط ۵ متروی تهران ۱۱ ایستگاه دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو صادقیه | خط ۲ |
| ایستگاه مترو ارم‌سبز | خط ۴ |
| ایستگاه مترو ورزشگاه آزادی | |
| ایستگاه مترو چیتگر | |
| ایستگاه مترو ایران خودرو | |
| ایستگاه مترو وردآورد | |
| ایستگاه مترو گرم‌دره | |
| ایستگاه مترو اتمسفر | |
| ایستگاه مترو کرج | |
| ایستگاه مترو محمدشهر (ماهدشت) | |
| ایستگاه مترو گلشهر |
خط ۶ متروی تهران ۳۱ ایستگاه (۰ ایستگاه فعال) دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو سولقان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهید آبشناسان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهران (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهر زیبا (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو آیت‌الله کاشانی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهید ستاری (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهید اشرفی اصفهانی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو بزرگراه یادگار امام (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو مرزداران (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهرک آزمایش (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو دانشگاه تربیت مدرس (در حال ساخت) |
خط ۷ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو کارگر (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو بوستان لاله (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان ولیعصر (در حال ساخت) |
خط ۳ |
| ایستگاه مترو شهید نجات‌اللهی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهدای هفت تیر (در حال ساخت) |
خط ۱ |
| ایستگاه مترو بهار شیراز (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو سرباز (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو امام حسین (ع) (در حال ساخت) |
خط ۲ |
| ایستگاه مترو میدان شهدا (در حال ساخت) |
خط ۴ |
| ایستگاه مترو امیر کبیر (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهدای هفده شهریور (در حال ساخت) |
خط ۷ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو میدان خراسان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهید رضایی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو بعثت (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو کیان‌شهر (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو دولت‌آباد (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو چشمه علی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو ابن بابویه (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان حضرت عبدالعظیم (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو حرم حضرت عبدالعظیم (در حال ساخت) |
خط ۷ متروی تهران ۲۳ ایستگاه (۵ ایستگاه فعال) دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو ورزشگاه تختی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو بسیج (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو آهنگ (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان شهید محلاتی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهدای هفده شهریور (در حال ساخت) |
خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو میدان قیام (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو مولوی (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان محمدیه (در حال ساخت) |
خط ۱ |
| ایستگاه مترو مهدیه | خط ۳ |
| ایستگاه مترو هلال احمر (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو بریانک | |
| ایستگاه مترو کمیل | |
| ایستگاه مترو رودکی | |
| ایستگاه مترو شهید نواب صفوی | خط ۲ |
| ایستگاه مترو توحید (در حال ساخت) |
خط ۴ |
| ایستگاه مترو باقر خان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو دانشگاه تربیت مدرس (در حال ساخت) |
خط ۶ (در حال ساخت)
|
| ایستگاه مترو بوستان گفتگو (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو برج میلاد (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان صنعت (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهید دادمان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو میدان کتاب (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو یادگار امام (در حال ساخت) |
انشعاب شهر پرند خط ۱ متروی تهران ۵ ایستگاه (۳ ایستگاه فعال) دارد.
| ایستگاه‌ها | تقاطع‌ها |
|---|---|
| ایستگاه مترو شاهد-باقرشهر | خط ۱ |
| ایستگاه مترو شهرآفتاب | |
| ایستگاه مترو واوان (در حال ساخت) |
|
| ایستگاه مترو شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) | |
| ایستگاه مترو پرند (در حال ساخت) |
«نقشه شهری مترو تهران». شرکت راه آهن شهری تهران و حومه. بازبینی‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۸.
مدیران مترو[ویرایش]
از ابتدای تأسیس شرکت متروی تهران و حومه، مدیران عامل مختلفی در زمان‌های گوناگون در آن مدیریت کرده‌اند. در جدول زیر نام و زمان تقریبی دوران مدیریت هر یک از آنان آورده شده‌است:[۵۳]
| ردیف | مدیر عامل مترو | زمان مدیریت |
|---|---|---|
| ۱ | مرعشی | از سال ۵۴ تا ۵۷ |
| ۲ | روحانی | از سال؟ تا؟ |
| ۳ | احمدیان | از سال؟ تا؟ |
| ۴ | لطفی | از سال؟ تا ۶۵ |
| ۵ | ابراهیمی اصل | از سال ۶۵ تا ۷۶ |
| ۶ | محسن هاشمی رفسنجانی | از سال ۷۶ تا اسفند ۸۹ |
| ۷ | هابیل درویش | از سال ۹۰ تا ۹۶ |
| ۸ | علی امام | از سال ۹۶ تا … |
برنامه‌های توسعه[ویرایش]
طبق آخرین مطالعات ترافیکیِ انجام‌شده، خطوط متروی شهر تهران به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند:
الف) خطوط عادی متروی شهر تهران شامل هشت خط با شماره‌های یک تا نُه است. (خط پنج یکی از خطوط برون‌شهری و به‌عنوان خط سریع‌السیر اول شناخته می‌شود)[۵۴] که خطوط شش و هفت متروی تهران در دست ساخت می‌باشد. خطوط هشت و نه در حال حاضر در دست مطالعه بوده و شورای عالی ترافیک احداث این خطوط را منوط به انجام «مطالعات جامع حمل و نقل ریلی تهران» نموده‌است.[۵۴]
- خط ۱: طرح توسعه خط از ایستگاه شاهد-باقرشهر تا شهر جدید پرند در حال احداث است. طرح توسعه خط ۱ مترو شامل ۳ فاز می‌شود که فاز اول از ایستگاه شاهد-باقرشهر تا شهرآفتاب به طول ۴ کیلومتر در سال ۱۳۹۵ افتتاح شد. همچنین فاز دوم آن از ایستگاه شهرآفتاب تا شهر فرودگاهی امام خمینی به طول ۲۷ کیلومتر سال ۱۳۹۶ بهره‌برداری شد و فاز سوم آن از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تا شهر جدید پرند به طول ۱۹ کیلومتر در حال ساخت است.[۵۴]
- خط ۲: مطالعه توسعه امتداد خط دو از ایستگاه فرهنگسرا تا پایانه جدید شرق و نیز توسعهٔ آن تا شهر جدید پردیس در جریان است.[۵۵]
- خط ۳: عملیات احداث خط سه متروی تهران از سال ۱۳۸۶ در جنوب غرب تهران آغاز شده است؛ توسعه این خط به سمت شمال شرقی و جنوب غربی در حال انجام است. در بخش توسعه شمال‌شرقی، این خط بعد از ایستگاه متروی میدان نوبنیاد به دو شاخه شرقی و غربی تقسیم می‌شود که بخش توسعه آن مربوط به شاخه غربی بوده که این شاخه در طول خیابان نیاوران ادامه یافته و پس از عبور از جنوب پارک نیاوران به ابتدای خیابان شهید باهنر می‌رسد. در بخش توسعهٔ جنوب و جنوب غربی این خط از ایستگاه آزادگان به سمت اسلامشهر امتداد مسیر داده و مانند خط مترو تهران کرج این خط مترو هم مجزا بوده و دارای ایستگاه تبادلی با ایستگاه خط ۳ مترو یعنی ایستگاه متروی آزادگان می‌شود[۵۶] و در نهایت به شهر جدید پرند می‌رسد. شایان ذکر است که طبق طراحی اولیه، خط سه در ابتدا قرار بود در امتداد خیابان مجیدیه احداث شود و با بازنگری در طراحی‌ها، مسیر این خط از خیابان مجیدیه به بزرگراه نیاوران (صیاد شیرازی) تغییر یافت.[۵۷]
- خط ۴: بخشی اصلی خط چهار مترو تهران در حال بهره‌برداری و بخش توسعه آن نیز در حال مطالعه و احداث می‌باشد. طبق طرح جامع این خط از سمت غرب نیز از ایستگاه ارم سبز تا محدوده خیابان جنت‌آباد در شمال بزرگراه همت و از سمت شرق تا محدوده قنات کوثر تهرانپارس گسترش خواهد یافت.[۵۸]
- خط ۶: خط شش متروی تهران از محدودهٔ حرم شاه عبدالعظیم آغاز شده و پس از طی یک مسیر جنوب به شمال در ایستگاه میدان شهدا با خط چهار، در ایستگاه امام حسین با خط دو، در ایستگاه شهدای هفت تیر با خط یک و در ایستگاه میدان ولیعصر با خط سه، تقاطع خواهد داشت و سپس به سمت غرب امتداد مسیر داده و به محدوده شمال غربی تهران خواهد رسید.[۵۹] در حال حاضر ساخت این مترو از جنوب به شمال ادامه دارد. ساخت ایستگاه‌ها از ایستگاه ابتدایی آن از دولت‌آباد شروع شده و تا ایستگاه سولقان در حال ساخت هستند. در حفر تونل‌ها، شفت دستگاه TBM از ایستگاه دولت‌آباد وارد شده است و حفاری تونل‌ها به اتمام رسیده است.[۶۰]
- خط ۷: خط هفت مترو عمیق‌ترین خط متروی تهران است که بخش اصلی این خط در خردادماه ۱۳۹۶ از ایستگاه بسیج تا ایستگاه میدان صنعت مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این خط از سمت شرق ایستگاه بسیج تا شهرک امیرالمؤمنین (قصر فیروزه) و در کنار ورزشگاه تختی در جنوب‌شرقی تهران توسعه یافته و از سمت شمال میدان صنعت نیز به سمت میدان کتاب (بوستان سابق) در سعادت آباد می‌رسد. سپس به سمت غرب متمایل شده و در نهایت به میدان دانشگاه واقع در ضلع جنوبی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد در شمال بزرگراه ستاری منتهی می‌شود.[۶۱][۵۹] در این خط ایستگاه میدان محمدیه در تقاطع با خط ۱، ایستگاه توحید در تقاطع با خط ۴ و ایستگاه دانشگاه تربیت مدرس و شهدای هفده شهریور در تقاطع با خط در حال ساخت ۶ در نوبت افتتاح قرار دارند.
ب) خطوط متروی اکسپرس (سریع‌السیر): خطوط مترو اکسپرس که هنوز ساخت اکثر قسمت‌های آن آغاز نشده است مشتمل بر ۴ خط بوده و ویژگی‌های خاصی دارد که از آن جمله می‌توان به افزایش ارتفاع تونل‌ها تا قطر ۱۲ متر و بالطبع آن امکان تردد قطارهای دوطبقه، فاصله ۳ الی ۵ کیلومتری ایستگاه‌ها از یکدیگر و به همین دلیل افزایش متوسط سرعت سیر قطارها به بالای ۱۰۰ کیلومتر در ساعت اشاره نمود. هدف از ساخت این خطوط اتصال حومه و شهرک‌های اقماری در کوتاه‌ترین زمان به مراکز مهم و تجاری شهر می‌باشد. البته از خط پنج به عنوان خط اول اکسپرس هم یاد می‌شود ولی به علت عدم امتداد آن به داخل شهر و سپس جاده گرمسار، هیچ ارتباطی تونلی با مراکز تجاری مهم شهر ندارد.[۶۲]
- چهار خط اکسپرس عبارتند از:
- خط اول اکسپرس: کرج-صادقیه-کوی نصر-کارگر-شوش-جاده خراسان[۶۳]
- خط دوم اکسپرس: خیابان دماوند-جنگل‌های لویزان-ایستگاه میرداماد-ایستگاه امام خمینی-میدان راه‌آهن-شهریار[۶۴]
- خط سوم اکسپرس: ورودی اتوبان تهران شمال-جنت‌آباد-میدان صنعت-میرداماد-دوشان تپه-شهرری[۶۵]
- خط چهارم اکسپرس: شمال ازگل-خیابان شهید لواسانی-تجریش-نمایشگاه بین‌المللی-پونک-صادقیه-میدان آزادی-فرودگاه مهرآباد-آزادراه ساوه-اسلامشهر-فرودگاه بین‌المللی امام خمینی[۶۶][۶۷][۶۸]
- با ساخت خطوط اکسپرس تعداد خطوط متروی تهران به ۱۱ خط می‌رسد که البته امکان افزایش خطوط و تغییرات در طراحی خطوط می‌باشد.
طراحی ایستگاه‌ها و خطوط و تجهیزات[ویرایش]
طراحی خطوط مترو و جانمایی ایستگاه‌های آن بر مبنای طرح جامع شهرسازی تهران و مراکز جمعیتی و مسافر پذیر انجام شده‌است. بر این مبنا ایستگاه‌های مترو و طول سکوی آن‌ها نیز طراحی‌های متفاوتی دارند. در واقع در خطوط ۳ و ۴ مترو، طول سکوی ایستگاه‌ها از سایر خطوط بلندتر بوده و در خط انشعابی فرودگاه مهرآباد شاهد کوتاه‌ترین طول سکو می‌باشیم. (در سایر خطوط ۱۴۰ متر، در خطوط ۳ و ۴ مترو، ۱۵۸ متر و در خط انشعابی فرودگاه مهرآباد ۸۰ متر) و به همین علت در دو خط ۳ و ۴ امکان استفاده از قطارهای ۸ واگنه نیز وجود دارد. اما در حال حاضر از همان قطارهای ۷ واگنه خطوط ۱ و ۲ در خط ۴ استفاده می‌شود. همچنین در خط انشعابی فرودگاه مهر آباد با توجه به طول سکوها از قطارهای ۴ واگنی استفاده می‌شود.
در خطوط درون‌شهری متروی تهران (خطوط ۱، ۲، ۳، ۴ و ۷) از سه نوع قطار استفاده می‌شود، هر سه نوع قطارها از منبع تغذیه تماسی با ریل سوم ۷۵۰ ولت DC بهره می‌برند، توان موتور نوع یک ۱۳۲ کیلو وات توان موتور نوع دو و سه ۱۸۰ کیلو وات است. نوع سوم قطارها کاملاً مشابه نوع دوم است با این تفاوت که بدنه واگنها از فولادی به آلومینیومی تغییر یافته و براین مبنا راندمان قطار افزوده شده و مصرف انرژی کاهش می‌یابد.[۶۹]
حداکثر ظرفیت اسمی حمل مسافر در هر واگن (نشسته و ایستاده) در هر سه نوع قطارها بین ۱۹۰–۱۸۰ نفر است، همچنین هر سه نوع قطارها مجهز به سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایش، سیستم صوتی اعلام خبر و سیستم اعلام خطر و ایمنی است. مهم‌ترین تفاوت ظاهری قطارهای مترو آن است که در قطارهای نوع اول، واگنها کلاً از هم جدا بوده و توسط یک در و یک پل فلزی در خارج از فضای واگن بهم ارتباط دارند که این در معمولاً قفل است. اما در قطارهای نوع دوم و سوم، نمای داخلی واگنها شبیه به یک سالن بهم پیوسته‌است و فاصله بین هر واگن با واگن دیگر توسط یک پل و یک فضای آکاردئونی شکل در داخل فضای آن پر شده‌است که از نظر توزیع مناسب مسافر در تمامی واگنها این نوع چیدمان یک مزیت محسوب می‌شود.[۶۹]
در خط ۵ مترو از قطارهای دو طبقه بهره گرفته شده‌است، قطارهای خط ۵ به روش بالاسری (۲۵ کیلو ولت AC) تغذیه می‌شوند و حداکثر توان موتور ۸۰۰ کیلووات است، حداکثر ظرفیت اسمی حمل مسافر در هر واگن (نشسته و ایستاده) در قطارهای خط پنج ۲۱۲ نفر است، این قطارها نیز مجهز به سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایش، سیستم صوتی اعلام خبر و سیستم اعلام خطر و ایمنی است.[۶۹]
آمارها[ویرایش]
متروی تهران با طول شبکهٔ ۲۰۴ کیلومتر رتبهٔ ۲۱ را در بین قطارهای شهری کشورهای جهان دارد.[۷۰] و طبق آمار منتشر شده توسط معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، تعداد سفرهای صورت گرفته توسط متروی تهران در سال ۱۳۹۱ به بیش از ۶۳۳ میلیون سفر[۷۱] و از ابتدای راه‌اندازی تا پایان سال ۹۲ به ۵ میلیارد سفر رسیده‌است. به ازای هر سفر با مترو ۰٫۶۵ لیتر صرفه جویی در مصرف بنزین انجام می‌شود که با احتساب تحقق ۵ میلیارد جابه جایی توسط مترو تهران تاکنون حدود ۱ میلیارد دلار صرفه جویی در مصرف بنزین صورت گرفته‌است.[۷۲]
ظرفیت فنی وجود دارد تا ۱۰میلیون مسافر در روز با مترو جابه‌جا شوند (ولی به دلیل کمبود واگن این امر میسر نشده‌است. برای اینکار بایست تعداد واگنها دوبرابر شود) که این امر سهم مترو در سفرهای درون‌شهری را به ۵۰درصد می‌رساند. این در حالی است که در سال ۸۴سهم مترو تنها ۴درصد بود.[۷۳]
مشخصات کلی[ویرایش]
بلیت[ویرایش]
برای استفاده از مترو تهران از چهار نوع بلیت می‌توان بهره برد:[۷۴]
- بلیت‌های مبلغ‌دار: این بلیت‌ها که در مبالغ مختلف عرضه می‌شوند، مانند یک کارت اعتباری عمل می‌کنند. استفاده‌کنندگان از این نوع بلیت‌ها از تخفیف ۴۰ تا ۵۰ درصدی در هزینهٔ سفرها برخوردار می‌شوند؛
- بلیت‌های سفری: این بلیت‌ها در سه شکل تک سفره، دو سفره و ده سفره وجود دارند؛
- بلیت‌های قشرها خاص: این بلیت‌ها فقط برای افراد بالای ۶۵ سال، معلولان دائم و جانبازان بالای ۲۵ درصد صادر می‌شوند و استفاده‌کنندگان آن‌ها از تخفیف ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی برخوردار می‌شوند.
طبق آمار اعلام‌شده در مرداد ۱۳۸۶، ۵۰ درصد از مسافران مترو از بلیت‌های مدت‌دار و مبلغ‌دار استفاده می‌کنند.[۷۵]
افزایش ۱۴ درصدی قیمت بلیط مترو در سال۱۳۹۶[ویرایش]
در جلسه شورای شهر در خصوص افزایش قیمت بلیط مترو تصمیم‌گیری‌هایی صورت گرفت که نتیجهٔ آن به افزایش ۱۴ درصدی قیمت بلیت مترو و حذف بلیت‌های دو سفره منجر شد.[۷۶]
فاصله حرکت قطارها[ویرایش]
به علت مسائل فنی و ایمنی در ابتدای راه‌اندازی هر خط، سرفاصله حرکت قطارها و نیز زمان فعالیت خط محدودیت‌های خاصی دارد به گونه ایی که معمولاً زمان بهره‌برداری در ساعات میانی روز و نزدیک به ظهر سرفاصله‌ها حداقل نیم‌ساعت تا یک ساعت در نظر گرفته می‌شود. اما پس از راه‌اندازی اولیه به مرور زمان بهره‌برداری افزایش یافته و سرفاصله‌ها نیز کاهش می‌یابد که کاهش سرفاصله‌ها منوط به تأمین تجهیزات ایمنی و تأمین واگن به تعداد کافی می‌باشد. در طراحی متروی تهران سرفاصله نهایی بین دو قطار به میزان ۲ دقیقه در نظر گرفته شده است. اما به دلیل مسائل گفته شده این عدد حاصل نشده است. سرفاصله حرکت قطارهای متروی خطوط یک و دو، از ابتدای راه‌اندازی تاکنون روند کاهشی داشته و از ۸ دقیقه در بهار سال ۱۳۸۴ به هر ۴٫۵ و ۴ دقیقه یک بار در سال ۱۳۹۱ رسیده است. سرفاصله حرکت قطارها در خط ۴ از ۱۱ دقیقه در سال ۸۹ به ۶ دقیقه در سال ۹۱ کاهش یافته است؛ و همچنین تا پایان سال ۱۳۹۱، سرفاصله حرکت قطارها در خط تهران-کرج به ۷ دقیقه رسیده است. در ماه‌های ابتدایی، فاصله حرکت قطارها نیم‌ساعت بود.[۷۱]
هنر در مترو[ویرایش]
تاکنون بیش از ۹۰۰ اثر هنری در ایستگاه‌های مترو نصب شده و بطور متوسط هر ایستگاه ۱۰ اثر در خود جای داده‌است. هر کدام از این آثار ریشه در فرهنگ، طبیعت، ادبیات و مذهب ایرانی‌ها دارد و ماده اولیه‌ای که برای خلق اکثر آثار به کار رفته از جنس سرامیک، سنگ و آهن است. سبک هر کدام از آثار نیز از یک ایستگاه تا ایستگاه دیگر بر اساس نام و تاریخچه هر ایستگاه متفاوت است.
مترو در استان تهران[ویرایش]
شهرستان‌های ورامین، پیشوا و قرچک با وجود جمعیت فراوان فاقد مترو شهری هستند و تلاشی از سوی دولت در این زمینه انجام نگرفته است.[۱۲]
حوادث[ویرایش]
آبگرفتگی خط ۴[ویرایش]
در ۲۷ فرودین سال ۱۳۹۱ به علت شدت بارش باران در تهران، دیوار مسیل موجود در کنار اتوبان تهران-کرج در محل احداث ایستگاه خط ۴ مترو ارم‌سبز (اکباتان)، فرو ریخت و باعث ورود حجم زیادی از آب به داخل خط ۴ مترو شد. این حادثه تلفات جانی در بر نداشت ولی باعث تعطیلی چند روزه خط ۴ تا بین ایستگاه‌های میدان انقلاب اسلامی تا میدان آزادی شد. براساس گزارش تحقیق و تفحص شورای شهر تهران خسارت وارده به مترو برابر ۲۲ میلیارد تومان بوده است. براساس این گزارش علت حادثه، شکسته شدن دیوار شمالی کانال بوده است که از سال ۱۳۴۸ تعمیر نشده بود.[۷۷]
خودکشی[ویرایش]
فهرست خودکشی‌های انجام شده در متروی تهران
| اسفند ۸۷ | ایستگاه مترو نواب | دختری پانزده ساله | در اسفند ۱۳۸۷ دختری پانزده ساله که همراه دوست خود به ایستگاه مترو نواب آمده بود هنگام ورود قطار ناگهان خود را روی ریل انداخت و در دم جان باخت.[۷۸] |
| مرداد ۹۰ | ایستگاه نواب | زنی حدوداً ۴۰ ساله | در دم جان باخت[۷۹] |
| آذر ۹۴ | ایستگاه تهرانپارس | جوانی ۲۵ ساله | قبل از رسیدن عوامل اورژانس، مصدوم به دلیل شدت جراحات وارده جان خود را از دست داد.[۸۰] |
مرگ زن نابینا[ویرایش]
ساعت ۸:۳۰ دقیقه (به روایتی دیگر ۷:۴۵ دقیقه[۸۱])شنبه، ۲۴ مهر ۱۳۸۹، زنی حدوداً ۳۳ ساله و نابینا در ایستگاه خزانه بعد از برخورد با قطار فوت کرد.[۸۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ رتبه‌بندی مترو تهران در جهان، آسیا و خاورمیانه در سال ۲۰۱۵ وبگاه متروی تهران
- ↑ Irinn. «روی خط خبر/ پیشرفت متروی تهران و جابجایی روزانه بیش از ۳ میلیون سفر». بازبینی‌شده در 2017-02-01.
- ↑ شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه
- ↑ «SNN.ir -. : Student News Agency :. - خبرگزاری دانشجو - از ۱۲ میلیون سفر روزانه در تهران حدود ۴ میلیون با مترو انجام می‌شود/ ۳۰۰ کیلومتر خط مترو داریم». بازبینی‌شده در 2017-02-01.
- ↑ سایت تسنیم انلاین. «جابجایی 4 میلیون مسافر در روز». تسنیم. شهرویر 1394.
- ↑ «خبرگزاری مهر، متروی تهران با بیش از ۷٫۵ میلیارد سفر رکورد دنیا را شکست». بازبینی‌شده در ۱۹ دی ۱۳۹۶.
- ↑ «وبگاه رسمی متروی تهران، دربارهٔ مترو». بازبینی‌شده در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «TEHRAN Metro» (انگلیسی). وبگاه UrbanRail. بازبینی‌شده در ۷ ژوئیه ۲۰۰۷.
- ↑ «با حضور رئیس‌جمهوری بهره‌برداری از قطار سریع‌السیر برقی تهران - کرج فردا آغاز می‌شود». روزنامه همشهری، ۱۵ اسفند ۱۳۷۷.
- ↑ http://metro.tehran.ir/default.aspx?tabid=142&ArticleId=3286
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:گاه‌شمار احداث راه‌آهن شهری (مترو) در تهران».
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ روزنامه همشهری. ۲۰ مهر ۹۳. ویژه نامه مترو.
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:افتتاح ایستگاه نیروی هوایی از خط ۴».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:افتتاح رسمی ایستگاه‌های شهرک اکباتان و ارم سبز».
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااخبار».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااخبار: عدم تخصیص بودجه دولتی در6سال گذشته توسعه مترو را تحت تأثیر قرار داد».
- ↑ «همشهری آنلاین: عبور آزمایشی مترو از ۱۲ کیلومتر خط ۳ در جنوب شهر».
- ↑ «ایستگاه تبادلی شادمان- آزادی در خط 4 وارد مدار بهره‌برداری می‌شود».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااخبار: بخش جنوبی خط 3 مترو به بهره‌برداری رسید/ تهران نفس کشید».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااخبار: گزارش تصویری // پذیرش دو ایستگاه شهرک شریعتی و میدان ولیعصر (عج) در خط سه مترو تهران».
- ↑ «تهران پرس سامانه اطلاع‌رسانی شهر تهران: ایستگاه‌های میدان ولیعصر (عج) وشهرک شریعتی از خط ۳ مترو افتتاح شد».
- ↑ «همشهری آنلاین:ااخبار:بهره‌برداری از ایستگاه مترو فاطمی تا پایان اردیبهشت/هر ماه افتتاح یک ایستگاه».
- ↑ «همشهری آنلاین:ااخبار:متروی میدان فاطمی افتتاح شد».
- ↑ «همشهری آنلاین:امترو> مترو تهران:بهره‌برداری از ایستگاه عبدل‌آباد در خط ۳ مترو».
- ↑ «همشهری آنلاین:مترو> مترو تهران:نیمه شمالی خط ۳ مترو تهران با حضور رئیس‌جمهور و شهردار تهران بهره‌برداری شد».
- ↑ افتتاح ایستگاه مترو نعمت‌آباد تهران (عکس) عصرایران
- ↑ «همشهری آنلاین:مترو> مترو تهران:ایستگاه مترو «میرزای شیرازی» افتتاح شد».
- ↑ «همشهری آنلاین:مترو> مترو تهران:ایستگاه مترو فرودگاه مهرآباد تهران به بهره‌برداری رسید».
- ↑ «همشهری آنلاین:مترو> مترو تهران:ا متروی تهران به شهر آفتاب رسید».
- ↑ «یکصد کیلومتر خط مترو در دست احداث داریم/ دولت قول تأمین واگن داده‌است».
- ↑ «خبرگزاری جمهوری اسلامی- ایستگاه مترو سهروردی تهران افتتاح شد».
- ↑ «خبرگزاری جمهوری اسلامی- اایستگاه مترو شهید قدوسی به بهره‌برداری رسید».
- ↑ «خبرگزاری جمهوری اسلامی- ایستگاه مترو شهید صیاد شیرازی تهران افتتاح شد».
- ↑ «سایت اینترنتی کجارو:ایستگاه متروی «حسین‌آباد» صبح امروز افتتاح شد».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه: افتتاح رسمی ایستگاه هروی».
- ↑ «سایت اینترنتی محمد باقر قالیباف: مراسم تست گرم خط 7 مترو».
- ↑ صدو پانزدهمین ایستگاه مترو پایتخت به بهره‌برداری رسید - مهر
- ↑ «افتتاح مترو فرودگاه بین‌المللی امام خمینی».
- ↑ "About Metro - Metro History". Tehran Urban & Suburban Railway Operating Company. Retrieved 2014-04-23.
- ↑ مشخصات و زمان‌بندی کلی خطوط وبگاه متروی تهران
- ↑ "Development of stations operating" (pdf). Tehran Urban & Suburban Railway Operating Company. 20 June 2011. Retrieved 2014-04-23.
- ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ ۴۲٫۲ ۴۲٫۳ "Stations". tehran.ir. Retrieved 2015-09-23.
- ↑ "Final profile Tehran Metro Station Line 5" (pdf). Tehran Urban & Suburban Railway Operating Company. Retrieved 2015-09-05.
- ↑ «شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه:اآمارهای مترو».
- ↑ «شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه:امعرفی ایستگاه‌ها».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااطلاعات کلی خط ۱ و توسعه شمالی و جنوبی تا کهریزک».
- ↑ ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:انقشه خطوط مترو در سال ۱۴۰۹».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااطلاعات کلی خط دو و توسعه شرقی».
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااطلاعات کلی خط ۴».
- ↑ «هاشمی:فاز اول خط چهار مترو امسال بهره‌برداری می‌شود». خبرگزاری ایسکانیوز، ۱۸ تیر ۱۳۸۶.
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااطلاعات کلی خط پنج».
- ↑ متروی تهران:تاریخچه مترو
- ↑ «وبگاه مرد عمل».
- ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ ۵۴٫۲ «برنامهٔ ساخت». گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه.
- ↑ متروی تهران:تاریخچه مترو
- ↑ سایت مهر نیوزmehrnews. «مترو اسلامشهر خطی مجزا خواهد بود». Mehrnews. 10 بهمن 1395.
- ↑ «عملیات احداث خط ۳ مترو در جنوب غربی تهران آغاز شد». پایگاه اینترنتی آفتاب، ۱۴ تیر ۱۳۸۶.
- ↑ «گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه:ااطلاعات کلی خط ۴».
- ↑ ۵۹٫۰ ۵۹٫۱ متروی تهران:تاریخچه مترو
- ↑ «جزییات بهره‌برداری از خط ۶ مترو تهران». تین نیوز، ۳۰ فروردین ۱۳۹۳.
- ↑ «توسعه خط 7 متروی تهران به سمت واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد». Azad news agency(ANA), 2016-06-10. بازبینی‌شده در 2017-01-13.
- ↑ «هر روز چندمیلیون سفر از شهرهای اطراف پایتخت به تهران انجام می‌شود؟». www.khabaronline.ir. بازبینی‌شده در 2017-01-13.
- ↑ metrogroup. «metrogroup> مترو به تفکیک خطوط> اطلاعات کل مترو واتصالات> اطلاعات ایستگاه‌ها> خط یک سریع‌السیر». بازبینی‌شده در 2017-02-25.
- ↑ metrogroup. «metrogroup> مترو به تفکیک خطوط> اطلاعات کل مترو واتصالات> اطلاعات ایستگاه‌ها> خط دو سریع‌السیر». بازبینی‌شده در 2017-02-25.
- ↑ metrogroup. «metrogroup> مترو به تفکیک خطوط> اطلاعات کل مترو واتصالات> اطلاعات ایستگاه‌ها> خط سه سریع‌السیر». بازبینی‌شده در 2017-02-25.
- ↑ metrogroup. «metrogroup> مترو به تفکیک خطوط> اطلاعات کل مترو واتصالات> اطلاعات ایستگاه‌ها> خط چهار سریع‌السیر». بازبینی‌شده در 2017-02-25.
- ↑ «طرح راه‌اندازی ۴ خط مترو اکسپرس در تهران». hamshahrionline.ir. بازبینی‌شده در 2017-01-13.
- ↑ metrogroup. «metrogroup> مترو به تفکیک خطوط> اطلاعات کل مترو واتصالات> اطلاعات کلی و پیشرفت مترو و اتصالات». metrogroup.tehran.ir. بازبینی‌شده در 2017-01-13.
- ↑ ۶۹٫۰ ۶۹٫۱ ۶۹٫۲ Tehran Metro - Equipment
- ↑ «List of metro systems».
- ↑ ۷۱٫۰ ۷۱٫۱ «عملکرد بهره‌برداری متروی تهران».
- ↑ «جابه‌جایی 5 میلیارد نفر توسط مترو تهران». مشرق نیوز، ۱۷ خرداد ۱۳۹۳.
- ↑ «متروی ۱۰ میلیونی با تحقق وعده دولت». HAMSHAHRIONLINE، دوشنبه 21 تیر 1395. بازبینی‌شده در ۲۲ تیر ۱۳۹۵.
- ↑ «اطلاعات بلیت». وبگاه متروی تهران. بازبینی‌شده در ۷ ژوئیه ۲۰۰۷.
- ↑ سفر با مترو ارزان می‌شود، روزنامهٔ همشری، یکشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۸۶، صفحهٔ ۱ و ۳.
- ↑ باشگاه خبرنگاران جوان 8 اسفند 1395 http://www.yjc.ir/fa/news/5995624/
- ↑ http://www.asriran.com/fa/news/218536/نتیجه-تحقیق-و-تفحص-آبگرفتگی-مترو-میزان-برآورد-خسارت-شهرداری-تأیید-شد
- ↑ خودکشی دختر ۱۵ ساله در مترو
- ↑ حادثه در متروی نواب
- ↑ حادثه در متروی تهرانپارس
- ↑ «سقوط یک زن نابینا روی ریل مترو تهران / فیلم حادثه روی میز بازپرس جنایی» (فارسی). مهر.
- ↑ «فوت زن نابینا در برخورد با قطار» (فارسی). جام جم.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ متروی تهران موجود است. |
- وبگاه شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه
- وبگاه گروه شرکت‌های راه‌آهن شهری تهران و حومه
- اطلاعات راجع به متروی تهران از سایت urbanrail.net
- نقشه جامع متروی تهران
- نرم‌افزار نقشه هوشمند مترو
ایستگاه‌های متروی تهران | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
قائم • شهید محلاتی • اقدسیه • نوبنیاد • حسین‌آباد • هروی • شهید زین‌الدین • خواجه عبدالله انصاری • شهید صیاد شیرازی • شهید قدوسی • سهروردی • شهید بهشتی  • میرزای شیرازی • میدان جهاد • میدان ولیعصر  • تئاتر شهر  • منیریه • مهدیه  • راه‌آهن • جوادیه • زمزم • شهرک شریعتی • عبدل‌آباد • نعمت‌آباد • آزادگان | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
